01 lutego 2014

Wspomnienie o zmarłej pedagog

Odchodzą z pedagogicznego środowiska akademickiego pracownicy naukowi, którzy - może mniej znani w skali kraju, ale za to wiernie służący swojej macierzystej uczelni - realizowali zadania dydaktyczne, organizacyjne i naukowo-badawcze z pełnym zaangażowaniem i uznaniem współpracowników oraz studentów. Niejednokrotnie znajdujemy w różnego rodzaju opracowaniach czy analizach dane o tym, że pracy naukowej w naukach pedagogicznych podejmuje się mniej kobiet niż mężczyzn mimo tego, iż więcej z nich studiowało na tym kierunku. Kobiety mają jednak znacznie trudniejszą sytuację, kiedy są zarazem żonami, matkami, często pełnią jeszcze szereg dodatkowych ról społecznych. Im rzeczywiście mniej starcza czasu na to, by jeszcze wykraczać w swojej misji poza krąg często lokalnych, regionalnych przestrzeni aktywności zawodowej. Chcą bowiem jak najlepiej i na miarę własnych możliwości rodzinnych, czasowych dobrze i z pasją realizować swoje zadania.

Sądzę, że do takich osób należała dr hab. Jadwiga Suchmiel profesor Akademii Jana Długosza, o której śmierci dowiedziałem się w tym tygodniu dzięki koledze z jej naukowej jednostki. Jak napisali o Niej Bliscy w nekrologu:

Całe życie związana ze swoim ukochanym miastem Częstochową. Tu się urodziła, uczyła, brała ślub, pracowała zawodowo. Stąd odeszła… Od 1960 r. pracowała z młodzieżą i dla młodzieży. W 1972 uzyskała stopień magistra pedagogiki w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie. Stopień doktora nauk humanistycznych otrzymała w 1979 w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Opolu, a stopień doktora habilitowanego w zakresie historii Polski na Wydziale Humanistycznym w Akademii Pedagogicznej w Krakowie, w 2003 r. Pracowała zawodowo i naukowo ponad 52 lata, nieprzerwanie do ostatniej chwili prowadziła wykłady i ćwiczenia z teorii wychowania oraz historii wychowania, a także seminaria magisterskie. Setki magistrantów… Od 1972 bez przerwy zatrudniona w Wyższej Szkole Pedagogicznej a obecnie Akademii Jana Długosza w Częstochowie – 38 lat pracy w częstochowskiej uczelni… Profesor nadzwyczajny doktor habilitowany Akademii Jana Długosza w Częstochowie, Uniwersytetu Opolskiego, Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzie i Wyższej Szkoły Lingwistycznej w Częstochowie. 9 ostatnich lat była członkiem Senatu w AJD. Członek Komisji Historii Kobiet przy Komitecie Nauk Humanistycznych Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. Członek Towarzystwa Historii Edukacji w Warszawie.

Warto dodać, że rozprawa doktorska pani J. Suchmiel, którą napisała pod kierunkiem dr hab. Włodzimierza Lecha Goriszowskiego, nosiła tytuł: "Kierowany proces czytelniczy (młodzieży społecznie niedostosowanej przebywającej w zakładach wychowawczych) - jako czynnik resocjalizacji" i została obroniona w dn. 8 listopada 1979 r. Natomiast dysertacja habilitacyjna została opublikowana pod tytułem: Działalność naukowa kobiet w Uniwersytecie we Lwowie do roku 1939. Na jej podstawie przystąpiła do kolokwium habilitacyjnego w dn. 16 listopada 2001 w Akademii Pedagogicznej im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, na Wydziale Humanistycznym. Uzyskała na tej podstawie, po pozytywnie przyjętym kolokwium, stopień doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie historii, specjalność: historia Polski XIX- XX w. Jej książka jest w Bibliotece Uniwersytetu Stanford i Harvard, na co wskazują cytowania amerykańskich naukowców.

Nie miałem okazji do bezpośredniej współpracy z Panią Profesor Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, gdyż reprezentowała odmienną od mojej subdyscyplinę badań pedagogicznych. Spotkałem Ją w czasie akredytacji w Akademii kierunku "pedagogika" w 2003 r. i pamiętam, że należała do nielicznych, niezwykle przeciążonych obowiązkami dydaktycznymi nauczycieli akademickich, realizując w ciągu roku aż 480 godzin zajęć, a więc niemalże dwukrotnie. Takie to wówczas były czasy, że na studia pedagogiczne szły "tłumy" maturzystów. Miała jednak jeszcze trochę czasu na prowadzenie badań historycznych, które wymagają często bardzo żmudnych poszukiwań źródeł, danych do rozwiązania problemów badawczych. Historycy tej epoki sięgają do takich Jej artykułów, jak: Fryderyka Sara Lubinger (Lwów 20.04.1870 – ?) Zasłużona wiedeńska lekarka i działaczka społeczna (Prace Naukowe AJD w Częstochowie, „Zeszyty Historyczne", 2006), Galicyjskie żydówki ze stopniem doktora na Uniwersytecie Wiedeńskim do roku 1939, (Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. S. Pedagogika, 2005) czy Akademickie Koło Sądeczan (1922-1939), (Rocznik Sądecki, 2005).