Odszedł Profesor Wiesław Jamrożek - historyk wychowania, oddany nauce i młodzieży Uczony

 

 W Wigilijny wieczór Profesor Wiesław Jamrożek przesłał mi życzenia, które opatrzył obrazem "Narodziny Chrystusa" pisząc: 

Niech ta magiczna moc Wigilijnego Wieczoru przyniesie pokój, a Nowy Rok obdaruje nas pomyślnością i szczęściem. Wiesław Jamrożek.

Nikt z nas nie mógł wówczas wiedzieć, że 2021 rok boleśnie zamknie kartę Jego życia w Wielki Piątek, w okresie Triduum Paschalnego. Któż z nas zna odpowiedź na hemingwayowskie pytanie "Komu bije dzwon?" 

    Wiedziałem, że Profesor zachorował, ale wysyłając wielkanocne życzenia, czekałem na sygnał o szczęśliwym powrocie do zdrowia, do rodziny. Tak się jednak nie stało.    

     Prof. dr hab. Wiesław Jamrożek (ur. 24 sierpnia 1954 w Żarach) od początku swojej naukowej drogi związany był z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, gdzie kierował Zakładem Historii Wychowania na Wydziale Studiów Edukacyjnych. Jego droga do tytułu profesora rozpoczęła się w 1978 r., kiedy to ukończył studia magisterskie na UAM w Poznaniu w dziedzinie nauk humanistycznych. Rozprawę doktorską pt. Idee edukacyjne ruchu ludowego II Rzeczypospolitej obronił w macierzystej Uczelni w 1986 roku.  Stopień doktora habilitowanego w dziedzinie nauk humanistycznych, w dyscyplinie pedagogika uzyskał w 1995 r. też na UAM przedkładając m.in. dysertację habilitacyjną pt. Idee polskiej socjalnej demokracji w Galicji do 1918 roku. 

Tytuł naukowy profesora otrzymał w 2016 r. 

   W latach 2007-2010 kierował projektem badawczym: "Koncepcje Eduarda Séguina i ich znaczenie dla rozwoju pedagogiki osób niepełnosprawnych intelektualnie", co znakomicie ilustruje wkład Jego badań naukowych do różnych subdyscyplin pedagogiki, a nie tylko historii wychowania.  

    Prof. W. Jamrożek był członkiem Komitetu Nauk Pedagogicznych przy Wydziale I  Nauk Humanistycznych i Społecznych Polskiej Akademii Nauk, w tym w kadencji 2015-2019 członkiem Prezydium KNP PAN. O ile niektórzy profesorowie lekceważyli swoje obowiązki wobec całego środowiska, to profesor Jamrożek był na każdym posiedzeniu Komitetu. Można było liczyć na zabranie przez Niego głosu w sprawach kluczowych dla całego środowiska akademickiej pedagogiki.  

   Jego zainteresowania  i badania naukowe  koncentrowały się głównie wokół  dziejów polskiej myśli i praktyki edukacyjnej - od tzw. czasów stanisławowskich Pierwszej Rzeczypospolitej, przez wiek XIX do XX stulecia. Pamiętam Jego znakomity referat na jednej z konferencji, który poświęcił kwestii wychowania obywatelskiego a edukacji dla "wspólnego świata" w programach i działalności ruchu młodochłopskiego Drugiej Rzeczypospolitej. 

    Profesor zawsze zwracał uwagę swoich słuchaczy i studentów na rolę wychowania w kształtowaniu postaw patriotycznych i obywatelskich, na rozwijanie u młodzieży umiłowania ojczystej ziemi, znajomości i szacunku dla tradycji narodowych, poczucia obowiązku względem własnego narodu i państwa oraz odpowiedzialności za ich dalsze losy. 

    Kontynuował piękną tradycję utrwalania dokonań polskiej humanistyki i historii myśli pedagogicznej, które są ważne niezależnie od epoki i zmian ustrojowych czy gospodarczych w kraju. Pozostanie z nami jako znakomity historyk, redaktor naczelny "Biuletynu Historii Wychowania", członek rad naukowych periodyków: „Przegląd Historyczno – Oświatowy” i „Ars Educandi” oraz jako autor, a w kilkunastu przypadkach redaktor (współredaktor) monografii z historii oświaty. Wydał łącznie ok. 150 artykułów naukowych w kraju, w tym kilka - w języku angielskim i francuskim - poza granicami Polski.

Przypomnę w tym miejscu chociaż niektóre monografie prof. W. Jamrożka:  

Idee edukacyjne polskiej socjalnej demokracji w Galicji do 1918 roku (1994), 

Z prac poznańskich historyków wychowania, (1994 - współautorstwo z J. Hellwigiem i D. Zołądź); 

Studia z dziejów  edukacji kobiet na ziemiach polskich, (2001 - współautorstwo z D. Żołądź – Strzelczyk); 

Dziecko w rodzinie i społeczeństwie. Dzieje nowożytne. (red.) K. Jakubiak, W. Jamrożek. (2002). 

Kongresy i zjazdy pedagogiczne w rozwoju polskiej myśli i praktyki edukacyjnej (do 1939 roku) (2015); 

Szkoły w Wydziale Nowogródzkim (w ramach serii wydawniczej Komisja Edukacji Narodowej 1773 – 1794, t. 12, 2018; współautor).

Pod jego redakcją i współredakcją wyszły m.in. następujące prace zbiorowe: 

Stan i perspektywy historii wychowania, Poznań 1995;

Rola i miejsce kobiet w edukacji i kulturze polskiej, t.1, - Poznań 1998, t.2- Poznań 2001 (współredakcja z D. Żołądź – Strzelczyk);

Dziecko w rodzinie i społeczeństwie. Dzieje nowożytne, t. II, Bydgoszcz 2002 (współredakcja z K. Jakubiakiem);

W dialogu z przeszłością. Księga poświęcona Profesorowi Janowi Hellwigowi, Poznań 2002 (współredakcja z D. Żołądź – Strzelczyk);

Działalność kobiet polskich na polu oświaty i nauki, Poznań 2003 (współredakcja z D. Żołądź – Strzelczyk);

Ad novum fructum, Poznań 2007 (współredakcja z K. Ratajczakiem i D. Żołądź – Strzelczyk);

Powiązania rodzinne wśród twórców polskiej teorii i praktyki edukacyjnej, Poznań 2007 (współredakcja z K. Kabacińską, K. Ratajczakiem i W. Szulakiewicz).

  Śmierć bliskich, przyjaciół, współpracowników, znajomych zaczyna boleśnie uświadamiać nam niepowetowane straty w kadrach naukowych. Odbiera nam w dobie pandemii szanse na spotkanie twarzą w twarz, rozmowę, uścisk dłoni, podzielenie się własnymi myślami czy - jak to w naukowym środowisku - własnymi lekturami, publikacjami czy projektami na przyszłość. 

Zaczynamy coraz częściej żyć wspomnieniami tych osób, z którymi jeszcze tak niedawno dzieliliśmy razem radość wspólnych dokonań. Profesor cieszył się, że mógł włączyć się do prac nad najnowszą edycją podręcznika akademickiego "Pedagogika". Był zadowolony, kiedy poinformowałem Go o przyznaniu przez JM Rektor UŁ symbolicznej Nagrody Zespołowej I stopnia dla wszystkich autorów za wspólne dzieło, bo i On zawsze pamiętał o innych, wyrażając swoją wdzięczność za współpracę. Napisał dla tego podręcznika rozdział pt. Pedagogika "nowego wychowania". 

Zawsze z pokorą przyjmował krytyczne uwagi czy sugestie dotyczące koniecznych uzupełnień czy zmian w redagowanych tekstach. Szanował prace innych i doceniał, a przy tym bywał dość surowym krytykiem, co wcale nie powiększało grona Jego sympatyków. Dbał jednak o standardy w badaniach naukowych, o logiczną strukturę rozpraw i ich merytoryczną poprawność oraz oryginalność.

Profesor był niezwykle aktywny w towarzystwach naukowych i oświatowych, jak: Towarzystwo Historii Edukacji (prezes od 2008 r.); Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk oraz Polskie Towarzystwo Pedagogiczne. Nie opuszczał najważniejszych w polskiej pedagogice konferencji naukowych, przygotowując referat i dzieląc się swoim warsztatem badawczym z młodym pokoleniem. 

Od 2004 r. pełnił funkcję pierwszego rektora Łużyckiej Wyższej Szkoły Humanistycznej im. Jana Benedykta Solfy w Żarach, w miejscowości swojego urodzenia, by - być może - w ten sposób móc „spłacić edukacyjny dług” własnej ziemi i jej społeczności. W ostatnich latach był prorektorem ŁWSH.  

Wypromował ponad 10 doktorów nauk humanistycznych i społecznych, a także był recenzentem w licznych przewodach doktorskich, w postępowaniach habilitacyjnych i na tytuł profesora. Był niezwykle cenionym ekspertem, rzeczoznawcą jako superrecenzent Centralnej Komisji Do Spraw Stopni i Tytułów, a w minionym roku także w Radzie Doskonałości Naukowej. Zabraknie nam Jego mądrości, spokoju, zrównoważonych analiz i ocen.

Do Jego Rodziny i Najbliższych, także współpracowników obu Uczelni kieruję wyrazy szczerego współczucia. Niech spoczywa w pokoju!  

 

    

 Władze Wydziału Studiów Edukacyjnych UAM w Poznaniu Informują uprzejmie, że zarówno we Mszy św., jak i Pogrzebie istnieje możliwość uczestniczenia on-line pod adresem: https://mementum.com.pl/transmisje-porzebow/ Ceremonia pogrzebowa odbędzie się w dniu 10 kwietnia 2021 r.  na cmentarzu przy Kościele p.w. Opatrzności Bożej, przy ul. ks. Wacława Gieburowskiego (na os. Bolesława Chrobrego) w Poznaniu. Ceremonia poprzedzona zostanie Mszą św. o godz. 11:00.

Nsjserdeczniejsze życzenia

Czas zawiesić blogowanie na okres świąt Zmartwychwstania Pańskiego.     

            Z okazji świąt Zmartwychwstania Pańskiego proszę przyjąć najserdeczniejsze życzenia - zdrowia i optymizmu we wszelkich poczynaniach, by spełniło się ukryte w wydarzeniu wielkanocnym zmartwychwstanie, przemienienie i uwielbienie człowieka. Niech otwierająca się droga do życia w pełni umacnia naszą wiarę, włącza w nasze serca nadzieję i odnawia miłość. Z życzeniami paschalnego optymizmu, by realizował się sens zmartwychwstania i umacniał nas w zmianie dotkniętego pandemią życia! 

Dzielę się nadchodzącymi życzeniami z Czytelnikami bloga, gdyż adresowane do mnie są także częścią wspólnej aktywności dla dobra polskiej edukacji, nauki, a szczególnie zmieniającej się pedagogiki i jej kadr naukowych. Z radosnym Alleluja!  

*** 

Życzę dobrego Wielkiego Tygodnia i radosnej Niedzieli Zmartwychwstania - szczęśliwych Świąt Wielkanocnych! Niech czas nadchodzących Świąt wniesie obok nadziei i wiary w lepsze jutro, dużo radości z budzącej sie do życia wiosny, ciepła słonecznego i wypoczynku by tym wszystkim się cieszyć.

*** 

Życzę dużo zdrowia i spokoju i choć trochę odpoczynku w nadziei na odrodzenie sił duchowych i fizycznych do nowych wyzwań. Ściskam w Wielkim Tygodniu Zmartwychwstania Pańskiego 

*** 

Korbáč, vodu, kraslíc moc, nech prinesie Veľká noc. 

Zdravie, šťastie, úsmev v tvári, želáme vám k sviatku jari. 
K novej jari veľa sily, aby ste vy dlho žili a chorobu porazili.
Na Veľkú noc treba vody, spokojnosti aj pohody. 
Milostiplné a požehnané Veľko

Milostiplné a požehnané Veľko

nočné sviatky

*** 

Święta szczególne, zatem niech Zdumiona oraz zasłuchana w słowa Pana - Maria Magdalena 

będzie dla nas przykładem, aby wciąż, jak Ona, głosić: Pan Zmartwychwstał i to mi powiedział...  Pragnę życzyć Panu i Pana Bliskim błogosławionych Świąt Zmartwychwstania Pańskiego, Bożego pokoju, zdrowia, spokoju i pomyślności

*** 

Prosze przyjąć dla Pana i  całej Rodziny radosnych, pełnych darów bożych Świąt Wielkanocnych, wytchnienia od pracy.

***

Życzenia spokojnych, pełnych wiary, nadziei i miłości, Świąt Wielkanocnych

oraz wiosennego nastroju 

***

Radosnych Świąt Wielkanocnych życzę – oby były czasem wytchnienia, odpoczynku i spokoju. Oby niosły nadzieję na lepszą przyszłość, dawały radość  i nie szczędziły uczuć wszelakich.

Zajączek niechaj się prześciga pomysłowością z Mazurkiem, niech urzekają i czarują wszystkich kolorowe Pisanki. Niech Dyngus zwaśnionych pogodzi, studząc wokół zapędy i niepokoje, a Szczęścia, Dostatku i Miłości także niechaj wokół nie zbraknie, aż do następnej Wielkiej Nocy.

Panu, najbliższym i wszystkim przez Pana kochanym mnóstwo serdeczności wraz z życzeniami, by powracająca do życia natura stanowiła natchnienie, odnowiła wiarę, wniosła nadzieję na czas wreszcie szczęśliwy i beztroski. Dużo zdrowia, jeszcze więcej radości i oby Opatrzność nie poskąpiła też bogactwa i pomysłowości w spełnianiu Pańskich marzeń!

***

Ja także proszę o przyjęcie serdecznych życzeń dla Ciebie i Twoich bliskich, z dywanem. Wszystkiego dobrego 

*** 

Шановний Пан Професор звичайний, Доктор хаб., Почесний доктор НАПН України Богуслав Сліверський!

 

ZdrowychpogodnychŚwiątWielkanocnych

pełnychwiarynadziei i miłości.

Radosnego, wiosennegonastroju,

serdecznychspotkań w gronierodziny

i wśródprzyjaciół

orazwesołego «Alleluja».

У цей світлий день Воскресіння Христового Відділення професійної освіти і освіти дорослих Національної академії педагогічних наук України бажає Вам незламної віри, світлого та мирного майбутнього, міцного здоров'я, добра, злагоди та Божого благословіння! Нехай це cвято допоможе згуртувати кожного з нас навколо давніх християнських цінностей – доброти, терпимості, милосердя та любові до ближнього.Хай Великодні дива надихають кожного з Вас на добрі та праведні вчинки, наповнюють радістю та коханням Ваші серця, а непереможний дух надії додасть Вам сили та енергії для нових добрих та корисних справ!

Дуже дякуємо за красиву і плідну співпрацю на ниві освіти і педагогічної науки України і Республіки Польща!

З найкращими побажаннями

від Відділення професійної освіти і освіти дорослих

Національної академії педагогічних наук України

Академік-секретар      Професор Нелля Ничкало

Вчений секретар             Валентина Гордієнко

*** 

pogodnych i spokojnych  Świąt Wielkiej Nocy, zdrowia, pogody ducha na co dzień, i mimo wszystko wiosennego nastroju

***

Dobrych Świąt i obyśmy kolejne, w zdrowiu i spokoju, spędzali już zgodnie z tradycją wspólnie i blisko.

***

radosnych i pełnych rodzinnego ciepła  Świąt Wielkiej Nocy. Niechaj atmosfera tych wyjątkowych dni będzie zawsze z nami w naszych zmaganiach z codziennością.

*** 

życzę wielu chwil refleksji nad trudnym czasem, który przeżywamy, ale i nadziei, którą niesie Wielka Noc. Niech serdeczna rodzinna atmosfera przynosi duchową radość i otuchę, przypływ sił twórczych.

*** 

Życzę odrobiny odpoczynku świątecznego, jak też radosnych – mimo wszystko!!!, błogosławionych i zdrowych Świąt Zmartwychwstania Pańskiego, nowych mocy twórczych i miłego klimatu w spotkaniach rodzinnych.

***

Życzę  dużo zdrowia i mocy ducha, abyśmy, nie tylko na Święta, doświadczali wzajemnej życzliwości i zrozumienia, pokoju serca, siły nadziei i wszelkiego dobra. Abyśmy w blasku Zmartwychwstania Chrystusa  odkrywali wartość naszej pracy i życia. Dobrych, zdrowych i spokojnych Świąt Wielkanocnych

*** 

Wraz ze zbliżającą się Wielkanocą życzę, aby ten szczególny czas Odrodzenia, nadziei i miłości, przyniósł wiarę, dobro i wiele chwil w bliskości, zdrowiu i pomyślności. Byśmy doznawali wsparcia, opieki i wzajemnej życzliwości. 

*** 

niech Zmartwychwstały Pan obdarzy wszelkim błogosławieństwem, a nade wszystko zdrowiem, 

***

Przyjmij proszę najlepsze życzenia spokojnych jak bezwietrzność, cichych jak skała i normalnych jak matematyczne równanie Świąt Wielkanocnych.

***

spokojnych, spędzonych w zdrowiu Świąt Wielkanocnych, niech wypełni je czas refleksji, który przyniesie nadzieję na kolejne dni.

***

pogodnych, przepełnionych wiarą, miłością i nadzieją Świąt Wielkanocnych. Ten szczególny czas niech upływa w zdrowiu, spokoju i ludzkiej życzliwości, a radość ze Zmartwychwstania Jezusa doda sił do pokonywania codziennych zadań i trudności

„Ja jestem zmartwychwstaniem i życiem.

Kto we Mnie wierzy, choćby i umarł, żyć będzie.

Każdy, kto żyje i wierzy we Mnie, nie umrze na wieki.”

***

Niech Zmartwychwstały Chrystus wypełni nasze serca radością i da nam siłę przetrwania w trudnym czasie. Obchodząc Święta Zmartwychwstania niech wypełni nas radość i miłość w te najpiękniejsze Dni przepełnione wiosną i nadzieją! 

*** 

czas Świat Zmartwychwstania niech będzie dla nas wszystkich czasem spotkań przynajmniej z najbliższymi, oczywiście z zachowaniem ograniczeń, czasem pokoju, odpoczynku, a także pogłębionej refleksji nad kwestiami, na które nigdy nie mamy dość czasu.

*** 

najserdeczniejsze życzenia Świąteczne: przede wszystkim zdrowia, pogody ducha, niech Święta  Zmartwychwstania Pańskiego wraz z budzącą się do życia przyrodą przyniosą nam nadzieję, a radość i miłość niech zagoszczą w naszych sercach. 

***

Życzenia w duchu Wielkanocnym 

                      „(…) Ἰδοὺ ὁ ἄνθρωπος. 

6ὅτε οὖν εἶδον αὐτὸν οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ ὑπηρέται ἐκραύγασαν λέγοντες· Σταύρωσον σταύρωσον. λέγει αὐτοῖς ὁ Πιλᾶτος· Λάβετε αὐτὸν ὑμεῖς καὶ σταυρώσατε, ἐγὼ γὰρ οὐχ εὑρίσκω ἐν αὐτῷ αἰτίαν’.  

                                                    (ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ 19:5-6).  

***

PROSZĘ PRZYJĄĆ NAJSERDECZNIEJSZE ŻYCZENIA WYTRWAŁOŚCI W PRZEZWYCIĘŻANIU WSZELKICH TRUDNOŚCI. NIECH ŚWIĘTA WIELKANOCNE BĘDĄ CZASEM PRZEPEŁNIONYM WIARĄ I MIŁOŚCIĄ ORAZ NADZIEJĄ ODRADZAJĄCEGO SIĘ ŻYCIA A TAKŻE DOŚWIADCZANIA TEGO WSZYSTKIEGO, CO NAJWAŻNIEJSZE I NAJCENNIEJSZE.

***

Czasy mamy trudne, życzymy Wam, abyście je przetrwali zdrowo i byśmy mogli się jeszcze spotkać, kiedy to wszystko się skończy. Wszystkiego najlepszego 

*** 

***

Z okazji Świąt Wielkanocnych przede wszystkim bardzo  serdecznie Cię pozdrawiamy, ale i zarazem życzymy,  aby te świątecznie dni upłynęły Tobie i Twoim najbliższym w atmosferze radości oraz nadziei   na nieuchronny powrót do normalnej codzienności  i pełnej aktywności zawodowej. 

*** 

przesyłam serdeczne życzenia dobrych, spokojnych, radosnych Świąt. Niech niosą wytchnienie od trudnej codzienności, wypełnią czas radością i nowymi nadziejami, niech będą dla Ciebie i Twoich bliskich okazją do doświadczania największej tajemnicy życia.

*** 

 przesyłam najserdeczniejsze życzenia głębi przeżyć trwającego Triduum Paschalnego; życzę ogromnej radości Wielkiej Niedzieli Zmartwychwstania Jezusa Chrystusa; doświadczenia miłości od Niego płynącej. Niech czas świętowania Zmartwychwstania Pańskiego przyniesie nadzieję na powrót normalności.  Życzę obfitych łask od Zmartwychwstałego Chrystusa, a przede wszystkim zdrowia 

***

- Bolesław Leśmian  "Czas zmartwychwstania":

W czas zmar­twych­wsta­nia Boża moc
Tra­fia na opór na­głych zda­rzeń
Nie wszyst­ko sta­nie się w tę noc
We­dług nie­bie­skich wy­obra­żeń

(wiersza Leśmiana można posłuchać w wykonaniu grupy Bez  Jacka) 

- Kazimierz Węgrzyn "Zmartwychwstanie" :

I głośne Alleluja!
Górami się niosło        
Bo gdzie chwilę przystanął
Budził życie wiosną

(wiersza Węgrzyna można posłuchać w wykonaniu zespołu Dom o Zielonych Progach) 

Przesyłając dobre myśli na te świąteczne dni życzę tego, co ważne (niezależnie od tego, czy wierzymy w zmartwychwstanie, czy też nie): nadziei. Teraz potrzebujemy jej szczególnie.

*** 

Z okazji Świąt Wielkanocnych proszę o przyjęcie najlepszych życzeń - nade wszystko zdrowia, radości, spokoju, samych dobrych myśli, choć czas pandemii jest dla wszystkich trudny. Wszelkiego dobra,  słońca i pogodnego nastroju przy stole wielkanocnym życzę  i najserdeczniej pozdrawiam łącząc najlepsze myśli 

*** 

Niech przeżywanie

 Tajemnicy Zmartwychwstania

 ożywia naszą wiarę,

 daje nadzieję i umacnia miłość.

 Z okazji Świąt Wielkanocnych

 życzymy zdrowia, radości i pokoju

 oraz wszelkiej pomyślności

 

Bo człowiek jest istotą, która zmartwychwstaje. Zmartwychwstaje nie tylko na końcu życia, ale zmartwychwstaje także w ciągu całego swojego życia. Zmartwychwstawanie towarzyszy człowiekowi co dzień, co godzina. Człowiek zawsze zmartwychwstaje z prochów, z popiołów, budzi się do nowego życia. Budząc się do nowego życia, przybliża to Zmartwychwstanie, którym kiedyś, przed wiekami, poprzedzając człowieka, zmartwychwstał Chrystus (ks. Józef Tischner Wiara ze słuchania: Kazania starosądeckie 1980-1992). 

***

życzę,

by Chrystus Zmartwychwstały

był Mocą w codziennym życiu,

Nadzieją w chwilach trudnych,

Światłem, które wskazuje drogę.

Zdrowych, spokojnych, pełnych nadziei Świąt Wielkiej Nocy.

***

  Radosna Nowina, że Jezus zmartwychwstał  napełnia nadzieją i wiarą w zwycięstwo dobra. Niech te dni będą czasem duchowego przeżycia, doświadczania miłości i pokoju  w świecie ogarniętym niepokojem i lękiem. Niech zachwycająca tajemnica Wielkiej Nocy przybliża nas do Jezusa Chrystusa.

Dla Pana Profesora i  Pana Bliskich ślę życzenia dużo zdrowia, radości, wiosennego nastroju, serdecznych spotkań w gronie rodzinnym.

O antropologii pedagogicznej w nurcie chrześcijańskiego personalizmu

Zainteresowanym antropologią pedagogiczną przekazuję komunikat, jaki ostrzymałem z Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach od ks. dr.hab. Sławomira Chrosta o planowanym seminarium międzynarodowym:   

Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Università Cattolica del Sacro Cuore w Mediolanie, Universidad AbatOliba CEU w Barcelonie, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II w Lublinie, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, mają zaszczyt 

zaprosić na: Międzynarodowe Seminarium Naukowe: 

Antropologia Pedagogiczna (Personalizm pedagogiczny a Bóg)

które odbędzie się 19 kwietnia 2021 roku poprzez platformę 

Zoom/Antropologia Pedagogiczna/PedagogicalAnthropology

    Centralną kategorią w obszarze nauk pedagogicznych jest człowiek. Jeśli szukamy odpowiedzi na podstawowe dla wychowania pytania: kim jest człowiek i kim może się stać wykorzystując potencjalności w nim tkwiące? to wkraczamy w obszar wiedzy podstawowej jaką jest antropologia pedagogiczna. Antropologia bowiem jest tą dziedziną myśli ludzkiej, która wypowiada się o człowieku w kategoriach holistycznych i która tym samym próbuje dostarczać odpowiedzi uniwersalnych na temat jego istoty, egzystencji oraz rozwoju. 

Dopiero uwzględnienie perspektywy antropologicznej daje szanse sformułowania znaczących odpowiedzi na ontologiczne, aksjologiczne i epistemologiczne pytania pedagogiki ogólnej. Ważnym argumentem przemawiającym także za rozwijaniem naukowej refleksji antropologicznej w pedagogice jest konieczność podjęcia nowych wyzwań stojących przed światem i nauką. Współcześnie, według niektórych, wkraczamy w epokę post- lub transhumanizmu. 

Chantal Delsol w książce Esej o człowieku późnej nowoczesności twierdzi, że zagrożeniem dla współczesnego świata jest usunięcie personalizmu i pojęcia osoby z jej godnością i podmiotowością. Seminarium, które ma być w zamyśle jego twórców organizowane corocznie, jest próbą nakreślenia związków pedagogiki i antropologii w dyskursie akademickim; odpowiedzi na pytania: 

Kim jest człowiek i jak się rozwija? 

Dlaczego odniesienie do antropologii jest konieczne w refleksji pedagogicznej?

Jakie są korzenie myśli antropologicznej w pedagogice?, 

Które wyniki badań antropologii biologicznej, kulturowej, filozoficznej są rozumiane jako pedagogicznie sprzyjające? 

Które koncepcje antropologów współczesnych mogą działać destrukcyjnie na procesy wychowania i kształcenia człowieka? 

Jaką antropologię wypracowywać/stosować w pedagogice naukowej? 

W bieżącym roku chcemy podjąć dyskusję w paradygmacie personalistycznym i zastanowić się nad jednym z aspektów personalizmu pedagogicznego jakim jest odniesienie osoby ludzkiej do osobowego Boga. W debacie spróbujemy odpowiedzieć na pytania typu: 

Czy możliwy jest personalizm (w pedagogice) bez Boga? 

Czy można rozwijać pedagogikę osoby w oderwaniu od transcendencji? 

     W programie przewidziano wystąpienia gości z Włoch i Hiszpanii – znanych i cenionych Profesorów Marisa Musaio (USC Milano) oraz Mariano Bártoli (UAbatOliba CEU, Barcelona), a także przewodniczącego Zespołu Pedagogiki Chrześcijańskiej w Polsce ks. prof. Mariana Nowaka (KUL Lublin). 

Uczestnictwo w seminarium jest bezpłatne. Będą udostępnione materiały w języku angielskim.

LINK DO SPOTKANIA:

https://zoom.us/j/91877123771?pwd=bW1mYlhQQzNGSUZiNlptdENCUEJpUT09

Meeting ID: 918 7712 3771 Passcode: MsNPP2021

LINK DO FORMULARZA REJESTRACYJNEGO:

https://forms.gle/zEKu7iqWRNctANSa8

W przypadku problemów technicznych prosimy o kontakt z informatykiem:

e-mail: krzysztof.kupczewski@ujk.edu.pl; tel. +48 887467166.

Jak pandemia pomogła edukatorom domowym

 

Wiele osób myli edukację domową z kształceniem na odległość. Nawet dziennikarze zaczynają posługiwać się tą kategorią jako tożsamą z realizacją obowiązku szkolnego przez dzieci szkół publicznych w warunkach domowych na skutek zamknięcia szkół. 

Różnice jednak są kolosalne między tymi rozwiązaniami oświatowymi, a fundamentalna sprowadza się do tego, że EDUKACJA DOMOWA w ścisłym tego słowa znaczeniu jest realizowana przez środowisko rodzinne dziecka w wieku obowiązku szkolnego z własnej, nieprzymuszonej woli. W Polsce jest to   prawnie dopuszczalne od nowelizacji ustawy oświatowej w 1991 r. 

Znakomicie opisał ten model WOLNEJ EDUKACJI jako w dużej mierze niezależnej od instytucjonalnych (publicznych czy niepublicznych) rozwiązań szkolnych prof. UAM Marek Budajczak, promotor renesansu w nowej Rzeczpospolitej tego podejścia do kształcenia dzieci, ale także animator i badacz ruchu rodziców zaangażowanych w wolną edukację. 

Wspominam o częściowej niezależności od zinstytucjonalizowanego systemu szkolnego w państwie, gdyż jeśli rodzice chcą, by kierowana przez nich autoedukacja własnego dziecka była drożna poziomo (z możliwością na skutek różnych przyczyn powrotu dziecka do edukacji szkolnej z jego rówieśnikami) i drożna pionowo (z możliwością kontynuowania kształcenia na coraz wyższym poziomie edukacji), to muszą zapewnić mu opanowanie wiedzy i umiejętności określonych rozporządzeniem ministra w sprawie podstaw programowych kształcenia ogólnego. 

Natomiast uczenie się dzieci i młodzieży w warunkach domowych online, na skutek zamknięcia ich szkół (publicznych czy niepublicznych), nie jest edukacją domową. Nadal jest to edukacja szkolna, bowiem proces kształcenia sterowany jest i współorganizowany przez profesjonalnie przygotowanych do tej roli nauczycieli. Rodzice muszą jedynie zapewnić swoim pociechom dostęp do środków komunikacji elektronicznej, na dystans, a jeśli nie jest to możliwe lub ich dziecko nie może samodzielnie pozostać w domu, bo rodzice są zatrudnieni w służbie zdrowia, to szkoła musi zapewnić takiemu dziecku dostęp w jej przestrzeni do uczenia się na odległość. 

O ile pod koniec 2015 r. dane resortu edukacji wskazywały na wzrost liczby rodzin wyłączających swoje dzieci z uczenia się w szkole, by mogli zapewnić im edukację domową, co było i nadal jest możliwe dzięki  wsparciu pozarządowych podmiotów (fundacji, stowarzyszeń oświatowych), o tyle z dniem 1 września 2016 r. zaczęło maleć zainteresowanie tym rozwiązaniem edukacyjnym z dwóch powodów: po pierwsze nowa minister edukacji prawicowego rządu Anna Zalewska obniżyła subwencję oświatową dla podmiotów prowadzących edukację domową do 40 % oraz wprowadziła jej rejonizację, tzn. nie można było rejestrować dziecka w szkole  z innego województwa niż miejsce zamieszkania, a mającej za zadanie eksternistyczne sprawdzanie wiedzy i umiejętności dziecka  edukowanego domowo, by można było mu wydać świadectwo ukończenia odpowiedniego poziomu kształcenia. 

Prawicowa prasa grzmiała, że było to uderzeniem w interesy własnego elektoratu, bowiem zgodnie z Konstytucją i naturalnymi prawami rodziców do podejmowania decyzji w sprawie wychowania i kształcenia przez nich dzieci, rola państwa ma mieć jedynie charakter pomocniczy, a nie zawłaszczający. Jednak krążyły w środowisku władzy tłumaczenia powyższych obostrzeń, w świetle których ponoć chodziło tu o uderzenie (zemstę) w biznes b. ministry edukacji Katarzyny Hall. Ta bowiem po swojej kadencji rozwinęła Stowarzyszenie Dobra Edukacja, które świetnie prosperowało od 2013 r.  dzięki finansowemu wsparciu z budżetu państwa dla prowadzonej przez to Stowarzyszenie edukacji domowej. 

Akcję tę poprzedziły liczne artykuły o nadużyciach finansowych innego organizatora takiej edukacji, który nieprawidłowo rozliczał otrzymywaną na każde dziecko subwencję, eksponowano nieuzasadnioną w stosunku do ponoszonych przez niektóre NGO kosztów wspomagających edukację domową wysokość subwencji, a nawet wydawanie świadectw dzieciom bez rzetelnej weryfikacji ich wiedzy. 

W politycznym klimacie i decyzji finansowych obecnej władzy - "RODZINA NA SWOIM" szef resortu P. Czarnek ogłosił, że podwyższa się subwencję dla edukatorów domowych do 80% oraz uwalnia przymus rejonizacji.  

Jest to zapewne efekt licznych interpelacji posłów z prawicy, ale także wzrostu liczby rodzin, które doświadczone koniecznością uczenia się dzieci zdalnie w okresie pandemii doświadczyły, że w gruncie rzeczy nie jest to takie trudne i skomplikowane. Dzieci już się przyzwyczaiły do nieuczęszczania na stacjonarne lekcje w szkole, toteż zarejestrowanie ich  w placówce, która zapewni im możliwość jedynie przystąpienia do końcoworocznych egzaminów,  zarazem uzyskanie wsparcie w stowarzyszeniu przejmującym organizację edukacji  domowej, zachęca coraz więcej rodzin do wyłączenia ich z realizacji obowiązku szkolnego na terenie danej placówki. 

 Zainteresowanych alternatywą edukacyjną odsyłam do literatury: 

Alternatywy myślenia o/dla edukacji. Wybór tekstów pod red. Z. Kwiecińskiego, IBE, Warszawa 2000

Birkenbihl V.F., Szkoła bez stresu, Dom Wydawniczo-Księgarski „KOS”, Katowice 1999.

Bogart J. Szkoła w domu. Opowieść mamy pięciorga dzieci o jej wzlotach , upadkach i przygodach z edukacją domową, przeł. N. Wiśniewska, Kraków: Wydawnictwo Literackie 2020. 

Budajczak M., Edukacja domowa. GWP, Gdańsk 2004. 

Budajczak M., Fińskie Sampo – o łamaniu kodu edukacyjnego słów kilka, Forum Oświatowe  2009 nr 2.

Budajczak M., O naukowym podejściu do edukacji domowej, Problemy Wczesnej Edukacji  2010 nr 1.

Budajczak M., O kondycji polskiej edukacji domowej jako społecznego „subimago” (albo o niebezpieczeństwach metaforyzacji), Kultura-Społeczeństwo -Edukacja 2012 nr 2.

Buehl D.: Strategie aktywnego nauczania, czyli jak efektywnie nauczać i skutecznie uczyć się. - (tłum. B. Piątek)  - Kraków: Wydawnictwo Edukacyjne, 2004.

Chłodna I., Edukacja amerykańska. Drogi i bezdroża, Lublin: Wydawnictwo KUL 2008.

Edukacja domowa w Polsce. Teoria i praktyka, red. M. i P. Zakrzewscy, Warszawa: Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam” 2009.

Edukacja Elementarna 2013 nr 4.

Egan G., Kompetentne pomaganie. Model pomocy oparty na procesie rozwiązywania problemów, przekład J. Gilewicz i E. Lipska, Wydawnictwo  Zysk i S-ka, Poznań 2002.

Fijałkowski A., Z dziejów myślenia o tutoringu – krótki zarys historii indywidualnego kształcenia i wychowania, „Kwartalnik Pedagogiczny" 2009, nr 2 (212), s. 5-33.

Gribble D., Edukacja w wolności, W poszukiwaniu idealnego systemu kształcenia, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”  2005.

Gutek G.L., Filozoficzne i ideologiczne podstawy edukacji, GWP, Gdańsk 2003.

Hartkamp P., Zamiast edukacji przymusowej. Apel o przestrzeganie praw dziecka w edukacji,  przeł. Martyna Mentel, Gliwice: Wydawnictwo Element 2017.

Holt J., Zamiast edukacji. Warunki do uczenia się przez działanie, tłum. Dorota Konowrocka, wprowadzenie B. Śliwerski, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls” 2007.

Illich I., Odszkolnić społeczeństwo, tłum. Łukasz Mojsak, Warszawa: Wydawnictwo bęc zmiana 2010.

Kupisiewicz Cz., O reformach szkolnych. Wybór rozpraw i artykułów z lat 1977 – 1999, red. naukowa Adam Knap, Alicja Siemak-Tylikowska, Mirosław S. Szymański, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 1999.

Kwieciński Z., Tropy-ślady – próby. Studia i szkice z pedagogiki pogranicza, Wyd. Edytor, Poznań-Toruń 2000.

Mazurek E., (2020).Ewaluacja w edukacji domowej, „Kwartalnik Pedagogiczny” nr 1(225), s. 65-64.

Matyszkowicz M., Życie bez tornistra, W drodze  2012 nr 6

Mazurek Emilia, (Nie)Zaufanie społeczne względem samodzielności edukacyjnej rodziców w homeschoolingu, Przegląd Pedagogiczny 2016 nr 2, s. 88-104.

Mendel M., Edukacja społeczna. Partnerstwo rodziny, szkoły i gminy w perspektywie amerykańskiej, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2001.

Nawrot – Borowska M., Nauczanie domowe na ziemiach polskich w II połowie XIX i początkach XX wieku – zapatrywania teoretyczne i praktyka, Bydgoszcz: WN UKW 2011.

Orwat K.W. , Jak zacząć edukację domową i nie zwariować? e-book. 

Orwat K.W., Jak być mamą w edukacji domowej i nie (dać się) zwariować? e-book.

Szkoła polska od średniowiecza do XX wieku między tradycją a innowacją, pod red. Ireny Szybiak, Adama Fijałkowskiego, Janiny Kamińskiej, przy współpracy Katarzyny Buczek, Warszawa: Uniwersytet Warszawski, 2010.

Śliwerski B., Wyspy oporu edukacyjnego, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 1993  (II wyd. 2009).

Teoretyczne podstawy edukacji alternatywnej, red. B. Śliwerski, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls” 2009.