Narodowe Centrum Badań i Rozwoju ogłosiło w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020 Konkurs (nr POWR.03.02.00-IP.08-00-DOK/16) na Interdyscyplinarne Programy Studiów Doktoranckich dotyczące zwiększenia jakości i efektywności kształcenia na studiach doktoranckich.
Jak wynika z regulaminu Konkursu: Wnioskodawcą projektu może być szkoła wyższa publiczna bądź niepubliczna oraz instytuty naukowe posiadające uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora habilitowanego albo co najmniej dwa uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora.
Wnioskodawca musi mieć co najmniej kategorię A, przyznaną w wyniku kompleksowej oceny jakości działalności naukowej lub badawczo-rozwojowej.
Trochę to zaskakująca oferta, nie ze względu na możliwość dodatkowego finansowania z budżetu państwa takich studiów, tylko z powodu terminu ogłoszenia tego Konkursu. Pojawia się on bowiem w sytuacji, kiedy jednostki akademickie będą ponownie oceniane za ostatnie 4 lata. Tym samym te, którym powiodło się podwyższenie własnego statusu z kategorii B na kategorię A, nie będą mogły skorzystać z powyższego daru. Nie jest dla mnie zrozumiałe preferowanie jednostek akademickich, które jeszcze mają kategorię A, a być może po nowej ocenie ją stracą. Co wówczas?
Warunkiem uzyskania środków jest przecież spełnienie kryteriów merytorycznych, a więc zaprojektowania wyłącznie działania dotyczącego tworzenia i realizacji wysokiej jakości programów doktoranckich i działań uzupełniających, realizowane poprzez co najmniej jeden ze wskazanych poniżej elementów:
1) interdyscyplinarne programy doktoranckich o zasięgu krajowym lub międzynarodowym; międzynarodowe programy studiów doktoranckich, przez podstawowe jednostki organizacyjne uczelni wspólnie z innymi jednostkami naukowymi;
2) programy studiów doktoranckich, kluczowych dla gospodarki i społeczeństwa, wspierających innowacyjność kraju i zapewniających możliwość transferu/komercjalizacji rezultatów studiów doktoranckich.
Nie są to małe środki, skoro kwota przeznaczona na konkurs wynosi 155 000 000,00 PLN, w tym maksymalna kwota dofinansowania wynosi 150 350 000,00 PLN, bowiem maksymalny dopuszczalny poziom dofinansowania projektu (ze środków UE i środków budżetu państwa) wynosi 97%. Maksymalny poziom dofinansowania ze środków UE wynosi 84,28%. Średnia wartość projektu na jednego uczestnika nie może przekroczyć 135 000 PLN. Projekt trwa nie krócej niż 24 miesiące i nie dłużej niż 60 miesięcy.
Wprowadzenie pośredniczącego, ale de facto rozstrzygającego już na wejściu kryterium, jaki jest kategoria dotychczasowej oceny jednostki sprawia, że dyskryminuje się te, które spełniają wszystkie wymogi polskiego prawa w zakresie uprawnień do nadawania stopni naukowych. To one powinny być wystarczającym kryterium pośredniczącym. Te merytoryczne nie budzą zastrzeżeń. Wprost odwrotnie, stawiają bardzo wysokie wymagania, które trafnie zostały wpisane do warunków merytorycznych.
Czyżby w jednostkach z kategorią B studia doktoranckie miały być gorzej traktowane, bez szans na wzmocnienie ich potencjału do podwyższania własnego poziomu i jakości kształcenia młodych naukowców? Czy może chodzi tu o dodatkowe wzmocnienie procesów selekcyjnych w szkolnictwie wyższym na rzecz tworzenia w ukrytej formie uniwersyteckich "okrętów flagowych"?