(foto: BŚ - Pilzno)
Zakończenie wojen w XXI wieku okazuje się wyjątkowo trudne z powodu złożoności współczesnych konfliktów. W przeciwieństwie do klasycznych wojen państwowych z przeszłości, dzisiejsze wojny to często konflikty, w których ścierają się lokalne, regionalne i globalne interesy.
Zdaniem Stevena Pinkera „[ś]wiat nie położył jeszcze
kresu wojnom, o czym marzyli piosenkarze folkowi z lat 60., ale radykalnie
zmniejszył ich liczbę i śmiertelność – z 21,9 ofiar śmiertelnych na 100 tysięcy
osób w 1950 roku do zaledwie 0,7 w 2019
roku”.
Porażające są dane na temat tego, ile wynosi średnia ofiar śmiertelnych wojen w XXI wieku? ChatGPT pomógł mi oszacować liczbę ofiar na 100 tysięcy osób na świecie (zob. wykres). Trzeba jednak zaznaczyć, że są to dane szacunkowe, zależne od źródeł i definicji „wojny” oraz „ofiar śmiertelnych” (np. bezpośrednie ofiary walki vs. ofiary pośrednie – głód, choroby, itp.
Szacunkowe
dane:
1.
Ofiary śmiertelne konfliktów zbrojnych w XXI wieku:
Według
danych z projektów takich jak UCDP (Uppsala Conflict Data Program) i Global
Peace Index, w latach 2000–2023:
- Liczba bezpośrednich ofiar
śmiertelnych w konfliktach zbrojnych:
około 1,1–1,3 miliona osób.
To
są szacunkowe liczby ofiar śmiertelnych (głównie cywilów i żołnierzy) w
największych wojnach XXI wieku, uwzględniające stan na połowę 2025 roku, z
możliwym marginesem błędu ze względu na trudności w dokładnym liczeniu ofiar
podczas trwających konfliktów:
🔹 Wojna
w Afganistanie (2001–2021)
- Łączna liczba ofiar śmiertelnych:
≈ 240 000 osób - W tym ok. 70 000 cywilów, reszta to
żołnierze, bojownicy, siły koalicji itp.
🔹 Wojna
w Iraku (2003–2011 + niestabilność do dziś)
- Łączna liczba ofiar śmiertelnych:
≈ 200 000 – 300 000 osób - Źródła różnią się: np. Iraq Body
Count wskazuje co najmniej 200 000 cywilów (stan na 2023).
🔹 Wojna
domowa w Syrii (od 2011)
- Łączna liczba ofiar śmiertelnych:
≈ 500 000 – 600 000 osób - ONZ od 2021 nie podaje nowych liczb z
powodu trudności w weryfikacji.
🔹 Wojna
w Jemenie (od 2015)
- Łączna liczba ofiar śmiertelnych:
≈ 375 000 osób (do 2022, wg UNDP) - Tylko część z nich to ofiary
bezpośrednie (~150 000), reszta to skutki pośrednie (głód, brak opieki
medycznej).
🔹 Wojna
w Etiopii (Tigray, 2020–2022)
- Łączna liczba ofiar śmiertelnych:
≈ 300 000 – 600 000 osób - Niezależne szacunki, m.in. naukowców
z Ghent University, wskazują nawet ponad 600 000 zgonów.
🔹 Wojna
w Sudanie (różne etapy, zwłaszcza Darfur od 2003 i wojna domowa 2023–2025)
- Łączna liczba ofiar śmiertelnych:
≈ 300 000+ (Darfur) - tens of thousands
w ostatniej wojnie (2023–2025) – dane wciąż niepełne.
🔹 Wojna
na Ukrainie (2014–2025)
- Faza 1 – Donbas i Krym (2014–2021):
≈ 14 000 – 15 000 ofiar - Faza 2 – Pełnoskalowa inwazja
(2022–2025):
- Szacunki różnią się znacznie:
- ONZ (czerwiec
2024): ~30 000 potwierdzonych cywilnych
ofiar śmiertelnych (bardzo zaniżone – tylko zweryfikowane przypadki)
- Szacunki USA i
zachodnie (łącznie wojsko + cywile):
≈ 350 000 – 500 000 ofiar po obu stronach (Rosja + Ukraina) - Łącznie (2014–2025):
≈ 400 000 – 500 000 osób zabitych
🔸 Podsumowanie
szacunkowych ofiar w dużych wojnach XXI wieku:
|
Wojna |
Ofiary
śmiertelne (szacunkowo) |
|
Syria
(od 2011) |
500
000 – 600 000 |
|
Afganistan
(2001–2021) |
240
000 |
|
Irak
(2003–2023) |
200
000 – 300 000 |
|
Jemen
(od 2015) |
375
000 |
|
Etiopia
(2020–2022) |
300
000 – 600 000 |
|
Sudan
(2003–2025) |
300
000+ |
|
Ukraina
(2014–2025) |
400
000 – 500 000 |
|
RAZEM
(zaokrąglone): |
2,3
– 3,0 miliona". |
Z
tym większym zdumieniem natrafiłem w centrum Monachium na propagandowe
stanowisko jakiejś bawarskiej organizacji pozarządowej, której członkini namawiała - na szczęście bezskutecznie
- na podpisanie apelu do Bundestagu, by nie finansować zakupu broni dla
Ukrainy. Jakoś nie przejęła się ta pani ludobójstwem raszystowskim w Ukrainie.
