15 lipca 2015

O potrzebie braku posłuszeństwa w myśleniu


Ukazał się najnowszy numer wyjątkowego czasopisma naukowego polskich pedagogów, bo tworzonego przez najmłodsze i najzdolniejsze pokolenie doktorów nauk humanistycznych lub społecznych. Tym razem numer jest - można by rzec - "kukizowy", skoro w całości poświęcony jest pozytywnym, a może i koniecznym aspektom buntu, anarchii, nieposłuszeństwa, emancypacji, oporu czy ofiarom edukacyjnej przemocy. Zastrzegam jednak , że nie jest to wydanie ruchu politycznie czy społecznie oburzonych, chociaż takie można odnieść wrażenie po zapoznaniu się tylko ze spisem, treści. Warto przypomnieć, czym jest półrocznik PAREZJA, jakie stawia sobie cele jego redakcyjny zespół:

Półrocznik Parezja. Czasopismo Forum Młodych Pedagogów przy Komitecie Nauk Pedagogicznych PAN integruje młodych badaczy zajmujących się rozpoznawaniem, diagnozą, opisem i rozwiązywaniem podstawowych problemów najszerzej pojętej edukacji, wychowania, kształcenia, socjalizacji i wspomagania rozwoju człowieka (we wszystkich okresach jego życia) oraz ich relacji ze sferą publiczną (polityką, ekonomią, itp.). Jest głosem w trybie parezji – szczerym, krytycznym i otwartym na ryzyko zaangażowania w sprawy edukacji i jej szeroko rozumianych kontekstów. Stanowi wyraz etycznego obowiązku zabrania głosu w ważnych, aktualnych kwestiach odczytywanych z perspektywy dialogu między pedagogiką, a innymi dyscyplinami. Półrocznik ma charakter polemiczny, interdyscyplinarny, pozwalający zarówno na przekraczanie granic między wąsko zakreślonymi polami badawczymi, jak i łączenie metod badawczych.

Głównym zadaniem czasopisma jest promowanie nowatorskich i nieoczywistych ujęć opracowywanych przez humanistów zaangażowanych na rzecz edukacji, nie godzących się na banał, pozór i „równanie w dół”. Jesteśmy otwarci na niesztampowe perspektywy, idee, metody badania i opisywanie rzeczywistości edukacyjnej i społecznej. Pragniemy publikować teksty wprowadzające do dyskursu naukowego oryginalne tematy, perspektywy teoretyczne oraz badawcze.


Redagowane przez zespół pracowników naukowo–dydaktycznych z różnych ośrodków naukowych a wydawane przez Wydział Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu w Białymstoku, budzi szacunek i intelektualną satysfakcję. Tym razem możemy zapoznać się z całością zamieszczonych w nim rozpraw, które zostały zarejestrowane w plikach PDF. Można ściągnąć sobie interesujący nas tekst. To znakomity pomysł.

W tzw. wstępniaku do najnowszego numeru Redakcja zapowiada świetny wywiad z wybitną pedagog, autorką wielu rozpraw i znakomitych badań w zakresie pedagogiki emancypacyjnej - prof. dr hab. Marią Czerepaniak-Walczak z Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Szczecińskiego:


„Pracownik naukowy to taki człowiek, do którego zawodowych obowiązków należy brak posłuszeństwa w myśleniu. Na tym polega jego służba społeczna, aby pełniąc swe zawodowe czynności nie był w myśleniu posłuszny”. Te słowa Stanisława Ossowskiego wypowiedziane w latach pięćdziesiątych, w okresie stalinizmu i szykanowania naukowców wydają się współcześnie bardzo aktualne. Stąd też trzeci numer półrocznika „Parezja. Czasopismo Forum Młodych Pedagogów przy Komitecie Nauk Pedagogicznych PAN” poświęcony jest problematyce nieposłuszeństwa.

Autorzy, którzy przygotowali teksty do tego numeru, pisząc o tej proaktywnej postawie demaskują zjawiska, sytuacje, procesy stanowiące, ich zdaniem, zagrożenie dla jednostkowego albo zbiorowego bytowania i rozwoju. Poszukują możliwości „zmiany położenia osoby, układu relacji społecznych, a także nowej wiedzy oraz pól i sposobów jej wykorzystania”
(M. Czerepaniak-Walczak).

Zachęcam do lektury.