Jak studenci są robieni w bambuko lub sami wpuszczają się w maliny?

Zrobić kogoś w bambuko to to samo, co nabić go w butelkę, nabrać, wpuścić w maliny, wykiwać, wyrolować, wystrychnąć na dudka, zrobić w balona czy zrobić w konia. Każdy może sobie wybrać to, co najbardziej mu pasuje.

Pisze do mnie absolwentka jednej z prywatnych szkół wyższych z zapytaniem, dlaczego dyrektorka szkoły nie chce jej zatrudnić, skoro ona ukończyła studia na kierunku pedagogika resocjalizacyjna? Do pracy z trudną młodzieżą byłaby przecież idealnym nauczycielem. Tymczasem - zdaniem pani dyrektor - ubiegająca się o pracę magister powyższej pedagogiki nie ma uprawnień … pedagogicznych. Jak to? - pyta zdziwiona kobieta, przecież mam dyplom pedagoga. Tak, to prawda, ale nie ukończyła pani studiów nauczycielskich, to znaczy, że w toku swojego kształcenia nie odbyła pani obowiązującej ją praktyki przygotowującej do zawodu nauczycielskiego w wymiarze 150 godzin! Absolwentka spojrzała do swojego suplementu i stwierdziła, że rzeczywiście, nie miała w toku studiów praktyk w takim wymiarze. A już na pewno nie odbyła tych praktyk w szkole, gdyż zgodnie ze swoją specjalnością realizowała zadania z tym związane w placówkach resocjalizacyjnych czy diagnozujących problemy niedostosowania społecznego dzieci i młodzieży.

A zatem nie można powiedzieć, że została przez swoją szkołę wyższą wystrychnięta na dudka. Gdyby przed wyborem kierunku studiów wiedziała, gdzie chce pracować po ich zakończeniu, to zainteresowałaby się tym, czy aby wybrany przez nią kierunek studiów odpowiada swoim programem kształcenia koniecznym kwalifikacjom zawodowym. Kandydaci na studia nie czytają ustaw, rozporządzeń, ani też nie dopytują się o istotne z punktu widzenia ich przyszłego interesu kwestie, gdyż nawet nie wiedzą, o co powinni pytać tych, którzy tę edukację im organizują czy oferują. Tym samym, zgodnie z porzekadłem: Jak sobie pościelesz, tak się wyśpisz, raczej będą niewyspani, ale pretensje skierują do producenta łóżka, pościeli czy poduszek.

Co gorsza, prywatne szkolnictwo w naszym kraju nie jest zainteresowane tym, żeby kandydatów na studia wprowadzać w tajniki kształcenia i uzyskiwanych dzięki niemu kwalifikacji, bo najważniejsze jest to, by przede wszystkich kandydat zapisał się na studia, regularnie za nie płacił i złożył wszystkie egzaminy. Największy, w moim przekonaniu świadomie prowadzony przekręt w tym właśnie środowisku szkół wyższych sprowadza się do oferowania kierunków studiów, które mają ciekawie brzmiące nazwy specjalności, ale prowadzone są niezgodnie z prawem.

Tego już kandydaci na te studia nie są w stanie wiedzieć, nie mogą tego rozpoznać, gdyż słusznie obdarzają instytucję apriorycznym zaufaniem. Mało kto podejrzewa, że organizator studiów może chcieć zrobić ich w bambuko. Skoro chodzi o kasę, a nie o uczciwe zapewnienie komuś nie tylko merytorycznie godnego wykształcenia, ale i zgodnych z prawem kwalifikacji, to opakowuje się ofertę dydaktyczną w sposób, który nie wzbudza niczyich podejrzeń.

Tymczasem jest w tym pułapka, na którą warto się wyczulić, sprawdzić, czy aby nie wpadamy na minę, po której czekają nas tylko same straty. Ktoś bowiem płaci za studia przez kilka semestrów, otrzymuje nawet dyplom ich ukończenia, ale kiedy udaje się z nim do pracodawcy, ten może odesłać nas na śmietnik, powiadając – może to sobie pani czy pan oprawić w ramkę i pokazywać rodzinie, ale wartości rynkowej i prawnej ów dyplom nie posiada. Jego znaczenie na rynku pracy jest równe wartości jego spalania w piecu lub w kominku.

Mieliście państwo takie sytuacje? Czy ktoś zrobił was w bambuko? Niestety, to jest możliwe tylko w Polsce i głównie w szkolnictwie wyższym – niepublicznym, a szczególnie w jego filiach, oddziałach zamiejscowych i w wielkich ośrodkach akademickich.

Produktywność naukowa

Podane przez prasę informacje na temat tego, jak fatalnie wygląda stan produktywności polskich naukowców w porównaniu z tym, co wytwarzają badacze innych krajów świata, w tym Unii Europejskiej wzbudziło moje zainteresowanie. Chciałem wiedzieć, na czym ta produktywność polega i jak ma się ona do reprezentowanej przeze mnie dziedziny nauk humanistycznych, w tym do dyscypliny naukowej,jaką jest pedagogika. Dzięki pani redaktor Lidii Jastrzębskiej dotarłem do publikacji Joanny Wolszczak-Derlacz i Aleksandry Parteka pt. Produktywność naukowa wyższych szkół publicznych w Polsce. Bibliometryczna analiza porównawcza. Program Ernst&Young (Warszawa 2010). Mogłem przekonać się o powodach krytyki dziennikarzy skierowanej do środowiska polskich naukowców za to, że są kiepscy, a nawet beznadziejni, bo mało publikują poza granicami kraju i nie są w związku z tym także cytowani przez innych. Konkurencyjni w świecie będziemy wówczas, kiedy wyniki pracy naukowej zaleją światowej rangi czasopisma oraz kiedy będą nieustannie i wielokrotnie przywoływane przez innych. Uczelnie są w świetle tego fabrykami (producentami) wiedzy, w których powinna odbywać się produkcja wiedzy przez jej wytwórców (producentów), jakimi są nauczyciele akademiccy.

Czym zatem jest produktywność efektywność) naukowa, badawcza? Produktywność naukowa w ujęciu bibliometrycznym jest podstawowym wskaźnikiem opartym na statystykach, które dotyczą ilości i częstotliwości zamieszczania publikacji w uznanych międzynarodowych czasopismach (indeksowanych w bazie Web of Knowledge, publikowanej przez Institute for Scientific Information w Filadelfii).

Wspomniany Raport przedstawia wyniki badań naukowych w polskich uczelniach publicznych, ze szczególnym uwzględnieniem wyższych uczelni technicznych, gdyż to w nich produkuje się wiedzę praktyczną na tle porównawczym z względnie analogicznymi uczelniami z takich krajów europejskich, jak Austria, Finlandia, Niemcy, Włochy, Szwajcaria i Wielka Brytania. Już we wstępie autorki zastrzegają się, że taki dobór państw podyktowany był dostępnością danych, czyli - używając ich języka - dostępnością materiałów produkcyjnych. Tak krawiec kraje, jak mu materii staje. Nie wiadomo, jaki byłby wynik końcowy tej produkcji, gdyby porównano (wy-)twórczość naukową z tą, jaka jest wytwarzana przez innych jeszcze producentów.

W wyniku analizy ekonometrycznej uzyskaliśmy odpowiedź na pytanie, ile i jak często produkuje się w Polsce i wybranych krajach Europy. Poszukiwano też zależności między tą zmienną zależną, jaką jest miara produktywności naukowej ze zmiennymi niezależnymi, czyli potencjalnymi czynnikami, które powodują taki stan produkcji. Po pierwsze okazało się, że polscy robotnicy naukowi wyprodukowali w latach 2006-2008 dwukrotnie mniej, niż w Niemczech, Wielkiej Brytanii czy Finlandii, a trzykrotnie mniej niż w Szwajcarii.

Miernikiem jakości tych publikacji uczyniono to, czy są cytowane przez zagranicznych naukowców. Jak się okazało także i w tym przypadku powoływanie się na polskie produkty naukowe jest dwu-lub trzykrotnie niższe, niż w powyższych krajach. Analityków nie interesuje zatem to, o czym są te rozprawy, jaką mają wartość społeczną, polityczną, edukacyjną, gospodarczą itp., tylko czy, gdzie i jak często są publikowane oraz cytowane przez innych. I to ma stać się w świecie nauki przedmiotem rywalizacji i miarą zwycięstwa lub upadku akademickich przedsiębiorstw? Czeka nas świetlana przyszłość.

Stachanowcy akademiccy na start!

Na pytanie - Jak pan zapamiętał Kieślowskiego? jakie skierował do wybitnego aktora Andrzeja Seweryna redaktor Jacek Cieślak, pada jakże ważna odpowiedź:
Mówił, że trzeba żyć i tworzyć niezależnie od ludzi władzy. Podkreślał, że to nie oni będą decydować o jego twórczości, zainteresowaniach i sposobie widzenia rzeczywistości.

To dotyczy wszystkich twórców, wykonujących wolne zawody, w tym także naukowców. Niestety, mamy zadziwiającą ostatnimi laty moc uległości wobec władzy i jej kolejnych absurdalnych pomysłów, które stają się rozkazem, poleceniem, a nie ofertą do wyboru. To już jest paranoja, jak usilnie urzędnicy resortów usiłują wmówić nam, że wytworzone przez ich służby zmiany zrewolucjonizują poziom nauki w Polsce. Przepraszam. Nie poziom nauki tylko produkcji naukowej. Już nikt nawet nie krępuje się narzucaniem w dyskursie publicznym języka, który nie tylko ma obowiązywać w wykładni mających zajść procesów, ale jest przekładany na rozwiązania prawne i dyrektywy, które staną się podstawą finansowania badań naukowych. Niech tak ściągają się ze światem ekonomiści, bo poziom ich kreatywności poznajemy dzięki kolejnym kryzysom w różnych regionach świata. Dlaczego jednak mają produkować więcej wiedzy socjolodzy, psycholodzy, historycy, językoznawcy, pedagodzy czy nawet matematycy? Więcej i szybciej, bo to mają być podstawowe mierniki ich efektywności naukowo-badawczej. Wyścig stachanowców już się rozpoczął.

Zachłyśnięcie się żargonem ekonomii i nauk o zarządzaniu, które powinny zajmować się wszystkim, tylko nie procesami twórczymi, bo te nie podlegają parametryzacji, uczyni więcej szkody, niż pożytku. Z kim chcemy konkurować nędznymi dotacjami dla szkolnictwa wyższego z budżetu państwa? Z Koreą, Chinami, Japonią, Singapurem, Hongkongiem, USA? Czym chcemy konkurować? Przymusem produkowania wiedzy. Jakiej? to nie jest istotne, gdyż ważne jest to, by była opublikowana, najlepiej na wyznaczonej przez ekspertów liście czasopism. My wciąż chcemy mieć światowej sławy naukę przy niskich nakładach. Presja na to, by produkować więcej, więcej i jeszcze więcej, wprowadzi naszych naukowców na szczyty. Cóż to za poprawa, że wzrośnie indeks produkcji naukowej, a tym samym i jej cytowań? Czy o to chodzi, by naukowcy umawiali się wzajemnie, że będą się cytować w nieskończoność, każdy każdego w każdym artykule lub jak - wykazano to w przewodach habilitacyjnych z nauk medycznych, jedni będą dopisywac się do artykułów kolegów? Czy tak mamy pokonać Chińczyków, Koreańczyków?

Naukowca trzeba – będę dalej posługiwał się językiem władzy – "produkować" od przedszkola do Opola, i nie przez przypadek używam nazwy akurat tego miasta. Przeczytajcie artykuł Pawła Polowczyka z Opola w najnowszym numerze miesięcznika EduFakty (http://edufakty.pl/download/ef05/ef05.pdf ) na temat tego, dlaczego nasi uczniowie nie mogą rywalizować z rówieśnikami z krajów azjatyckich czy USA? Bo nie potrafimy napisać i wydać podręczników do matematyki, których treść, struktura i wizualizacja byłyby dostosowane do procesów uczenia się, do najnowszej wiedzy o mózgu człowieka, bo nie potrafimy wykorzystywać w nauce multimedia tylko wprowadzamy zakaz przynoszenia do szkół telefonów komórkowych czy ipodów.

Tymczasem to właśnie multimedia w procesie uczenia się pozwalają na łączenie matematyki ze światem rzeczywistym. Najlepiej w kolorze i w wysokiej rozdzielczości. Pełno mamy telefonów komórkowych, aparatów fotograficznych i tanich, łatwo dostępnych kamer. Wyzwólcie uczniowską intuicję. Zadawajcie proste pytania, a bardziej skomplikowane czerpcie z dyskusji. Pozwólcie uczniom określać problemy. Bądźcie mniej pomocni. Nie rozwiązujcie za nich zadań (…). Nauczanie matematyki bez nauczania wytrwałości i pobudzania ciekawości przypomina to, co robią z mózgiem głupie seriale. Uczą oczekiwania na łatwe i szybkie rozstrzygnięcie – stwierdza dr P.Ł. Polowczyk.

W Polsce tworzy się nędzne budżety na edukację, na szkolnictwo wyższe i naukę, ale za to żądania ma się jak z Księżyca. No to, Stachanowcy – na start. Nie ma co czekać, trzeba zabierać się do produkcji artykułów, książek. Tylko koniecznie sprawdźcie najpierw, jakie książki opłaca się produkować i wydawać, bo nie jest tu istotne to, czemu są poświęcone i komu lub czemu mają służyć, tylko za ile punktów! To jest klucz do sukcesu. Nie redagujcie rozpraw zbiorowych, bo za to otrzymacie tylko 3 punkty. Nie piszcie artykułów krótszych, niż na co najmniej1 arkusz wydawniczy, bo nikt wam ich nie uzna i będzie z tego 0 punktów. Tekst trzeba doprodukować, dopiec, dosmażyć, domalować tak, by zmieścić się w przysługującym nam limicie punktów. Musimy podnieść statystykę produkcji – chyba naukawej.


(http://www.rp.pl/artykul/9131,593411-Mam-prawo--przypominac--o-wartosciach.html; http://www.rp.pl/artykul/19,593705-Uczelnie-pokaza--jak-duzo-publikuja-.html)

Różnica – edukacja – inkluzja

to tytuł VIII Ogólnopolskiego Zjazdu Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego, jaki odbędzie się w 2013 roku w Uniwersytecie Gdańskim.

Dzisiaj Zarząd Główny PTP rozpatrzył trzy wnioski środowisk akademickich o organizację kolejnego Zjazdu Pedagogicznego. Wydział Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu w Białymstoku proponował organizację najbliższego Zjazdu już w maju lub czerwcu przyszłego roku. To jest jednak za krótki okres przygotowań do debaty, która jest w naszym środowisku najważniejszą okazją do przeprowadzenia w różnych formach prezentacji wyników badań naukowych, które podejmowałyby kluczowe problemy nauk pedagogicznych, jak i dla praktyki oświatowo-wychowawczej, społeczno-kulturowej i edukacyjnej. Wyrażono nadzieję, że pedagodzy z Białegostoku podejmą próbę organizacji Zjazdu w następnej edycji, która planowana jest na 2016 r.

Swoją ofertę organizacji Zjazdu Pedagogicznego zgłosiła Dolnośląska Szkoła Wyższa we Wrocławiu, która to uczelnia była już gospodarzem V Ogólnopolskiego Zjazdu Pedagogicznego w 2004 r. Propozycja jednak jest niezwykle interesująca, bowiem naukowcy z tej Uczelni chcą zorganizować wielki Kongres Pedagogiczno-Oświatowy, którego ramy programowe znacznie wykraczają poza cyklicznie organizowane przez PTP zjazdy. Zarząd Główny zaproponował zatem, by włączyć się do współorganizacji tego Kongresu, który mógłby odbyć się w 2014 r. we Wrocławiu pod hasłem: NAUCZYCIEL – EDUKACJA - PRZYSZŁOŚĆ.


Tym samym w wyniku obrad ZG PTP w dniu dzisiejszym została przyjęta oferta Instytutu Pedagogiki z Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego, by we wrześniu 2013 r. w tym środowisku odbył się VIII Ogólnopolski Zjazd Pedagogiczny. Organizatorzy dysponują nie tylko jednym z najnowocześniej urządzonych i wyposażonych budynków dydaktycznych, ale także bazą noclegową, która pozwoli zmniejszyć koszty udziału w zjeździe, a tym samym ułatwić młodym pracownikom naukowym na czynne włączenie się w jego przebieg.

Mamy zatem wytyczoną strategię spotkań i debat naukowych oraz oświatowych, które powinny stać się nie tylko okazją do dalszego rozwijania i wzmacniania roli oraz autorytetu Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego w Polsce, ale także mogłyby zachęcić mniej aktywne środowiska akademickie w naszym kraju czy te, w których PTP nie działa, do rewitalizacji czy inicjacji działań organizacyjnych na rzecz zwiększania naszego wpływu na losy pedagogiki jako nauki, ruchu myśli i szeroko rozumianej praktyki pedagogicznej. Mamy czas na zaplanowanie badań naukowych, przygotowanie specjalistycznych ekspertyz czy prowadzenie studiów, które mogłyby w sposób wyrazisty przekonać opinię publiczną, polityków i naukowców nauk współpracujących o wartości naszych dokonań.

W dn. 12 kwietnia br. odbędzie się Walny Zjazd Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego w Warszawie, który przyjmie sprawozdanie Przewodniczącego z mijającej kadencji i dokona wyboru nowych władz PTP.

Czy czeka nas „przeoranie” idei uniwersytetów?

Zdaniem prof. Tomasza Szkudlarka tak, jeśli nastąpi upublicznienie wiedzy wytwarzanej w tych instytucjach (wywiad „Gazeta Świąteczna” z dn.15.01.2011). Naukowcy, którzy w myśl tej perspektywy stają się robotnikami wiedzy, nie powinni jej prywatyzować, ale udostępniać innym, najlepiej dla nich bezpłatnie, by na jej podstawie ktoś mógł wytwarzać rzeczy pożyteczne dla innych. A dlaczego wiedza w ogóle ma być opatentowana? – pyta T. Szkudlarek, ale nie daje nam odpowiedzi na pytanie, kto ma gratyfikować robotnikom wiedzy ich pracę, skoro ma być ona publicznie i za darmo dostępna wszystkim?

Wytwarzana przecież w uniwersytetach wiedza jest publiczna, dostępna, gdyż każdy nią zainteresowany może sobie ją zakupić w postaci książki czy uzyskać elektronicznie dostęp do raportu z badań. Ta wiedza nie jest sprywatyzowana. Jest dla tych, którzy jej poszukują i potrzebują. Ci, którzy potrafią z niej korzystać, uczestnicząc w konferencjach naukowych, w sesjach czy międzynarodowych projektach badawczych mają do niej także bezpłatny dostęp, gdyż w większości przypadków ich udział w tych formach wymiany wiedzy jest refinansowany przez macierzyste uczelnie czy zakłady pracy. Słusznie T. Szkudlarek stwierdza, że kończy się idea humboldtowskiego uniwersytetu. „Dzisiejsze poczucie pozoru w edukacji akademickiej to także efekt jej umasowienia. W Polsce ten proces zaszedł bardzo daleko w ciągu kilku lat i jesteśmy bardzo źle do tego przygotowani”.

A jednak, są uniwersytety, które odpowiadają na tego typu oczekiwania. Wprawdzie jeszcze nie w Polsce, ale np. jeden z najlepszych uniwersytetów w Republice Czeskiej Uniwersytet Masaryka w Brnie upublicznia dane, jakich w naszym kraju jeszcze długo nie uświadczymy. Tam idea publicznego uniwersytetu wyraża się m.in. w tym, że każdy może wejść na jego stronę internetową, na której ma dostęp do wszystkich rozpraw bakalarskich i magisterskich wraz z ich streszczeniem w języku angielskim, słowami kluczowymi, pełną ich treścią, a także z opinią promotora i recenzenta. Co ciekawe, opinie o tych pracach wraz z oceną nie są formułowane na wystandaryzowanych formularzach w postaci zbliżonej do kwestionariusza ankiety czy skali.

To tylko w Polsce zaznacza się jednym słowem lub co najwyżej zdaniem własny osąd na temat struktury pracy, zgodności jej tytułu z zawartością, założeń metodologicznych i jakości przeprowadzonych badań czy stopnia innowacyjności podjętej problematyki itp. Brnieńscy promotorzy i recenzenci pracy dyplomowych szeroko omawiają ich treść, metodologię, a także formułują na końcu kilka pytań do autora pracy. Całość, jak pisałem, jest dostępna w internecie. Nie ma zatem w tym kraju aż tak wielkiej paniki moralnej z tytułu plagiatów, gdyż promotorzy mogą bardzo szybko dotrzeć w ten sposób do prac o podobnym tytule, treści czy nawet wynikach badań. Każdy z prowadzonych na wydziałach projekt naukowo-badawczy jest dostępny publicznie, zawiera pełną treść wniosku, jego recenzje oraz wyniki badań. A u nas?

Diagnoza poziomu alfabetyzmu funkcjonalnego dorosłych na Słowacji

Minister szkolnictwa u naszych południowych sąsiadów - Eugen Jurzyca wyraził zainteresowanie tym, by Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju – OECD przeprowadziła w miesiącu styczeń-luty br. badanie poziomu alfabetyzmu funkcjonalnego obywateli w wieku od 16 do 65 roku życia. Do wszystkich mieszkańców tego kraju zostaną w tych dniach wysłane listy z zapytaniem o to, czy wyrażają gotowość wzięcia udziału w tej diagnozie. W badaniach sondażowych weźmie udział 1700 obywateli Słowacji, którzy zostaną poddani testom na umiejętność czytania ze zrozumieniem, rozwiązywania podstawowych problemów codziennego życia oraz posługiwania się komputerem.

Wyniki tych badań zostaną opublikowane dopiero w 2013 r. i mają pomóc rządowi w rozpoznaniu tego, jaki poziom wykształcenia reprezentują Słowacy oraz czy na tej podstawie będzie można wyrokować o ich szansach zatrudnienia na międzynarodowym rynku pracy. OECD zamierza w tym roku objąć niniejszymi badaniami dorosłych obywateli z 26 państw. Koszt takiej diagnozy, finansowanej ze środków Unii Europejskiej, wynosi w przypadku Słowacji 1,4 mln EUR. W Polsce koszty te byłyby wielokrotnie większe. Ciekawe, czy opublikowanie danych dopiero w 2011 r. będzie miało istotny sens, skoro w międzyczasie diagnozowani dorośli być może podwyższą swoje kompetencje, a na rynek wejdą absolwenci kolejnych roczników młodych, a wykształconych dorosłych.

Warto w tym miejscu dodać, że na początku lat dziewięćdziesiątych OECD zrealizowała projekt IALS – International Adult Literacy Survey, który objął również Polskę. Wyniki badania pokazały ogromne niedostatki wyposażenia w praktyczne umiejętności dorosłych Polaków.

(http://www.sme.sk/c/5716433/po-detoch-otestuje-oecd-aj-dospelych.html)

Pedagogika a reforma dziedzin nauki

Trwają prace nad projektem rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie określenia dziedzin nauki i dziedzin sztuki oraz dyscyplin naukowych i artystycznych. Już trzy lata temu dyskutowaliśmy o tym, że istniejący w naszym kraju podział na dziedziny nauki i przypisane mu dyscypliny nie jest zsynchronizowany z tym, jaki ma miejsce w Europie. Do tej pory w Centralnej Komisji Do Spraw Stopni i Tytułów wnioski w sprawie awansów naukowych z pedagogiki były rozpatrywane w „Sekcji nauk humanistycznych i społecznych”.

Ministerstwo zamierza jednak dokonać podziału dziedzin nauk, by osobno występowały nauki humanistyczne i nauki społeczne. Zapewne trudno będzie uzyskać akceptację całego środowiska w tej sprawie, ale w przypadku secesji dziedzin nauk pedagogika powinna znaleźć się wśród nauk społecznych, co przecież w żadnej mierze nie wyklucza korzystania przez jej przedstawicieli z metod badań nauk humanistycznych.

Naukowcy wskazują, że nie ma potrzeby utrzymywania tak wąskich enklaw naukowych. Celem reformy nauki w tym zakresie powinno być łączenie, integrowanie, a nie szatkowanie dyscyplin naukowych. Postulowano także, by tytuł naukowy profesora uzyskiwać w dyscyplinie naukowej, a nie w dziedzinie. Już teraz możemy przewidzieć, że gdyby nie wprowadzono tego typu rozstrzygnięcia, to powstałby chaos, gdyż niektóre rady wydziałów czy inne jednostki akademickie utraciłyby uprawnienia do prowadzenia przewodów naukowych z pedagogiki. Nie mają bowiem odpowiedniej liczby profesorów tytularnych z dziedziny nauk społecznych. Dzisiaj konieczne jest posiadanie odpowiedniej liczby profesorów tytularnych w dziedzinie nauk humanistycznych, a nie w dyscyplinie naukowej. Jeśli pedagogika znajdzie się w dziedzinie nauk społecznych, to konieczne jest powiązanie tej zmiany z tym, by wymagano w minimum kadrowym profesorów z dyscypliny naukowej – pedagogika, a nie z powyższej dziedziny.

Trzy lata tematu dyskutowaliśmy o tym, czym różni się dziedzina nauki od dyscypliny nauki. Przez dziedzinę nauki proponowano rozumieć - system wiedzy i metod tworzenia i sprawdzania przez nią wiedzy naukowej. Dziedziny nauki, a więc także ich dyscypliny i specjalności, charakteryzują również ich języki nauki. Języki dziedzin zawierają wyrazy i wyrażenia językowe, a w dziedzinach sformalizowanych także wyrażenia formalne, wyznaczające również zasięg danych dziedzin. Dyscyplinę nauki definiuje problematyka jej wszystkich obiektów, poznawanych i wyjaśnianych z pomocą wiedzy i metod tej dziedziny, do jakiej dana dyscyplina należy. Zakres problematyki dyscypliny wyznacza również jej język i obszar badań danej dyscypliny. Specjalność naukowa odnosi się do wyszczególnionych obiektów i zakresów badań, mogących należeć do różnych dyscyplin danej dziedziny, a nawet do różnych dziedzin nauki, poznawanych i wyjaśnianych z pomocą wiedzy i metod dyscypliny nauki, do jakiej dana specjalność może być zaliczona. Przyjęcie przez resort nowego rozporządzenia sprawi, że straci moc uchwała Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów z dnia z dnia 24 października 2005 r. w sprawie określenia dziedzin nauki i dziedzin sztuki oraz dyscyplin naukowych i artystycznych (M, P, Nr 79, poz., 1120 z późn., zm. , w której pedagogika występowała wśród nauk humanistycznych, natomiast nie wyróżnia ona nauk społecznych. Dotychczas obowiązujący przydział dyscyplin do dziedziny nauki humanistyczne wygląda następująco:

N a u k i h u m a n i s t y c z n e:
1) archeologia
2) bibliologia i informatologia
3) etnologia
4) filozofia
5) historia
6) historia sztuki
7) językoznawstwo
8) kulturoznawstwo
9) literaturoznawstwo
10) nauki o polityce
11) nauki o poznaniu i komunikacji społecznej
12) nauki o sztuce
13) nauki o zarządzaniu
14) pedagogika
15) psychologia
16) religioznawstwo
17) socjologia

Krążący w ramach konsultacji projekt rozporządzenia, który określa nowy podział dziedzin i dyscyplin został opracowany z uwzględnieniem ośmiu obszarów kształcenia określonych w przepisach o szkolnictwie wyższym, ale nie ma w nim nigdzie pedagogiki (prawdopodobnie przez czyjeś niedopatrzenie, skoro nie ma w nim ani biologii, ani geodezji). Proponuje się w nim, by dziedzina nauki humanistyczne obejmowała kształcenie w obszarze nauk humanistycznych, a w ślad za tym takie dyscypliny, jak.:

Archeologia,
Etnologia,
Filologia,
Filologia angielska,
Filologia polska,
Filozofia,
Historia,
Historia sztuki,
Informacja naukowa i bibliotekoznawstwo,
Kognitywistyka,
Kulturoznawstwo,
Ochrona dóbr kultury,
Religioznawstwo,
Teologia,
Muzykologia,
Wiedza o teatrze.

Natomiast dziedzina nauki społeczne obejmowałaby kształcenie w obszarze nauk społecznych, a wśród nich wyróżnia się takie dyscypliny, jak:
administracja,
bezpieczeństwo narodowe, bezpieczeństwo wewnętrzne,
dziennikarstwo i komunikacja społeczna,
ekonomia, finanse i rachunkowość,
informatyka i ekonometria,
europeistyka,
geografia,
gospodarka przestrzenna,
nauki o rodzinie,
politologia,
polityka społeczna,
praca socjalna,
prawo,
prawo kanoniczne,
psychologia,
socjologia,
stosunki międzynarodowe,
towaroznawstwo,
zarządzanie,
zdrowie publiczne.

Projekt rozporządzenia w sprawie określenia dziedzin nauki i dziedzin sztuki oraz dyscyplin naukowych i artystycznych zostanie przedstawiony do zaopiniowania Radzie Głównej Szkolnictwa Wyższego, Polskiej Akademii Nauk, Polskiej Akademii Umiejętności, Państwowej Komisji Akredytacyjnej, związkom zawodowym oraz umieszczony na stronie internetowej MNiSW. Projekt ten zostanie także przekazany do zaopiniowania wszystkim partnerom społecznym, tj, odpowiednim organizacjom pracodawców i związków zawodowych oraz zostanie udostępniony wszystkim zainteresowanym na stronach internetowych urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego oraz opublikowany w Biuletynie Informacji Publicznej.