została opracowana przez Komitet Ewaluacji Jednostek Naukowych i ogłoszona w projekcie Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie kryteriów i trybu przyznawania kategorii naukowej jednostkom naukowym. Potrzeba znacznego zmodyfikowania metodologii oceny jednostek naukowych wynikła z doświadczeń z przeprowadzonej przez Radę Nauki w 2010 r. oceny parametrycznej jednostek naukowych. Jedną z niedoskonałości poprzedniego systemu oceny było określanie końcowej oceny jednostek naukowych, z uwzględnieniem sumy punktów przyznanych w ramach poszczególnych kryteriów oceny. Nowa metoda eliminuje w znacznym stopniu niedoskonałości poprzednich ocen.
Warto zainteresować się tym dokumentem, gdyż o ocenie parametrycznej jednostek naukowych decydują m.in. osiągnięcia naukowe zatrudnionych w nich pracowników akademickich.
Przy kompleksowej ocenie poziomu naukowego prowadzonych przez jednostkę badań naukowych lub prac rozwojowych oraz ich efektów, która będzie miała miejsce w przyszłym roku, obejmując ostatnie cztery lata, zostaną zastosowane nowe kryteria. Według nowej metodologii każdej z jednostek naukowych będą przyznane cztery odrębne oceny w odniesieniu do następujących kryteriów:
1) osiągnięcia naukowe i twórcze;
2) potencjał naukowy;
3) materialne efekty działalności naukowej;
4) pozostałe efekty działalności naukowej.
W ramach każdego z kryteriów będą oceniane parametry dostosowane do rodzaju i profilu naukowego jednostek naukowych oraz do specyfiki każdej z czterech grup dziedzin nauki. Punkty za te kryteria nie będą sumowane.
Istotą tej oceny jest umożliwienie wyłonienia i wskazania Ministrowi Nauki i Szkolnictwa Wyższego wiodących pod względem jakości działalności naukowej lub badawczo-rozwojowej jednostek naukowych, znacznie wyróżniających się poziomem prowadzonych badań naukowych lub prac rozwojowych. Zaprojektowano zestaw dodatkowych kryteriów, przy pomocy których spośród jednostek naukowych kwalifikujących się do kategorii A zostaną wybrane jednostki zasługujące na przyznanie kategorii A+. To te jednostki otrzymają najwyższe dotacje z budżetu państwa na swój rozwój i prowadzenie badań naukowych.
Jednym z elementów oceny jednostki naukowej są publikacje jej pracowników w renomowanych czasopismach naukowych. W celu zapewnienia jednolitej oceny publikacji Minister będzie ogłaszał nie rzadziej niż raz w roku, w formie komunikatu, w biuletynie na stronie podmiotowej Ministra oraz na stronie internetowej urzędu obsługującego Ministra wykaz wybranych czasopism wraz z liczbą punktów przyznawanych w procesie oceny jakości działalności jednostek naukowych za artykuły naukowe zamieszczone w tych czasopismach.
Wykaz będzie się składał z:
1) części A – zawierającej liczbę punktów dla publikacji zamieszczonych w czasopismach posiadających współczynnik wpływu Impact Factor (IF), znajdujących się w bazie Journal Citation Reports (JCR);
2) części B – zawierającej liczbę punktów dla publikacji w czasopismach naukowych nieposiadających obliczonego współczynnika wpływu Impact Factor (IF);
3) części C – zawierającej liczbę punktów dla publikacji w czasopismach naukowych znajdujących się w bazie European Reference Index for the Humanities (ERIH).
W związku z wprowadzoną zasadą aktualizowania wykazu czasopism co najmniej raz w roku kalendarzowym przyjęto, że za publikację w czasopiśmie umieszczonym w wykazie będzie przyznawana liczba punktów według wykazu obowiązującego na koniec roku, w którym ukazała się publikacja.
Kompleksową ocenę jakości działalności naukowej i badawczo-rozwojowej jednostek naukowych będzie przeprowadzał Komitet Ewaluacji Jednostek Naukowych. Organ ten kończy w grudniu 2012 r. swoją skróconą kadencję, a zatem oceny dokona jego nowy skład, który jest wybierany jesienią br.
Na ten dokument czeka już od dłuższego czasu środowisko akademickie, poza wyższymi szkołami zawodowymi czy wyższymi szkołami prywatnymi, które w 96% (dotyczy to pedagogiki) nie mają podstaw do ubiegania się o uzyskanie oceny parametrycznej. Ich rolą jest głównie kształcenie na studiach I i/lub II stopnia. Nie prowadzą one badań naukowych w ścisłym tego słowa znaczeniu, a część z nich symuluje jedynie takie, które warunkują prawo do kształcenia na poziomie magisterskim (studia II stopnia).
Wybrani rektorzy i dziekani uniwersytetów, akademii i politechnik będą musieli zastanowić się nad prowadzeniem takiej polityki kadrowej, by zatrudniać i/lub utrzymywać zatrudnienie w jednostkach akademickich takich nauczycieli, którzy są w stanie konkurować dla nich o jak najwyższą ocenę parametryczną.
Zmodyfikowano i ujednolicono parametry oceny w zakresie potencjału naukowego jednostek naukowych. Są one następujące:
1) posiadane przez jednostkę naukową uprawnienia do nadawania stopni naukowych doktora lub doktora habilitowanego oraz stopni doktora lub doktora habilitowanego sztuki;
2) rozwój własnej kadry naukowej;
3) udział pracowników jednostki naukowej w rozwoju kadr naukowych innych jednostek naukowych;
4) osiągnięcia świadczące o potencjale naukowym jednostki naukowej, w tym funkcje pełnione przez jej pracowników we władzach zagranicznych lub międzynarodowych towarzystw, organizacji i instytucji naukowych lub artystycznych, w szczególności w redakcjach międzynarodowych czasopism naukowych oraz członkostwo w zespołach eksperckich powołanych przez organy i instytucje państwowe oraz instytucje zagraniczne lub międzynarodowe, wydawanie przez jednostkę naukową czasopisma naukowego wymienionego w części A lub części C wykazu tych czasopism ogłaszanego przez Ministra (postulat Rady Głównej Instytutów Badawczych oraz Pracodawców RP).
Nastąpiły istotne zmiany w ocenie publikacji naukowych. Nie zwiększono liczby punktów przyznawanych za autorstwo rozdziałów w monografiach naukowych, gdyż zakłóciłoby to relacje między punktami przyznawanymi za autorstwo całych monografii naukowych w stosunku do punktacji za rozdziały w tych monografiach.
Natomiast zwiększono do 5 liczbę punktów przyznawanych za autorstwo rozdziału w monografii w językach: angielskim, niemieckim, francuskim, hiszpańskim, rosyjskim lub włoskim lub języku podstawowym w danej dyscyplinie naukowej (może to być język polski pod warunkiem, że będzie to wynikać ze specyfiki danej dyscypliny naukowej).
Ocena osiągnięć naukowych i twórczych jednostki naukowej, obejmie następujące parametry (wymieniam tylko te, które będą dotyczyć pedagogiki):
1) publikacje w czasopismach naukowych wymienionych w części A wykazu ministra;
2) publikacje w czasopismach naukowych wymienionych w części B wykazu ministra;
3) publikacje w czasopismach naukowych wymienionych w części C wykazu ministra;
4) recenzowane publikacje o objętości co najmniej 0,5 arkusza wydawniczego, w języku podstawowym w danej dyscyplinie naukowej lub w językach: angielskim, niemieckim, francuskim, hiszpańskim, rosyjskim lub włoskim, zamieszczone w zagranicznym czasopiśmie naukowym niewymienionym w wykazie czasopism naukowych.
5) (...);
6) monografie naukowe;
7-10) (...)
2. Monografie naukowe, w szczególności: edycje tekstów źródłowych, leksykografie, (...) tłumaczenia publikacji zagranicznych wraz z opracowaniem redakcyjnym, tematyczne encyklopedie i leksykony, komentarze do ustaw, opracowania krytyczne tekstów literackich, słowniki biograficzne i bibliograficzne, bibliografie, (...), a w zakresie grupy nauk humanistycznych i społecznych (...) także opracowania naukowe zawierające spójne tematycznie referaty wygłoszone na konferencji lub konferencjach naukowych, zalicza się do osiągnięć naukowych i twórczych jednostki naukowej, jeżeli spełniają łącznie następujące warunki:
1) stanowią spójne tematycznie, recenzowane opracowania naukowe;
2) zawierają bibliografię naukową;
3) posiadają objętość co najmniej 6 arkuszy wydawniczych;
4) są opublikowane jako książki lub odrębne tomy;
5) przedstawiają określone zagadnienie w sposób oryginalny i twórczy.
3. Do osiągnięć naukowych i twórczych jednostki naukowej nie zalicza się monograficznych artykułów opublikowanych w czasopismach, skryptów i podręczników akademickich, powieści, zbiorów poezji, zbiorów opowiadań i reportaży, pamiętników i dzienników oraz wznowień monografii naukowych.
4. Do osiągnięć naukowych i twórczych jednostki naukowej zalicza się - w grupie nauk humanistycznych i społecznych - rozdział w monografii naukowej stanowiący opracowanie naukowe o objętości co najmniej pół arkusza wydawniczego (...).
Należy pamiętać o tym, że Autor lub współautor publikacji lub monografii naukowej jest zobowiązany do wskazania swojej podstawowej jednostki naukowej lub jednostki naukowej jako miejsca realizacji badań naukowych lub prac rozwojowych, których wyniki stanowią podstawę do opracowania tej publikacji lub monografii naukowej, zwane dalej „afiliacją”.
Liczbę punktów za artykuły w czasopismach określi minister w odrębnym wykazie czasopism.
Za autorstwo monografii naukowej w języku podstawowym w danej dyscyplinie naukowej lub w językach: angielskim, niemieckim, francuskim, hiszpańskim, rosyjskim lub włoskim - otrzymamy - 25 pkt;
Za autorstwo monografii naukowej w języku polskim (jeżeli język polski nie jest językiem podstawowym w danej dyscyplinie naukowej) lub w języku innym niż języki: angielski, niemiecki, francuski, hiszpański, rosyjski lub włoski - 20 pkt;
Za autorstwo rozdziału w monografii naukowej w języku podstawowym w danej dyscyplinie naukowej lub w językach: angielskim, niemieckim, francuskim, hiszpańskim, rosyjskim lub włoskim - 5 pkt;
Za autorstwo rozdziału w monografii naukowej w języku polskim (jeżeli język polski nie jest językiem podstawowym w danej dyscyplinie naukowej) lub w języku innym niż języki: angielski, niemiecki, francuski, hiszpański, rosyjski lub włoski – 4 pkt;
Za redakcję naukową monografii wieloautorskiej w języku podstawowym w danej dyscyplinie naukowej lub w językach: angielskim, niemieckim, francuskim, hiszpańskim, rosyjskim lub włoskim - 5 pkt;
Za redakcję naukową monografii naukowej wieloautorskiej w języku polskim (jeżeli język polski nie jest językiem podstawowym w danej dyscyplinie naukowej) lub w języku innym niż: angielski, niemiecki, francuski, hiszpański, rosyjski lub włoski – 4 pkt.
W związku z wprowadzoną zasadą aktualizowania wykazu czasopism co najmniej raz w roku kalendarzowym przyjęto, że za publikację w czasopiśmie umieszczonym w wykazie będzie przyznawana liczba punktów według wykazu obowiązującego na koniec roku, w którym ukazała się publikacja.