05 września 2023

Kluczowe umiejętności uczenia się w XXI wieku

 

Polityka oświatowa wysoko rozwiniętych gospodarczo państw świata reorientuje cele kształcenia w takim zakresie, by uwzględniały one dynamikę zmian technologicznych w innowacyjnej gospodarce. Niemcy ulokowali się już kilka lat temu w Dolinie Krzemowej, a więc w pobliżu potentatów światowej technologii cyfrowej w USA dwujęzyczną szkołę (Deutsche Schule w Silicon Valley), która stała się forpocztą szkoły przyszłości.

Chociaż umiejętności uczenia się w XXI wieku nie są jednoznacznie zdefiniowane w literaturze pedagogicznej, to w powyższej placówce realizowane są następujące zakresy kompetencji. Przedmiotem transformatywnej dydaktyki czyni się rozwijanie u uczniów umiejętności w zakresie:

• myślenia krytycznego, umiejętności rozwiązywania problemów, analizy i interpretacji a także wyszukiwania wiarygodnych informacji i naukowej wiedzy w Internecie; 

• weryfikowania informacji i formułowania pytań;  

• kreatywności, ekspresji artystycznej, ciekawości, innowacyjnego myślenia, wyobraźni i myślenia; 

• samodzielnej i odpowiedzialnej pracy; 

• prezentowania wyników własnej aktywności poznawczej; 

• pracy w zespole, współpracy, przywództwa, angażowania się w wirtualnym środowisku pracy;  

• analizy i interpretacji danych, programowania; 

• dostrzegania i zrozumienia wzajemnych powiązań między wartościami etycznymi, społecznymi, socjalnymi, ekologicznymi, kulturowymi, humanitarnymi, naukowymi i ekonomicznymi;

• przedsiębiorczego myślenia (przedsiębiorczości);

• myślenia naukowego i zastosowania we własnej działalności metod naukowych.

"Projekt lekcji odgrywa w tej eksperymentalnej szkole kluczową rolę. Proces uczenia się jest tu wysoce zindywidualizowany. Uczniowie stają się producentami treści cyfrowych. Środowisko cyfrowe stanowi dla nich nową przestrzeń  »makerspace« do uczenia się w ramach kreatywnych warsztatów. Media cyfrowe umożliwiają im autentyczne spotkania z ludźmi z innych kultur. Nauczyciele i uczniowie postrzegają siebie jako część globalnej społeczności edukacyjnej, która jest połączona w sieci na całym świecie. 

    W tej "szkole" smartfony, tablety, notebooki są uważane za „inteligentnych” sojuszników w uczeniu się. Wykorzystuje się w tym procesie naukowe blogi, które służą uczniom jako medium do interakcji i dyskusji. Materiały dydaktyczne są zdygitalizowane, a wiedza jest cyfrowo usystematyzowana i uporządkowana. Są one zawsze dostępne i można je udostępnić koleżankom i kolegom jednym kliknięciem. 

Zmieniła się rola nauczyciela. Media cyfrowe intensyfikują współpracę między nauczycielem a uczniami zarówno w klasie (synchronicznie), jak i poza nią (asynchronicznie). Nauka jest tu oparta na metodzie projektów, w ramach której uczniowie szukają odpowiedzi na sformułowane także przez siebie pytania, kontaktują się z ekspertami, tworzą prezentacje własnych projektów i udostępniają je innym. Nauczyciele zaś zapewniają uczniom wsparcie i wskazówki". 

Z wypowiedzi polityków władzy z wczorajszego dnia inaugurującego rok szkolny 2023/2024 wynika, że mamy patologiczną politykę oświatową w kraju.   


(źródło: Martin Fugmann (2017), Schule auf dem Weg in die Digitalisierung – ein Praxisbericht der Deutschen Schule im Silicon Valley, in: Burow/Gallenkamp (Hrsg.) Bildung 2030 – Sieben Trends, die die Bildung revolutionieren, Weinheim Basel: Beltz, s.153).