Okno życia na niedźwiedzią przysługę recenzentów wydawniczych

Natrafiłem na książkę, której pewnie nie przeczytałbym ze względów naukowych, gdyż jej autorka reprezentuje odmienną od moich subdyscyplinę badań pedagogicznych - hybrydalną pedagogikę opiekuńczo-wychowawczą i społeczną, ale zaintrygował mnie tytuł: OKNA ŻYCIA W SYSTEMIE OPIEKI NAD DZIEĆMI (Warszawa, 2015). Jest to zatem kolejna, po monografii z pedagogiki prenatalnej Doroty Kornas-Bieli, kluczowa dla humanizacji naszego życia publikacja naukowa.

Autorką jest adiunkt na Wydziale Nauk Pedagogicznych Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie - dr BEATA KRAJEWSKA, a zatem nastąpiło znakomite powiązanie jej własnych zainteresowań poznawczych, a być może także pedagogicznych i społecznikowskich z środowiskiem akademickim, które m.in. troskę o dzieci ma wpisaną w swoje założone funkcje. Gratuluję Autorce znakomitego pomysłu przyjrzenia się nowemu fenomenowi w polskiej przestrzeni opiekuńczo-wychowawczej.

Nie było do tej pory tego typu socjopedagogicznego studium rozwiązania, które istnieje w naszym kraju w instytucjonalnym wymiarze już dziesięć lat! Właśnie dlatego sięgnąłem po tę książkę, by dowiedzieć się o formie pracy opiekuńczo-wychowawczej, o której co jakiś czas donoszą media publiczne czy regionalne. Byłem przekonany do momentu lektury, że takie "okna" istnieją w naszym kraju od lat.

Tymczasem pierwsze "okno życia" - jak pisze B. Krajewska - powstało dopiero w 2006 r., a zatem gdyby tylko jedno spełniło swoją funkcję, to mielibyśmy uratowane 10 ludzkich istnień. Jak wynika z treści tej książki, takich "okien" jest w naszym kraju więcej. Do końca 2014 r. powstało ich w 55 miastach w Polsce łącznie 60, w tym aż 54 działa pod patronatem CARITAS.

Do tego czasu uratowano dzieci, które - być może - nie miałyby szans na godną egzystencję w naszym codziennym świecie życia. Wolę takie dane, niż te, którymi epatują media informujące o kolejnym zamordowanym, porzuconym w lesie czy pozostawionym na ulicy przez "matkę" noworodku. Krajewska zaś swoją rozprawą otwiera okno dla nauk społecznych i humanistycznych, by ich przedstawiciele włączyli się w nurt diagnoz i badań aplikacyjnych.

W dobie troski o budowanie kapitału społecznego, zachęcania młodych ludzi do wolontariatu, rozwijania wrażliwości społecznej na ludzkie dramaty - "okna życia" stają się nie lada wyzwaniem. Są one także społecznym i moralnym zobowiązaniem dla osób rozumiejących potrzebę wspomagania samotnych, porzuconych czy wykorzystanych kobiet, które z różnym nastawieniem i emocjami "oczekują" na przyjście "ich" dziecka na świat.

W pełni jest dla mnie zrozumiała, oczywista pomocniczość i zaangażowanie Kościoła, by nie tylko doraźnie poprawiać los kobiet, które samotnie wychowują dzieci, ale także pomóc tym porzuconym, pozostawionym sobie z często skrywanym dramatem w godnym (prze-)życiu. "Okno życia" jest zatem darem nie tylko dla nowonarodzonych dzieci, ale także dla ich naturalnych matek.

Jak pisze B. Krajewska:

(...) w świetle nauki Kościoła cierpienia dzieci powinny być dla chrześcijan zobowiązaniem do zaangażowania się na rzecz poprawy ich losu. Zaangażowanie to przejawia się m.in. troską o życie poczęte, jak też wsparciem dla samotnych matek, czego dopełnienie, swoiste przedłużenie stanowią okna życia. (s. 111)

Nie przypuszczałem, bo i nie śledziłem sporów na ten temat, że w Polsce "okna życia" stanowią jedną z wielu - a ostro krytykowanych - form pomocy społecznej. Z tej książki dopiero dowiedziałem się, że lewicowi uczeni (np. M. Środa) postrzegają tę formę jako zbyteczną, gdyż to państwo powinno zatroszczyć się o takie rozwiązania, w wyniku których nikt nie będzie musiał/chciał porzucać dzieci. Walka z obecnością w przestrzeni publicznej Kościoła ma zatem różne swoje oblicza.

Książka ma pięć rozdziałów, z których pierwsze cztery stanowią erudycyjny wgląd w analizowane zjawisko. Dowiadujemy się bowiem o miejscu okien życia w systemie (czy on w ogóle istnieje?) opieki nad dziećmi - rozdz. I, potem otrzymujemy historyczny przegląd porzucania dzieci w toku dziejów - od starożytności po czasy współczesne - rozdz. II; genezę i ewolucję okien życia w aktualnej rzeczywistości - rozdz. III i przymioty oraz następstwa pozostawiania dzieci w oknach życia - rozdz. IV.

Może kogoś razić stylistyka, nadmierna (pewnie nieco asekuracyjna) cytowalność niekoniecznie potrzebnych tu pedagogów, struktura narracji, ale nie można powiedzieć, że autorka nie wie, o czym pisze. Wprost odwrotnie. Widać ogrom przestudiowanych lektur, a zatem i jej erudycję, niemalże perfekcyjną znajomość problematyki. Chociaż nie jestem pewien, czy pedagodzy społeczni nie mogliby jeszcze dodać innych źródeł.

Ciekaw jestem, jak wygląda sytuacja porzucanych noworodków w innych krajach. Czy też tworzy się "okna życia" (Life Window)? Jak dla mnie jest to piękna, głęboko humanistyczna idea i forma rozwiązania problemu egzystencjalno-społecznego czy nawet socjalno-ekonomicznego. Analizom prawnym poświęciłbym zupełnie odrębny podrozdział, żeby nie umknęła czytelnikom tu bardzo interesująca, normatywna wykładnia owej formy pomocowej.

Zdecydowanie najsłabszy jest w tej książce ostatni rozdział pt. "Okna życia w perspektywie społecznej" - głównie ze względów metodologicznych. Gdyby to była praca dyplomowa, to nie budziłoby to niczyich wątpliwości. Natomiast w rozprawie naukowej wymaga się od jej autora poprawnej metodologicznie konceptualizacji badań i profesjonalnego ich przeprowadzenia, zgromadzenia danych, zestawienia, opisu i interpretacji.

Tego, niestety, tu zabrakło o co mam pretensje nie tyle do Autorki, bo w końcu wydała książkę za przyzwoleniem dwóch samodzielnych pracowników naukowych. Życzliwe przyklepanie recenzentów wydawniczych czyjegoś projektu wydawniczego jest zdradą nie tylko nauki, ale przede wszystkim samego autora. Jak można szkodzić komuś przyzwalając na opublikowanie rozdziału, który wymagał radykalnej korekty i uzupełnień. W ten sposób robi się największą krzywdę młodym uczonym, którzy w końcu mają prawo wierzyć, że skoro doktor habilitowany zaakceptował wydanie książki, to może spać spokojnie.

Zawarta w tytule ostatniego rozdziału kategoria "perspektywy społecznej" jest bardzo szeroka, toteż nie ulega wątpliwości, że badaniami można byłoby objąć różne podmioty - księży, wolontariuszy, służby socjalne, matki, a nawet polityków czy samorządowych działaczy. Przed pedagogami zatem jest ważny krok w kontynuowaniu i poszerzaniu terenu i podmiotów badań.

Drodzy profesorowie, doktorzy habilitowani. Jak nie znacie się na metodologii badań empirycznych, jak nie macie zielonego o nich pojęcia, to nie piszcie pozytywnych recenzji, bo ośmieszacie siebie i krzywdzicie młodych. Apeluję, by skończyć z niedźwiedzią przysługą! Powinniście przeprosić autorkę za wydanie książki, bo to Wy odpowiadacie za jej treść i jakość.

Być może powinna zająć się takimi postawami i zdradą uczonych Komisja Etyki. Zapewne nastąpi coś takiego w przyszłości - za 50 lat. A tymczasem będziecie pisać o etyce badań naukowych? Piszę o tym, bo w trakcie zbliżającej się wielkimi krokami XXX Letniej Szkoły Młodych Pedagogów Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN będziemy prowadzić warsztaty i wykłady z metodologii badań pedagogicznych i nauk społecznych. Niektórym samodzielnym pracownikom naukowym przydałyby się korepetycje.

Wyrażam nadzieję, że ta rozprawa stanie się punktem wyjścia do dalszych, już znacznie lepiej skonstruowanych badań naukowych, a jej wydawniczy recenzenci zadośćuczynią autorce, by nie była osamotniona w zmaganiach z problemami, które są kluczowe także dla jej nie tylko akademickiego życia.

Bezpieczny uczeń to uczeń świadomy zagrożeń ze strony własnej szkoły. Jego rodzic - też

Łódzka "Gazeta Wyborcza" opublikowała w swoim weekendowym wydaniu (4-5 września 2016) artykuł Agaty Kupracz pt. SZKOŁA BEZ UMÓW. Od dziesiątek lat zajmuję się szkolnictwem alternatywnym, ale jeszcze o takich placówkach nie słyszałem. Gdyby takowe miały utrzymać się na rynku, to tylko mocą bezradności naiwnych rodziców.

Jak się okazuje - nie tylko rodziców, ale i nauczycieli. Z końcem sierpnia rodzice dowiedzieli się, że połowa nauczycieli z tej szkoły odeszła, a zatem ich dzieci będą kształcić już inni nauczyciele. Jacy? A co im do tego? Po co się wtrącają? Mają zapisać dziecko do szkoły i regularnie płacić czesne. A jak im się nie podoba, to jest ich problem. Na tym polega upadek etosu części szkolnictwa prywatnego, bo przecież nie we wszystkich szkołach niepublicznych spotykamy się z takim podejściem do dzieci i ich rodziców-klientów.

Kilka lat temu pisałem w blogu o reaktywacji w Polsce szkoły Planu Daltońskiego, która przyjęła nazwę ABiS. Dzisiaj już wiem, że inicjatorka tego znakomitego projektu - znana w środowisku krajowym nauczycielka-nowatorka Anna Sowińska po kilku latach pionierskiej pracy dydaktycznej odeszła z WSIiU. Nie znam powodów, a i ta szkoła w Łodzi nie informowała o przyczynach zmiany dyrektora-lidera na innego. Teraz rodzice nie wiedzą, dlaczego ich dziecko będzie miało po raz kolejny innego nauczyciela. Oni w ogóle nie mają pojęcia o tym kto, na jakiej zasadzie, z jakim wykształceniem będzie edukował ich dzieci.

Zdumiewająca jest reakcja Kuratorium Oświaty, które na interwencję zaniepokojonych tą sytuacją rodziców, odpowiedziało, że jest bezradne, bo to prywatna placówka. Hola, hola, to, że jest prywatna, to nie zwalnia kuratora od przeprowadzenia kontroli. W końcu ta szkoła otrzymała uprawnienia szkoły publicznej, a tym samym musi spełniać wymagania kadrowe i programowe, jakie obowiązują w całym kraju. Czyżby kuratorium nie obchodziło to, kogo w tej szkole się zatrudnia, na jakich zasadach i w jakim stopniu rzutuje to na realizację podstawy programowej kształcenia ogólnego? To po co jest to gremium urzędników?

Z dniem 1 września absolwenci cyklu edukacji daltońskiej powinni trafić do utworzonego przy tej wyższej szkole prywatnej (tzw. WSP) gimnazjum, a nawet liceum. To zupełnie naturalne, że jak powołuje się do życia wyższą szkołę, a jej działalność nie gwarantuje bardzo wysokich zysków, spada liczba studentów, zbyt wysokie są koszty utrzymania kadry nauczycielskiej itp., to szuka się możliwości utrzymania tego biznesu uruchamiając inne firmy. Szkoła prywatna jest firmą, która musi zarobić na siebie i na jej właściciela. To jest brutalny RYNEK, a nie obszar KULTURY, ETYKI, EDUKACJI, HONORU itp.

Zasada właściciela "biznesu" jest prosta. Ciąć koszty personalne, infrastrukturalne. Zatrudnia się nauczycieli na umowy śmieciowe od 1 września do 3o czerwca, a potem niech się martwią, za co będą żyć w okresie wakacji i czy w ogóle zostaną ponownie zatrudnieni z dniem 1 września nowego roku szkolnego. Kogo obchodzi ciągłość, wiarygodność, rzetelność, misja, skoro tak tworzona szkoła nie jest de facto SZKOŁĄ. To całoroczna świetlica, przechowalnia dla dzieci nadmiernie opiekuńczych rodziców, tzw. "helikopterowych rodziców", którzy unoszą się nad swoimi "skarbami" czuwając, by miały zaspokojone wszystkie potrzeby.

Nie tylko ta szkoła, o której lokalna prasa pisze, że zawiodła zaufanie nie tylko rodziców, ale także nauczycieli. Jest jeszcze kolejna, o której prasa nie napisała, ale już rodzice dopytują się, jak to jest możliwe, że tzw. WSP nie ma zgody Kuratorium Oświaty na prowadzenie niepublicznej szkoły, a ogłasza do niej nabór? Jak widać łózki biznesik akademicki po raz kolejny narusza normy społeczno-moralne, nie wspominając już o prawnych.

Ciekawe, czy studenci tej tych szkół mają uczyć się na przykładzie, jak nie należy organizować przedszkola czy szkoły oraz jak nie należy traktować nauczycieli? Zapewne potrafią zrealizować jedno z przesłań, jakie zostało ujęte w charakterystyce tej szkoły prywatnej:"Bezpieczny uczeń to uczeń świadomy zagrożeń!"

W tym samym tygodniu otrzymałem list, którego treść publikuję, by zwrócić uwagę na to, jak niektórzy kreują rzekomo oświatową rzeczywistość:

Szanowny Panie Profesorze,
(...) przeczytałem (na blogu, który prowadzi partnerka nowego właściciela WSP), że w budynku uczelni prowadzony jest nabór do placówki szkolnej (szkoła podstawowa) i przedszkolnej na bieżący rok. Kuriozalny i niezgodny z prawem wydaje się pomysł, aby nabór trwał do połowy września br., tak jednak w istocie głosi informacja na tej stronie: http://mhphilosophy.com/edukacyjna-misja-kids-manii/.

A jeszcze bardziej oburzający jest fakt, że placówek tych nie ma na liście Kuratorium Oświaty! Czyżby nowi właściciele aż tak dalece ignorowali obowiązujące w Polsce przepisy, że odważyli się prowadzić nabór do nieistniejącej szkoły i przedszkola?

Na stronie, do której odsyłam, po raz kolejny (pisałem o tym w poprzednim mailu) spotykamy się z pseudopedagogicznym bełkotem, który uprawomocnić ma taka informacja dla naiwnych:

Przedszkole oraz szkoła podstawowa będą działały pod skrzydłami i patronatem Wyższej Szkoły Pedagogicznej, dzięki czemu będziemy mogli zagwarantować najwyższy poziom realizowanych przez nas projektów.
Nieco więcej o owych „projektach” można przeczytać tutaj: http://mhphilosophy.com/instytut-wszechstronnego-talentu-dziecka/ -

Polecam te treści uwadze Pana Profesora – jako kuriozum i dowód na to, że w dzisiejszym odrealnionym świecie, w którym rządzą media społecznościowe i wirtualna rzeczywistość – wszystko jest możliwe. Niestety dotyczy to także sfery edukacji najmłodszych.

(...)

Wiem też, że w planach jest powołanie placówki przedszkolnej w tym miejscu - również pod zarządem wspominanej pary nowych właścicieli. Z tego też powodu chciałabym Panu przybliżyć nagranie (dostępne m.in. tutaj:

http://telewizjastk.pl/odslowadoslowa,4394,od-slowa-do-slowa), w którym nowa właścicielka wypowiada się na temat swojej pedagogicznej misji. Włos się jeży na głowie od niekompetencji i pomylenia pojęć.

Cieszę się, że za pośrednictwem bloga mogłem podzielić się z Panem Profesorem swoimi wątpliwościami. Niestety moim zdaniem pachnie to na kilometr szarlatanerią. I choć jestem całym sercem po stronie placówek realizujących model pedagogiki alternatywnej - szczerze obawiam się o los dzieci, które trafią być może do przedszkola prowadzonego przy WSP.

Z wyrazami szacunku,

Podobno Kuratorium Oświaty nie zarejestrowało przedszkola i szkoły przy tej WSP. To byłoby dzisiaj na tyle.

Wybór pedagogiki jako kierunku studiów

Wybierając studia na kierunku pedagogika duża część młodzieży nie jest do końca pewna swojego dalszego zaangażowania w życiu. Podjęcie studiów, a na tym kierunku w szczególności, przedłuża niejako ten okres poszukiwań. Dlatego tak istotne jest, by każda uczelnia obok przekazywania wiedzy psychologicznej i pedagogicznej włączyła się w proces formacyjny poprzez wprowadzanie w świat norm moralnych, kształtowanie postaw życiowych, a zarazem aktywizowanie samodzielności myślenia, krytycyzmu czy obrony własnego zdania.

Głównym zadaniem uniwersytetu, akademii pedagogicznej czy wyższej szkoły (państwowej lub prywatnej) powinno być w tej sytuacji wykształcenie w studentach zdolności do samodzielnego kierowania sobą, w tym także świadomej, wewnętrznej dyscypliny, zdolności do twórczego i krytycznego myślenia oraz wyrobienie u nich określonych postaw moralnych. Każda profesja społeczna, a szczególnie rola pedagoga - jako niezwykle silnie związana z zaufaniem publicznym - wymaga szczególnego rodzaju predyspozycji określanych jako talent czy „pedagogiczna dusza”.

Niezwykle cenne są we wspomaganiu rozwoju różnych osób i grup społecznych osoby, które zostały obdarzone pewnego rodzaju zmysłem, talentem czy wrażliwością pedagogiczną. Trzeba je jednak odkryć czy oszlifować także za sprawą wiedzy kierunkowej, specjalistycznej oraz umiejętności komunikacyjnych, edukatorskich, które pozwolą studentom tego kierunku rozpoznawać i wpływać na procesy socjalizacyjne, wychowawcze czy dydaktyczne. Bez ciekawej osobowości i kulturowego wyposażenia, jakie „wynosi” się z własnego domu, sama wiedza i dyplom nie wystarczą do bycia pedagogiem i do osiągania sukcesów.

W przeciwieństwie do innych kierunków student wybierający się na pedagogikę musi mieć świadomość tego, czy wybiera właściwie. Nie tylko powinien się kierować zgodnością zasad zainteresowań, aspiracji czy oczekiwań z tym, co chce robić w przyszłości, ale przede wszystkim musi mieć poczucie własnej wartości. Nie powinien być kandydatem na te studia ktoś, kto nie ceni i nie akceptuje samego siebie, kto ma problemy z samym sobą, ponieważ wejście w zawód w służbie publicznej, w gruncie rzeczy mógłby stać się dla niego środkiem do przenoszenia własnych problemów, kompleksów, słabości na innych.

Bycie bowiem pedagogiem to przecież także w jakiejś mierze sprawowanie delegowanej przez rodziców czy społeczeństwo władzy „nad rządem dusz ludzkich”. Powstaje zatem margines pewnego niebezpieczeństwa, o czym świadczą ujawniane przez media ludzie dramaty ofiar pseudowychowania czy pseudonauczania, że ktoś niegodnie wpisał się w ten zawód. Można mieć wykształcenie pedagogiczne, ale nie być pedagogiem, bo do tego potrzebna jest adekwatna samoocena, poczucie własnej wartości, z którego wynika profil poszanowania każdego człowieka, godności każdej istoty ludzkiej.

Pedagog jest dla każdego, a nie dla wybranych jako ten, który potrafi podnosić, wspierać, pomagać, który podaje rękę, pokazuje drogę, więc sam nie może być ani w cieniu, ani czyimś cieniem. Pedagog nie może też zawładnąć osobowością drugiego człowieka, nie może ograniczać jego pola działania, z drugiej strony nie może być kimś bezradnym, wycofującym się, nie radzącym sobie w sytuacjach trudnych.

Nauczyciele akademiccy realizują każdego roku odpowiedzialną misję edukacyjną, zaś ich studenci doświadczają szczególnej wartości uczestniczenia w procesie własnego rozwoju, zdobywania wiedzy i umiejętności, przygotowywania się do ról społeczno-zawodowych. W procesie transmisji wiedzy udaje się pogodzić tworzenie rozsądnych programów naukowo-badawczych, w których jest miejsce na szeroko rozumianą humanistykę, z przekazywaniem wartości absolutnych, w tym także wartości prawdy. Człowiek, poprzez ogromną siłę, która tkwi w jego naturze – jak pisał Roman Ingarden - nieustannie wyrasta ponad swoje człowieczeństwo w drodze ku wartościom. Bez tego wysiłku zatraca się rola człowieka jako ich twórcy, zatraca się sens ludzkiego istnienia.

Być może wybór pedagogiki jako kierunku studiów jest wynikiem wytworzonego popytu na oferty edukacyjne wielu uczelni. Te zaś powinny być wychylone w przyszłość, wprowadzając studentów w możliwości przełamywania stereotypów, wprowadzania zmian i samorealizację. Jak stwierdził Robert Stevenson – lepiej podróżować z sercem pełnym nadziei aniżeli dotrzeć do celu podróży.

Studia na kierunku pedagogika nie powinny być „wysypiskiem śmieci”, jak chcieliby je jako takie postrzegać niektórzy krytycy ich nadmiernego rozwoju i upowszechnienia w naszym społeczeństwie. Warto dostrzec w tym procesie coś pożytecznego, co być może realizuje w ten sposób jedno z głównych przesłań powołanej w 1773 r. po pierwszym rozbiorze Polski - Komisji Edukacji Narodowej, a mianowicie by "Stworzyć naród przez wychowanie publiczne".

W postsocjalistycznej Polsce każdy kolejny minister edukacji podejmował decyzje o zmianach oświatowych w taki sposób, jakby nie wymagały one specjalistycznej wiedzy, w tym przypadku pedagogicznej. Nie oznacza to jednak, że żaden z nich nie sięgał po opinię środowisk akademickich, ale wiele kluczowych dla oświaty decyzji poodejmowano pod ciśnieniem głosu ludu czy woli większości, najczęściej rozumianej jako większość parlamentarna, czyli określona i będąca u władzy partia polityczna.

Nikt nie przeczy, że w edukacji, oprócz spraw wymagających specjalistycznej wiedzy i kompetencji dydaktycznych, krzyżują się także te, które mają charakter praw wartych obrony publicznej, jak chociażby kwestia ochrony życia (także poczętego) i godności osoby ludzkiej (nie tylko uczniów, ale i nauczycieli, rodziców), wrażliwości uczuciowej w stosunkach międzyludzkich, zakresu i stylu sprawowania władzy pedagogicznej (rodzicielskiej, nauczycielskiej, wychowawczej i opiekuńczej), wyznań religijnych czy stosunku do cielesności człowieka i jego życia seksualnego.

Spór o pedagogikę, choć istotnie rozgrywa się w sferze publicznej, to jednak wynika z jej warstwy aksjonormatywnej jako determinującej źródła celów kształcenia i wychowania, a zarazem postulowane do ich realizacji formy, metody, techniki i środki oddziaływania pedagogicznego. W moim przekonaniu zmieniające się w naszym kraju niezwykle często władze resortu edukacji nie sięgają po ekspertyzy naukowe głównie dlatego, że są uzależnione mniej lub bardziej formalnie od sprawującego władzę stronnictwa politycznego. Tym samym nie potrzebują pomocy naukowej, jeśli postrzegać naukę jako dociekającej prawdy, a nie ją głoszącej (szczególnie tej jedynie słusznej prawdy).

Jedną z najmniej lubianych przez władze resoru edukacji grup eksperckich w naszym społeczeństwie stali się właśnie naukowcy, z pominięciem rzecz jasna tych (zresztą jak się okazuje – nielicznych), którzy danej władzy byli i są bezwarunkowo oraz pozanaukowo wierni. Zygmunt Freud pewnie tłumaczyłby to jakimś stanem podświadomej nieżyczliwości, zawiści, frustracji czy niechęci.

Oczywiście, mieliśmy w okresie III RP ministrów partyjnych (J. Wiatr, K. Łybacka - SLD, A. Łuczak – PSL, R. Giertych - LPR, K. Szumilas, J.Kluzik-Rostkowska - PO czy A. Zalewska - PIS), ale także i ci, którzy nie przynależeli do partii rządzącej oddawali się w służbę zwycięskiej formacji (np. M. Handke ograniczany przez AWS i NSZZ „Solidarność”, M. Sawicki przez ZNP i SLD, R. Legutko przez PiS, K. Hall przez Platformę Obywatelską). Ich „pedagogika” musi zatem oscylować między relatywizmem a fundamentalizmem (świeckim, uniwersalistycznym lub religijnym), unikając jak ognia bezstronnej nauki, a zatem pedagogiki jako nauki o wychowaniu, gdyż ta musi być wolna od tego typu ograniczeń.

Ministrowie chcą mieć naukę w swojej służbie, a pedagogika i niektórzy jej koryfeusze już nie raz dawali dowody swojej uległości, służalczości wobec władzy. Ja słusznie taki typ postaw odsłonił Krzysztof Konarzewski, kiedy komentował sposób sprawowania przez Romana Giertycha władzy w resorcie edukacji za rządów PiS-Samoobrona i LPR: (…) okazało się, że on tą oświatą powozi jak pijany chłop furmanką. Nie było nikogo, kto mógłby mu się przeciwstawić.

To pokazuje, jak patologiczny jest to system. Naszej edukacji potrzeba ciała społecznego, które stabilizowałoby system mimo zmian władz. Ciała reprezentującego całe oświatowe spektrum, z którym musiałby się liczyć każdy minister. Nie ma się co dziwić, że z tak wielkim rozczarowaniem i izolacjonizmem spotykają się ze strony resortu edukacji czy nauki ci badacze, którzy nie chcą się sprzeniewierzać swojej roli.

Warto zwrócić uwagę na to, jak zmieniają się w przedsionku władzy listy tych naukowców, którzy staja się dla niej persona non grata, z jaką łatwością i niegospodarnością zarazem wyrzucane są do kosza historii opracowywane ekspertyzy, projekty reform czy publikowane na ich temat opinie. Władza wychodzi z założenia, że i tak z naukowcami liczyć się nie musi, bo sama nauka ją do tego upoważnia. Skoro nie ma w niej aksjomatów, które byłyby niepodważalne, skoro nie ma zgody na fundamentalizm światopoglądowy (aksjologiczny, kulturowy), to niech „psy szczekają a karawana i tak pójdzie dalej”.

Polityczna poprawność spowodowała, że większość naukowców w Polsce nie zajmowała się tematami kontrowersyjnymi.
Dobry naukowiec powinien zapoznać się ze wszystkim, co na temat przedmiotu jego badań opublikowano, wykluczać ostracyzm wobec źródeł, które mówią co innego niż badacz chciałby. Niestety, w środowiskach badaczy postpeerelowskich i ich następców przemilczanie zarówno źródeł niewygodnych dla ich spojrzenia na pedagogikę jako naukę wpisującą się w wiedzę wykraczająca poza obszar własnego kraju (własnej uczelni czy jednoosobowego dorobku), jak i osób, które się nimi posługują, jest normą. Preferencje ideowe nadal wykluczają wśród części badaczy niezawisłość badań i analiz uzyskanych danych.

Pan dr hab. inż. Antoni Sawicki, prof. PCz. zaprasza do przeczytania publikacji na temat edukacji w Polsce, niezależnie od tego, na jakich studiach zdobywa młodzież wykształcenie wyższe. Przypomina, że w świetle Raportu OECD - w Polsce jest najwięcej magistrów na świecie. Liczbą magistrów przebijamy unijną średnią. Czy rzeczywiście jest zbyt dużo magistrów w Polsce?

Profesor pyta: Czy dyplom magistra dzisiaj nobilituje? Czy powinniśmy być z tego dumni? Czy będziemy bogaci?

Redakcja, a nie redaktor M. Kowalewski - przeprasza JM Rektora Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie

Bezprawne naruszenie dóbr osobistych Ryszarda Góreckiego - Rektora Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie!

O sprawie nieuczciwości dziennikarskiej pisałem 5 grudnia 2014 r. Młyny sprawiedliwości mielą powoli. Dzisiaj otrzymałem od Jego Magnificencji treść przeprosin dziennikarza, którego dzisiaj widujemy w programach Wiadomości TVP1.
Za jego pomówienie przeprasza redakcja, nie podając nawet jego danych - imienia i nazwiska. Dlaczego?

Tego nie rozumiem, skoro to właśnie Mariusz Kowalewski naruszył dobre imię ówczesnego Senatora Platformy Obywatelskiej i Rektora UWM w Olsztynie. Czy na tym polega niezależność mediów?

Treść jest następująca:

Redakcja niezalezna.pl i wydawca oświadczają, że w artykule pod tytułem „Senator PO i wyrok sprzed lat. Czy Ryszard Górecki został skazany za stosunki z nieletnią?” opublikowanym w dniu 8 maja 2014 roku zostały zawarte wiadomości nieprawdziwe związane ze skazaniem Ryszarda Góreckiego wyrokiem z dnia 20 września 1978 roku III K 876/78 za przestępstwo, którego nie popełnił, przedstawione w sposób nieuprawniony i zniesławiający, które naruszyły dobra osobiste Pana Ryszarda Góreckiego.

GRYZIPIÓRKOM POD UWAGĘ

Jeśli ktoś chce zajmować się problematyką szkolną, oświatową, edukacyjną, to niech raz na zawsze nauczy się, że chociaż każdy nauczyciel jest pedagogiem, to jednak nie każdy pedagog jest nauczycielem.

Tymczasem w tygodniku "Polityka" ukazał się artykuł Joanny Cieśli pt. "Rok przed wyrokiem" (2016 nr 36, s.16), w którym napisała m.in.:

"Wydziałów pedagogiki jest dziś w Polsce ok. 200. I wciąż często lądują tam ci kandydaci, którzy gdzie indziej nie daliby rady. Przez ostatnie dwie dekady pedagogów wykształciliśmy ponad milion."

Jak widać, autorka chyba pisze o sobie jako byłej kandydatce na studia, która nie przykładała się zbyt rzetelnie do samokształcenia. Nie potrafi bowiem odróżnić wydziałów, które kształcą nauczycieli od wydziałów pedagogicznych.

Gdyby J. Cieśla dobrze przygotowała się do swojej publicystycznej misji, to nie popełniałaby takich błędów. Powinna wiedzieć, że pod pojęciem "NAUCZYCIEL" należy rozumieć stanowisko pracy zajmowane przez osoby z odpowiednim wykształceniem przedmiotowym upoważniającym do pracy m.in. w przedszkolach, szkołach i placówkach oraz zakładach kształcenia i placówkach doskonalenia nauczycieli działających na podstawie ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty. Swój tekst poświęciła przecież nauczycielom w edukacji systematycznej szkół podstawowych (klasy IV-VI), gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych, cytując nawet ich komentarze do planowanych zmian w szkolnictwie.

Każdy, kto chce pracować w nauczycielskiej profesji, musi najpierw ukończyć studia licencjackie i/lub magisterskie na kierunku (specjalności) zgodnym z nauczanym przedmiotem lub prowadzonymi zajęciami oraz posiadać przygotowanie pedagogiczne. Tym samym kwalifikacje pedagogiczne (w tym z zakresu także z psychologii) są dodatkowym wymogiem do reprezentowanej przez osobę dyscypliny wiedzy, jeżeli chce się kształcić innych.

Pani redaktor J. Cieśla pisząc o rzekomych 200 wydziałach pedagogicznych okazała się autorką niekompetentną, nieprzygotowaną merytorycznie do zajmowania się tą problematyką. Powinna wiedzieć, że czym innym jest kształcenie pedagogów, wśród których tylko niewielki ich odsetek jest przygotowywany do zawodu nauczycielskiego - a mam tu na uwadze przyszłych nauczycieli wychowania przedszkolnego (edukacji przedszkolnej, wczesnoszkolnej) i kształcenia zintegrowanego (elementarnego, początkowego), a czym innym kształcenie pedagogiczne w ramach specjalności pozaszkolnych - opiekuńczych, wychowawczych, terapeutycznych, rewalidacyjnych itd. Nie ma w Polsce 200 wydziałów, które zajmowałyby się kształceniem nauczycieli w specjalności przed- lub wczesnoszkolnej.

Natomiast kształcenie nauczycieli do prowadzenia zajęć m.in. z przedmiotów kierunkowych w szkołach typu matematyka, język polski, fizyka, geografia, chemia itd., itd. nie odbywa się na wydziałach pedagogicznych, tylko na wydziałach odpowiadających danej dyscyplinie naukowej, a więc np. na wydziałach humanistycznych, nauk o ziemi, matematyczno-fizycznych, informatycznych, biologicznych itd., itd.

Studenci pozapedagogicznych kierunków studiów mogą wybrać w ramach fakultetów czy dodatkowych studiów podyplomowych moduł kształcenia pedagogicznego, ale do uzyskania kwalifikacji pedagogicznych. Nie są to zatem studia ściśle pedagogiczne.

Starszyzna 'interesownie" zachęca młodych do rewolucji społecznej

Adam Cymer – 64 letni publicysta ekonomiczny, a zarazem redaktor naczelny „Nowego Życia Gospodarczego” oraz 66 letni Piotr Kuczyński – także publicysta ekonomiczny, który jest analitykiem Domu Inwestycyjnego Xelion - wydali manifest polityczny dla młodych pt. „Dość gry pozorów. Młodzi, macie głos(y)” (Warszawa 2016).

Być może obaj znają się na ekonomicznych uwarunkowaniach gospodarki wolnorynkowej, ale nie jestem przekonany, że mają wiedzę społeczną na temat kondycji polskiej młodzieży. Piszą swój manifest polityczny z perspektywy dziadków rozgoryczonych wynikami ostatnich wyborów prezydenckich i parlamentarnych z nadzieją, że trafią argumentacją do swoich wnuków i ich rówieśników, by ci wyszli na ulicę, do urn i przywrócili utracony raj solidarnościowej utopii.

Wzrost udziału młodych w przełomowych po ośmiu latach rządów PO i PSL wyborach oraz zaistniała dzięki temu zmiana polityczna w kierunku narodowo-konserwatywnym została dowartościowana tą publikacją nie przed wyborami, ale niemal w rok po nich. Celem tej publikacji jest z jednej strony docenienie siły, mocy sprawczej młodego pokolenia, z drugiej zaś obciążenie go niemalże zobowiązującą nadzieją, że przy następnej okazji zawróci ono bieg historii i jednak włączy się do ruchów antysystemowych odsuwając od władzy patriotyczno-populistyczny „w wyznaniowej otoczce” rząd tzw. „dobrej zmiany”.

Jak piszą:

Rezultat październikowych wyborów parlamentarnych dowodzi trwałej zmiany postaw w młodym pokoleniu. Co prawda zwyciężyło ugrupowanie od dwudziestu pięciu lat współtworzące „system”, z którym młodzi obeszli się dość bezwzględnie, ale ta nowa generacja wyborców zdecydowanie bardziej poparła ugrupowania „antysystemowe”, powstałe w okresie ostatnich kilku miesięcy, wkraczające na scenę polityczną z dość rozbieżnymi programami, ale z atutem młodości, nieobciążone udziałem w budowaniu „systemu”. Młodzi wybrali „zmianę”, ale zasiedziałe od ćwierćwiecza elity nie są w stanie im jej zapewnić. (s. 8).

Autorzy deklarują oczekiwanie, że młodzież lepiej (tzn. zgodnie z ich oczekiwaniami) wyrazi swoje prawdziwe marzenia i potrzebę zmiany, po czym kończą swoją publicystykę polityczną własnymi postulatami na XXI wiek nawiązując w nich rzekomo do 21 postulatów „Solidarności” 1980-1989. Niestety, ale z postulatami robotników i środowisk intelektualnych tamtej doby niewiele to ma wspólnego.

Wprawdzie wpisują gdzie tylko się da kwestie społeczne i kategorię podmiotowości jednostek ludzkich, ale w istocie kreują lewicowy, postsocjalistyczny model państwa, w którym wszelkie regulacje będą uwzględniały koszty społeczne. W ich postulatach nie ma de facto ani edukacji, ani kultury, ani świata wartości transcendentnych, ani intrapersonalnych, bowiem najważniejszy jest rynek i etatystyczna polityka władzy, która musi, ma obowiązek stworzyć bla,bla,bla..., czyli „wypracować mechanizmy…”, „ stworzyć skuteczny mechanizm…”, "jednoznacznie zagwarantować…”, „wypracować model…”, „wypracować strategię i plan działań…”, „powołać narodowe centrum studiów strategicznych…”, „zmienić system stanowienia prawa…”, „radykalnie odpolitycznić sferę gospodarczą…” itd., itp.,itd.

Jakże naiwne jest oczadzenie młodzieży tezą, że partyjniactwo (…) ustąpi miejsca ludziom poszukującym dialogu, kompromisu, otwartym na dobro wspólne. (s. 149) Nic z tych rzeczy. Wprawdzie stan wojenny w PRL nie zniszczył „Solidarności”, ale dokonały tego dzieła tak jej elity, które włączyły się do władzy, jak i służby specjalne oraz nowe formacje polityczne będące mieszanką neolewicy, neoliberalizmu i neokonserwatyzmu.

Wszystkie ekipy rządzące po wałęsowskiej wojnie na górze rozszarpywały polskie sukno w swoją stronę i dla swoich działaczy, nowej nomenklatury. Klęska fenomenu polskiej, a niedokończonej rewolucji „Solidarności” jest udziałem polityków, rządzących i części elit, które uwłaszczały się na majątku państwowym, a potem na środkach z Funduszy UE - Europejskiego Kapitału Społecznego.

Autorzy tego manifestu dla młodych sami sobie zaprzeczają cytując (bez przypisów do źródeł – co jest skandalicznym niechlujstwem) różnych ideologów czy tzw. autorytety III RP, z których myśli jednoznacznie wynika nieefektywność wartości społecznych, kulturowych i edukacyjnych w społeczeństwie, w którym o warunkach jego życia stanowi głównie czynnik ekonomiczny.

Ich ówczesny samozachwyt nad przemianami, których stawali się beneficjentami, nagle nabrał odwrotnego kierunku samorefleksji, stąd nawet tytuły ich książek czy artykułów: „Klęska „Solidarności”; „Byliśmy głupi”, itp. Przywołują Karola Modzelewskiego, który miał po trzech latach transformacji powiedzieć:

„Do dziś jestem pod wrażeniem łatwości, z jaką elity wyłonione przez pracowniczy ruch dokonały zwrotu o sto osiemdziesiąt stopni, porzucając wartości uznawane dotąd za naczelne kryterium polityki społeczno-gospodarczej”. (s. 33)

Dzisiaj nie raczą obaj autorzy dostrzec wolty o kolejne 180 stopni także tego, jakże zacnego opozycjonisty z PRL, kiedy wszedł do Parlamentu wraz z synem. Nie on jeden, bo przecież jest w tym Sejmie syn b. premiera W. Cimoszewicza czy europosła Ryszarda Czarneckiego. To ci młodzi mają zmienić system w naszym kraju na bardziej prospołeczny i propodmiotowy?

Jedyna mądra myśl, jaką przywołują, to Stanisława Ossowskiego, „że polityk potrzebuje nauki jak pijany latarni: nie dla oświetlenia, lecz oparcia”. (s. 65) Niestety, sami z nauk nie skorzystali stwierdzając, nie wiadomo za kim lub za czym, że 50 proc. Polaków to wtórni analfabeci. (s. 75).

Ba, wciskają młodym kit, że można zmienić system nie będąc w partii politycznej, po czym na s. 79 przyznają, że polityka w demokratycznym państwie jest obszarem dominacji partii politycznych, rywalizacji programów, walki o władzę. Rzecz jasna przekonują, że można osłabić tę dominację, jeśli włączą się w ruchy oddolne działając (…) dla państwa, a nie dla określonego układu partyjnego. (S. 79)

Jest też w tej książeczce wiele trafnych uwag czy danych statystycznych (te jednak także bez wskazania źródła), jak chociażby ta, że „Polityka państwa stała się jakąś zadziwiającą grą pozorów. Państwo udaje, że coś robi, ale de facto wyzbywa się kolejnych obowiązków, cedując je na coraz liczniejsze agendy rządowe, na samorządy, na obywateli. Ale nawet z tych instytucji korzysta w niewielkim stopniu. (s. 96).

Jeśli młodzi chcą za dziadkami powiedzieć rządzącym „dość!”, to powinni poszukać partnerów do stworzenia ruchu oporu, najlepiej z wykorzystaniem sieci, ale gdyby mieli z tym problem, to czeka na nich KOD, którego manifestacje (…) wskazują, że obywatelska wrażliwość może się skutecznie ujawnić nie tylko w okresie kampanii wyborczych.(s.132).

Mamy zatem kropkę nad „i”. Wszystko stało się jasne. Czy autorzy tego czytadła są pewni, że młodzi są tak naiwni i głupi, by wejść w buty „formacji politycznej”, której starsi zwolennicy już wystawiają się dla nich jako ewentualne ich „zaplecze intelektualne dla przeprowadzenia wielkiej zmiany”?

Jeśli młodzi będą potrzebowali zaplecza, to nie w grupie wiekowej 60+. Mają już swoich doradców. Bez łaski i kitu.