Po kilku latach przerwy spowodowanej zmianą miejsca zatrudnienia, włączony przez JM Rektora Jana Łaszczyka profesora Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie do zespołu naukowców wspierających rozwój kadr naukowych, doczekałem się (po intensywnych 5 latach współpracy) kolejnego, świetnie broniącego się doktora nauk społecznych w dyscyplinie pedagogika. Studia III stopnia w APS mają niezwykle wysoki poziom, dzięki czemu mogłem ze spokojem sumienia liczyć na jak najlepsze przygotowanie do doktoratu mojej Doktorantki - pani mgr Arlety Suwalskiej z Ełku.
Tak, tak, do APS zmierzają na studia III stopnia, które prowadzą znakomici naukowcy Wydziału Nauk Pedagogicznych - młodzi, wysoce uzdolnieni absolwenci różnych studiów, nie tylko pedagogicznych. Są wśród nich absolwenci psychologii, socjologii, filozofii, ekonomii czy różnych filologii. Studia III stopnia wymagają od nich zatem wielu wyrzeczeń, bowiem im bardziej odległe od pedagogiki były ich własne studia, a przy tym im dalej mieszkają od Warszawy, tym bardziej muszą uwzględnić w swojej pracy pokonywanie wielu barier związanych z realizacją zadań naukowo-badawczych, poznawczych, ale i komunikacyjnych. Muszą być co tydzień w uczelni, by realizować w niej także zadania dydaktyczne, organizacyjne, uczestniczyć w zajęciach, seminariach, a przy tym jeszcze piszą artykuły naukowe i aktywnie uczestniczą w konferencjach akademickich.
Widać to po mojej Doktorantce, która ma wielodyscyplinarne wykształcenie. Ukończyła bowiem:
- Wydział Farmaceutyczny na Akademii Medycznej w Białymstoku (magister analityki medycznej);
- Wydział Filologiczny Wszechnicy Mazurskiej w Olecku (licencjat filologii angielskiej);
- Wyższą Szkołę Humanistyczną w Pułtusku (magister dydaktyki języków obcych);
- Wydział Pedagogiczny Politechniki Białostockiej (studia podyplomowe z informatyki dla nauczycieli);
- Wydział Filologiczno-Historyczny Uniwersytetu Gdańskiego (magister filologii angielskiej);
- University of Kent, Wielka Brytania (kurs metodyczny ‘Creative Methodology of the classroom’);
- Akademię Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie - (studia III stopnia);
- 21 form doskonalenia nauczycieli (kursy, warsztaty).
Pani dr Arleta Suwalska ma bogate doświadczenie zawodowe:
• Nauczyciel dyplomowany Zespół Szkół nr 1 w Ełku; nauczanie języka angielskiego z uwzględnieniem przygotowania do egzaminu maturalnego;
• Nauczyciel konsultant Warmińsko-Mazurski Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Olsztynie w zakresie języka angielskiego i języków obcych; przygotowywanie i przeprowadzanie szkoleń dla nauczycieli; egzaminator Nowej Matury 2005-certyfikat MEN.
• Nauczyciel metodyki języka angielskiego, technik pracy umysłowej oraz praktycznej nauki języka angielskiego na Wydz. Nauk Humanistycznych oraz lektor j. angielskiego, opiekun praktyk pedagogicznych - Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Białymstoku, filia w Ełku
• Nauczyciel dyplomowany ILO im. Stefana Żeromskiego w Ełku; nauczanie języka angielskiego z uwzględnieniem przygotowania do egzaminu maturalnego na poziomie podstawowym i rozszerzonym.
Do otwarcia przewodu doktorskiego wystarczy opublikowanie co najmniej jednego artykułu w czasopiśmie z listy MNiSW. Moja Doktorantka wydała 8 artykułów: 5 w recenzowanych monografiach zbiorowych i 3 w punktowanych czasopismach naukowych, po jednym z listy MNiSW: A – B i C! Uczestniczyła w 24 konferencjach naukowych, w tym w 4 międzynarodowych z własnym referatem. Jako studentka studiów doktoranckich z pedagogiki w Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie dwukrotnie zdobyła I miejsce w rankingu doktorantów swojego rocznika pod względem nauki, dwukrotnie otrzymała stypendium rektora APS dla najlepszych doktorantów i dwukrotnie uzyskała stypendium projakościowe oraz stypendium doktoranckie.
Zapewne niektórzy będą ciekawi, co mogło być tematem rozprawy doktorskiej pani A. Suwalskiej. Już podaję: - Ideologie edukacyjne jako czynnik zmian w polityce oświatowej Wielkiej Brytanii przełomu XX i XXI wieku Autorka tej dysertacji przeprowadziła analizę ideologii edukacyjnych i myśli pedagogicznej w powyższym kraju. tego typu badania otwierają nowe szanse dla zrozumienia uwarunkowań i przebiegu polityki zarządzania oświatą w wymiarze makro-, mezo- i mikroinstytucjonalnym. Jej studia dotyczyły współczesnych dyskursów ideologicznych i naukowych źródeł politycznych zmian w polityce edukacyjnej w Wielkiej Brytanii od X w. do pierwszej dekady XXI w., ze szczególnym naciskiem na ostatnie stulecie.
Do najważniejszych czynników wpływających na reformy oświatowe należą właściwości zmiany, czyli jej potrzeba, jasność, kompleksowość i praktyczny aspekt. Rozproszone cele i źle dobrane środki oraz brak jasności =wytwarzają bariery i trudności już na poziomie lokalnym we wdrażaniu pożądanych reform. Zmiany w polityce oświatowej będą pozytywne wówczas, kiedy są postrzegane jako praktyczne, ale także wtedy, kiedy są wieloetapowe. Ich cele muszą rozumieć i chcieć wdrażać wszyscy zainteresowani: nauczyciele, dyrektorzy szkół oraz agencje rządowe, a akceptować je powinni rodzice uczniów. W świetle literatury przedmiotu okazuje się jednak, że wciąż istnieje szereg zagadnień wymagających dalszych ustaleń teoretycznych.
Pani dr A. Suwalska analizowała polityczny aspekt ideologii edukacyjnych na podstawie transdyscyplinarnego podejścia w retoryce politycznej, jakim jest badanie politolingwistyczne. Retoryka polityczna ma wiele bowiem powiązań z edukacją polityczną (docere), rozważaniami politycznymi (logos), politycznym uzasadnieniem lub legitymizacją (probare) czy polityczną rozrywką (delectare). Politolingwistyka zakłada przyjęcie perspektywy transdyscyplinarnej łączącej retorykę, politologię i lingwistykę.
Biorąc pod uwagę historyczny charakter przedmiotu badań Doktorantka zastosowała do analizy tekstów model triangulacyjny gromadzenia i tworzenia danych dyskursywnych. Proces gromadzenia danych dotyczył konkretnych obszarów działań politycznych, makrotematów dyskursu, konkretnych aktorów politycznych i konkretnych obszarów działań politycznych w zakresie ideologii edukacyjnej czy polityki oświatowej. Natomiast analiza rządowych dokumentów dotyczyła procesów wyłaniania się, przekształcania i mutowania idei, praktyk oraz tożsamości, a także na mechanizmach, dzięki którym stają się stosunkowo trwałym elementem teraźniejszości. Dzięki temu mogła lepiej opisać i zrozumieć trajektorię współczesnych idei, praktyk i tożsamości, które aktualnie są traktowane jako oczywiste, a wcale takimi być nie muszą.
Odtwarzanie trajektorii badanych dyskursów i opisanie specyficznych strategii prowadzących do kreowania badanych dyskursów i opisanie specyficznych strategii prowadzi rządzących do wytworzenia jednej ideologii edukacyjnej, a odrzucenia innych. Analiza tekstu wymagała koncentrowania się przez Doktorantkę na tym, o czym się w dokumencie mówi, tzn. na mechanizmach konstruowania zawartych w nim argumentów, idei czy pojęć oraz czego się nie mówi, czyli przemilczeniach, brakach i zaniedbaniach władzy.
Przedmiotem, badań były dokumenty pochodzące ze źródeł pierwotnych, które powstały w innym czasie lub miejscu niż opisywane wydarzenia. Dla przeanalizowania zebranego materiału musiała najpierw dokonać przekładu na język polski fragmentów dokumentów i ustaw oświatowych. Pierwszym krokiem było zatem skompletowanie zbioru artykułów prasowych i publikacji rządowych oraz materiałów z debat parlamentarnych, które przedstawiały zarys kierunków polityki rządu i strategie zmian w polityce oświatowej. Pozwoliło to Doktorantce prześledzić trajektorię poszczególnych dyskursów, gdyż zostały w nich opisane zamiary kierujących oświatą i planowane przez nich zmiany w legislacji.
Obrona miała charakter otwarty, publiczny. Recenzentami w tym przewodzie byli znakomici eksperci, profesorowie: Zbyszko Melosik - dziekan Wydziału Studiów Edukacyjnych UAM w Poznaniu, specjalista w zakresie pedagogiki porównawczej i Mirosław J. Szymański z APS - socjolog edukacji, pedagog porównawczy w zakresie polityki oświatowej.
Każdy mógł przyjść na obronę, gdyż te mają charakter otwarty, publiczny. Dysertacja jest do wglądu w Uczelni. Zainteresowani mogą z niej korzystać na miejscu. W dn. 10 grudnia br. Rada Wydziału Nauk Pedagogicznych APS zatwierdziła wniosek Komisji Doktorskiej o nadanie pani Arlecie Suwalskiej stopnia doktora nauk społecznych w dyscyplinie pedagogika.