Rekomendacje ekspertów do spraw cyfrowej edukacji

  

Edukacja XXI wieku wymaga nowej gramatyki szkoły, w której proces kształcenia będzie dynamiczny, a nie statyczny. Nie tylko w czasach kryzysu gospodarczego, pandemicznego, ale ze względu na rozwój technologii w świecie komunikacji, gospodarce, zarządzaniu, także kształceniu szkoły potrzebują więcej samoorganizacji, samostanowienia, wspierania motywacji wewnętrznej uczniów i nauczycieli, wzmocnienia samodyscypliny oraz osobistej kreatywności i zaangażowania, partycypacji- także w kształceniu młodych pokoleń.

Uczenie się jest bowiem procesem aktywnym, toteż dobrze się stało, że zespół ekspertów Sieci Edukacji Cyfrowej KOMETA: 2021-2027 sformułował dla Ministerstwa Edukacji i Nauki postulat zainwestowania w cyfrową transformację placówek oświatowych. Jak piszą w swojej publikacji jego autorzy, konieczne jest m.in.:

· (…) zapewnienie wielofunkcyjnego środowiska cyfrowego w szkole ma na celu stworzenie warunków do przeprowadzenia fundamentalnych zmian w metodyce nauczania i uczenia się;
·        odchodzeniu od dominującej w codziennej praktyce metody podawczej 

na rzecz
·        stosowanie metod aktywizujących ucznia, projektowych, zapewniających interakcje, a także możliwość personalizacji i odmiejscowienia nauczania.

 Rozwijanie modelu „szkoły hybrydowej” stwarza możliwość wyboru przez nauczycieli różnorodnych podejść dydaktycznych i zachęca do tworzenia otwartych zasobów edukacyjnych. Powinien on stanowić atrakcyjną dla uczniów i nauczycieli alternatywę tradycyjnego, wciaż nieefektywnego systemu klasowo-lekcyjnego. Należy stopniowo wprowadzać do szkół innowacje i eksperymentować - także w okresie niepandemicznym.

 Istotne znaczenie odgrywają różnorodne oddolne inicjatywy transformacyjne nauczycieli i dyrektorów (m.in. Superbelfrzy, Wiosna Edukacji, Edu-Zmieniacze, Budząca się Szkoła). Ich doświadczenia i wypracowane praktyki stanowią bogate źródła inspiracji i wsparcia dla procesów transformacji określonych w szkolnych planach. Należy upowszechniać wiedzę o nich pośród nauczycieli i dyrektorów placówek.

W praktyce nauczania nauczyciele winni wykorzystywać w coraz większym stopniu m.in. aplikacje edukacyjne dostępne na mobilnych urządzeniach cyfrowych, szczególnie smartfonach uczniowskich. Umożliwi to m.in. realizację postulatu odmiejscowienia uczenia się. Angażowanie się uczniów w lekcje, umożliwia interakcje oraz indywidualizację nauczania w ich trakcie, a także pozwala na motywujące ucznia do samodzielnej pracy odmiejscowienie procesu uczenia się. Oznacza to likwidację występującego w blisko dwóch trzecich polskich szkół zakazu korzystania przez uczniów z prywatnych smartfonów podczas lekcji. 

Zadaniem władz publicznych jest stymulowanie indywidualnego rozwoju szkół, wspieranie kształtowania przez nie własnych, autonomicznych i elastycznych planów transformacji cyfrowej, obejmujących także zindywidualizowane cyfrowe zaplecze infrastrukturalne placówki.