16 listopada 2013

Wyjątkowość Wydziału Studiów Edukacyjnych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

W tym roku kilka uniwersyteckich jednostek akademickich, które kształcą i prowadzą badania w dyscyplinie naukowej pedagogika - obchodzi rocznicę powstania i działalności. W jednych uroczystościach mogę uczestniczyć, a w innych nie, a to tylko dlatego, że jak otrzymuję zaproszenie na tydzień przed samą uroczystością to znaczy, że zostało ono wysłane pro forma, bo być może tak wypadało. A wcale nie musiało. Udaję się tam, gdzie jestem rzeczywiście zapraszany zgodnie z obyczajowością akademicką, ze względu na łączące mnie z pracownikami danej jednostki doświadczenia wspólnej pracy badawczej czy eksperckiej albo więzi przyjaźni z niektórymi naukowcami. Jedna uroczystość jest już za mną, czego doświadczyli czytelnicy moich wpisów, gdyż z jej powodu nie mogłem dokonać rejestracji kolejnego postu (brak dostępu do Internetu w miejscu zamieszkania), a druga przede mną. Obie mają szczególny wymiar, ale też każda z nich wynika z zupełnie innych typów zaangażowania we współpracę.

W dn. 14-15 listopada br. odbyła się 20-rocznica powstania Wydziału Studiów Edukacyjnych UAM w Poznaniu. Świętowali pracownicy naukowi, dydaktyczni, studenci i kadry administracyjne wyjątkowego środowiska akademickiego. Wydział powstał w 1993 r. w wyniku przekształcenia Instytutu Pedagogiki istniejącego w ramach Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w kolejny samodzielny Wydział UAM. Jego pierwszym dziekanem w latach 1993-1999 był prof. zw. dr hab. Zbigniew Kwieciński. W latach 1999-2002 funkcję tę pełnił prof. zw. dr hab. Kazimierz Przyszczypkowski, zaś po nim (w latach 2002-2008) objął ją prof. UAM dr hab. Wiesław Ambrozik. Od 2008 roku kieruje tą jednostką, drugą już kadencję, znakomity badacz kultury popularnej, socjolog edukacji i komparatysta procesów oraz struktur edukacyjnych prof. zw. dr hab. Zbyszko Melosik. Miał prawo czuć pełną satysfakcję z dokonań całego zespołu, który kontynuuje i wpisuje się w najlepsze tradycje uniwersyteckie na świecie, ma wyjątkowy dorobek, sukcesy oraz pozyskane z tego tytułu wysokie wyróżnienia.

(fot. Profesorowie-Zbyszko Melosik, Kazimierz Przyszczypkowski)
(fot. Profesor UAM - Wiesław Ambrozik)


W tym roku Wydział otrzymał po instytucjonalnej kontroli Polskiej Komisji Akredytacyjnej - najwyższą i pierwszą dla wydziałów pedagogicznych (edukacyjnych) w kraju ocenę wyróżniającą za skuteczność stosowanego wewnętrznego systemu zapewnienia i zarządzania jakością kształcenia. W dn. 30 września 2013 r. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego ogłosiło wyniki kompleksowej oceny działalności naukowej i badawczo-rozwojowej jednostek naukowych za okres 2009-2012, której dokonał Komitet Ewaluacji Jednostek Naukowych (KEJN) przyznając WSE UAM kategorię „A”. Nie tylko Dziekan Z. Melosik podnosił dokonania swoich współpracowników i studentów powyższym zakresie, ale i ci ostatni przygotowali na tę okoliczność film według własnego scenariusza i reżyserii. Po dobiegających z pięknej Auli Uniwersyteckiej przy ul. Wieniawskiego 1 komentarzach uczestników tej uroczystości można było się przekonać, że dla wielu zaprezentowane w filmie postaci wybitnych naukowców współtworzących poznańską pedagogikę, ich dokonania i związane z nimi wydarzenia były częściowo nieznane.

Odnotuję kilka danych o współczesnym Wydziale:

1) W kadrze kierującej jednostką są:

Zbyszko Melosik prof., profesor zwyczajny, Dziekan WSE
Ewa Solarczyk – Ambrozik prof., profesor zwyczajny, Prodziekan WSE
Agnieszka Cybal – Michalska dr hab., profesor nadzwyczajny, Prodziekan WSE
Kinga Kuszak dr hab., adiunkt, Prodziekan WSE ds. studenckich
Andrzej Ćwikliński dr hab., profesor nadzwyczajny, Prodziekan WSE
Karolina Domagalska – Nowak mgr, Kierowniczka Dziekanatu


2) KSZTAŁCENIE
Koncepcja kształcenia WSE jest spójna ze strategią WSE w tym zakresie, stanowi jej praktyczne urzeczywistnienie we wszystkich aspektach i na wszystkich płaszczyznach działania. Odnosi się to przede wszystkim do form kształcenia realizowanych na studiach I i II, studiach doktoranckich i podyplomowych. Celem kształcenia na WSE jest wyposażenie studentów w najwyższe kompetencje i kwalifikacje pozwalające im stać się wysokiej klasy specjalistami, a jednocześnie wyposażenie ich w cechy osobowościowe, które pozwolą im na konstruktywne i autonomiczne kreowanie własnej biografii i kariery, przy dążeniu do wspierania w uczestnikach procesu kształcenia postaw kreatywnych i innowacyjnych, a także afirmacji otwartości na zmiany, oraz zdolności komunikowania się, w sensie dosłownym i w przenośni, ze światem i w świecie. JEST TO możliwe poprzez przekazywanie studentom rzetelnej, obiektywnej i wszechstronnej wiedzy z dyscyplin i subdyscyplin obszaru nauk humanistycznych i społecznych, ze szczególnym uwzględnieniem wiedzy za zakresu nauk o edukacji. Polityka jakości kształcenia prowadzona na tym Wydziale, jest skorelowana z potrzebami rynku edukacyjnego, a o jej trafności świadczą znakomite wyniki rekrutacji na niemalże wszystkie specjalności w ostatnich latach. W związku z tym jednym z istotnych komponentów polityki rekrutacyjnej WSE oraz działań na rzecz podniesienia jakości kształcenia jest identyfikowanie roli Wydziału na rynku edukacyjnym w kontekście idei „bardzo dobrego dyplomu”. Rozumiany on jest z jednej strony jako symbol najlepszego wykształcenia (wysokiej jakości kształcenia), z drugiej – jako symbol akademickiego prestiżu, związanego z pozycją UAM i WSE we wszelkich rankingach. Młodzi ludzie wybierają studia na WSE ponieważ są przekonani, że otrzymują tutaj wykształcenie o bardzo wysokiej jakości.


(fot. Z przodu b. Rektor UWM - w Olsztynie prof. dr hab. Józef Górniewicz, a z tyłu witający się profesorowie: Maria Dudzikowa z UAM i Aleksander Nalaskowski z UMK w Toruniu)


W ramach kierunku Pedagogika studenci mogą podjąć studia nauczycielskie I i II stopnia w obrębie pięciu specjalności: Edukacja Elementarna i Język Angielski, Edukacja Elementarna i Język Niemiecki, Edukacja Elementarna i Terapia Pedagogiczna, Edukacja Elementarna i Nauczanie Dzieci z Niepełnosprawnością Intelektualną w Stopniu Lekkim, Wychowanie Przedszkolne i Nauczanie Początkowe wybieranych zgodnie z zainteresowaniami kandydatów lub studia ogólnopedagogiczne w zakresie Doradztwa Zawodowego i Personalnego, Kształcenia Zdalnego, Resocjalizacji, Pedagogiki Opiekuńczo-Wychowawczej oraz Socjoterapii i Promocji Zdrowia. Pedagogika specjalna realizowana jest w obrębie dwóch specjalności na studiach I i II stopnia: Edukacja i Rehabilitacja Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną i Pedagogika Wspierająca Uczniów ze Specjalnymi Potrzebami Edukacyjnymi. Specjalności te są realizowane na poziomie studiów I i/lub II stopnia, w trybie studiów stacjonarnych/niestacjonarnych. Zajęcia dydaktyczne prowadzone są w formie wykładów, konwersatoriów, seminariów, laboratoriów oraz lektoratów. WSE w ramach indywidualizacji procesu kształcenia przygotował też dla studentów szeroką ofertę zajęć do wyboru realizowanych w postaci fakultetów. W bieżącym roku akademickim studenci mogą wybierać spośród 81 fakultetów. Studenci Wydziału mogą też wybierać spośród szerokiej oferty działań edukacyjnych realizowanych w następujących programach: LLP ERASMUS, MOST, AMU-PIE, a także Indywidualnych Studiów Międzywydziałowych (ISM), Międzynarodowych Studiów Indywidualnych (MISH).

W okresie ostatnich czterech lat nastąpił zasadniczy wzrost liczby studentów na Wydziale Studiów Edukacyjnych pomimo niekorzystnych przemian demograficznych oraz konkurencji ze strony uczelni prywatnych nie tylko na terenie Wielkopolski. Sukcesy WSE w tej dziedzinie wpisały się w politykę egalitaryzacji i demokratyzacji edukacji na poziomie wyższym prowadzoną przez MNiSW oraz przyczyniły się do potwierdzenia wiodącej roli UAM jako ogólnopolskiego centrum kształcenia akademickiego, a WSE jako jednego z kluczowych ośrodków kształcenia pedagogów w Polsce.


3) NAUKA - KSZTAŁCENIE I ROZWÓJ KADR NAUKOWYCH
Jednym z podstawowych priorytetów władz Wydziału jest rozwój kadry naukowej jako warunek utrzymania tożsamości tego środowiska, jego stabilnego rozwoju naukowego i dydaktycznego. Władze WSE oraz Naukowa Rada Wydziału dokonują wszelkich starań, aby stworzyć dobre warunki rozwoju naukowego zarówno słuchaczom studiów doktoranckich, jak i adiunktom oraz doktorom habilitowanym – w celu uzyskania awansu naukowego, głównie poprzez stworzenie pozytywnego akademickiego środowiska oraz finansowanie badań. Dzięki konsekwentnej polityce w zakresie awansu naukowego w latach 2008-2012 na WSE obronionych zostało 44 doktoratów. Z powodzeniem zakończyło się 9 przewodów habilitacyjnych naukowców Wydziału. WSE wzbogacił się również o dwóch profesorów tytularnych. Dzięki temu nastąpiło wzmocnienie kadry naukowej Wydziału, który stał się w – w kontekście kadrowym i liczby samodzielnym pracowników nauki w zakresie nauk o edukacji – jednym z najsilniejszych ośrodków w kraju. Wydział stanowi również ogólnokrajowe centrum wzbogacania kadry naukowej w dyscyplinie pedagogika. W latach 2008-2012 26 osób z innych ośrodków akademickich zdobyło na WSE stopień doktora, 17 osób – doktora habilitowanego a 5 osób – tytułu profesora. Perspektywy rozwojowe WSE w dziedzinie kadry naukowej rysują się bardzo optymistycznie. W toku są przewody profesorskie, a szereg kolejnych adiunktów WSE znajduje się w różnych etapach procedury habilitacyjnej bądź przygotowania rozprawy habilitacyjnej, dzięki czemu Wydział nie ma problemu z „luką pokoleniową” w zakresie odtwarzania kadry naukowej.



(fot. JM Rektor UAM - prof. zw. dr hab. Bronisław Marciniak)


Nie sposób tu pisać o wszystkich dokonaniach i rozwiązaniach w tej jednostce, które znakomicie służą całemu środowisku akademickiemu, pedagogice jako nauce i szeroko pojmowanej humanistyce. Nic dziwnego, że w tak uroczystym dla Wydziału dniu na obchody 20-lecuia przybył JM Rektor prof. zw. dr hab. Bronisław Marciniak, Prorektorzy, Kanclerz oraz dziekani wszystkich wydziałów UAM (sic!). Było to oznaką wielkiego uznania i szacunku, jakim są obdarzani pracownicy naukowi tej jednostki, obecna oraz poprzednie władze. Każdy z byłych dziekanów podzielił się osobistymi refleksjami, a zaproszeni goście z całego kraju składali na ręce Dziekana gratulacje, a nawet dary w postaci np. najnowszej literatury naukowej z pedagogiki i nauk pogranicza.
(fot. Gratulacje przekazuje JM Rektor WSNS Pedagogium w Warszawie dr hab. Marek Konopczyński prof. WSNS, zaś przed stołem prezydialnym kosz książek Wydawnictwa Naukowego DSW we Wrocławiu wręczonych przez Dziekan Wydziału Nauk Pedagogicznych tej uczelni)

Jutro - o akademickim czadzie!