Dzisiaj piszę o tym, jak dochodzi do
powołania profesorów tytularnych czy uczelnianych do składu komisji
habilitacyjnej. Określa to USTAWA z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o
szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. poz. 1668) ortaz Statut Rady Doskonałości Naukowej.
Już w preambule do ustawy zawarte jest niezwykle ważne
przesłanie/zobowiązanie dla uczonych:
– każdy uczony ponosi odpowiedzialność za jakość i
rzetelność prowadzonych badań oraz za wychowanie młodego pokolenia.
Powinniśmy to wziąć pod uwagę, że aktywność członka komisji habilitacyjnej
ma nie tylko wymiar korporacyjny z racji przyczyniania się do awansowania
nauczycieli akademickich w ramach dyscypliny naukowej, ale także ma charakter
edukacyjny ze względu na postrzeganie tego procesu przez młode pokolenie.
Możemy bowiem je wzmacniać, zobowiązywać do jak najwyższej jakości własnej
pracy naukowo-badawczej i dydaktycznej własną postawą w tym procesie, ale też
demoralizować adeptów nauki świadcząc niegodną postawą i nierzetelnością ocen
patologię niszczącą własną dyscyplinę.
Zacznę swoją analizę od spraw proceduralnych:
Najpierw musi zostać skierowany do Rady Doskonałości Naukowej wniosek
osoby ze stopniem doktora nauk o wszczęcie postępowania habilitacyjnego.
Zgodnie z w/w Ustawą:
Art. 221. 1. RDN dokonuje oceny formalnej wniosku oraz przekazuje go
podmiotowi habilitującemu w terminie 4 tygodni od dnia jego otrzymania.
Habilitant bowiem wskazuje w swoim wniosku podmiot, czyli uczelnię lub
instytut naukowy, w której miałoby być prowadzone postępowanie
habilitacyjne.
Art. 221. 2. W terminie 4 tygodni od dnia otrzymania wniosku przez
podmiot habilitujący może on nie wyrazić zgody na przeprowadzenie postępowania
w sprawie nadania stopnia doktora habilitowanego i zwrócić wniosek do
RDN.
Ów podmiot nie musi się z tego tłumaczyć. Odmawia przyjęcia wniosku informując
o tym RDN stosowną uchwałą swojej rady dyscypliny naukowej/senatu/rady instytutu
naukowego.
Art. 221. 3. W przypadku niewyrażenia zgody, RDN niezwłocznie
wyznacza inny podmiot habilitujący i przekazuje wniosek temu podmiotowi.
Przepisu ust. 2 nie stosuje się.
Innymi słowy, wskazany uchwałą RDN inny podmiot nie ma wyjścia. Musi przyjąć
ów wniosek do procedowania. Zarazem jest on informowany uchwałą RDN w
następującej kwestii:
Art. 221.4. W terminie 12 tygodni od dnia otrzymania wniosku RDN
wyznacza 4 członków komisji habilitacyjnej, w tym przewodniczącego i 3
recenzentów, spośród osób posiadających stopień doktora habilitowanego lub
tytuł profesora oraz aktualny dorobek naukowy lub artystyczny i uznaną renomę,
w tym międzynarodową, niebędących pracownikami podmiotu habilitującego ani
uczelni, instytutu PAN, instytutu badawczego albo instytutu międzynarodowego,
których pracownikiem jest osoba ubiegająca się o stopień doktora
habilitowanego.
Przewodniczącego komisji habilitacyjnej powołuje w wyniku analizy i podjętej uchwały Prezydium RDN na podstawie opinii - w przypadku pedagogiki - Zespołu Nauk Społecznych. Odrębną analizą i uchwałą objęty jest w tym Zespole rekomendowany zbiór 9 kandydatów do roli recenzentów dla okreśłonego wniosku habilitacyjnego. W wyniku losowania, które ma miejsce w kilka tygodni później od obrad Zespołu, podejmowana jest przez Prezydium RDN uchwała o powołaniu 3 recenzentów do danego wniosku oraz zatwierdzeniu przewodniczącego komisji.
To jednak nie kończy procedury stanowienia składu komisji habilitacyjnej, gdyż
ta musi liczyć 7 osób. O tym, kto będzie czwartym recenzentem,
sekretarzem i członkiem komisji, decyduje po analizie
merytorycznej i z uwzględnieniem możliwego konfliktu interesów organ podmiotu prowadzącego to postępowanie.
Art. 221.5. Podmiot habilitujący, w terminie 6 tygodni od dnia
otrzymania informacji o członkach komisji habilitacyjnej wyznaczonych przez RDN,
powołuje komisję habilitacyjną. .
Proszę na to zwrócić uwagę. W poprzednich regulacjach prawnych komisję
habilitacyjną powoływała Centralna Komisja Do Spraw Stopni i Tytułów. Od
1.10.2019 r. komisję habilitacyjną powołuje podmiot mający prowadzić to
postępowanie.
Art. 221.5 Komisja składa się z:
1) 4 członków wyznaczonych przez RDN;
2) 2 członków posiadających stopień doktora habilitowanego lub tytuł
profesora, zatrudnionych w podmiocie habilitującym, w tym sekretarza;
3) recenzenta posiadającego stopień doktora habilitowanego lub tytuł
profesora oraz aktualny dorobek naukowy lub artystyczny i uznaną renomę, w tym
międzynarodową, niebędącego pracownikiem podmiotu habilitującego.
To podmiot habilitujący, a nie RDN, powiadamia siedmiu członków o ich powołaniu do komisji habilitacyjnej, załączając do tego dokumentację habilitanta, umowę o dzieło oraz tryb i warunki pracy komisji okreśłone stosownym zarządzeniem władz uczelni, w której uczeni będą rozstrzygać o jakości wniosku w sprawie o nadanie stopnia doktora habilitowanego.