Tematem wiodącym tegorocznej SZKOŁY są "Pułapki badań nad edukacją". Zanim jednak pochylimy się nad nimi w kolejnych dniach zajęć warsztatowych i sesji wykładowych w Wiśle, ten pierwszy dzień będzie także okazją do wspomnień, refleksji wokół tego, co już wydarzyło się w ciągu trzech dekad. Pani prof. Maria Dudzikowa i dr hab. Ewa Bochno dokonają podróży w nieodległą, ale jakże owocną dla polskiej pedagogiki przeszłość.
Wykład inauguracyjny XXX Letniej SZKOŁY wygłosi jeden z najwybitniejszych polskich humanistów, b. Rektor Uniwersytetu Śląskiego prof. dr hab. Tadeusz Sławek. Po przerwie będzie miało miejsce spotkanie uczestników SZKOŁY z kadrą akademicką Wydziału Pedagogiki i Psychologii UŚl, zaś dr hab. Ewa Wysocka wprowadzi nas w nurt dylematów badawczych związanych z jakże ciekawie i intrygująco zarysowaną w tytule problematyką: „Dziś prawdziwej młodzieży już nie ma????” Bunt aksjologiczny czy egocentryczny w procesie „stawania się” w ponowoczesnym świecie.
Pałeczkę Gospodarza kolejnej, XXXI Letniej Szkoły Młodych Pedagogów przejmie zespół naukowców z Wydziału Nauk Pedagogicznych Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, którym od tej kadencji kierować będzie ks. dr hab. Jan Niewęgłowski, prof. UKSW.
Z okazji Jubileuszu LSMP KNP PAN ukaże się nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu w Białymstoku publikacja pt. Naukowa wspólnota uczących się. XXX-lecie Letniej Szkoły Młodych Pedagogów przy Komitecie Nauk Pedagogicznych PAN pod red. Alicji Korzenieckiej-Bondar i Ewy Bochno. Jest ona dziełem uczestników tej wyjątkowej Szkoły, a została pomyślana jako wielogłos Mistrzów, Uczniów i Gospodarzy od VII edycji, które prowadziła M. Dudzikowa.
Jak już wspomniałem na wstępie Letnie Szkoły Młodych Pedagogów są profilowane tematycznie, a tegoroczna problematyka podejmuje kwestię „Pułapek badań nad edukacją”. Projektowanie i realizowanie badań naukowych jest procesem trudnym i czasochłonnym, wymagającym wielokrotnego namysłu na każdym etapie – od założeń teoretycznych aż do pisemnego raportu.
Identyfikacja i antycypacja rozmaitego rodzaju pułapek ontologicznych, epistemologicznych, metodologicznych oraz aksjologicznych, rozpatrzenie ich wieloskładniowych przyczyn i sposobów omijania/radzenia sobie z uwikłaniem z powodu splotu okoliczności lub/i jako skutku własnego postępowania – stanowić będzie obszar problemowy wykładów, referatów i warsztatów.
Zakładamy, że dociekania ogólne/zgeneralizowane oraz szczegółowe/skonkretyzowane ujmowane w kategoriach filozofii edukacji, problemy określające pułapki badań nad edukacją w perspektywie interdyscyplinarnej przyczynią się do wzrostu poziomu świadomości metodologicznej młodych pedagogów, udoskonalenia indywidualnych warsztatów badawczych i w rezultacie efektywności badań empirycznych.
Mamy nadzieję, że prezentacja osiągnieć młodych uczonych z całego kraju przyczyni się do rozbudzenia ich perfekcjonistycznych aspiracji oraz zachęci do silniejszej integracji środowiska naukowego, zacieśnienia więzi międzypokoleniowej, wzbogacenia kontaktów między badaczami z różnych ośrodków (również za pomocą „Międzyszkolnika”).
Przewidujemy publikacje prac doktorantów i młodych doktorów w recenzowanym XXI „Zeszycie Naukowym Forum Młodych Pedagogów” pod patronatem KNP PAN oraz nagrodzonych wystąpień w „Roczniku Pedagogicznym”.
Poziom konferencji gwarantuje grono znamienitych gości i tematyka ich wystąpień. Większość zaproszonych na LSMP profesorów jest jednocześnie członkami KNP PAN. Oto alfabetyczna lista profesorów i tytuły ich wykładów:
• Maria Czerepaniak-Walczak (USz) Źródła i konsekwencja uproszczeń w badaniach w działaniu;
• Jarosław Gara (APS) Fenomen nieredukowalności teorii i praktyki pedagogicznej;
• Andrzej Góralski (APS) Elementy teorii statystyki kwalitatywnej oraz przykłady zastosowań w humanistyce;
• Wiesława Limont (UMK) Pułapki w badaniach eksperymentalnych;
• Jacek Piekarski (UŁ) Wiarygodność praktyki badawczej w warunkach korporatyzacji nauki;
• Bogusław Śliwerski (UŁ/APS) Błędy metodologiczne w awansowych publikacjach pedagogów;
• Danuta Urbaniak-Zając (UŁ) Jak badać to, o czym nie wiemy? O problemach badań jakościowych.
Nowością są wykłady wielokrotnych uczestników LSMP, dziś samodzielnych pracowników nauki. Są to:
- prof. Zenon Gajdzica (UŚ) Pułapki metodologiczne w badaniach świata osób z niepełnosprawnością oraz
doktorzy habilitowani:
- Piotr Mikiewicz (DSW) Dlaczego teoria ma znaczenie – z perspektywy fanatyka konsekwentnego stosowania teorii empirycznych;
- Justyna Dobrołowicz (UMK) Pułapki w analizach dyskursu prasowego. Z doświadczeń własnych i cudzych;
- Alina Wróbel (UŁ) Kategoria intencjonalności jako przedmiot analizy w moich teoretycznych zmaganiach;
- Małgorzata Makiewicz (USz) Pułapki w badaniach eksperymentalnych i jak je pomijać;
- Monika Wiśniewska-Kin (UG) Pułapki w badaniach dyskursu dziecięcego i jak je omijać;
- Ewa Bochno (UZ) Niektóre pułapki i jak je omijać w nabywaniu naukowego habitusu;
- Przemysław Grzybowski (UKW) Pułapka śmieszności, czy sposób na przetrwanie? Poczucie humoru jako element postawy naukowca i nauczyciela.
Ponadto w trakcie trwania LSMP odbędą się seminaria metodologiczne prowadzone przez następujących profesorów: Marię Dudzikową, ks. Jana Niewęgłowskiego, Katarzynę Krasoń i Tadeusza Lewowickiego.
Sekretarzem Naukowym XXX LSMP jest dr Łukasz Michalski, a wspomaga go dr Tomasz Huk oraz grono młodych uczonych tego Wydziału.
(źródło fotografii: Kroniki LSMP KNP PAN)