Profesor Agnieszka Gromkowska-Melosik doktorem honoris causa Akademii WSB

 

Uroczystość nadania tytułu doktora honoris causa Akademii WSB w Dąbrowie Górniczej prof. Agnieszce Gromkowskiej-Melosik w ostatnim dniu czerwca było odsłoną życia i dokonań uczonej z Wydziału Studiów Edukacyjnych UAM w Poznaniu. Tegoroczne lato obfituje w uroczystości uhonorowania przez uczelnie przedstawicieli polskiej pedagogiki. Przed tygodniem pisałem o uroczystości nadania przez Senat Uniwersytetu Zielonogórskiego godności doktora honoris causa profesorowi Markowi Konopczyńskiemu.  

JM Rektor Akademii WSB w Dąbrowie Górniczej - prof. AWSB Zdzisława Dacko-Pikiewicz, wyróżniła wczoraj tą godnością pierwszą pedagożkę, która poświęciła większość swoich badań naukowych właśnie kobietom jako badaczka zaangażowana w szkolnictwie wyższym i nauce. 

Jak wynika z najnowszego raportu „Nauka w Polsce 2022” Państwowego Instytutu Badawczego, jakim jest Ośrodek Przetwarzania Informacji Im wyższy stopień naukowy, tym odnotowano mniejszy udział kobiet. Tylko 27% profesorów i 42% doktorów habilitowanych to kobiety. 

Wygłaszając laudację prof. Mirosława Nowak-Dziemianowicz akcentowała, że naukę tworzą osoby o silnej tożsamości podmiotowej, wrażliwe na nierówności społeczne, zaangażowane w badania i kreatywne. Prof. A. Gromkowska-Melosik harmonijnie łączy różne role i obszary własnego życia, a przy tym należy do pokolenia młodych naukowczyń, które uczciwie i rzetelnie wykorzystały możliwości do własnego rozwoju, jakie stwarzało Narodowe Centrum Nauki i Jej macierzysty uniwersytet. 

Nie poprzestała na studiowaniu jedynie rodzimej literatury przedmiotu, ale realizując projekty badawcze finansowane z grantów NCN, łączyła je z wyjazdami naukowymi poza granice naszego kraju, gdzie w bibliotekach uniwersyteckich pozyskiwała najnowsze źródła do swoich badań. Była w tak znaczących na świecie uczelniach, jak m.in.: pięciokrotnie w University of Virginia (w tym na stypendium Parrish Foundation),  Uniwersytet w Tillburgu, Holandia, dwukrotnie w Uniwersytecie w Amsterdamie, Holandia, Uniwersytet Karola w Pradze, dwukrotnie w University of London w Londynie, Uniwersytet w Sztokholmie, Uniwersytet w Oslo, Universidad Zaragozza, Hiszpania (udział w projekcie Erasmus-Mundus), Universidad de Buenos Aires, University of Sydney, Australia i University of Lund.

Najważniejsze w dorobku naukowym prof. A. Agnieszki Gromkowskiej-Melosik są oczywiście publikacje, w których stawia społecznie doniosłe pytania o to, co jest największym problemem dla kobiet w ich życiu osobistym i pracy zawodowej. Opisuje i interpretuje ich osobiste doświadczenia, przeżycia, doznania, czyniąc ze swojego pisarstwa naukowego po części hermeneutykę epistemologiczną z zawartym w niej naddatkiem pedagogicznym. 

Nie ma miejsca w rozprawach Pani Profesor powierzchowna rekonstrukcja idei kobiecości i związanych z nimi praktyk kulturowych, gdyż w każdej z publikacji odnajdujemy znakomitą umiejętność konstruowania historycznie, społecznie i politycznie uwarunkowanej wiedzy, która pozwala na dociekanie esencji, kulturowego rdzenia interesującego ją fenomenu. Niezwykle interesująco pedagożka odsłania sposób odczytywania przez siebie wielu źródeł naukowych na temat kobiecości, w tym występujących w nich sprzecznych ze sobą interpretacji. 

Zapewne związek z mężem - profesorem nauk społecznych Zbyszko Melosikiem, który nie tylko pisze o pasji bycia naukowcem, ale i wzbogacał swoimi rozprawami wrażliwość na naukoznawcze racje, sprzyjał temu, by odnaleźć niejako obok jego zainteresowań własny przedmiot badań, by nikt nie poddawał go w wątpliwość czy nie doceniał jego autonomicznego i twórczego sprawstwa. 

Nauka potrzebuje prawdy, także tej o fundamentalnie patriarchalnej perspektywie organizacji, struktur, treści i formatowania ról społecznych w szkolnictwie publicznym, co w populistycznie zarządzanym państwie zaczyna wchodzić na pierwszy plan. Pani Profesor dostrzega kryzysy kultury codziennego życia młodzieży, które stają się odsłoną kryzysu uczestniczenia pokolenia X-Y-Z w życiu politycznych i kulturowych podziałów w społeczeństwie nieprzyjaznym badaniom kulturowym, w tym feministycznym. 

Rozprawy Pani Profesor oddają zarazem sprawiedliwość intelektualną sile argumentów, z którymi sama polemizuje, pokazując ich zróżnicowanie i skutki wprowadzania ich w życie. W świetle bogatego zbioru publikacji historycznych, socjopedagogicznych, naukoznawczych i oświatowych nie będzie łatwo naśladować Jej warsztat badawczy, czy literalnie kontynuować Jej pedagogiczne intuicje. Wynikają one bowiem z bardzo osobistych odczytań realnego świata własnej aktywności, często powstrzymywanej w głębi narracji, by nie urazić któregoś ze znaczących uprzednio interlokutorów.

Dostojna Doktorka Honoris Causa wydała wspólnie z Aleksandrą Boroń raport z badań, które dotyczą losu ukraińskich uchodźczyń (Ukraińskie uchodźczynie wojenne. Tożsamość, trauma, nadzieja. Kraków 2022). Prowadząc z nimi rozmowy, wywiady, dokonując obserwacji zarejestrowały zarazem świadectwo egzystencjalnych dramatów, niewyobrażalnych dla cywilizowanego Europejczyka trzeciej dekady XXI wieku przeżyć, rozterek, indywidualnych historii życia swoich respondentek.  Już po dwóch tygodniach był rezonans w czasopiśmiennictwie ukraińskim w USA i na Ukrainie, potwierdzając niesłychanie ważne analizy i wyniki badań tak dla nauki, jak i ukraińskiego społeczeństwa.

Wczorajsza uroczystość była okazją do podkreślenia istotnego wkładu pedagogiki w rozwój nauk społecznych. Przybyli na nią rektorzy, dziekani, recenzenci, współpracownicy, przyjaciele i znajomi. JM Rektor Akademii WSB w Dąbrowie Górniczej wręczyła Doktor honorowej obraz, który zawierał elementy architektury miasta dynamicznie rozwijajacej się uczelni i ... Poznania, a w różnych zakamarkach miejskiej przestrzeni zostały ukryte symbole regionu. 

Piękna to była uroczystość, a życzeniom i gratulacjom nie było końca.    

Sowizdrzałowa wysepka innej edukacji

 

Wprawdzie są już wakacje, ale dlaczego nie mielibyśmy pisać o tym, co działo się w trakcie minionego roku szkolnego?

W Katowicach powstało Liceum Sowizdrzała, które jest Autorską Szkołą Ponadpodstawową. Sfera niepubliczna jest wciąż jeszcze bardziej przyjazna tej młodzieży, która nie mieści się w ogólnodostępnych, publicznych szkołach ponadpodstawowych.

Zwracam uwagę, że fakt niemieszczenia się nie dotyczy problemów kognitywnych, kompetencyjnych, ale kulturowych, psychospołecznych. Są nastolatkowie, którzy potrzebują innej kultury środowiska edukacyjnego, w którym będą mogli albo kontynuować albo po raz pierwszy w swoim życiu doświadczać sytuacji autotelicznego uczenia się, które są ważne jako coś cennego samo w sobie.

Są absolwenci szkoły podstawowej, którzy nie zamierzają uczestniczyć w tzw. "wyścigu szczurów", nie chcą być ofiarami panoptykonu, ale pragną rozwijać się, odkrywać własne człowieczeństwo, doświadczać świata wartości humanistycznych, a nie podporządkowanych jakiejś ideologii, światopoglądowi, doktrynie, a więc temu, co jest obce ich potrzebom samorealizacyjnym.

Zapewne takim środowiskiem może być: Szkoła na wagarach? Sowizdrzał? - jak piszą o niej jej organizatorzy - Fundacja Ekosystem Rośnie:

Szkoła stała się dziś instytucją przemęczoną, kontrolującą, sparaliżowaną formalnościami, w której paradoksalnie coraz trudniej się uczyć. Utraciła swój sens i podstawowe zobowiązanie.

Stara mądrość mówi, że w takich momentach potrzebujemy chwili buntu i wędrówki.

Buntu, który sekretnie przywraca porządek.

Wędrówki w nieznane, bo znane oszalało.

O tym samym jest też nastoletniość, o poszukiwaniu wizji na swoje nowe życie.

Życie dorosłego.

 

Tę wysepkę innej edukacji tworzy wypromowana dwa lata temu dr Dominika Hofman wraz z Kacprem Lemieszem na Śląsku fundacja - Szkoła Górników Kulturowych - Hajmat, która z kolei prowadzi Liceum Sowizdrzała (www.liceumsowizdrzala.pl )

Jak pisze do mnie pani dr Dominika Hofman: Mała to szkoła, ale gęsto tkana: dbamy o piękno w naszej przestrzeni, gotujemy, sprzątamy (co jak się okazuje jest dzisiaj rozwiązaniem wręcz rewolucyjnym), wgryzamy się poznawczo w różne tematy połączone w bloki przedmiotowe, nasłuchujemy o co prosi nas najbliższe sąsiedztwo i miasto, wyruszamy poza znane, aby pobyć z dzikością. 

Zadajemy pytania: co to znaczy stawać się człowiekiem?

Jakie zadania (poza tymi typowo szkolnymi) ma do zrealizowania nastolatek?

Na czym polega inicjacja w nastoletniość?

O czym są kłopoty, z którymi przyszło nam się dzisiaj mierzyć?

Jak, będąc z nimi w kontakcie, utkać z nich coś pięknego?

Do czego wzywa nas kondycja dzisiejszej młodzieży?

Gdzie się podziali dorośli i co to znaczy dojrzałość?

Jak tworzyć "małe centrum świata" - zdrowy organizm w tak biednym otoczeniu kulturowym?

Do czego zaprasza nas świat, głównie ten najbliższy?

Właśnie prowadzą rekrutację do II klasy. O szkołach niepublicznych nie chcą pisać media, gdyż dziennikarze mogą być podejrzewani o ukrytą reklamę. Może też być tak, że prowadzący tego typu placówki nie chcą, żeby o nich pisały media, bo te koncentrują się głównie na banałach typu: szkoła bez ocen i bez dzwonków albo ma szkoła wprowadzająca innowacyjne metody kształcenia. 

Jak sądzę, prowadzący Sowizdrzała nie chcą takiej narracji o ich inicjatywie. Może warto tam zajrzeć, porozmawiać z pedagogami, dowiedzieć się, co takiego ważnego może oferować młodzieży właśnie ta placówka w sytuacji, gdy narasta problem zanikania troski nastolatków o własny rozwój, o poczucie sensu życia, a co dopiero mówić o wartości uczenia się przez całe życie? 

 (źródło foto: D. Hofman) 

NGO - dość błądzenia! Przestańcie publikować gnioty oświatowe

 

Nie ma nic gorszego, jak podejmowanie przez fundacje problematyki naprawy Rzeczypospolitej, a oświaty i nauki w szczególności!  Oto został opublikowany przez Instytut Spraw Publicznych, Fundację Geremka, Stowarzyszenie 61, Fundację Sztuka Media Film, Fundację im. Janiny Paradowskiej i Jerzego Zimowskiego oraz Fundację Amicitia materiał pt. "JAKA POLSKA PO WYBORACH 2023? Rekomendacje siedemnastu debat programowych (Warszawa, 2023). 

 

Przyglądam się jedynie rozdziałowi "Panel 6: Oświata: dość błądzenia; po prostu – XXI wiek!" Z takim zbiorem banałów, potocznych i niezgodnych z prawdą tezami spotykam się coraz częściej. Poziom ignorancji Alicji Pacewicz jako autorki tego rozdzialiku jest zdumiewający, bo idealnie wpisujący się w wolną od profesjonalizmu edukacyjnego politykę populizmu.  

Moja krytyka nie dotyczy kwestii wyobrażeń, chceń, oczekiwań, chociaż te, jeśli są wyprowadzone z fałszywych przesłanek, muszą prowadzić w ślepą ulicę utrwalania patoedukacji w naszym kraju, ale faktów na temat polskiej polityki oświatowej. Kreować wyobrażenia o szkolnictwie, które rzekomo mają świadczyć o jakiejś koniecznej zmianie, wolno każdemu. Jednak, jeśli ma to mieć jakiekolwiek znaczenie w kampanii wyborczej do Sejmu A.D. 2023, to radzę się dobrze zastanowić nad tym, czy warto brnąć w publicystykę? 

Rzekomo ma to być obiektywny materiał, skoro otwiera go stwierdzenie: "Stanowiska ugrupowań politycznych: pola wspólne i różnice". 

Kiedy jednak w grę wchodzi odpowiedź na pytanie: Jak finansować edukację i co zrobić z wynagrodzeniem nauczycieli? to autorka wykreowanej odpowiedzi reprezentuje stanowisko, które reprodukuje systemową patologię, strukturalną przemoc wobec tej części społeczeństwa, której dzieci muszą realizować obowiązek szkolny. Pozostałych obywateli III RP to w ogóle nie obchodzi, ile zarabiają lub powinni zarabiać nauczyciele, gdyż zła pamięć szkoły podpowiada - jak najmniej. 

Podobnie A. Pacewicz w duchu socjalistycznej polityki oświatowej pisze: "Subwencja oświatowa powinna być znacznie wyższa niż w ostatnich latach, tak by pokrywać podstawowe koszty funkcjonowania szkoły ponoszone przez samorządy, w tym koszty wynagrodzeń".  Pytanie jednak nie dotyczy subwencji oświatowej, więc po co wtręt o subwencji? Akapit dale dowiadujemy się, że ma być tak, jak w PRL i od 1993 roku do dnia dziś: 

"Partie są także zgodne, że należy pilnie podnieść wynagrodzenia nauczycielek i nauczycieli – Lewica, PO, PSL i Polska 2050 wsparły projekt ustawy Związku Nauczycielstwa Polskiego, zakładający wzrost nauczycielskich płac o 20 proc. Proponuje się równocześnie wprowadzenie zasady indeksowania zarobków poprzez ich powiązanie ze średnim wynagrodzeniem w gospodarce. 

Chodzi o powstrzymanie procesów ubożenia kadry nauczycielskiej oraz odchodzenia z zawodu, które widoczne jest zwłaszcza w dużych miastach. Pensje nauczycieli powinny rosnąć wraz ze wzrostem kompetencji zawodowych, przy czym doskonalenie zawodowe musi być finansowane przede wszystkim przez państwo i samorządy".  

 Co z tych banialuk wynika? To samo, co było i jest, a więc nihil novi. Pacewicz reprezentuje stanowisko ZNP, by nadal było tak jak jest, tzn., by związki zawodowe (nie jest ważne, które) zawsze miały powód do rzekomego troszczenia się o wzrost nauczycielskich pensji, zaś one nadal będą na granicy najniższej płacy. Jak napisze się, że ma to być wzrost o 20 proc., to zapewne tysiące młodzieży postanowią podjąć studia nauczycielskie, a po ich ukończeniu zatrudnią się w szkołach.   

Baju, baju, baju ....  . 

Może jednak pani A. Pacewicz przestanie mamić czytelników tego bubla jakimiś procentami, subwencją oświatową, tylko odpowie konkretnie na pytanie: Jaka musi być minimalna pensja dla rozpoczynających pracę w przedszkolu czy szkole podstawowej lub ponadopodstawowej, aby uznali, że jest godna ich profesji? Ile konkretnie powinni zarabiać nauczyciele w tzw. średnim wieku, którym jeszcze chce się chcieć kształcić młode pokolenia?  

Skoro absolwent/ka trzyletnich studiów informatycznych zaczyna pracę z pensją rzędu 9-10 tys. złotych, to kto ją/jego do tego przygotował? Najpierw nauczycielka przedszkola, potem nauczycielka edukacji zintegrowanej, następnie nauczyciele klas IV-VIII szkoły podstawowej i wreszcie nauczyciele szkoły ponadopodstawowej.  To, ile każdy z nich powinien zarabiać, skoro każdy ma w tym "produkcie końcowym" swój udział? 

Kiedy skończy się peerelowska tabelka, z której już platformersi usunęli nawet ciut wyższą płacę dla nauczycieli ze stopniem naukowym doktora? Związkowcom to nie przeszkadzało, bo co? Kompleksy? 

 

Dlaczego od trzydziestu lat wszystkie rządy pozwalają na zatrudnianie w szkolnictwie publicznym osób bez kwalifikacji? Tak, tak. Ich są tysiace, tylko GUS przestał publikować dane na temat liczby tak zatrudnionych nauczycieli. Od nowego roku szkolnego 2023/2024 będziemy mieli pełnozatrudnionych emerytowanych nauczycieli i tych, którym będzie wolno brać tyle godzin nadliczbowych, ile tylko udźwigną. 

Polecam badania na temat wypalenia zawodowego nauczycieli i ich złostanu. Oni też będą mieli wpływ na wasze dzieci. Nie dziwcie się potem, że są fobie szkolne, nerwice, depresje, samobójstwa.  Podziękujcie za to ministrom edukacji i ich premierom, no i jeszcze związkom zawodowym oraz takim "ekspertom". 

Jaka będzie oświata po wyborach 2023? GOŁA. Tylko czy wesoła? 

Zmarła w Macedonii Profesor pedagogiki - Maria Donevska (z d. Kuźnik)

 

(PrintScreen - https://www.youtube.com/watch?v=2P_zEcu6Gsg) 

Z Macedonii dotarła do kraju bardzo smutna wiadomość, że w dniu 25 czerwca br. w Skopje zmarła Profesor dr Maria Donevska (ur.1945, z domu Kuźnik). 

W latach 1969-1980 była pracownikiem Uniwersytetu Łódzkiego, na Wydziale Filozoficzno-Historycznym w Katedrze Teorii Wychowania na stanowisku adiunkta. Pełniła też funkcję z-cy dyrektora Instytutu Pedagogiki i Psychologii UŁ. Po zawarciu związku małżeńskiego przeprowadziła się w 1980 roku do Skopje (obecnie stolica Macedonii), a więc do jednego z miast ówczesnej Jugosławii. 

Dla mnie i moich koleżanek oraz kolegów z Katedry była to wielka strata, bo wyjechała z kraju niezwykle nam bliska, przyjazna i naukowo kompetentna osoba, na której uwagi, sugestie, wsparcie naukowe zawsze mogliśmy liczyć. Maria Kuźnik była w naszym Instytucie Pedagogiki i Psychologii UŁ cenioną adiunkt z doświadczeniem instruktorskim w Chorągwi ZHP Ziemi Łódzkiej. 

Łączyła nas zatem harcerska przygoda i praktyka w kierowaniu harcerskimi jednostkami.  Przypuszczam, że to z Jej inspiracji zostałem zatrudniony na Wydziale Filozoficzno-Historycznym, gdyż profesor Karol Kotłowski kierując Katedrą zapewne kierował się także Jej opinią. Dr M. Kuźnik obroniła wówczas pracę doktorską w 1977 roku, którą napisała na temat: "Funkcja rzeczywista i założona wychowania w szkole wyższej"  pod kierunkiem Profesora K. Kotłowskiego. 

Razem prowadziliśmy zajęcia z pedagogiki na kierunku historia, który nie należał wówczas do "łatwych" środowisk studenckich.  Doskonale pamiętam, jak powierzyła mi prowadzenie w Instytucie Historii UŁ ćwiczeń z pedagogiki do Jej wykładów. Miałem w Niej ogromne wsparcie merytoryczne. 

Na UŁ prowadziła zajęcia z teorii wychowania, metodyki wychowania w ZHP i pedagogiki na kierunkach nauczycielskich. Kiedy któraś ze studentek pisała pracę magisterską pod kierunkiem dr Marii Kuźnik o tematyce związanej z harcerstwem, to zawsze prosiła mnie o krytyczne uwagi. Dla mnie była to wspaniała wymiana akademickich doświadczeń i współpracy naukowej.  

Zmiana warunków życia i uzyskanie po kilku latach możliwości podjęcia pracy na Uniwersytecie Cyryla i Metodego w Skopje (Institute of Social work and Social policy) sprawiły, że rozminęły się nasze zainteresowania naukowe. W 1994 roku dr Maria Donevska obroniła kolejny doktorat na powyższym Uniwersytecie, który był zatytułowany - "Wolontariat w pracy socjalnej". Zapewne spożytkowała swoje harcersko-instruktorskie doświadczenia w zupełnie nowej dyscyplinie naukowej, jaką stała się w nowym środowisku akademickim praca socjalna. 

Prof. dr M. Donevska opublikowała książki: 

1. Theory of Social Work – Author of Book (1999), Skopje Macedonia.

2. Social Policy and Social Work - Editor of Book (1999), Skopje, Macedonia.

3. Social Inclusion of Children and Youth – Editor of Book, 2005, Skopje

4. Social Work in Local Community – Author of Book (2006), Skopje, Macedonia

5. Research report for determining the causes of the Roma children irregular attendance of the elementary education, IOO, Skopje 2010 (Bogoevska N, Trbojevic. S) – (coauthors)

6. Poverty – The situation in Macedonia, 2011 Kultura, Skopje (Dimitrioska S., Novkovska B. co-authors) 7. Study of Poverty and Social Exclusion in the Republic of Macedonia,(Team leader) Skopje, March 2011

8. Theory of Social Work – Author of Book (2014), Skopje Macedonia.

Uczestniczyła w następujących projektach badawczych:

1. Risks groups in Macedonia, (member of the research team) Geneva-Skopje, 1994 2. Social -class stratification in Macedonian society (member of the team) Skopje, 1994-1999. 3. Adolescent Children and Civil Society NGO/ UNICEF, Committee for Children, Geneva, 1997, (Chair person in Macedonia) 4. Development of the local communities of the low developed regions in Macedonia 1997-1999, (Leader of the manager team), Dialogue Development, Copenhagen, Denmark. 5. The old and the new. Changes in social care in central and Eastern Europe University of Kent, 1998. 6. European dimension of the education of social workers. University of Lodz, Poland, 1998 (Member of the team) 7. National Human Development Report, 1999, Skopje, Macedonia. 8. Taking Stock of Poverty in Macedonia, 2000, Report for the Office of World Bank -Skopje 9. Social Care Development in Central and Eastern Europe: The Contributions of State and Civil Society (member of the team) University of Kent, 2001 10. Poverty Reduction Strategy for Macedonia. Skopje Macedonia (Member of the team) 2002 11. Development of the municipality through a culture. Skopje Macedonia and The World Bank, Leader of the team. 2002 12. National Strategy for Sustainability Development of the Republic of Macedonia. Skopje, Member of the team. 2003. 13. Millenniums Development Goals, Report of Republic of Macedonia, Government of Macedonia. Member of the team, 2005. 14. Macedonian Children’s Perceptions Of Poverty ,UNICEF, Member of the team, 2007Social Protection and Social Inclusion in the former Yugoslav Republic of Macedonia , European Commission, Member of the team, 2008 15. Poverty and exclusion Reduction Strategy for Macedonia Skopje Macedonia (Member of the team) 2010. o Social Protection and Social Inclusion in the former Yugoslav Republic of Macedonia , European Commission, Team member o Program for implementation of the new form of social work: Street social worker, Ministry of Labor and Social Policy in cooperation with OSCE (coauthor) – Trbojevic 2010. [źódło: https://public.org.mk/wp-content/uploads/2017/02/CV_Marija-Donevska.pdf]

W jednym z ostatnich artykułów pisała o prawach dziecka w świecie postprawdy: 

 

(źródło: https://www.facebook.com/photo/?fbid=6308048339281025&set=a.174791799273407) 

Przesłany mi przez prof. Ewę Marynowicz-Hetkę biogram prof. dr M. Donevskiej jest imponujący, bo dowiedziałem się z niego o wielu znakomitych dokonaniach w jednostkach powyższego Uniwersytetu właśnie w zakresie pracy socjalnej, gdzie pełniła przez wiele lat funkcję dyrektorki Instytutu Pracy Socjalnej:  

 

 

Donevska Maria - doktor nauk humanistycznych (Uniwersytet Łódzki,1977) i doktor w zakresie polityki społecznej (Uniwersytet Świętych Cyryla i Metodego, Skopie, Republika Północnej Macedonii, 1994). Jej zainteresowania naukowe dotyczyły teorii i metod pracy socjalnej, kwestii ubóstwa, wykluczenia społecznego i wolontariatu. 

Maria Donevska jest autorką 5-ciu książek własnych oraz redaktorką i współautorką wielu wydań zbiorowych. Oprócz tego doktor Maria Donevska opublikowała   około 120 tekstów    w Macedonii i w innych krajach. Będąc już na emeryturze była członkiem Rady studiów doktorskich w Instytucie Polityki i Pracy Socjalnej oraz w Instytucie Pedagogiki na Wydziale Filozoficznym w Skopie.  Do ostatnich chwil była koordynatorką krajowych i zagranicznych projektów z zakresu polityki społecznej.

Pod jej opieką naukową cztery osoby obroniły doktorat a 15 -magisterium. Jako profesor visiting wykładała teorię i metody pracy socjalnej w Uniwersytecie w Niszu (Serbia) i w Uniwersytecie w Warnie (Bułgaria). Była także członkiem, pierwszej w Macedonii, Komisji przydzielającej licencje osobom związanym z pomocą społeczną na pięcioletni mandat. 

Dr Donevska była członkiem rad redakcyjnych dwu czasopism, w tym czasopisma wydawanego przez Uniwersytet Łódzki: „Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne” oraz honorowym członkiem pozarządowej organizacji MEGASHI, a także członkiem Rady pozarządowej organizacji XOPS i konsultantem w pozarządowej organizacji PUBLIC.       

 

Prof. dr Maria Donevska (z d. Kuźnik) była osobą niezwykle pogodną, serdeczną, zawsze uśmiechniętą i otwartą na dialog. W Macedonii  reprezentowała nie tylko naukę kraju pobytu i pracy zawodowej, ale także polską kulturę universitas. Mało kto wie, że była współtwórczynią pierwszej na świecie Ambasady Dziecięcej "Megjashi" (Детска Амбасада Меѓаши), reprezentując w niej korczakowską pedagogię! W 2017 roku świętowała wraz z wolontariuszami Dziecięcej Ambasady 25-lecie jej działania. 

Wówczas napisała na Facebooku:

To jest nasza macedońska marka- Меѓаши Megjashi. W tych czasach, kiedy ciągle słyszymy o kryzysie politycznym, kiedy niepokoją nas bieżące wydarzenia, dzieje się coś wspaniałego. Pierwsza na świecie ambasada dziecięca Megjashi świętuje 25 lat swojego istnienia. Jedna, a może jedyna w naszym kraju organizacja obywatelska z tak długą historią i realizująca misję społeczną, opiekuńczą, edukacyjną, kulturalną, edukacyjną.

Niesamowita jest ilość wspaniałych działań, które przez pierwsze 10 lat miały na celu opiekę nad dziećmi uchodźców, dotkniętymi wojną w Bośni i Hercegowinie, Kosowie oraz ofiar konfliktów w Macedonii. Dziś Детска Амбасада Megjashi koncentruje się na ochronie dzieci przed przemocą i ich wykorzystywaniem seksualnym, codziennymi problemami, z którymi borykają się dzieci. Zajmuje się też edukacją społeczeństwa w zakresie praw dziecka, partnerskiego rodzicielstwa i problemami wielokulturoości. Zespół Megjashi reaguje szybko, walczy o obronę praw dziecka we wszystkich możliwych dziedzinach, od środków masowej komunikacji, aż po Parlament Macedoński. I udaje się.

Założycielami Megjashi są - Dragi i Gordana Zmijanac, którzy ze względu na swoje wyjątkowe zaangażowanie stale powiększają grono interesujących ludzi i organizacji wspierających tę organizację. Wielu uczniów szkół powszechnych i uczniów szkół średnich właśnie w Megjashi dowiedziało się, co oznacza wolontariat, solidarność, społeczność i równość. Jestem dumna że mogłam uczestniczyć w ich pracy i dziękuję za wszystko czego się od nich nauczyłam. 

Żegnają Profesor Marię Donevską jej Uczniowie, Przyjaciele:

Klimentina Ilijevski

  · 

Збогум професорке, поттикнувачу, мотивирачу, збогум голем човеку! Не знам како да напишам благодарност до вас, секогаш ќе личи дека не е доволно кажано. Ви благодарам за привилегијата да учам од вас, да растам професионално покрај врвен професионалец како вас. Да не бевте вие, сигурна сум дека и јас нема да бев ова што сум денес.

Она што ќе ви ветам е дека социјалното менторство ќе расте и ќе го донесе бенефитот во нашето општество онака како што заедно исцртавме, па дури и повеќе од тоа.

А во иднина најуспешните ментори ќе ги наградуваме со награда "Мариа Доневска" - професорката која што во социјалната работа препозна една поинаква страна.

Ви се поклонувам до земја! Бескрајно многу ќе ми недостасувате!

Żegnaj Profesorko, motywatorko, żegnaj wielki człowieku! Nie wiem jak napisać podziękowanie, zawsze będzie się wydawać, że jest za mało powiedziane. Dziękuję za przywilej uczenia się od Ciebie, dorastania zawodowo u boku takiej najlepszej profesjonalistki jak Ty. Gdyby nie Ty, jestem pewna, że nie byłabym tym, kim jestem dzisiaj.

Mogę wam obiecać, że mentoring społeczny będzie się rozwijał i przyniesie korzyści naszemu społeczeństwu tak, jak sobie to wspólnie wyobrażaliśmy, a nawet więcej.

A w przyszłości nagrodzimy najbardziej odnoszących sukcesy mentorów Nagrodą Marii Donewskiej - profesor, która preferowała inną stronę w pracy socjalnej.

Kłaniam się do Ziemi! Będę za Tobą tęsknić, bezgranicznie!

(źródło: https://www.facebook.com/klimentina.ilijevski)  

 

Dołączam się do Ostatniego Pożegnania Wspaniałej Pedagog!  Niech spoczywa w pokoju! 

Profesor Edyta Gruszczyk-Kolczyńska dumą polskiej pedagogiki przedszkolnej

Koniec roku szkolnego i zmierzająca do końca sesja letnia w szkolnictwie wyższym sprawiły, że postanowiłem odroczyć na nieco wolniejszą chwilę podzielenie się z czytelnikami naszym pedagogicznym Dobrem, jakim jest twórczość naukowa i oświatowa profesor pedagogiki wieku dziecięcego Edyty Gruszczyk-Kolczyńskiej. To prawda, że wielu naszych naukowców bada problemy zdolności dzieci i młodzieży, powstają liczne prace dyplomowe i artykuły na ten temat, ale... wszystko to jest wtórne w stosunku do oryginalnego, twórczego wkładu naszej Profesor w diagnozowanie i rozwiązywanie problemów dzieci matematycznie uzdolnionych. 

Od kilkudziesięciu lat Profesor konsekwentnie publikuje wyniki swoich badań, ale i wspomaga prowadzenie diagnoz przez doktorantów, doktorów, młodych naukowców, by potrafili wyjść poza dostarczone informacje i poza fazę badań naukowych. Trzeba umieć upowszechniać wynikające z diagnoz wnioski, pisać rzetelne recenzje i ekspertyzy. 

To, że mogą się one komuś wydawać rozpaczliwym wołaniem o lepsze traktowanie naszych dzieci w szkołach, dla uczonej z pasją nie ma znaczenia. Kiedy wzmocni się dzieci metodami wspomagania ich rozwoju, to chociaż nie ma orderów i odznaczeń, nie ma 200 punktów za artykuły, to jest coś, czego nie doświadcza większość uczonych - dziecięca pamięć i wdzięczność za obdarzenie je zaufaniem, autentyczną troską. Kształcąc nauczycieli i będąc w przedszkolach z dziećmi Profesor pokazuje, że w zabawie, ćwiczeniach, grach, radości uczenia się można wnieść wkład w edukowanie przyszłej polskiej inteligencji. 

(fot. Dziecięce listy z podziękowaniami dla prof. Edyty Gruszczyk-Kolczyńskiej) 

Dzięki autorskiemu, oryginalnemu i wyjątkowemu w skali nie tylko naszego kraju modelowi edukacji matematycznej dzieci w wieku przedszkolnym, wspieraniu w jego aplikacji nauczycieli i rodziców, przekraczające próg szkoły maluchy są przygotowane do pracy umysłowej oraz do zarządzania własnym kapitałem rozwojowym. Korzyści edukacyjne eksperymentu pedagogicznego są trwalsze, bo zapisane w dziecięcych sercach i umysłach, stanowiąc fundament na ich całe życie.  

Podejście prof. Edyty Gruszczyk-Kolczyńskiej do edukacji matematycznej małych dzieci jest największych darem polskiej pedagog dla kolejnych pokoleń, które mogą czerpać z odejścia od negatywnego, konserwatywnego, tradycyjnego, zewnątrzsterownego formowania dzieci. Zaistniał wreszcie paradygmat edukacji wewnątrzsterownej, zorientowanej na niepodważalny już fakt posiadania przez dzieci zadatków uzdolnień matematycznych. Szkoła zaś jest od tego, by ten potencjał rozwijać a nie tłumić, wygaszać czy ograniczać do wąskiej grupy uczniów. 

Innowacyjna koncepcja edukacji matematycznej została określona przez E. Gruszczyk-Kolczyńską mianem "Dziecięcej matematyki". Po wielu latach eksperymentów pedagogicznych Profesor miała już pewność, że główną przyczyną dziecięcych niepowodzeń w nauce matematyki jest dysonans pomiędzy wymaganiami w szkolnej edukacji a możliwościami umysłowymi dzieci. 

Ten pierwszy czynnik zakładał, że dzieci nie posiadają zadatków, potencjału, toteż trzeba go dopiero w nich rozwinąć. Jednak w systemie penitencjarnie organizowanej edukacji szkolnej, bazującej na selekcji i instrumentalnym ocenianiu aktywności umysłowej dzieci, zamiast sukcesów szkolnych powiększało się grono uczniów doświadczające niepowodzeń. Jeżeli przed rozpoczęciem nauki w szkole co czwarte dziecko można zaliczyć do wybitnie uzdolnionych, to po kilku miesiącach nauki w szkole do tej grupy należał tylko co ósmy mały uczeń.

W czasie uroczystego posiedzenia Senatu Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie emerytowana już Profesor tej Uczelni została odznaczona MEDALEM MARII GRZEGORZEWSKIEJ. Pięknie, że doświadczyła uznania tego, czego dokonała w swojej wieloletniej a codziennej pedagogicznej działalności naukowej i oświatowej. 

UCHWAŁA NR LIV/859/22 RADY MIASTA OLSZTYNA z dnia 14 grudnia 2022 r. Rada Miasta Olsztyna uchwaliła, co następuje: 

§ 1. Nadaje się Przedszkolu Miejskiemu nr 39 w Olsztynie przy ul. Dworcowej 24A imię Edyty Gruszczyk-Kolczyńskiej. 

§ 2. W związku z nadaniem imienia nazwa przedszkola brzmi: Przedszkole Miejskie nr 39 im. Edyty Gruszczyk-Kolczyńskiej w Olsztynie. 

 § 3. Wykonanie uchwały powierza się Prezydentowi Olsztyna. 

Profesorka jest pierwszą w kraju uczoną-pedagog, której imię za życia nosi powyższa placówka przedszkolna. Uroczystość nadania imienia odbyła się  12 maja 2023 roku.   

Gratuluję  naszej Pani Profesor powyższych wyróżnień. 

Studentkom pedagogiki wczesnej edukacji polecam:

Ø Gruszczyk-Kolczyńska E., Niepowodzenia w uczeniu się matematyki u dzieci z klas początkowych. Diagnoza i terapia, Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego nr 553,Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1985 .

Ø Gruszczyk-Kolczyńska E.,  Dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się matematyki. Przyczyny, diagnoza zajęcia korekcyjno-wyrównawcze, WSiP, Warszawa 1992 i 9 następnych wydań.

Ø Gruszczyk-Kolczyńska E., Dzieci matematycznie uzdolnione: Wyniki badań, interpretacje i wnioski, [w:] Semadeni Z., Gruszczyk-Kolczyńska E., Treliński G., Bugajska-Jaszczołt B., Czajkowska M., Matematyczna edukacja wczesnoszkolna. Teoria i praktyka, Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP, Kielce 2015.  

Ø Gruszczyk-Kolczyńska E., Problemy edukacyjne matematycznie uzdolnionych dzieci: wyniki badań, wnioski i działania naprawcze, w: Edukacja wczesnoszkolna w warunkach zmiany społecznej i kulturowej, red. E. Skrzetuska, M. Jurewicz, Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2016.

Ø Gruszczyk-Kolczyńska  E., (red.) Raport z badań zrealizowanych  ze środków na naukę w latach 2006-2009 w ramach projektu  nr H01F 083 30 „Wspomaganie rozwoju umysłowego wraz z edukacją matematyczną  dzieci w klasie zerowej i w pierwszym roku nauczania szkolnego”

Ø Gruszczyk-Kolczyńska E., (red.) Wiadomości  i  umiejętności oraz  zarysowujące się uzdolnienia matematyczne starszych przedszkolaków i małych uczniów. Podręcznik, narzędzia  diagnostyczne  oraz   wskazówki do wspomagania rozwoju umysłowego i edukacji  uzdolnionych dzieci. Niepublikowany raport z realizacji projektu nr  R1700603 Rozpoznawanie i wspomaganie rozwoju uzdolnień do uczenia się matematyki u starszych przedszkolaków i małych uczniów zrealizowany w latach 2007 - 2010 ze środków na naukę.

Ø Gruszczyk-Kolczyńska E., (red.) O dzieciach matematycznie uzdolnionych. Książka dla rodziców i nauczycieli, Wydawnictwo Nowa Era, Warszawa 2012.

Ø Gruszczyk-Kolczyńska E.,  ( red.) Edukacja matematyczna w klasie I. Książka dla rodziców i nauczycieli. Cele i treści kształcenia, podstawy psychologiczne i pedagogiczne oraz opisy zajęć z dziećmi,  Wydawnictwo CEBP, Kraków 2014.

Ø Gruszczyk-Kolczyńska E., Zielińska E.,  Dziecięca matematyka. Książka dla rodziców i nauczycieli, WSiP, Warszawa 1997.

Ø Gruszczyk-Kolczyńska E., Zielińska E., Dziecięca matematyka. Program dla przedszkoli, klas zerowych i placówek integracyjnych, WSiP, Warszawa 1999.

Ø Gruszczyk-Kolczyńska E., Zielińska E., Dziecięca Matematyka. Metodyka i scenariusze zajęć z sześciolatkami w przedszkolu, w szkole i w placówkach integracyjnych ,WSiP, Warszawa 2000.

Ø Gruszczyk-Kolczyńska E., Zielińska E., Nauczycielska diagnoza edukacji matematycznej dzieci. Metody, interpretacje i wnioski, Wydawnictwo Nowa Era, Warszawa 2013. 

Ø Gruszczyk-Kolczyńska E.,  Zielińska E.,  Dziecięca matematyka – dwadzieścia lat później. Książka dla rodziców, Wydawnictwo CEBP, Warszawa 2015.