Czy zdążą z postępowaniem habilitacyjnym przed wakacjami?

 

Rozmawiałem dzisiaj w uczelni z habilitantem, który chciał wiedzieć, jak długo trwa procedura powoływania komisji habilitacyjnej, by mógł on jeszcze przed wakacjami otrzymać recenzje i przystąpić do kolokwium habilitacyjnego. Pytanie nie było dla mnie czymś niestosownym. To zrozumiałe, że jeśli habilitant ma już przygotowany wniosek, to powinien go złożyć jak najszybciej, gdyż nie wszyscy zdają sobie sprawę z tego, że Konstytucja 2.0 pogorszyła sytuację w tej kwestii. 

Habilitant pytał: kiedy maksymalnie powinienem wysłać dokumenty do RDN, abym miał pewność, że recenzje zostaną przygotowane przed wakacjami? Obiecałem mu, że odpowiem na tę prośbę w blogu, bo nie jest jedynym, który chciałby znać odpowiedź na to pytanie. Nie ma bowiem znaczenia, czy sprawa dotyczy okresu przed  lub powakacyjnego.   

Niestety, nie mam optymistycznej odpowiedzi, bowiem tak w RDN, jak i w uczelni, którą habilitant wskazuje do procedowania jego wniosku, obowiązują administracyjne procedury. Nie ma zatem jednoznacznej, prostej odpowiedzi na powyższe pytania.  Najprostsza brzmiałaby tak: 

TO ZALEŻY...  

Od czego? Od kogo? Postaram się to naświetlić. Zdecydowanie szybsza była procedura przed reformą J. Gowina. Od 2019 roku sytuacja uległa znaczącemu pogorszeniu, mimo propagandowych zapewnień o skróceniu czasu trwania postępowań o nadanie stopnia doktora habilitowanego. Jak było dawniej, opisałem w poniższej książce. Nie będę do tego wracał, tym bardziej, że co było, a nie jest, nie pisze się w rejestr.    

JAK JEST?  Proszę zobaczyć: 

FAZA ZEROWA/PRZEDWSTĘPNA: 

Habilitant podejmuje decyzję, że ma już gotową dokumentację, ale musi jeszcze dokonać wyboru uczelni, której odpowiedni organ (rada dyscypliny naukowej - nazwa może mieć inne brzmienie, bo uczelnie są autonomiczne, a senaty będą delegować uprawnienia do organu właściwego dla danej dyscypliny naukowej) wskaże w swoim wniosku do RDN. 

Być może łatwiej jest podejmować decyzję tej osobie, która jest zatrudniona w uczelni posiadającej uprawnienie w ramach właściwej dyscypliny naukowej do nadawania stopnia doktora i doktora habilitowanego (kategoria ewaluacji dyscypliny za lata 2017-2021 musi być na poziomie co najmniej B+) oraz zamierza w swoim środowisku przeprowadzić postępowanie habilitacyjne. 

Wówczas powinna zapoznać się z wewnątrzuczelnianymi procedurami w tym zakresie.  Może się bowiem okazać, że w innym uniwersytecie czy akademii procedura jest krótsza, szybsza. Są bowiem takie uczelnie, w których senat zobowiązał rady dyscyplin naukowych do wcześniejszego zapoznania się z habilitantem i jego osiągnieciami, zanim temu będzie wolno skierować wniosek do RDN z wskazaniem na tę jednostkę akademicką. 

Jeśli bowiem w danej uczelni habilitant musi przed złożeniem wniosku odbyć wstępne "przesłuchanie" , przedstawić przed radą naukową dyscypliny autoreferat, by przekonać ją o zasadności wskazanie jej jako właściwej do jego postępowania, to czas ulega odpowiedniemu wydłużeniu. 

FAZA 1. WSZCZĘCIE POSTĘPOWANIA (co najmniej dwa - trzy tygodnie):

Przesłanie wniosku habilitacyjnego do RDN, o ile spełnia wymogi formalno-prawne, czyli wszystkie dokumenty są zgodne z ustawowymi wymogami, podlega sprawdzeniu przez Biuro Prawne RDN i przesłaniu wniosku do wskazanej przez habilitanta podmiotu habilitującego.  

Większość uczelni nie wymaga takiej "gry wstępnej" z habilitantem, ale ... kiedy jest nim osoba spoza własnego środowiska, to w momencie otrzymania z RDN wniosku o wskazaniu jej jako pożądanego organu do przeprowadzenia postępowania habilitacyjnego, może odmówić przyjęcia wniosku bez jakiegokolwiek uzasadnienia. Nie, bo nie. Na podjęcie decyzji podmiot habilitujący ma 4 tygodnie. 

W przypadku niewyrażenia zgody, RDN niezwłocznie wyznacza inny podmiot habilitujący i przekazuje wniosek temu podmiotowi (Ar. 221.3)

Wskazany we wniosku habilitanta podmiot habilitujący musi podjąć uchwałę, która nie nastąpi z dnia na dzień, tylko wynika ona z przyjętej procedury w danej jednostce. Przykładowo, na moim wydziale posiedzenie organu odbywa się raz w miesiącu, w trzeci czwartek. Jak pismo z RDN przyjdzie po posiedzeniu organu, to habilitant czeka kolejny miesiąc.

 Przyjmijmy jednak wersję optymistyczną. Wniosek trafia na tydzień przed posiedzeniem podmiotu habilitującego, a zatem odbędzie się jego posiedzenie i zostanie podjęta pozytywna uchwała o jego przyjęciu do procedowania. Trzeba tę uchwałę wysłać do RDN. 

FAZA 2. OCZEKIWANIE NA PRZEPROWADZENIE W RDN PRZEZ ZESPÓŁ NAUK (w przypadku pedagogiki - SPOŁECZNYCH) głosowania w sprawie powołania przewodniczącej/-go komisji habilitacyjnej oraz rekomendowania Prezydium RDN do losowania 3 z listy co najmniej dziewięciu kandydatów na recenzentów wniosku habilitacyjnego. Terminarz posiedzeń zespołów RDN jest opublikowany na portalu www.rdn.gov.pl. 

Jeśli zaakceptowany przez uczelniany organ wniosek habilitacyjny zostanie dostarczony na najpóźniej tydzień przed posiedzeniem Zespołu, to przedstawiciele-członkowie RDN adekwatnej do wskazanej we wniosku dyscypliny przygotują na powyższe posiedzenie listę kandydatów do losowania. Jeśli zatem wniosek trafi już po posiedzeniu zespołu RDN, to sprawa odracza się o co najmniej miesiąc. 

Przyjmijmy jednak optymistyczny wariant, że od uchwały organu uczelni do możliwości głosowania członków zespołu RDN nad listą kandydatów na recenzentów do losowania upłynie miesiąc. To jednak sprawy Jeszcze nie kończy. Okazuje się bowiem, że zaopiniowany wykaz kandydatów na recenzentów musi zostać poddany losowaniu dopiero na posiedzeniu prezydium RDN, bo to jest właściwy organ władzy, a to odbywa się w ostatni poniedziałek czy wtorek danego miesiąca.  

Jednak to losowe rozstrzygnięcie nie zamyka sprawy. Zgodnie z ustawą komisja habilitacyjna musi liczyć 7 członków. RDN wskazuje przewodniczącego i trzech recenzentów. Brakuje jeszcze jednego recenzenta, jednego członka komisji i sekretarza komisji. O ich wyborze, a zarazem powołaniu kompletnego składu komisji decyduje gotowy procedować wniosek organ uczelni.    

FAZA 3. DOPEŁNIENIE SKŁADU KOMISJI HABILITACYJNEJ PRZEZ ORGAN UCZELNI. Podmiot habilitujący ma na to 6 tygodni od momentu otrzymania informacji o członkach komisji habilitacyjnej wyznaczonych przez RDN.    

Organ uczelni (np. rada dyscypliny naukowej) musi się zebrać i podjąć uchwałę o powołaniu jeszcze trzech w/w członków komisji habilitacyjnej. 

FAZA 4. PRZYGOTOWANIE UMÓW O DZIEŁO (DLA 4 RECENZENTÓW) I   UMÓW ZLECENIE (dla pozostałych członków komisji: sekretarz, członek komisji i jej przewodniczący). 

Ta faza czasem trwa, bo do sporządzenia umów administracja organu potrzebuje danych koniecznych do zarejestrowania umów w ZUS i uczelni. W związku z tym, że czterej recenzenci są spoza uczelni, to trochę trwa, aż nadesłane dane pozwolą na przygotowanie stosownych umów. 

FAZA 5. WYSŁANIE PEŁNEJ DOKUMENTACJI WNIOSKU WRAZ Z UMOWĄ I RACHUNKIEM DO WSZYSTKICH CZŁONKÓW KOMISJI. 

 Oby nic nie przeszkodziło w realizacji tego zadania. Może się jednak okazać, że wylosowany/-a na recenzenta/-kę profesor/-ka po zapoznaniu się z treścią wniosku odmówi wykonania zadania. Powód może być różny np. pobyt za granicą, urlop naukowy lub inny (skąd RDN ma wiedzieć, że akurat w tym miesiącu władze uczelni macierzystej przyznały urlop?), choroba, okoliczności rodzinne itp. 

Niestety, ale to się zdarza. Nikt nie ma na to wpływu. RDN nie może przed losowaniem ustalać ewentualną gotowość i akceptację profesorów do recenzowania wniosku, jeśli zostaną wylosowani do tego zadania. Bywa, że odmawia wykonania recenzji nawet dwóch recenzentów. Co wówczas? Wracamy do FAZY  1, jeśli recenzentem jest ten, który został wylosowany przez RDN, a do fazy 3, jeśli jest to ten czwarty ("do brydża").  

Przyjmijmy wariant optymistyczny: żadna/żaden z czterech recenzentów nie odmówił wykonania zadania. Każda/-y ma jednak 8 tygodni na przygotowanie recenzji od momentu jego im doręczenia. Jeśli będzie to okres urlopowy, to ó termin wydłuży się o 36 dni.

FAZA 6. POSIEDZENIE KOMISJI HABILITACYJNEJ - odbywa się nie wcześniej niż na dwa tygodnie przed jego zwołaniem. 

Komisja habilitacyjna ma od momentu otrzymania czterech  recenzji 6 tygodni  na przeprowadzenie obrad (w naukach społecznych, humanistycznych i teologicznych wraz z kolokwium habilitacyjnym) i przekazanie podmiotowi habilitującemu podjętej uchwały wraz z jej uzasadnieniem i dokumentacją w sprawie nadania stopnia doktora habilitowanego.  

FAZA 7. PODMIOT HABILITUJĄCY w terminie miesiąca od dnia otrzymania uchwały komisji habilitującej, nadaje stopień doktora habilitowanego albo odmawia jego nadania.          

  

Życzę wszystkim kandydatom, by faza 7 zakończyła się nadaniem stopnia doktora habilitowanego. Jeśli jednak wynik będzie negatywny, a taki musi być, kiedy dwie recenzje są zakończone konkluzją negatywną, odmawiającą poparcia wniosku o nadanie w/w stopnia, to nic już w sensie merytorycznym nie pomoże wnioskodawcy.   

 Do wakacji nie ma zatem już szans na to, by postępowanie habilitacyjne zostało w pełni przeprowadzone.