(fot. Krzysztof Sitkowski z KP RP - na zdjęciu druga od lewej prof. dr hab. Ewa Ogrodzka-Mazur)
Nawet nie przypuszczałem, że mój poniedziałkowy wpis w blogu będzie zapowiedzią długo oczekiwanych nominacji kolejnych 64 profesorów tytularnych. W dniu wczorajszym - 8 marca 2017 r. Prezydent RP Andrzej Duda wręczył akt nominacji profesorskich kolejnym, wybitnym uczonym, wśród których są także pedagodzy:
- pani prof. dr hab. Ewa Ogrodzka-Mazur z Uniwersytetu Śląskiego, Wydziału Etnologii i Nauk o Edukacji w Cieszynie, zajmująca się pedagogiką międzykulturową, pedagogiką pogranicza, teorią wychowania i badaniami nad młodzieżą oraz
- pan prof. dr hab. Romuald Grzybowski - z Uniwersytetu Gdańskiego, Wydziału Nauk Społecznych, badacz najnowszej historii oświaty i wychowania.
Serdecznie gratuluję w tym miejscu wszystkim nominowanym kierując słowa uznania dla ich znakomitych osiągnięć naukowych, w tym radując się szczególnie naszymi mistrzami badań międzykulturowych i historycznych.
Przywołam najważniejsze z dokonań profesorów pedagogiki:
Prof. dr hab. Ewa Ogrodzka-Mazur (ur. 26.11.1962, Trzebinia) od początku swojej akademickiej drogi związana jest z Uniwersytetem Śląskim, gdzie studiowała pedagogikę w ówczesnej Filii w Cieszynie, kończąc ją na dwóch odrębnych specjalnościach, co nie należało do częstych czy powszechnych praktyk. W 1985 r. uzyskała stopień zawodowy magistra pedagogiki w specjalności pedagogika pracy kulturalno-oświatowej, zaś w trzy lata później ukończyła studia magisterskie na drugiej specjalności - nauczanie początkowe.
Pierwszy stopień naukowy - doktora nauk humanistycznych w zakresie pedagogiki uzyskała w Instytucie Badań Edukacyjnych w Warszawie w 1993 r. na podstawie obrony dysertacji pt. "Znaczenie małych form teatralnych w pobudzaniu twórczego rozwoju dziecka w młodszym wieku szkolnym". Habilitowała się w 2008 r. na Wydziale Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach na podstawie m.in. rozprawy monograficznej pt. "Kompetencja aksjologiczna dzieci w młodszym wieku szkolnym. Studium porównawcze środowisk zróżnicowanych kulturowo (Katowice 2007, Wyd. UŚ.)
Warto odnotować, że Jej najważniejsze wówczas osiągnięcie naukowe było następstwem zrealizowania indywidualnego projektu badawczego, który uzyskał finansowanie w konkursie Komitetu Badań Naukowych (nr 2 H01F 020 22). W latach 2003-2006 uczestniczyła w międzynarodowym zespole badawczym w ramach grantu FY 2003 Fulbright Educational Partnership „Preparing Educators for Global Society”, który był realizowany we współpracy Uniwersytetu Śląskiego z El Camino College w Los Angeles (USA).
Właśnie wczoraj ukazały się dwa, najnowsze tomy z wydawanej serii badań kulturowych pogranicza polsko-czeskiego pod współredakcją prof. E. Ogrodzkiej - Mazur (z Tadeuszem Lewowickim, Aleksandrą Minczakowską i Gabrielą Piechaczek-Ogierman) pt. Sfery życia duchowego dzieci i młodzieży - Studium z pogranicza polsko-czeskiego: tom 1 - Przemiany wartości i aspiracji życiowych; tom 2 - Religia i tolerancja religijna.
Nie sposób w tym miejscu wymień wszystkie rozprawy pani Profesor, ale do najważniejszych zapewne można zaliczyć:
1. Zabawy parateatralne w klasach I–III jako stymulatory rozwoju możliwości twórczych dziecka. Cieszyn 1996;
2. „W Królestwie Zielonej Polany”. Krótki przewodnik metodyczny dla nauczycieli. Warszawa 1998;
3. Kompetencja aksjologiczna dzieci w młodszym wieku szkolnym. Studium porównawcze środowisk zróżnicowanych kulturowo. Katowice 2007;
4. Osobowość i społeczne funkcjonowanie młodzieży regionu Podbeskidzia. Katowice 1997 (współredaktor z T. Lewowicki);
5. Problemy pogranicza i edukacja. Cieszyn 1998, Wyd. UŚ – Filia w Cieszynie (współredaktor z T. Lewowicki).
6. Edukacja międzykulturowa w Polsce i na świecie. Katowice 2000, (współredaktor z T. Lewowicki i A. Szczurek-Boruta);
7. W poszukiwaniu teorii przydatnych w badaniach międzykulturowych. Cieszyn 2001, (współredaktor z T. Lewowicki)
8. Świat wartości i edukacja międzykulturowa. Cieszyn – Warszawa 2003, (współredaktor z T. Lewowicki i A. Gajdzica);
9. Polityka społeczna i oświatowa a edukacja międzykulturowa. Cieszyn – Warszawa 2005, (współredaktor z T. Lewowicki);
10. Z teorii i praktyki edukacji międzykulturowej. Cieszyn – Warszawa 2006, (współredaktor z T. Lewowicki);
11. Teorie i modele badań międzykulturowych. Cieszyn – Warszawa 2006, (współredaktor z T. Lewowicki i A. Szczurek-Boruta);
12. Praca nauczyciela w warunkach wielokulturowości – studia i doświadczenia z pogranicza polsko-czeskiego. Cieszyn – Warszawa – Toruń 2008, (współredaktor z T. Lewowicki i A. Szczurek-Boruta);
13. Socjopatologia pogranicza a edukacja. Cieszyn – Warszawa – Toruń 2008, (współredaktor z T. Lewowicki i A. Gajdzica).
itd., itd.
Prof. dr hab. E. Ogrodzka-Mazur jest członkinią m.in. Komisji Rewizyjnej Stowarzyszenia Wspierania Edukacji Międzykulturowej; Komisji Rewizyjnej Polskiego Towarzystwa Filozoficznego – Oddział w Cieszynie; Polsko-Czeskiego Towarzystwa Naukowego i Stowarzyszenia Nauczycieli Edukacji Początkowej. Zasiada w komitetach redakcyjnych czasopism naukowych: Ars Inter Culturas „Sztuka – Edukacja – Wielokulturowość” oraz „Cieszyński Almanach Pedagogiczny". Za działalność naukową była wielokrotnie nagradzana przez JM Rektora Uniwersytetu Śląskiego. Należy do wysoko cenionych w kraju specjalistów w zakresie reprezentowanych przez siebie subdyscyplin nauk pedagogicznych. Kieruje Zakładem Pedagogiki Ogólnej i Metodologii Badań w swojej Alma Mater, zaś kierowany przez Profesor Zespół naukowców prowadzi wielostronne i interdyscyplinarne badania zjawisk związanych z edukacją międzykulturową dzieci i młodzieży.
*** prof. dr hab. Romuald Grzybowski (ur.05. 07. 1953 r. Okarpiec):
Wielokrotnie miałem przyjemność odnotowywania w blogu znakomitych konferencji ogólnokrajowych poświęconych badaniom nad polską oświatą, nauką i wychowaniem w okresie PRL, które organizował gdański pedagog z Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego. Z tym Uniwersytetem prof. dr hab. Romuald Grzybowski związany jest od samego początku swojej drogi akademickiego kształcenia i rozwoju naukowego. Przez piętnaście lat pracował także na Akademii Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku (1990 – 2005), gdzie kierował Zakładem Pedagogiki, a następnie Katedrą Nauk Humanistycznych. W Uniwersytecie Gdańskim obecnie ponownie pełni funkcję dyrektora Instytutu Pedagogiki.
Jest absolwentem studiów magisterskich na kierunku pedagogika (1979) przygotowując pracę dyplomową pt. "Problem oświaty wsi na łamach „Gazety Grudziądzkiej” (1894 – 1939)". Zatrudniony w Instytucie Pedagogiki UG prowadził badania naukowe, które zaowocowały obroną dysertacji doktorskiej w 1987 r. na temat: "Problematyka kształcenia nauczycieli na poziomie średnim w województwie gdańskim w latach 1945 - 1975". Habilitował się w 2000 r. na podstawie monografii pt. "Wyższe szkoły pedagogiczne w Polsce w latach 1946 - 1956".
Wśród publikacji monograficznych Profesora są tak znaczące w dorobku naukowym tego historyka oświaty i wychowania, jak:
1. Studia nauczycielskie w województwie gdańskim w latach 1955 - 1970. Ich rozwój i efekty kształcenia. Wydawnictwo Uczelniane AWF, Gdańsk 1994, ss. 115.
2. Wyższe szkoły pedagogiczne w Polsce w latach 1946 – 1956, Wydawnictwo Uczelniane AWF, Gdańsk 2000, ss. 426.
oraz redagowane i współredagowane prace zbiorowe:
1. Humanistyczny wymiar edukacji nauczycieli wychowania fizycznego, współred. M. Krasnopolski, Z. Pawluczuk, ss. 257, Gdańsk 1999.
2. „Oświata, wychowanie i kultura fizyczna w rzeczywistości społeczno – politycznej Polski Ludowej (1945-1989). Rozprawy i szkice”, red. R. Grzybowski, Wyd. A. Marszałek, Toruń 2004, s. 428.
3. W służbie historii nauki, kultury i edukacji. Księga pamiątkowa dedykowana Prof. Lechowi Mokrzeckiemu z okazji pięćdziesięciolecia pracy zawodowej, współred T. Maliszewski, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2006, s. 488.
4. W służbie historii nauki, kultury i edukacji. Księga pamiątkowa dedykowana Prof. Lechowi Mokrzeckiemu z okazji pięćdziesięciolecia pracy zawodowej, współred. T. Maliszewski, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2008, wyd. II, poprawione i uzupełnione, s. 497.
5. Edukacja w warunkach zniewolenia i autonomii (1945-2009), współred. Elżbieta Gorloff, Andrzej Kołakowski, Wyd. Impuls Kraków 2010.
6. Badania w historii oświaty i wychowania. Historia oświaty i wychowania w życiu badacza. Księga jubileuszowa z okazji 70-lecia prof. Józefa Żerko, współred. Krzysztof Jakubiak, Waldemar Tłokiński, Wydział Nauk Społecznych Uniwersytet Gdański | Instytut Pedagogiki / Wydział Nauk Społecznych Uniwersytet Gdański Ateneum - Szkoła Wyższa w Gdańsku 2012.
7. Zaangażowanie? Opór? Gra? Szkic do portretu nauczyciela w latach PRL-u, Wyd. Adam Marszałek Toruń 2013.
8. Polskie dziedzictwo edukacyjne od XVI do XX wieku - ciągłość i zmiana. Zbiór studiów i rozpraw ofiarowanych Profesorowi Lechowi Mokrzeckiemu z okazji Jubileuszu 80. urodzin, współred. Krzysztof Jakubiak, Mariusz Brodnicki, Tomasz Maliszewski, Wydział Nauk Społecznych | Instytut Pedagogiki i Pracy Socjalnej UG 2015.
Profesor Romuald Grzybowski jest członkiem Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego (od 1982), Gdańskiego Towarzystwa Naukowego (od 1994) i Towarzystwa Historii Edukacji (od 2001, a członkiem Zarządu Głównego od 2008).
(fot. Romuald Grzybowski - źródło: UG)