07 maja 2012

Przeciwdziałać kryzysowi badań pedagogicznych


Trwają przygotowania do trzeciego w tym roku posiedzenia Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN, które odbędzie się na Wydziale Nauk Pedagogicznych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu w dn.26 czerwca 2012 r. Ze względu na problematykę i dogodne warunki organizacyjne będzie ono otwarte dla wszystkich zainteresowanych, toteż można zgłaszać się do pani dr Magdaleny Cuprjak, by zarezerwować sobie miejsce w sali obrad. Tym razem Komitet Nauk Pedagogicznych podejmie debatę wokół metodologii badań pedagogicznych w kontekście stanowionych wymogów recenzenckich i promotorskich. Zależy nam na wspólnej analizie i dyskusji, która ma mieć charakter problematyzowania kwestii metodologicznych, odsłaniania dylematów, w wyniku których częściowo przegrywamy na różnych płaszczyznach z przedstawicielami innych nauk społecznych i humanistycznych lub jesteśmy (nie-)słusznie postrzegani jako "gorsi" naukowo.

Być może jest to ostatni dzwonek, by uświadomić sobie poziom kryzysu i (auto-)degradacji w konfrontacji z innymi naukami społecznymi i humanistycznymi. Nie musimy w czasie tego posiedzenia przekonywać się w kwestiach dotyczących tego, jak być powinno. Chciałbym uzyskać odpowiedź na pytanie, dlaczego jest tak źle lub tak trudno, dlaczego nie jest tak, jak być powinno?


W planowanym programie obrad, zostaną wygłoszone krótkie referaty profesorów pedagogiki. W trakcie posiedzenia przewidziany jest czas do dyskusji z osobami referującymi. W planowanej debacie czynny udział wezmą m.in. następujący Profesorowie:

Aleksander Nalaskowski - Wprowadzenie Dziekana Wydziału Nauk Pedagogicznych UMK w Toruniu

Bogusław Śliwerski - Diagnoza kompromitujących błędów metodologicznych w koncepcjach (wnioskach) badań pedagogicznych

Krzysztof Rubacha - Konceptualizacja, problematyzacja i analiza - dyskusja standardów metodologicznych,

Zbigniew Kwieciński – O badaniach dynamicznych jako swoistych dla pedagogiki,

Ewa Narkiewicz-Niedbalec - O artykułowanych/ bądź nieartykułowanych kryteriach dokonywania ocen przy pisaniu recenzji książek (na wybranych przykładach z czasopism socjologicznych) oraz o dobrych praktykach w tym zakresie;


Mieczysław Malewski - Metodologia badań społecznych - ortodoksja i refleksyjność.

Krystyna Ablewicz - Czy pedagodzy potrafią prowadzić badania fenomenologiczne?

Maria Dudzikowa - Panel Zadaniowego Zespołu Samokształceniowego Doktorów KNP PAN na temat poziomu umiejętności pisania prac naukowych;

Dorota Gołębniak - Badania interwencyjne – podstawy akademickiej legitymizacji a/i realizacyjne wypaczenia;


Mirosława Nowak-Dziemianowicz - O błędach w badaniach narracyjnych;

i inni.

Dla uznania współczesnej pedagogiki za naukową nie bez znaczenia jest to, jaką naukowiec przyjmuje wobec przedmiotu swoich badań pozycję i rolę: czy taką, jaka obowiązuje w naukach przyrodniczych, doświadczalnych typu sophia, a więc eliminując całkowicie z procesu badawczego czynniki subiektywne, jak np. jego osobowość, światopogląd, postawa życiowa, zaangażowanie polityczne, wiara, sympatie i antypatie, itp. i kierując się w swoich dociekaniach wiarygodnymi, obiektywnymi, a więc metateoretycznymi czy metaparadygmatycznymi kryteriami wglądu i oceną określonych treści oraz związanych z nimi praktyk pedagogicznych (chociaż nawet psycholodzy wiedzą, że to jest niemożliwe), czy może przyjmie postawę charakterystyczną dla przedstawicieli nauk humanistycznych - phronesis, dla których nie jest w pełni możliwa „neutralizacja” czy całkowite oddzielenie w procesie poznania subiektywnych czynników, gdyż stają się one także uobecnianym komponentem dociekań? Jak pogodzić te dwa bieguny naukowego podejścia do przedmiotu naszych badań, by zapewnić im jak najwyższy standard?