23 maja 2023

Zmarła wybitna socjolog Margaret Scotford Archer

 



Smutną wiadomością zaczął się ten tydzień, bo w niedzielę 21 maja 2023 roku zmarła wybitna uczona, teoretyk socjologii kultury i edukacji, profesor Margaret Scotford Archer (1943-2023), której dwie z kilkunastu rozpraw zostały przetłumaczone na język polski. 

1) Kultura i sprawczość. Miejsce kultury w teorii społecznej (2019)

 



2) Człowieczeństwo. Problem sprawstwa (2013). 

 

 

W badaniach społecznych korzystamy z tych dzieł ze względu na podejmowanie przez angielską socjolog badań nad prekaryzacją oraz jej metodologię badań biograficznych. Andragodzy i pedagodzy pracy korzystają z rozpraw M.S. Archer z socjologii gospodarki, socjologii pracy oraz komparatystki myśli socjologicznej.  

Margaret S. Archer pracowała naukowo na Uniwersytecie w Warwick, gdzie kierowała Centrum Ontologii Społecznej, ale i wykładała w Cambridge oraz University College w Londynie. W latach 1986–1990 była przewodniczącą Międzynarodowego Stowarzyszenia Socjologicznego, zaś w latach 2014-2019 przewodniczącą Papieskiej Akademii Nauk Społecznych.  Była także profesorem w l'Ecole Polytechnique Fédérale de Lausanne w Szwajcarii.

Od 2014 roku przyjeżdżała do Polski dzięki współpracy z socjologiem prof. Krzysztofem Wieleckim, prowadząc mistrzowskie wykłady w Instytucie Socjologii UKSW. Dzięki K. Wieleckiemu i Klaudii Śledzińskiej ukazał się w serii „Archerian Studies” pierwszy tom studiów poświęconych krytycznemu realizmowi M. Archer.  


Brytyjska uczona otrzymała w 2017 roku tytuł doktora honoris causa UKSW.  

Rozprawy M. S. Archer na temat kultury jako systemów znaczeń i form symbolicznych w powiązaniu z sieciami relacji społecznych pogłębiają naszą wiedzę na tematy takich kategorii analitycznych, jak: symbolizm, narracja, dyskurs i działania performatywne.  Miałem ogromną przyjemność uczestniczenia w jednej z konferencji UKSW w panelu wraz z M. Archer a poświęconym problematyce kultury i człowieczeństwa w czasach przemian cywilizacyjnych. Właśnie finalizowane są przez prof. K. Wieleckiego prace redakcyjne nad wydaniem kolejnego tomu z "Archerian Studies".

 Wielka to strata nie tylko dla socjologii, ale dla wielu dyscyplin nauk społecznych.