Nasi przyjaciele są zagrożeni, giną dzieci, ich rodzice, niewinna ludność cywilna, ukraińscy patrioci tracą życie, zdrowie, dobytek całego życia. Co się stało z edukacją w Rosji? Dlaczego obywatele tego kraju akceptują zbrodniczą ingerencję swoich dorosłych-dzieci w wojskowych mundurach na suwerenny kraj?
Autorzy z europejskich krajów nawiązują w ostatnich latach w
swoich publikacjach naukowych z pedagogiki do najbardziej
dramatycznych wyzwań współczesnego świata, jakimi są
dehumanizacja polityki, oświaty i stosunków międzyludzkich,
postępujące niszczenie środowiska życia i permanentne wojny.
Punktem wyjścia do dyskursu nad współczesnym wychowaniem czynią najczęściej
stan aktualnego zagrożenia antropocenu i upadku cywilizacji zachodniej.
Rosjanie nie chcą, by obywatele Ukrainy żyli zgodnie z wartościami
zachodnioeuropejskiej demokracji, w duchu wartości chrześcijańskich i by
wychowywali swoje dzieci zgodnie z pedagogiką serca, pedagogiką kordialną,
której twórcą jest ukraiński pedagog reformy - Wasyl Suchomliński.
Ten bowiem pisał:
Dzieci powinny wyrosnąć
na ludzi o jasnym umyśle, szlachetnym sercu, ludzi o złotych rękach i
wzniosłych uczuciach. (…) Szkoła i rodzice mają zadanie: dać szczęście każdemu
dziecku. Szczęście wielostronne. Polega ono także na tym, żeby człowiek odkrył
swoje zdolności, pokochał pracę i twórczo w niej uczestniczył, żeby wrażliwy
był na piękno otaczającego świata i sprzyjał tworzeniu piękna, żeby
kochał i był kochany, żeby wychowywał dzieci na prawdziwych ludzi.
Tylko razem z rodzicami – wspólnym wysiłkiem – nauczyciele mogą dać dzieciom
wielkie ludzkie szczęście.
W innej ze swoich
rozpraw Suchomliński pytał - Jak kochać? i na nie
odpowiadał: Istnieje taka niebezpieczna choroba – obojętność
serca. Zajrzyj w swoją duszę, czy nie ma w niej choćby ziarenka tego
nieszczęścia? Jeśli jest – wyrzuć je, nie pozwól wykiełkować chwastom.
Obojętność serca – to obojętność wobec człowieka.
Jakże zbliżony jest ów pogląd do
psychologii krytycznej Ericha Fromma, który uzasadniał powody rodzenia
się w człowieku zła - przemocy, agresji, nienawiści. Przeciwstawiał
się temu w swojej pedagogice kordialnej W. Suchomliński, kiedy pisał, że w
wychowaniu trzeba uczynić wszystko, co możliwe, by radość dziecka nie
była pochodną jego egoistycznych zachcianek, gdyż wyrośnie z niego
„istota z kamiennym sercem”.
Jak widać, na Ukrainę wkroczyli ludzie „z
kamiennymi sercami”.
Ukraina była na drodze
rozwoju własnej tożsamości narodowej, otwartej na świat różnic. Jak pisze
przewodniczący Narodowej Akademii Nauk Pedagogicznych Ukrainy filozof
Wasil Kremień - Zglobalizowanemu indywiduum w wyścigu o finansowy
sukces, niepokój o życie wewnętrzne okazuje się stratą czasu. Taki typ
człowieka dominuje nie tylko we współczesnej cywilizacji, lecz również jest
pierwowzorem wirtualno-globalistycznego człowieka, co prowadzi do unifikacji i
entropii osobowości, dusz, języków, samodzielności, tożsamości narodowej.
Globalizacja
chrześcijańska, która łączy liczne i różnorodne wspólnoty kulturowe i
religijne, chociaż zabiega o zrównoważenie w społeczeństwie wymiaru duchowego z
obywatelskim, to jednak – jak pisze o tym W. Kremień – na skutek dominacji
pragmatyzmu w świadomości społecznej dochodzi do stopniowego zwyrodnienia i
dechrystianizacji ponad dwutysiącletniej cywilizacji europejskiej. Na Ukrainie
istnieje świadomość potrzeby troski o wysoką kulturę, która była dominantą
także jej myśli pedagogicznej. Z podziwem odczytywałem potrzeby reform w tym
kraju, które prowadzone były właśnie w duchu filozofii
kordialnej, pedagogiki serca, przeciwstawiającej się pedagogice
opresyjnej, totalitarnej. Tej jednak nie akceptuje rosyjski imperializm.
Naukowcy ostrzegali od
lat, że jeśli nie nastąpi radykalna i powszechna zmiana świadomości ludzi w
obszarze wartości, postaw i działań, to nasz świat zostanie zniszczony
ekologicznie i militarnie, prowadząc do globalnych zagrożeń życia. Im bardziej
problemy są globalne, tym mniej może zrobić jednostka, ale w im mniejszym
zakresie człowiek zmienia w związku z tym swój sposób życia, tym szybciej
następuje zniszczenie Ziemi i humanum. Bądźmy solidarni z
ukraińskim narodem.
Apel Rektor UŁ ws. ataku na Ukrainę
Zwracam się do całej społeczności
akademickiej Uniwersytetu Łódzkiego z apelem o solidarność i wsparcie dla
Narodu Ukraińskiego. Z całą mocą potępiam bezprawną napaść na niezależne,
niepodległe Państwo. W tej trudnej chwili zapewniam naszych ukraińskich
studentów, słuchaczy i pracowników, że mogą liczyć na wsparcie.
Звертаюся до всієї академічної спільноти Лодзького
університету із закликом до солідарності та підтримки українського народу.
Я рішуче засуджую незаконний напад на незалежну державу. У цю важку хвилину запевняю
наших українських студентів, слухачів підготовчих курсів та співробітників, що
вони можуть розраховувати на підтримку.
I address the entire
academic community of the University of Lodz with an appeal for solidarity and
support for the Ukrainian nation. I strongly condemn the unlawful assault
on an independent, sovereign state. At this difficult moment, I assure our
Ukrainian students and staff that they can count on our support.
Veritas et Libertas
Prof. Elżbieta Żądzińska
Rektor Uniwersytetu Łódzkiego