08 maja 2015

Edukacja wobec prognoz ekonomicznych na następne 25 lat

Aleksander Łaszek przygotował dla Fundacji Obywatelskiego Rozwoju raport pt. "Następne 25 lat. Jakie reformy musimy przeprowadzić, by dogonić Zachód?" Dysponuję zapowiedzią tego Raportu, który powinien być lada dzień opublikowany w całości.

Z treści powyższego materiału wynika, że jeśli nie zostaną wprowadzone w naszym kraju dodatkowe reformy, to nie mamy szans na dogonienie poziomu życia bogatych państw Europy Zachodniej. Potwierdza to także diagnozy naukowców Wydziału I PAN, że 25 lat transformacji ustrojowej nie zostało właściwie wykorzystane przez rządzących do modernizacji państwa i wprowadzenia w nim standardów, które gwarantowałyby rzeczywisty rozwój nie tylko jego gospodarki, ale także społeczeństwa obywatelskiego. Z danych Komisji Europejskiej i OECD wynika, że polska gospodarka będzie rozwijać się znacznie wolniej niż w ostatnich dwudziestu latach, tak jakby ten proces miał być świadectwem pozytywnych przemian.

Nadal jest przecież (dzięki obecnym rządom PO i PSL w sposób widoczny) bardziej atrakcyjna dla młodych Polaków, szczególnie dla osób o najwyższych kwalifikacjach, emigracja zarobkowa na Zachód,do USA a nawet do państw azjatyckich, niż pozostanie w kraju. Tymczasem to właśnie młodych obciąża się odpowiedzialnością za ucieczkę z Polski, za niż demograficzny, a tym samym za pozostawienie rodziców i dziadków na pastwę pustoszejących kas ZUS-u. Już teraz wynika z prognoz ekonomistów, że do 2040 r. liczba osób w wieku produkcyjnym ulegnie jeszcze silniejszemu spadkowi, bo aż o 2,5 mln. W naszym kraju jest pracujących osób w wieku 20-64 lat niecałe 65 proc., podczas gdy w Europie Zachodniej wskaźnik ten wynosił w 2013 r. aż 80 proc.

To jest chyba jakaś schizofrenia w ekonomicznych interpretacjach zjawisk, bowiem z jednej strony narzeka się na wielką falę emigracji, a z drugiej strony nie stwarza się w Polsce miejsc pracy ani odpowiednich ku temu warunków, by zwiększał się ten odsetek osób pracujących, a tym samym by możliwe było powstrzymanie negatywnych skutków pozytywnego zjawiska, jakim jest starzejące się i dłużej żyjące społeczeństwo. Edukacja szkolna jest anachroniczna, konserwatywna, niedostosowana do szybkich przemian gospodarczych, technologicznych, komunikacyjnych itp. w świecie, toteż staje się czynnikiem nie tylko opóźniającym zainteresowanie młodych dorosłych podejmowaniem własnych inicjatyw, uruchamianiem firm, przedsiębiorstw produkcyjnych, a nie tylko usługowych, ba jest także czynnikiem blokującym wszelkie inicjatywy i innowacyjność, gdyż proces kształcenia i wychowywania ma charakter ściśle adaptacyjny.

Jak więc młodzi mają chcieć podejmować pracę, skoro rządzący nie są zainteresowani reformowaniem państwa, radykalnymi zmianami w zarządzaniu instytucjami publicznymi oraz dokończeniem edukacyjnej rewolucji. Ta zatrzymała się w 1993 r. i nie może drgnąć dalej, gdyż jest nieustannie sterowana centralistycznie jak w PRL czy na Białorusi! Niegospodarność kierownictwa Ministerstwa Edukacji Narodowej, nieodpowiedzialne pseudoreformy, nonsensowne konsumowanie milionów EURO na wspomaganie interesów rządzących i członków partii politycznych prowadzi do coraz większej zapaści oświatowej i nieprzygotowania młodych pokoleń do kreatywnej rywalizacji na światowym rynku pracy, ale prowadzonej tu, w Polsce, z ochroną narodowych priorytetów, wartości i dóbr.

Gdzie młodzi mają pracować, skoro nie ma tych miejsc pracy? Ekonomiści powiadają, że mogą sami sobie wygenerować takie miejsca, ale zarazem potwierdzają, że rządzący stwarzają nieprawdopodobnie silne bariery dla prywatnych inwestycji i inicjatyw, jak np.

- ograniczenia wynikające z utrzymywania różnego rodzaju koncepcji, zezwoleń, dopuszczeń, licencji czy certyfikatów, które dotyczą prawie 1000 (!) rodzajów działalności gospodarczej. Polacy nie rozliczają posłów z tego, że sprzyjają utrwalaniu różnego rodzaju zespołów (SWOICH, miernych-biernych-ale wiernych), które bez jednoznacznych kryteriów i często w ukrytej postaci rozstrzygają o tym, komu wolno coś czynić, a komu nie wolno;

- wysokie koszty związane z wymogami administracyjnymi. Te przekraczają wielokrotnie poziom budżetu na edukację, bowiem wynoszą aż 5 proc. PKB! Na naukę wydaje się z budżetu państwa zaledwie 0,3 proc. PKB!!!

- skomplikowane i niejednoznaczne przepisy podatkowe w Polsce;

- przewlekłość postępowań sądowych, w wyniku czego wiele firm upada zanim odzyska niesłusznie utracony majątek;

- wysokie dla firm koszty pracy, natomiast nadal bardzo niskie płace, szczególnie dla młodych pracowników;

- chroniczny deficyt finansów publicznych;

- niewykorzystane rezerwy wśród osób powyżej 55 roku życia oraz wśród osób od 18 do 24 r.ż. dla wzrostu liczby osób pracujących.

Z raportu FOR dr Anny Baranowskiej-Rataj pt. Praca dla absolwenta – trudno znaleźć, łatwo stracić? (2015) wynika, że:

* Kierunki biznesowe zapewniają szanse zawodowe porównywalne do uczelni technicznych;

* Osoby młode poszukujące pracy znajdują zatrudnienie częściej niż osoby w wieku dojrzałym;

* W przypadku zwolnień, w pierwszej kolejności redukowane są stanowiska pracy młodych pracowników;

* Młode osoby częściej znajdują zatrudnienie w małych firmach oraz w sektorze usług. Taka struktura zatrudnienia wpływa na niską stabilność zatrudnienia w tej grupie społecznej;

* Sektor publiczny znacznie silniej chroni przed utratą pracy osoby w wieku dojrzałym niż młodych pracowników.

Fundusze unijne traktowane są przez rządzących jako własność partyjna, która ma świadczyć o ich sukcesach w zarządzaniu środkami publicznymi. Tymczasem środki te nie zastąpią koniecznych reform i nie wystarczą do tego, żeby młode pokolenia były lepiej przygotowane i wyedukowane do pracy za kilka czy kilkanaście lat. Niestety ekonomiści FOR zupełnie nie dostrzegają patologii, którą generuje kierownictwo zarządzania edukacją szkolną w Polsce. Marnotrawione są tu także pomocowe środki unijne, które wydatkuje się na bzdurne projekty, banalne zadania, pozorowanie zmian.