Przed nami święto pamięci o bliskich, znajomych - osobach dla nas szczególnie znaczących, których obecność wpisała się w biografię naszego życia. W harcerstwie mówiliśmy, że "odeszli na wieczną wartę". Chrześcijanin podkreśli, że "odeszli do Pana", toteż czci tych, którzy dostali się do nieba, zostali uznani za świętych (beatyfikowanych i kanonizowanych), ale także za wszystkich wiernych zmarłych. Osoby świeckie obchodzą dzień 2 listopada jako święto Wszystkich Zmarłych.
Niezależnie
jednak od wymiaru religijnego czy świeckiego wciąż pielęgnujemy w tak
wyjątkowej formie pamięć o tych, których już nie ma z nami na świecie. Jak
pisze wybitny antropolog kultury Roch Sulima - doskwiera nam nie
tylko nieobecność osób znaczących w naszej codzienności, ale także "głód
wartości. Ludzie potrzebują coś "gryźć, z czymś się zmagać. Bądź to
trzymać się "kłopotów", bądź to trzymać się "sukcesów".
Dostrzegać "prześwity" w codzienności" ("Powidoki codzienności", 2022, s.15).
Odwiedzamy groby, zapalamy na nich znicze, zdobimy je wiązanką kwiatów, najczęściej z chryzantem. Ten obyczaj nie ulega w Polsce tak głębokim przeobrażeniom, z jakimi spotkałem się w krajach niemieckojęzycznych. W Niemczech, zamiast pochówku na cmentarzu, niektórzy wybierają z katalogu gatunek drzewa, pod którym ksiądz rozsypuje prochy zmarłej osoby, nie pozostawiając żadnego śladu, tabliczki po niej. "Bycie", "obecność" są odmiejscowione.
Polscy
ekolodzy apelują o to, by nie zapalać zbyt wielu zniczy ze względu na coraz poważniejsze w skutkach zaburzenia klimatu. Jeśli pamiętamy o tych, którzy odeszli, to
przecież dlatego, że byli przez nas kochani, lubiani, szanowani, autentyczni, prawdziwi, wiarygodni, ujmujący, a więc z jakiegoś powodu znaczący dla rozwoju tożsamości osobowej (naszej i/lub naszych bliskich). Od 1
listopada 2022 roku pożegnaliśmy akademickich pedagogów, adiunktów, docentów, profesorów,
wspominając także ich wkład w kształcenie pedagogów i kadr naukowych:
1. Barbarę
Baraniak (pedagog pracy socjalnej, andragog)
2. Marię
Donevską, z d.Kuźnik (pedagog społeczna)
3. Andreę
Folkierską (pedagog ogólną, filozof edukacji)
4. Andrzej Gołębiowski (pedagog społeczny)
5. Alinę
Górniok-Naglik (pedagog kultury, wczesnoszkolną)
6. DzierżymiraJankowskiego (dydaktyk)
7. IrenęJundziłł (teoretyk wychowania)
8. Zdzisław Kosyrz (pedagog wojskowy, dydaktyk)
9. Jerzego
Walentego Kujawińskiego (pedagog wczesnej edukacji)
10. Ignacego
Kuźniaka (dydaktyk)
11. Krystynę
Marzec-Holkę (pedagog społeczna)
12. Jerzego
Modrzewskiego (pedagog społecznego)
13. Tomasza
Ożoga (teoretyk wychowania chrześcijańskiego)
14. Karola
Poznańskiego (historyk oświaty i wychowania)
15. Jędrzeja
Stępaka (pedagog sztuki)
16. Mirosława
Stanisława Szymańskiego (historyk myśli pedagogicznej,
dydaktyka)
17. Mariana
Śnieżyńskiego (pedagoga dialogu, pedeutologa)
18. Aleksandra
Zandeckiego (andragog, pedagoga społecznego)
19. Anna Kowalewska (pedagog, biomedyk)
Dzień Wszystkich Świętych i Wszystkich Zmarłych odmierzają
nieuchronny upływ czasu wraz z tymi, których pożegnaliśmy jakiś czas temu. Jest
znakiem (nie-)dokonanych procesów przejścia od obecności do transcendencji, duchowości,
autorefleksji eksternalizując pamięć indywidualną i społeczną, kulturową i
historyczną. Jest zatem wspornikiem estetyki i sensu ludzkiej egzystencji.