Na Facebooku pojawiło się pożegnanie em.
profesora nauk wojskowych w zakresie dydaktyki i andragogiki Zdzisława Kosyrza (1930-2023). W Wikipedii jest częściowo poprawny rejestr
danych biograficznych o pedagogu, o jego awansach naukowych i zatrudnieniu w szkolnictwie
wyższym w naszym kraju od 1970 roku - od wykładowy Wojskowej Akademii Politycznej
im. Feliksa Dzierżyńskiego w Warszawie aż po aktywność dydaktyczną i
oświatową głównie w uczelniach niepublicznych III Rzeczpospolitej.
Zapewne też
związek profesora z naukami wojskowymi i kształceniem politycznych kadr
oficerskich sprawił, że nie był tak powszechnie znany i czytany w
cywilnych ośrodkach akademickich. Centrum rozwoju dydaktyki ogólnej stanowił
jednak w Polsce Wydział Pedagogiczny Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie
pracowali tacy profesorowie, jak Bogdan Nawroczyński, Wincenty Okoń i Czesław
Kupisiewicz.
Zdzisław
Kosyrz opublikował wiele prac z zakresu nie tylko nauk wojskowych, teorii
kształcenia dorosłych, ale także był popularyzatorem zagadnień
pedeutologicznych i z teorii wychowania patriotyczno-obronnego. Jego
najważniejsze rozprawy, które częściowo nie znajdują się w wykazie Wikipedii,
to:
· Teoria wychowania
wojskowego (1971; współautor - J. Graczyk);
· Osobowość
oficera wychowawcy (1972);
· Wychowanie
kolektywne w wojsku (1973);
· Z zagadnień
wychowania ideowo-politycznego w armii socjalistycznej (1977; współąutor W.
Szczerba);
· Wychowanie
w Ludowym Wojsku Polskim (1978, współautor z: W. Magoń i B.
Nowakowski);
· Kształtowanie
postaw patriotyczno-obronnych młodzieży (1979);
· Współczesne
problemy przezwyciężania niepowodzeń wychowawczych w wojsku (1979;
współautorzy: Z. Markocki i J. Jarmołkowicz);
· Współczesne
tendencje w pedagogice ogólnej i wojskowej (1981, współautor J. Bogusz);
· Wychowanie
patriotyczne młodzieży akademickiej (1985);
· System
wychowania w OHP (1986);
· Kultura
polityczna młodzieży (1987);
· Problemy pracy
dowódczej i wychowawczej (1980);
·
Przysięga - drogowskazem żołnierskiej służby
socjalistycznej ojczyźnie (1980);
· O osobowości
oficera-Wychowawcy (1982);
· Wychowanie
młodzieży akademickiej (1985);
· Wychowanie
społeczne w wojsku. Wybrane problemy teorii i praktyki (1988);
· Osobowość
wychowawcy. Być wychowawcą w zmiennych i dynamicznych warunkach życia
(2005);
· Wychowanie
interpersonalne (1993);
· Oblicza tożsamości (2012);
· Oblicza człowieka i rozdroża jego
natury, (2019).
O tej
ostatniej książce tak napisali recenzenci:
Prof. Brunon Hołyst:
Autor poddał analizie fundamentalne
problemy egzystencji ludzkiej. Z licznych badań wynika, iż człowiek w dalszym
ciągu stanowi tajemnicę istnienia, stąd też tytuł monografii „o rozdrożach jego
natury”. Profesor Zdzisław Kosyrz w sposób naukowy przedstawia złe i dobre
strony człowieka, a informacje zawarte w publikacji mogą służyć udoskonalaniu
natury ludzkiej. Książka wytycza nowe perspektywy badawcze człowieka i kierunki
jego życiowej ekspansji. Gorąco polecam lekturę szerokiemu kręgowi Czytelników.
Prof. Stanisław
Jarmoszko:
Książka łączy walory encyklopedii,
traktatu filozoficznego, refleksji historycznej, studiów z obszaru ścisłej
humanistyki: antropologii, psychologii, socjologii, religioznawstwa,
pedagogiki, oraz odniesień z wielu innych dziedzin (nie wyłączając
kosmologicznych, biologicznych czy genetycznych). Interdyscyplinarności
podejścia towarzyszy erudycja i naukowa wnikliwość. Opisując wyżyny
człowieczeństwa, choć nie unika przy tym jego najbardziej ciemnych zakamarków,
Autor pozostaje niestrudzonym orędownikiem poszukiwania ścieżek „przechodzenia
z ciemności do światła”, w różnych kontekstach ludzkiego losu.
Pośród bogactwa zawartych w
publikacji złotych myśli i mądrości ze szczególną atencją zwracam się ku
następującej: „Wszystkie zagadki życia należy rozpoznawać, nie krzywdząc
przy tym ludzi”. To nieodnotowane wprost motto całości rozważań. Z takiej
perspektywy, abstrahując od wielu innych afiliacji, książka wnosi znakomity
wkład do nowej, dopiero co konstytuującej się dyscypliny – antropologii
bezpieczeństwa. Nie rozstrzygając rozpatrywanych na jej gruncie kwestii,
stanowi wielobarwne i głębokie tło, sytuując podstawową, wielowątkową
problematykę w sieci inspirujących kontekstów.
(Autor fotografii: M. Konopczyński)