06 lutego 2020

Płace w systemie oświatowym i szkolnictwie wyższym wciąż będą na żenująco niskim poziomie


W dn. 16 stycznia 2020 r. obradowała Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży rozpatrując i opiniując dla Komisji Finansów Publicznych rządowy projekt ustawy budżetowej na rok 2020. Nie ma szans na podwyżki płac w oświacie publicznej. Doszło zatem do takich paradoksów, o jakich informują m.in. łódzcy samorządowcy, że sekretarka w szkole podstawowej osiąga wyższe wynagrodzenie od dyrektora szkoły. Nie przewidziano istotnych podwyżek. Tymczasem, jak twierdził w jednym z wywiadów łódzki poseł Tomasz Trela: jednostki samorządu terytorialnego dokładają rocznie do zadań oświatowych 27 mld. zł. Tylko na same podwyżki płac musiały wydać w ub. roku 3 mld., a otrzymały z budżetu państwa zaledwie 1 mld. zł.

Szef łamiącego ubiegłoroczny strajk nauczycielski związku zawodowego "Solidarność" - p. Ryszard Proksa nie uczestniczył w obradach Sejmowej Komisji i nie protestował przeciwko tak niskiemu budżetowi na rok 2020. Nikt z tzw. sił społecznych nie zabrał głosu. Przewodnicząca Komisji mogła zatem odnotować: "(...)czy jest sprzeciw wobec wniosku posła Sławomira Skwarka o pozytywne zaopiniowanie projektu budżetu państwa z części budżetowej 30 – Oświata i wychowanie? Nie widzę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła wniosek."

Dr Bogdan Stępień prowadząc analizy w swoim Instytucie Analiz Regionalnych opublikował niezwykle komunikatywny wynik badań dotyczących zależności między udziałem wydatków JST na wynagrodzenia nauczycieli wraz z ZUS-em pracodawcy w łącznej kwocie subwencji oświatowej a okresami budżetowania tej sfery przez określające ten stan partie władzy politycznej od 2008 r. do 2020 r. Wnioski analityka są następujące:



1. Za czasów rządu PO-PSL udział minimalnych wydatków na nauczycieli, w subwencji oświatowej omawianego przykładu był w granicach 84-86 procent.

2. W 2012 roku udział ten wzrósł do blisko 86 procent. Nastąpiło to w wyniku zaniżenia subwencji w ustawie budżetowej spowodowanej nieuwzględnieniem w niej między innymi wzrostu składki emerytalnej od wynagrodzeń po stronie pracodawcy.

3. W roku 2016 udział ten nadal pozostawał na niskim poziomie, pomimo przejęcia władzy przez PiS, bo kwotę subwencji oświatowej oraz kwotę bazową dla nauczycieli w ustawie budżetowej ustalił poprzedni rząd, a nowy ich nie zmienił.

4. Od roku 2017 nastąpiła radykalna zmiana trendu tego udziału: z trendu bocznego, na bardzo silny trend wzrostowy - szczególnie w latach 2019 i 2020.

5. Jeżeli ustawa budżetowa na rok 2020 wraz z autopoprawką w omawianym tu zakresie przejdzie bez zmian, to minimalny udział wydatków na nauczycieli w subwencji oświatowej omawianego przykładu wzrośnie do ponad 93%, czyli wzrośnie o około
9.9 punktów procentowych względem roku 2016, co średnio na rok stanowi 2.5 punktu procentowego.



W ciągu 12 lat sukcesywnie wzrastały zatem wydatki samorządów na pokrycie i tak wciąż niskich płac nauczycieli, które nie są refundowane przez rząd. A jak będzie w szkolnictwie wyższym? Pytał o to w czasie posiedzenia Sejmowej Komisji - Przewodniczący Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich prof. dr hab. inż. Jan Szmidt:


"Trudno przy wskaźniku 1,28% do PKB, o który walczyliśmy od lat – aby przekroczył 1% przynajmniej – mówić, że nie jesteśmy z tego zadowoleni. Natomiast to są środki, które znajdują się w różnych działach i bardzo trudno na dziś odpowiedzieć, na ile rzeczywiście do tego zostaną stricte przeznaczone, jeśli chodzi o rozwój polskiej nauki. Chciałem podkreślić, że kiedyś były planowane 10-procentowe podwyżki wynagrodzeń w sektorze szkolnictwa wyższego. Mam takie pytanie. Jesteśmy na bieżąco w kontakcie i wiem, że planuje się tego typu podwyżki. Natomiast gdyby pan minister był łaskaw powiedzieć to w tej chwili, na jakim poziomie można dziś sobie to wyobrazić. Środowisko zadaje nam te pytania. " .

Podobnie przypomniał wiceministrowi nauki i szkolnictwa wyższego p. Sebastianowi Skuzie Prezes Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki Związku Nauczycielstwa Polskiego Janusz Szczerba, który idąc tokiem myślenia pana rektora Szmidta, też przypomniał, jak to min. J. Gowin w czasie inauguracji centralnego roku akademickiego złożył obietnicę wzrostu płac o 10 proc.

A oto odpowiedź wiceministra:

"Jak najbardziej tak, podwyżki będą. Ta rezerwa, o której powiedziałem, w części 49 – niemal 802 000 tys. zł jest przeznaczona na kwestie podwyżek. To jest właśnie ta kwota. W tamtym roku pierwotnie było planowane 5%. Po zwiększeniu z własnych zasobów ministra nauki i szkolnictwa wyższego doszło to do 7%. W tym roku jest to planowane 6%, analogicznie do całej administracji. Ta kwota jest planowana wraz z narzutami również po stronie pracodawcy i wraz z Zakładowym Funduszem Świadczeń Socjalnych. Ta kwota, wraz ze skutkami przechodzącymi, jest zapewniona w budżecie. Podkreślam, że w ubiegłym roku pierwotna kwota na podwyżki wynosiła 650 000 tys. zł. Reszta została dołożona z części ministra nauki i szkolnictwa wyższego, z przeznaczeniem na podwyżki. W tym roku ta kwota wynosi 802 000 tys. zł na podwyżki we wszystkich resortach.

Z takimi środkami mamy współzawodniczyć w skali międzynarodowej? No cóż. Gratuluję dobrego samopoczucia władz resortowych. Ministrowi Gowinowi nie wystarczało 17 tys. na miesięczne utrzymanie, a moim adiunktom, młodym naukowcom musi wystarczyć 25% tej kwoty. Zdaje się, że o to chodzi, by utrzymywać państwowe uniwersytety na jak najniższym poziomie koniecznych wydatków z budżetu państwa.

Polecam:
prof. Mieczysław Jałochowski - Uczelnie jak plantacja cherlawych paprotek