31 lipca 2020

Odejście profesora Tadeusza Gałkowskiego jest wielką stratą także dla pedagogiki specjalnej



W dniu 29 lipca 2020 r. zmarł emerytowany profesor Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu SWPS - psycholog kliniczny - Tadeusz Gałkowski. 

 

Może ktoś zapytać, dlaczego pedagog postanowił zamieścić wspomnienie o psychologu? Odpowiedź byłaby jednoznaczna - nie rozwijałaby się pedagogika specjalna w naszym kraju w zakresie logopedii, surdopedagogiki oraz pedagogiki terapeutycznej i badań nad wspieraniem rozwoju dzieci z autyzmem, gdyby nie prekursorskie badania właśnie prof. Tadeusza Gałkowskiego. 

 

W marciu 2020 r. Rada Dyscypliny Pedagogiki w UMK w Toruniu wyróżniła recenzowaną przez Profesora dysertację doktorską pani  dr Nalalii Gumińskiej pt. "Jakość życia dorosłych osób z autyzmem", której promotorem naukowym był prof. dr hab. Jacek Błeszyński, a recenzentami prof. dr hab. Tadeusz Gałkowski i dr hab. Joanna Kruk-Lasocka, prof. DSW.

 

Większość rozpraw naukowych z pedagogiki specjalnej w powyższym zakresie powierzaliśmy właśnie temu znakomitemu Uczonemu, gdyż pedagogika specjalna musi być subdyscypliną rozwijaną interdyscyplinarnie, a przynajmniej hybrydalnie (głównie z psychologią kliniczną). 

 



Kiedy sięgniemy do twórczości naukowo-badawczej i popularnonaukowej zmarłego Profesora, to przekonamy się, że są kluczowe i wciąż aktualne właśnie w kształceniu pedagogów specjalnych, logopedów i surdopedagogów, a nie tylko w edukacji przyszłych psychologów klinicznych.   

 



Wydział Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego poinformował o odejściu Profesora na swojej stronie: 

– Pan Profesor był psychologiem rehabilitacyjnym, naukowo zajmującym się przede wszystkim autyzmem oraz psychologicznymi aspektami rehabilitacji osób z niepełnosprawnością fizyczną i umysłową. Był autorem wielu publikacji książkowych i artykułów dotyczących psychologii rozwoju i edukacji dzieci i młodzieży. Kierował programami badawczymi dotyczącymi wspomagania dzieci z dysfunkcjami rozwojowymi i ich rodzin – wspomina profesora Gałkowskiego Wydział Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego.

Prof. Gałkowski zapoczątkował w Polsce badania nad autyzmem, miał też wielki wkład w rozwój wiedzy na temat psychologicznej sytuacji osób głuchych i kreowanie wielu praktycznych działań na ich rzecz.

Był konsultantem w resortach Edukacji, Zdrowia oraz w organizacjach pozarządowych. Współpracował z placówkami badawczymi USA, Wielkiej Brytanii, Francji i Włoch. W latach 1982-91 był członkiem Europejskiej Rady Regionalnej Światowej Federacji Zdrowia Psychicznego. Był współautorem Karty Praw Osób z Autyzmem, z inicjatywy dr Pata Matthewsa, Prezesa Światowej Organizacji Autyzmu, opublikowanej w 2012 r.

– Był założycielem i prezesem Zarządu Głównego Krajowego Towarzystwa Autyzmu oraz patronem naukowym i przewodniczącym Polskiego Komitetu Audiofonologii. Współpracował z Narodowym Instytutem Zdrowia i Badań Medycznych (INSERM) we Francji oraz z Ośrodkiem Badań Głuchych w Wielkiej Brytanii – przypomina Uniwersytet Warszawski. – Przez kilkadziesiąt lat, do przejścia na emeryturę, związany był z naszym Wydziałem, gdzie pełnił m.in. funkcję prodziekana. Utworzył Katedrę Rehabilitacji i zapoczątkował wiele działań naukowych i dydaktycznych, które kontynuowały kolejne pokolenia pracowników Katedry (dziś Katedra Psychologii Zdrowia i Rehabilitacji).

  


W 2016 r. prof. T. Gałkowski został wraz z pedagogami specjalnymi powołany przez MEN do Zespołu do spraw specjalnych potrzeb edukacyjnych. Zadaniem tego gremium było opracowanie propozycji zmian systemowych w zakresie kształcenia dzieci i młodzieży ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. 
 


Szczególnie cenne są takie rozprawy T. Gałkowskiego, jak: 
 

·Gałkowski, T. (1972 i 1979). Dzieci specjalnej troski. Warszawa: Wiedza Powszechna.

·Gałkowski, T. (1973). Rehabilitacja dzieci głuchych w wieku przedszkolnym. Warszawa: ATK.

·Gałkowski, T., Kaiser-Grodecka, I., Smoleńska, J. (1976,1978,1989). Psychologia dziecka głuchego. Warszawa: PWN.



·    Gałkowski, T. (1977). Rozwijanie zdolności dziecka. Lublin, UMCS.

·    Gałkowski, T. (1994). Developpement et eduction des enfants sourds et malentendants. Paris.

·       Szeląg E., Gałkowski T., Jastrzębowska G., ( red. ): Podstawy neurologopedii. 2005, WYDAWNICTWO UNIWERSYTETU OPOLSKIEGO

·     Gałkowski, T., Pisula E., (red.) (2006). Psychologia rehabilitacyjna. Wybrane zagadnienia. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN

·       Szymankiewicz Janusz, Gałkowski Tadeusz: Sztuki Walki. Zwycięstwo nad sobą. Psychofizyczne podstawy systemowego szkolenia według doświadczeń Azji Centralnej i Wschodniej, 2010, Wrocławskie Wydawnictwo Naukowe ATLA2

·   Gałkowski, T., Marzanna M. ( red. ): Wspomaganie rozwoju małego dziecka z wadą słuchu, 2011, Polski Komitet Audiofonologii. 

·  Zasępa E., Gałkowski T. ( red. ): Oblicza psychologii klinicznej, 2014, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

   Jeśli ktoś uważa, że profesorowie w wieku emerytalnym nie pracują naukowo, nie są aktywni wydawniczo, to w przypadku prof. T. Gałkowskiego będą w błędzie. Uniwersytet SWPS publikuje bowiem wzrost twórczości publikacyjnej także tego Profesora. 


   Zatrudniony w tej Uczelni przez pełną dekadę od 2005 do 2015 r. prof. T. Gałkowski był kierownikiem Katedry Psychologii Rozwoju i Edukacji na Wydziale Psychologii. W ostatnim czasie promował programy w zakresie wzmacniania koncentracji młodzieży w uczeniu  się. 


Żegnam Profesora Tadeusza Gałkowskiego kierując do Rodziny i bliskich wyrazy współczucia.  

Jestem przekonny, że polscy pedagodzy specjalni będą korzystać z Jego dzieł przez kolejne lata. 


(żródło fotografii