Po półtorarocznej działalności Rady Doskonałości Naukowej mogliśmy przekonać się, że niektóre zapisy ustawowe wymagają korekt, by możliwe było wzmacnianie środowisk akademickich w ich trosce o wyższą jakość postępowań na stopnie naukowe i tytuł profesora. Z niektórymi wnioskami zwracała się już w październiku 2020 r. o opinię do ministerstwa. Satysfakcjonującej odpowiedzi wciąż brak.
Opublikowane komentarze wybitnych profesorów nauk prawnych do ustawy Prawo o Szkolnictwie wyższym i Nauce nie są zobowiązujące co sprawia, że trzeba precyzyjniej formułować zapisy w ustawie. W przeciwnym razie zapewniamy klientów kancelariom adwokackim i zabieramy czas wszystkim stronom na sprawy. które powinny być ściślej określone w prawie, albo w ogóle z niego usunięte.
Ponad tydzień temu zapowiadałem oczekiwanie członków
RDN na określenie przez władze resortu kierunku akceptowanych czy odrzucanych
propozycji zmian, byśmy nie musieli obciążać patologią czy wypaczeniami
nauczycieli akademickich, którzy albo nieświadomie, ale z dobrej woli albo
świadomie, gdyż dostrzegają niejednoznaczności i luki w normach prawa,
odtwarzają i generują także nowe zjawiska niszczące poziom polskiej
nauki.
Uzyskanie informacji zwrotnej, a nawet jakiejś
deklaracji mogło mieć miejsce w czasie posiedzenia Komisji Edukacji,
Nauki i Młodzieży (nr 40) w dniu 15 stycznia 2021 r. Obradująca pod
przewodnictwem poseł Mirosławy Stachowiak-Różeckiej (PiS), miała zając
się rozpatrzeniem informacji Ministra Edukacji i Nauki na temat procesu
wdrażania reformy szkolnictwa wyższego i nauki oraz oceną realizacji ustawy z
dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz ustawy z dnia
3 lipca 2018 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym
i nauce.
Każdy może przeczytać protokół z tego posiedzenia.
Przebieg obrad, zgłaszane przez zaproszonych gości problemy oraz poziom
odpowiedzi na nie wiceministra edukacji a byłego ministra nauki i szkolnictwa
wyższego nie wystawiają najlepszego świadectwa temu ostatniemu, a co gorsza odraczają
w jakąś bliżej nieokreśloną przyszłość reakcję, która powinna zabezpieczać
uczelnie i ich najbardziej odpowiedzialne kadry przed strukturalną
destrukcją.
Chyba po to została powołana Rada Doskonałości
Naukowej, żeby zapewnić środowisko o stosowaniu zmienionych na mocy reformy
procedur oraz egzekwowaniu wyższych standardów w ubieganiu się nauczycieli
akademickich o stopnie czy tytuł naukowy. Do RDN napływają przecież wnioski o
ponowne rozpatrzenie sprawy nadania tytułu profesora oraz zapytania dotyczące
niejednoznaczności niektórych przepisów proceduralnych w ramach prowadzonych
postępowań. Wszyscy poczuwamy się do odpowiedzialności w rozpatrywaniu
wniosków, wypracowujemy konsensus w ocenianiu danych, jakie są zawarte w
recenzjach rzeczoznawców.
Niech każdy sam wyciągnie wnioski z tej części obrad
w/w Komisji, która dotyczyła spraw związanych z procedowaniem wniosków o
nadanie stopnia czy tytułu naukowego.
Przewodniczący Rady Doskonałości
Naukowej Grzegorz Węgrzyn:
Szanowni Państwo, panie ministrze,
chciałem krótko zadać panu ministrowi pytanie odnośnie do postulatów, które
Rada Doskonałości Naukowej zgłaszała w sprawie zmian w przepisach, konkretnie
chodzi oczywiście o przepisy ustawy.
Po półtora roku funkcjonowania rady
doskonałości widzimy, że niektóre przepisy wymagają zmian ze względów czysto
praktycznych. Widzimy, że niektóre procedury działają dobrze, ale niektóre
wymagają zmian, aby proces nadawania stopni i tytułów naukowych przebiegał
sprawnie. To była jedna grupa zmian, które zgłaszaliśmy i o których z panem
ministrem rozmawiałem. One były ogólnie dobrze przyjęte. Kiedy możemy
spodziewać się rozpatrzenia tych postulatów Rady Doskonałości Naukowej, które
dotyczyły z jednej strony procedur nadawania stopni i tytułów, a z drugiej
strony dotyczyły po części ewaluacji?
W obecnych przepisach od pierwszej
ewaluacji w nowym systemie, która będzie miała miejsce w 2022 r., uprawnienia
do nadawania stopni naukowych będą zależeć wyłącznie od przyznanej danej
jednostce kategorii. W związku z czym sposób dopełniania tej ewaluacji jest
z punktu widzenia rady kluczowy i tu również mieliśmy kilka istotnych
postulatów. Nie chcę teraz wchodzić szczegóły, żeby państwu nie zabierać czasu,
ale tam były istotne wskazówki, co zdaniem Rady Doskonałości Naukowej należy
bezwzględnie w tych przepisach poprawić, bo taka ewaluacja, która w tej chwili
jest według aktualnych przepisów, może skutkować niebezpieczeństwem,
że niestety dobre jednostki naukowe o wysokim poziomie mogą mieć problemy
z uzyskaniem wysokiej kategorii i na odwrót. Przyznanie kategorii B+ jednostkom
słabym naukowo będzie skutkować tym, że przez kilka lat będą one mogły nadawać
stopnie naukowe, co nie byłoby wskazane z punktu widzenia RDN w przypadku tych
jednostek, które nie reprezentują wysokiego poziomu.
Te wszystkie postulaty zostały
zgłoszone, chciałbym tylko zapytać, jaki jest program rozpatrywania tych spraw
w skali czasowej, bo to jest dla nas niezwykle istotne zarówno ze względów
proceduralnych, jak i później uzyskiwania uprawnień do nadawania stopni
naukowych przez poszczególne jednostki. Dziękuję bardzo.
Przewodnicząca poseł
Mirosława Stachowiak-Różecka (PiS):
Dziękuję bardzo. Panie
ministrze, bardzo proszę. Apeluję o zwięzłość. Proszę włączyć
mikrofon.
Sekretarz stanu w MEiN
Wojciech Murdzek:
Już włączam mikrofon.
Szanowni państwo, bardzo dużo pytań. Pewnie nie będzie możliwości, stosując się
do zaleceń pani przewodniczącej, na wszystkie udzielić odpowiedzi. Ale
na niektóre spróbuję odpowiedzieć.
Jeśli chodzi o uwagi
pana prof. Węgrzyna, Radę Doskonałości Naukowej, zdajemy sobie sprawę, że cały
proces związany z awansami jest znaczący w procesie ewaluacji. Państwa uwagi
są przedmiotem analizy wspomnianych już zespołów, znajdą one niewątpliwie
odzwierciedlenie.
*****
To wszystko? Tak. To wszystko.
(źródło fot.: wiceminister Wojciech Murdzek).
