07 kwietnia 2022

Konkrety nowelizacji ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce

 



Ministerstwo Edukacji i Nauki przedstawiło projekt nowelizacji ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Praktyka codziennego życia weryfikuje albo (non)sens dotychczasowych regulacji albo/i nieprecyzyjność norm prawnych, toteż po prawie czterech latach pojawia się sygnał o koniecznej korekcie niektórych zapisów ustawowych. 

    Nie będę tu referował wszystkich zmian, gdyż przedłożony do konsultacji projekt liczy 27 stron! Zwrócę jedynie uwagę na kwestie związane z wnioskami o awans naukowy, bowiem doświadczamy pewnego załamania etycznego i organizacyjnego w niektórych postępowaniach. 

Doktoryzowanie 

W tym zakresie zmiany są następujące: 

1. w sytuacji postępowania w sprawie nadania stopnia doktora prowadzonego  z udziałem podmiotu zagranicznego, umowa, o której mowa w art. 185 ust. 2, może określać, że osoba, której nadano stopień doktora, otrzymuje dyplom doktorski wydany przez ten podmiot oraz: 1) dyplom doktorski wydany przez podmiot systemu szkolnictwa wyższego i nauki nadający stopień doktora albo 2) wspólny dyplom doktorski wydany przez podmioty systemu szkolnictwa wyższego i nauki nadające stopień doktora albo dyplom doktorski wydany przez jeden z tych podmiotów, wskazany w umowie.”;

 2) do art. art. 182 dodaje się ust. 7 w brzmieniu: „W przypadku nauczyciela akademickiego albo pracownika naukowego zatrudnionego w więcej niż jednym podmiocie, (...) koszty postępowania ponosi podmiot będący podstawowym miejscem pracy tego nauczyciela albo pracownika.”

3) do art. 189 dodaje się ust. 2 w brzmieniu: 

Podmiot doktoryzujący odmawia wszczęcia postępowania w sprawie nadania stopnia doktora, jeżeli osoba, która złożyła wniosek o wszczęcie tego postępowania, nie spełnia wymagań określonych w art. 186 ust. 1 pkt 1–3 albo ust. 2 lub wymagania, o którym mowa w ust. 1 zdanie drugie. Na postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania przysługuje zażalenie do RDN.   

4) Uzupełnia się w Art. 192. ust.2. pkt 1, w którym mowa jest o określeniu przez Senat albo radę naukową sposobu sposób wyznaczania i zmiany promotora, promotorów lub promotora pomocniczego, obowiązuje też w przypadku osób ubiegających się o nadanie stopnia doktora w trybie eksternistycznym;

5) uściśla się procedurę dotyczącą obrony rozprawy doktorskiej, której przedmiot objęty jest tajemnicą prawnie chronioną.        

6) uzupełniono treść Art. 217. o promotora pomocniczego! toteż powinien on brzmieć: 

Osoba ubiegająca się o nadanie stopnia doktora w trybie eksternistycznym przed wszczęciem postępowania składa wniosek o wyznaczenie promotora lub promotorów albo promotora i promotora pomocniczego.”

HABILITOWANIE

1) Ustawa nie określała podmiotu, który ma prawo złożyć wniosek o wszczęcie postępowania w sprawie nadania stopnia doktora habilitowanego. 

Dopisano zatem, że jest to wniosek osoby, o której mowa w art. 219 ust. 1, czyli posiadającej stopień doktora; posiadającej w dorobku osiągnięcia naukowe albo artystyczne, stanowiące znaczny wkład w rozwój określonej dyscypliny, w tym co najmniej: a) 1 monografię naukową  (...) lub b) 1 cykl powiązanych tematycznie artykułów naukowych (...) lub c) 1 zrealizowane oryginalne osiągnięcie projektowe, konstrukcyjne, technologiczne lub artystyczne oraz wykazującej się istotną aktywnością naukową albo artystyczną realizowaną w więcej niż jednej uczelni, instytucji naukowej lub instytucji kultury, w szczególności zagranicznej.

2) Art. 221. pkt. 9. poszerza się o treść eliminującą charakter publiczny kolokwium, jeśli osiągnięcie naukowe jest objęte ochroną informacji niejawnych.

3) w Art.224 dotyczący możliwości skrócenia okresu karencyjnego i ponowne złożenie wniosku o wszczęcie postępowania habilitacyjnego, dodaje się ust. 3 i 4 w brzmieniu: 

„3. Osoba ubiegająca się o stopień doktora habilitowanego składa do RDN wniosek o wyrażenie zgody na skrócenie okresu na wystąpienie z ponownym wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie nadania tego stopnia wraz z dokumentami potwierdzającymi znaczne zwiększenie dorobku naukowego lub artystycznego. 

4. W terminie 8 tygodni od dnia otrzymania wniosku o wyrażenie zgody na skrócenie okresu na wystąpienie z ponownym wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie nadania stopnia doktora habilitowanego RDN wydaje w tej sprawie postanowienie. Na postanowienie RDN nie przysługuje zażalenie.”

POSTĘPOWANIE W SPRAWIE NADANIA TYTUŁU PROFESORA 

1) Dla kandydatów ważne jest to, że nie ulegają zmianie wymagania

Proponowane zmiany doprecyzowują procedury związane z odwołaniami osób, którym ten organ odmówił wystąpienia do Prezydenta RP o nadanie wnioskodawcy tytułu profesora. 

2) Obecnie    RDN w postępowaniu w sprawie wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy mogło zasięgać opinii recenzentów, 

a proponuje się, by zasięgało opinii 2 recenzentów innych niż powołanych 5 w prymarnym postępowaniu. 

3) W art. 232 po ust. 2 określającej:

RDN w zakresie prowadzonych postępowań pełni funkcję centralnego organu administracji rządowej. 

dodaje się ust. 2a w brzmieniu: 

„2a. RDN jest organem wyższego stopnia w rozumieniu przepisów Kpa w stosunku do podmiotów doktoryzujących i podmiotów habilitujących w sprawach nadawania stopni naukowych i stopni w zakresie sztuki.

 

 (Autor ilustracji: Piotr Olszówka, okładka książki: B. Śliwerski Klinika akademickiej pedagogiki, Kraków 2011).