04 września 2014

Złe wieści z Ukrainy


Do Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN dotarła smutna wiadomość o śmierci pierwszego Ministra Oświaty (lata 1991-1992) niepodległej Ukrainy - prof. nauk filozoficznych, dyrektora Instytutu Pedagogiki i Psychologii Oświaty Zawodowej Akademii Nauk Pedagogicznych w Kijowie - Iwana Adrejewicza Zjaziuna (ur. 3.03.1938).

Profesor był od 1989 r. członkiem Akademii Nauk Pedagogicznych ZSRR, a od 1993 r. członkiem Akademii Nauk Pedagogicznych Ukrainy. Przedmiotem jego zainteresowań naukowo-badawczych była filozofia edukacji, teoria i metodyka kształcenia zawodowego, teoria wychowania estetycznego i etyka pedagogiczna. W 1998 r. Amerykański Instytut Biograficzny nadał Profesorowi I.A. Zjaziunowi tytuł "Naukowca Roku". Profesor A.A. Zjaziun był też w latach 1998-2000 prezydentem Międzynarodowego Stowarzyszenia Makarenkowskiego a od 2003 r. został członkiem Słowiańskiej Międzynarodowej Akademii.

W 2012 r. miałem przyjemność uczestniczenia w Ambasadzie Ukrainy w Polsce w naukowej debacie poświęconej wydanym w języku polskim przekładom rozpraw z filozofii wychowania ukraińskich uczonych, w tym także I.A. Zjaziuna. W 2005 r. ukazało się tłumaczenie książki pod redakcją tego humanisty pt. "Mistrzostwo pedagogiczne". Przekładu dokonali prof. Franciszek Szlosek z Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie wraz z Larisą Zjaziun. Na Ukrainie rozprawa tego autora miała już pięć wydań obejmując łącznie ponad 253 tys. sprzedanych egzemplarzy. Tłumacze trafnie wybrali tę rozprawę spośród ponad 550 prac naukowych ukraińskiego filozofa edukacji.

O zmarłym Profesorze znajdziemy informacje zarówno w polskim czasopiśmiennictwie andragogicznym, jak i na portalach pedagogów pracy (m.in. dr hab. Jolanty Wilsz). Najlepszym jednak świadectwem jego twórczości naukowej jest w/w monografia na temat mistrzostwa pedagogicznego. Na Ukrainie wydał takie m.in. monografie, jak: "Estetyczny rozwój osoby", "Zasady pedagogicznego mistrzostwa", "Pedagogika dobra - ideały a realia" czy "Piękno pedagogicznego czynu". W klasyfikacji subdyscyplin pedagogicznych rozprawy tego filozofa edukacji są lokowane w pedeutologii oraz w pedagogice filozoficznej.

Ukraiński pedagog przyczynił się swoimi dokonaniami, bezpośrednią współpracą badawczą, publikacjami i niezwykłą serdecznością osobistą do rozwoju nauk o wychowaniu oraz wzajemnych stosunków akademickich między naukowcami Ukrainy i Polski. Komitet Nauk Pedagogicznych Polskiej Akademii Nauk przekazał władzom Narodowej Akademii Nauk Pedagogicznych Ukrainy kondolencje wraz z wyrazami podziękowań za współpracę, której zakres zachowamy w pamięci, w tym Jego dokonania jako wielkiego przyjaciela Polski i Polaków, twórcy dzieł wnoszących DOBRO do naszego życia.