12 maja 2023

Zmarł Kierownik Laboratorium Działań Twórczych w Przestrzeni Społecznej UAM prof. Jędrzej Stępak

 




To już kolejna w ostatnich tygodniach, bolesna wiadomość z Wydziału Studiów Edukacyjnych UAM w Poznaniu o odejściu jednego z profesorów. Wczoraj zmarł nagle prof. Jędrzej Stępak, wybitny artysta, performer, pedagog, który powołał przed kilkunastu laty na tym Wydziale Laboratorium Działań Twórczych w Przestrzeni Społecznej. Czas pandemii, długotrwałej izolacji, niepokoju o ludzką egzystencję uświadomił nam wszystkim jak ważną rolę w naszym życiu odgrywa przestrzeń społeczna.

Nie wszyscy doceniają potencjał i działania twórcze tak wyjątkowych postaci, toteż włączenie do procesu kształcenia przyszłych pedagogów Uczonego reprezentującego nauki o sztuce, w tym tej kategorii twórczość było oryginalnym rozwiązaniem akademickim. Wybitny artysta, człowiek SZTUKI, humanista, który inspirował dziełami swojej twórczości ludzi w różnych krajach świata, nie tylko w Polsce, wpisywał w tworzone formy przestrzenne wzory wartości społecznych, od ponad roku wspierał także arystów Ukrainy. 

Profesor zachwycał dziełami sztuki plastycznej, projektami artystycznymi, które realizował w formie multimedialnej, performatywnej, audiowizualnej, interaktywnej, rzeźbiarskiej, konserwatorskiej a nawet interdyscyplinarnej. Kolekcje jego projektów uwydatniały znaczące wydarzenia świata nauki. Pamiętam, jak swoją sztuką performatywną poruszył uczestników Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej WSE UAM w Poznaniu pod patronatem Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN.  

 Realizowane przez zm. Profesora J. Stępaka projekty edukacyjne znakomicie wpisują się w funkcję społeczną akademickiego kształcenia, bowiem pobudzał wśród studentów ich wyobraźnię, myśli, uczucia, pragnienia, które wpisywał w „Labirynt Rosnących Tajemnic". Potrafił zafascynować formą rosnącego żywego labiryntu, który to artystyczny projekt zrealizował najpierw w Łodzi, tworząc żywy labirynt z roślin i wikliny.  Studentów pobudzał do refleksji na temat labiryntu życia, przez który będą musieli sami się przedzierać, by dotrzeć do ostatecznego wyjścia z niego.   

W jednym ze swoich artykułów (2016, s. 297) tak opisał zadanie, które postawił swoim studentom: 

Zadaniem, które zadawałem studentom, było pozornie proste projekcyjne pytanie: Czym dla mnie jest labirynt? Odpowiedź można było skonstruować w dowolnej wybranej formie tekstowej, graficznej lub innej w zależności od preferencji studentów. Zależało mi na tym, aby odpowiedź była szczera i przedstawiała to co jako pierwsze kojarzyło się danej osobie z hasłem labirynt. 

W swoich odpowiedziach większość studentów odwoływała się do sfery psychicznej funkcjonowania człowieka w świecie i społeczeństwie oraz do trudów i zawiłości życia codziennego. Niektórzy jednak tworzyli własne, niezwykle oryginalne pomysły interpretacji tego pojęcia. Ta różnorodność wypowiedzi świadczy o sile symboliki i oddziaływaniu jakie metafora labiryntu posiada we współczesnym świecie. 

 Warto przeczytać artykuł prof. J. Stępaka o tajemnicach labiryntu, które odkrywał wraz z akademicką młodzieżą. Pięknie łączył metafory z filozofią egzystencjalną i sztuką jako środkami eksternalizacji świata wartości humanistycznych. Będzie nam bardzo brakować twórcy nowych form samoświadomości, samorealizacji, ale i arteterapii. Przedwczesne odejście wybitnego artysty, który miał wkrótce obchodzić piękny Jubileusz przygotowując dwie wystawy w plenerze i Lednicy, którą tak ukochał, porusza w smutku naszą akademicką społeczność. 

W dniu 24 maja 2023 roku zostanie otwarta o godz. 16.00 wystawa, nad którą Profesor pracował z uczonymi macierzystego Wydziału oraz artystami z Ukrainy - Zenoviya Shulha i Romanem Jaciv'em. Będzie temu wydarzeniu towarzyszyć dyskusja, którą poprowadzi prof. Agnieszka Gromkowska-Melosik oraz performance artystyczny autorstwa mgr. Stefanya Abbasova i dr Anny Sokołowskiej. 



Wszyscy współpracownicy, w tym najbliższy Profesorowi
mgr Kamil Wnuk, przyjaciele, znajomi artyści bardzo przeżywają tak nagłe odejście Mistrza, któremu zależało na stworzeniu kolejnej społecznej przestrzeni artystycznej w ramach solidarności z dotkniętą wojną Ukrainą. "Będzie" w dniu, w którym mieli razem przeżywać recepcję Art in Times of War, spoglądać na to wydarzenie z niebios a zapisanymi w ludzkich sercach i pamięci myślach, słowach i dziełach twórczych.    


Uroczystości pogrzebowe rozpoczną się 16 maja 2023 roku Mszą Świętą o godzinie 12.00 w kościele parafialnym św. Antoniego w Przeźmierowie. Pogrzeb na cmentarzu przy ul. Sosnowej w Przeźmierowie. Niech spoczywa w pokoju!        


(źródło fotografii)