Dzisiaj
spotyka się w Poznaniu Zespół Pedagogiki Szkoły przy Komitecie Nauk
Pedagogicznych PAN, by rozmawiać o podstawach teoretycznych i badawczych
współczesnej pedagogiki szkolnej. Polska pedagogika może pochwalić się
wielością szkół badawczych, których przedstawiciele różnych generacji prowadzą
głównie badania empiryczne. Znacznie mniej jest rozpraw traktujących o
teoriach, koncepcjach szkoły, które mogłyby być podstawą do empirycznych
diagnoz, a może i do podejmowania prób oddolnego wprowadzania zmian w tym typie
placówek oświatowych.
Przygotowując
się do dyskusji zajrzałem do portali uniwersyteckich, by zobaczyć, jaki
jest poziom akademickiej, naukowej instytucjonalizacji pedagogiki szkolnej. Czy
są takie jednostki, które nie tylko z nazwy, ale i prowadzonych w nich badań
identyfikują je z pedagogiką szkolną? Czy może powstały i działają jednostki,
których pracownicy prowadzą jedynie badania parcjalne, fragmentaryczne a
odnoszące się do szkoły jako środowiska edukacyjnego, w tym dydaktycznego,
wychowawczego, opiekuńczego, a nawet terapeutycznego?
Wynik
diagnozy są następujące:
Uczelnie,
w których zostały powołane jednostki akademickie mające w nazwie pedagogikę szkolną:
1)
Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu:
Pracownia
Pedagogiki Szkolnej Szkoła jest rozumiana jako przedmiot i podmiot zmian
społecznych. Wspólną osią zainteresowań naukowych pracowników jest szkoła
rozpoznawana w optyce różnych kategorii analitycznych, koncepcji teoretycznych,
z zastosowaniem zróżnicowanych podejść badawczych. W Pracowni jest
"Laboratorium", które prowadzi współpracę dydaktyczno-naukową z
Evangelische Hochschule Darmstadt. Aktywność naukowo-badawcza
zespołu Laboratorium Pedagogiki Szkolnej koncentruje się wokół Zakład
Badań Dyskursów Edukacyjnych Jednym z elementów tej współpracy są
międzynarodowe obozy naukowe organizowane dla studentów. (https://wse.amu.edu.pl/dla-pracownika/pracownicy-wydzialu2/pracownia-pedagogiki-szkolnej)
2)
Uniwersytet Szczeciński:
Katedra Dydaktyki i Pedagogiki Szkoły.
3) Uniwersytet
Zielonogórski:
Zakład
Pedagogiki Szkolnej.
4) Uniwersytet Jagielloński:
Zakład
Pedagogiki Szkolnej i Dydaktyki Akademickiej: Obszar badań
obejmuje: wybrane aspekty pedagogicznego działania osób i instytucji
odgrywających istotną rolę w szeroko pojętej edukacji szkolnej i akademickiej.
Główne obszary badawcze:
- Podmioty edukacji szkolnej i
akademickiej
- nauczyciele akademiccy, wsparcie
rozwoju ich kompetencji dydaktycznych i społecznych;
- studenci, psychopedagogiczne wsparcie
rozwoju ich kompetencji społecznych;
- pedagodzy szkolni, przygotowanie
zawodowe;
- nauczyciele szkolni, role społeczne
nauczyciela i ich uwarunkowania
- uczniowie, uczeń o specjalnych
potrzebach edukacyjnych
- Teoria szkoły
- Teoria pedagogiki
humanistyczno-egzystencjalnej
- Teoria dydaktyki akademickiej
https://pedagogika.uj.edu.pl/struktura/zaklad-pedagogiki-szkolnej-i-dydaktyki-akademickiej
I to było na tyle
Natomiast
uczelnie, w których są jednostki akademickie prowadzące parcjalne badania w
zakresie pedagogiki szkolnej, w tym kształcące studentów do zawodu związanego
m.in. z pierwszym stopniem szkoły podstawowej, posiadają:
1)
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie:
Katedra
Społecznych Podstaw Rozwoju Oświaty; Zakład Pedeutologii i Wspierania
Karier Edukacyjnych; Zakład Dydaktyki i Pedagogiki
Medialnej; Katedra Teoretycznych Podstaw Pedagogiki i Dyskursów
Edukacyjnych.
2)
Uniwersytet Łódzki:
Katedra
Badań Edukacyjnych; Katedra Pedagogiki Wieku Dziecięcego
3)
Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu:
Zakład
Dydaktyki Ogólnej; Zakład Badań nad Procesem Uczenia się Zakład Edukacji
Medialnej; Zakład Edukacji Wielokulturowej i Badań nad Nierównościami
Społecznymi; Zakład Edukacyjnych Badań nad Językiem i Komunikacją
Dziecka; Zakład Historii Kultury i Edukacji; Zakład Pedagogiki
Dziecka i Zakład Socjologii Edukacji
4)
Uniwersytet Warszawski:
Zakład
Wczesnej Edukacji i Kształcenia Nauczycieli; Katedra Dydaktyki i
Pedeutologii; Pracownia Pedagogiki Ogólnej i Filozofii
Edukacji; Pracownia Studiów nad Filozoficznymi Kontekstami
Edukacji; Pracownia Historii Oświaty i Wychowania; Zakład Edukacji
Estetycznej i Studiów nad Kulturą oraz Katedra Polityki Oświaty i
Społecznych Badań nad Edukacją.
5)
Uniwersytet Szczeciński:
prowadzi także: Katedrę Pedagogiki Przedszkolnej i Wczesnoszkolnej
6) Uniwersytet Śląski:
– brak klasycznych jednostek akademickich.
7)
Uniwersytet Gdański:
Zakład
Historii Nauki, Oświaty i Wychowania; Zakład Dydaktyki i
Andragogiki; Zakład Badań nad Dzieciństwem i Szkołą
oraz Pracownia Edukacji Medialnej.
8)
Uniwersytet Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie:
Katedra
Dydaktyki; Katedra Pedeutologii i Edukacji Zdrowotnej oraz Katedra
Wczesnej Edukacji
9)
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy:
Katedra
Dydaktyki i Studiów nad Kulturą Edukacji; Katedra Filozofii Wychowania i
Edukacji Obywatelskiej; Katedra Pedagogiki Przedszkolnej i Wczesnoszkolnej
oraz Zakład Dydaktyki Wydziału Pedagogiki
10) Uniwersytet Warmińsko- Mazurski w Olsztynie:
Zakład
Pedeutologii; Katedra Dydaktyki i Wczesnej Edukacji
11) Uniwersytet
Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie:
Katedra
pedagogiki przedszkolnej i wczesnoszkolnej; Katedra Pedagogiki Ogólnej i
Dydaktyki
12)
Uniwersytet w Białymstoku:
Zakład
Pedagogiki Przedszkolnej i Wczesnoszkolnej; Zakład Dydaktyki Ogólnej
i Katedra Edukacji Międzykulturowej
13) Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu:
– brak jednostek w Instytucie Pedagogiki, gdyż funkcjonuje jako struktura sieciowa, bez katedr, z zespołami badawczymi powoływanymi w zależności od potrzeb i realizowanych projektów.
14) Uniwersytet Rzeszowski:
Katedra
Pedagogiki Przedszkolnej i Wczesnoszkolnej; Zakład Dydaktyki Ogólnej
oraz Katedra Badań Szkoły i Mediów – koncentracja na mediach
15)
Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach:
Zakład
Badań nad Edukacją; Zakład Edukacji Elementarnej i Wspomagania Rozwoju
Dziecka oraz Pracownia Historii Oświaty i Wychowania
16)
Uniwersytet w Siedlcach:
Pracownia
Dydaktyki Ogólnej, Pracownia Kształcenia Wczesnoszkolnego
oraz Pracownia Wychowania Przedszkolnego.
17)
Uniwersytet Jana Długosza w Częstochowie:
nie
ma żadnej jednostki z pedagogiki szkolnej
18) Uniwersytet
Wrocławski:
Zakład
Pedagogiki Wczesnoszkolnej i Przedszkolnej oraz Zakład Historii Edukacji.
19)
Uniwersytet Pomorski w Słupsku
brak
jednostek akademickich w Instytucie Pedagogiki.
20)
Akademia Marynarki Wojennej w Gdyni
- brak
jednostek w Instytucie Pedagogiki
21)
Uniwersytet Dolnośląski DSW we Wrocławiu:
- brak
jednostek i brak kształcenia nauczycielskiego.
Przed nami jest zatem dyskusja o tym, czy(-m) jest pedagogika szkolna?
22) Katolicki Uniwersytet Lubelski
- katedra Dydaktyki , Edukacji Szkolnej i Pedeutologii .