Otrzymałem dzisiaj list od pedagog, która postanowiła odejść z dotychczasowego miejsca swojej pracy. Stwierdziła, że jej godność osobista jest ważniejsza od miejsca pracy, w którym od co najmniej dwóch lat musiała radzić sobie z mobbingiem, frustracją i niekompetencją kierownictwa placówki. Przypomiam zatem tezy Paulo Freire:
*Aby przezwyciężyć sytuację ucisku, musimy najpierw krytycznie rozpoznać jej przyczyny, tak by ich przekształcające działanie mogło wytworzyć nową sytuację – taką, która umożliwia dążenie do pełniejszego człowieczeństwa.
*Uciśnieni, którzy przystosowali się do struktury dominacji, w jakiej sami są pogrążeni i której się poddali, powstrzymują się przed walką o wolność tak długo, jak długo czują się niezdolni do podjęcia ryzyka, którego ta walka wymaga.
Jak dobrze jest podjąć decyzję, której efektem jest zrozumienie, kto, dlaczego i jak długo był Twoim opresorem, jak wykorzystywał Ciebie w ciągu ostatnich lat tylko dlatego, że był Twoim zwierzchnikiem. Nie ma to znaczenia, gdzie, gdyż każda instytucja – publiczna i niepubliczna uruchamia mechanizmy władztwa, nad którymi nie każdy jest w stanie zapanować, by nie naruszały one ludzkiej godności.
Ile jeszcze miesięcy, lat czy godzin masz dawać komuś przyzwolenie na to, by pomiatał Tobą, jak śmieciem, by uzależniał Twoją egzystencję i samorealizację zawodową od swojego widzimisię, od swoich nastrojów, chorobliwych dysfunkcji? Ile jeszcze miałeś godzić się na to, by o sensie i wartości Twojej pracy rozstrzygał ignorant i jemu usłużni a mierni adiutanci tylko dlatego, że jest przedłużonym ramieniem jakiejś władzy? Jak długo jeszcze miałeś wysłuchiwać o tym, kto i na kogo donosi, kto i na kogo zbiera haki, kto i czyim kosztem buduje swoją pozycję w strukturze „chorej władzy”? Po co patrzeć, jak jedni żerują na drugich, jak wzajemnie kopią pod sobą dołki? Żałosne, ale prawdziwe bywa oblicze polskiej edukacji przed-szkolnej i akademickiej.
Jak dobrze jest wyjść na świeże powietrze, gdzie nie ma już tych toksyn, atmosfery wzajemnej zawiści, nieufności i wyścigu o głaski szefa, byle tylko mieć jeszcze nadzieję, że jutro, a może pojutrze będzie lepiej. Już nie musisz udawać, że jesteś kimś innym, by nie zostało to wykorzystane przeciwko Tobie. Jak dobrze jest już nie słuchać jego hipokryzji, propagandy sukcesu, kiedy wszystko wokół się wali. Lepiej jest być wśród ludzi i pracować u tych (a nie dla tych), którzy to docenią. Nareszcie możesz zachować swoją godność i wolność. Opór pedagoga wobec fałszu i zła staje się przejawem prawości jego sumienia. Nie żałuj róż, gdy płonie las…