Wypłatę nauczycielom pensji z dołu "obronił" Józef Piłsudski

Sejm II Rzeczypospolitej nadał nauczycielom i dyrektorom państwowych szkół średnich ogólnokształcących, seminariów nauczycielskich i preparand, oraz wizytatorom szkolnym odrębną ustawą uprawnienie do wypłacania im pensji "z góry", czyli w pierwszym dniu każdego miesiąca.

Minister Anna Zalewska podjęła po 97 latach próbę zmiany w projekcie ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, która sprowadzałaby się do wypłacania nauczycielom pensji z dołu, a więc w ostatnim dniu miesiąca. Miała rację, bo nauczyciele tak świetnie zarabiają, że nawet nie odczują odroczenia wypłaty o kilka tygodni. Są przecież takie sfery gospodarki, w których pracownikom przedsiębiorcy nie wypłacają pensji przez kilka miesięcy, a nawet lat np. w górnictwie, budownictwie, transporcie itp.

Zamysł minister A. Zalewskiej został jednak w toku prac legislacyjnych w Sejmie wykreślony z projektu ustawy na skutek związkowych protestów z "ulubionego" przez nią ZNP. Zdaniem działaczy lewicowego Związku szefowa resortu edukacji nie wiedziała, że płatność z góry nauczyciele zawdzięczają marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu, który doprowadził do wprowadzenia jej ustawą z 13 lipca 1920 r. Ten akt prawa został rok później znowelizowany ustawą z dn. 18 marca 1921 r., w której wprowadzono jeszcze ustęp o tym, że jedynie "wysokość wynagrodzenia za godziny nadliczbowe wypłacana będzie z dołu za czas rzeczywistego zatrudnienia w godzinach nadliczbowych, a przy zatrudnieniu całorocznym za 10 miesięcy (...)."

Działacze ZNP uświadomili nauczycielom A.D. 2017, że wejście w życie wypłat z dołu będzie skutkować wypłatą ich grudniowej pensji w 2019 r. dopiero po świętach Bożego Narodzenia. Kto chce być bez kasy przed świętami? Przypominam tę polityczną potyczkę za artykułem z "Głosu Nauczycielskiego" (2017 nr 46, s. 8), bo zapewne część środowiska szkolnego nie czyta tego - zdaniem liderów formacji rządzącej - niepoprawnego ideologicznie tygodnika.

Może nawet ktoś ostrzegł panią minister, że w ustawie z 1920 r. określono, co składa się na uposażenie nauczycielskie, a mianowicie: "a) z płacy zasadniczej, b)z dodatku drożyźnianego i c) z dodatku za wyższe studia." Ba, jeśli nauczyciel otrzymał mieszkanie w naturze, to potrącano z jego uposażenia wartość tego mieszkania.

Przejeżdżałem przez małe miasteczko, gdzie na rynku - zapewne uczniowie szkoły publicznej - rozwiesili na sznurkach portrety Marszałka. Teraz już wiem, komu nauczyciele zawdzięczają wypłatę pensji "z góry" a nie "z dołu". Nad nimi czuwa Józef Piłsudski i nauczanie historii.