28 stycznia 2018

Falstart wiceprezydenta Łodzi



Jednak mają rację krytycy projektu Ustawy 2.0 powstałego w gmachu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, rzekomo w całości będącej (po-)tworem środowiska akademickiego, że uczelnie państwowe tracą swoją autonomię. Wiceprezydent miasta Łodzi Tomasz Trela z Sojuszu Lewicy Demokratycznej (wiceprzewodniczący Zarządu Krajowego SLD) chyba tak przebiera nóżkami, by znaleźć się radzie nadzorczej, że ośmielił się w czasie spotkania z radnymi swojego klubu poinformować ich o likwidacji czterech wydziałów na Uniwersytecie Łódzkim i czterech na Politechnice Łódzkiej. Skąd on o tym wie? Czy rzeczywiście ze zrozumieniem przeczytał projekt Ustawy 2.0?

Jak stwierdził: "Wydziały upadną, bo stracą uprawnienia do doktoryzowania, habilitacji i prowadzenia studiów magisterskich". (Czy Trela słusznie straszy łódzkie uczelnie Gowinem? Dziennik Łódzki 2018 nr 22, s. 03)

Redaktor "Dziennika Łódzkiego" - Maciej Kałach - pisząc o tym wydarzeniu politycznym zwrócił się do rzecznika prasowego UŁ z zapytaniem, co władze tej uczelni sądzą o stanowisku wiceprezydenta miasta. Ten zaś przekazał oświadczenie, że "(...)do czasu, gdy projekt ustawy nie przyjmie ostatecznej formy, władze Uniwersytetu Łódzkiego nie będą wypowiadać się na temat treści jej zapisów". To zdumiewające, bowiem Senat UŁ przyjął bardzo wyraźne i stanowczo sprzeciwiające się temu projektowi stanowisko w ub. roku.

Czyżby zaczęły się podchody partyjnych samorządowców o znalezienie dla siebie miejsca w akademickim środowisku? W takim razie mam nadzieję, że zarówno studenci, jak i pracownicy UŁ nie będą popierać SLD w wyborach samorządowych, skoro obecny wiceprezydent, o którym prasa pisała cztery lata temu, że jego środowisko partyjne zainstalowało w Wydziale Edukacji esbeka na nadzorczym stanowisku, nie będzie decydował o losach tej Uczelni. Mam nadzieję, że nauka będzie wolna od partyjniackich interesów.

27 stycznia 2018

Jubileusz Profesora Stefana M. Kwiatkowskiego


W dniu wczorajszym - 26 stycznia 2018 r. - miała miejsce w Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie dostojna uroczystość z okazji 70.rocznicy urodzin Profesora Stefana Michała Kwiatkowskiego, Rektora Akademii, wiceprzewodniczącego Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN, wiceprzewodniczącego Rady Naukowej Instytutu Badań Edukacyjnych w Warszawie, kierownika Zespołu Pedagogiki Pracy przy KNP PAN, itd.

Mógłbym wymieniać wiele jeszcze znaczących ról w środowisku akademickim oraz oświatowym Jubilata, ale i tak nie byłbym w stanie uczynić tego lepiej od wygłaszającego laudację - prof. Zygmunta Wiatrowskiego. Dziewięćdziesięcioletni nestor i klasyk polskiej pedagogiki pracy, Mistrz wielu pokoleń nauczycieli kształcenia zawodowego, kandydatów do zawodu pedagoga, promotor licznych rozpraw doktorskich i recenzent habilitacji oraz wniosków profesorskich - złożył jako pierwszy nadzwyczajny ukłon Dostojnemu Jubilatowi. Była to niewątpliwie wzruszająca chwila dla obu tegorocznych Jubilatów, jakiej życzyć można kolejnym pokoleniom Uczonych.


W swojej laudacji prof. Z. Wiatrowski scharakteryzował pięć etapów rozwoju naukowego Jubilata na Jego drodze do powszechnie uznanej kariery naukowej, którą potwierdzają znakomite osiągnięcia:
- 1975 - uzyskanie stopnia doktora na Wydziale Nauk Elektrycznych Politechniki Warszawskiej;

- 1989 - uzyskanie stopnia doktora habilitowanego na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu im. Humboldta w Berlinie;

- 1994 - uzyskanie tytułu naukowego profesora;

- 2010 - nadanie przez Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie tytułu Doktora honoris causa;

- 2017 - nadanie przez Narodowy Uniwersytet Pedagogiczny im. M. P. Dragomanowa w Kijowie tytułu Doktora honoris causa.

Zainteresowanych bogatą twórczością naukową, osiągnięciami dydaktycznymi i organizacyjnymi Profesora odsyłam do wydanego na wczorajszą okoliczność monografii zbiorowej pod redakcją profesorów APS: Urszuli Jeruszki, Jana Łaszczyka, Barbary Marcinkowskiej i Franciszka Szloska pt. "NAUKA - EDUKACJA - PRACA". Jak piszą redaktorzy liczącego ponad 620 stron tomu, w pierwszej części znajdują się teksty jubileuszowe, o walorach osobistych i osiągnięciach zawodowych Jubilata.

"W drugiej części znalazły się opracowania o swoistych problemach nauk społecznych. Są one zawsze ważne dla weryfikacji tożsamości poszczególnych nauk społecznych, zwłaszcza w sytuacji, gdy zmienia się ich podłoże w skali lokalnej i globalnej (...). Część trzecia skupia opracowania o znaczeniu prawnych i systemowych aspektów edukacji, zwłaszcza dla edukacji formalnej.(...) Prezentowaną publikacją chcemy podkreślić wartość naukowego trudu, jaki przez wiele dziesięcioleci był udziałem dostojnego Jubilata."


Uroczystość prowadziła w pięknej stylistyce Kierownik Zakładu Wychowania Muzycznego i Literackiego APS - dr Ewa Lewandowska-Tarasiuk, zaś adresom, wspomnieniom, wyrazom wdzięczności nie było końca, gdyż przyjechali z całego kraju, z niemalże wszystkich uczelni publicznych i niektórych niepublicznych zarówno rektorzy, dziekani, dyrektorzy instytutów i kierownicy katedr, współpracownicy Jubilata, wypromowani przez Niego doktorzy, docenieni recenzjami prof. S.M. Kwiatkowskiego w ich własnych awansach samodzielni pracownicy nauki, przyjaciele, znajomi, nauczyciele, a nade wszystko także członkowie Rodziny. Nie zabrakło też artystycznego akcentu.


W imieniu władz Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN oraz własnym skierowałem do Dostojnego Jubilata najserdeczniejsze życzenia z okazji 70-lecia urodzin. Tego rodzaju podsumowanie dekad własnej, jakże znaczącej dla polskiej pedagogiki pracy, andragogiki, pedeutologii i teorii kształcenia zawodowego twórczości naukowo-badawczej, dydaktycznej i zaangażowania w kształcenie młodych kadr stało się znakomitą okazją do przekazania wyrazów naszego uznania i szacunku.

Podziękowałem Profesorowi za dar naukowego mistrzostwa oraz szlachetnej postawy wobec różnych trudności w toku realizowanych zadań akademickich i wspieranie przez Niego przedstawicieli kilku pokoleń w działaniach na rzecz wysokich standardów polskiej pedagogiki, za kierowanie Komitetem Nauk Pedagogicznych PAN w bardzo trudnym i bolesnym egzystencjalnie okresie życia, za odpowiedzialną i niezwykle rzetelną pracę ekspercką w Centralnej Komisji Do Spraw Stopni i Tytułów, za przychylność w kreowaniu międzynarodowych i ogólnopolskich konferencji naukowych, zespołów badawczych czy reprezentowanie środowiska akademickiej pedagogiki w polityce oświatowej, szkolnictwa wyższego i nauki czy we współpracy z władzami kraju.


Wszyscy podkreślali - zapewne z życzliwą zazdrością - znakomitą kondycję Jubilata, którego wielostronna aktywność, ogromne poczucie humoru, pracowitość, dystans do siebie i wyjątkowa witalność zaprzeczają osiągniętemu wiekowi życia. Mogliśmy wyrazić życzenie, by nadal dzielił się z nami swoją mądrością traktując wczorajszą uroczystość jako jedno z biograficznych wydarzeń, które pozwalają spojrzeć wstecz na własne dokonania. Wszyscy zgromadzeni także mieli dzięki temu okazję do autorefleksji, wspomnień, spotkań z własnymi uczniami i współpracownikami, sojusznikami zmagań z naukową myślą w teorii i praktyce naukowej oraz oświatowej.


Życzymy Drogiemu Jubilatowi dużo sił, pogody ducha i dalszej, twórczej OBECNOŚCI w środowisku polskiej pedagogiki, której tak mądrze służy swoim życiem i działalnością.


26 stycznia 2018

Komunikat Prezydium Centralnej Komisji to tylko komunikat


Alarmują akademicy z nauk humanistycznych i społecznych, że na stronie Centralnej Komisji Do Spraw Stopni i Tytułów pojawił się KOMUNIKAT o następującej treści:


Komunikat w sprawie analizy bibliometrycznej kandydatów do habilitacji i tytułu profesora.

Prezydium Centralnej Komisji, na wniosek Sekcji Nauk Medycznych, postanowiło zwrócić się do jednostek naukowych działających w dziedzinie nauk medycznych, farmaceutycznych oraz nauk o kulturze fizycznej, przeprowadzających postępowania o nadanie stopnia doktora habilitowanego albo tytułu profesora, o dołączanie do dokumentacji każdego postępowania szczegółowej analizy bibliometrycznej publikacji kandydata do habilitacji lub tytułu profesora (wg załączonego wzoru).

Analiza bibliometryczna powinna być opracowana przez Dział Informacji Naukowej albo odpowiednią jednostkę Uczelni lub Instytutu i podpisana przez osobę odpowiedzialną za jej sporządzenie.

Analizę należy dołączać do dokumentacji wniosków awansowych wszczętych po 1 stycznia 2009 r.

W chwili obecnej ( tzn. od 1.01.2018 r.) Centralna Komisja odstępuje od podawania wskaźnika Index Copernicus.


Warto zwrócić uwagę, że ów Komunikat został sformułowany na prośbę członków Sekcji Nauk Medycznych. Nie ma on tak dla członków tej Sekcji, jak i postępowań w tej dziedzinie nauk, bo w pozostałych to już absolutnie nie, prawnego uzasadnienia w kategoriach jakiegokolwiek wymagania. Jak członkowie tej Sekcji chcą, żeby im doktorzy i doktorzy habilitowani wypełniali załączony formularz, to jest to ich jedynie prośba. Nic z niej jednak nie wynika dla członków sekcji, w której mam zaszczyt pracować - Sekcji Nauk Humanistycznych i Społecznych.


Warto przestać wzajemnie się straszyć czy wspierać nonsensowny twór biurokratofilów, którzy zamiast czytać i oceniać pod względem jakościowym czyjeś osiągniecia naukowe (publikacje), chcą mieć jeszcze wskaźniki liczbowe. Te jednak nie są wymogiem prawnym w postępowaniach awansowych. Nie ma żadnych podstaw prawnych do posługiwania się tego typu wskaźnikami jako podstawą do rozstrzygania o tym, czy ktoś spełnia wymogi na stopień lub tytuł naukowy, czy też nie. Ministerstwo nie wydało bowiem liczbowych wskaźników, które normowałyby ten stan rzeczy. A komunikat jest tylko komunikatem, a nie normą prawną.

25 stycznia 2018

Światowy język i szpan



Otrzymałem z Uniwersytetu Preszowskiego tekst, który krąży wśród studentów i nauczycieli akademickich jako zachęcający do refleksji nad słownictwem, którym posługujemy się na co dzień. Tekst nie został opatrzony nazwiskiem autora, toteż tłumaczę go i zapisuję kursywą. Być może ktoś zna jego wersję w innym języku? Tu tłumaczenie jest z języka czeskiego.

"Rutynowo googlujemy, skypujemy, mailujemy, surfujemy po necie, uploadujemy i ściągamy aplikacje, remastrujemy, esemesujemy, chatujemy i blogujemy. Kto nie ma smartfona czy komórki to jest najzwyczajniej analfabetą, bez tabletu i facebooku jest outsiderem, a kto nie wie, czym jest instagram lub twitter, to tak, jakby go w ogóle nie było. Ilu masz dzisiaj like'ów w sieci, to tyle razy jesteś człowiekiem.

Ile osób dopuszczasz dziennie na swój profil ... Kiedyś ważny był twój polityczny profil, a dzisiaj głównym celem twojego życia jest zrobienie sobie z największym challengem ludzi selfie, jako best of, by zamieścić w sieci i zyskać jak najwięcej lajków oraz smajl'ów od swoich followers'ów.

Kto nie jest online i nie umie jeździć in-line na łyżwach, ten jest zerem, podobnie jak ten, kto nie ma własnej WEB-strony. To jest jeszcze gorsze niż być trash-youtooberem, houmersem, anorektykiem, stalkerem czy bulimikiem.

Kiedy ktoś pomyli termin hardware i software z hardporno i softporno, to nie przejmuje się tym z tego względu, że to, co dzisiaj widzimy w reklamowych spotach i piosenkarskich wideoklipach, jeszcze tak niedawno byłoby uznane za porno...

Kieszenie mamy wypełnione kartami SIM, w głowie zaś mamy PIN-y do kart płatniczych i kredytowych, gdyż płacenie cash‘em jest out. Innym level jest płatność bezdotykowa czy w internetowym banku. Współczesny słowny maglajs nie dotyczy, tylko technologii, gdyż w codziennym życiu czynimy rzeczy, które – gdybyśmy je opowiadali swojemu dwudziestoletniemu JA, to w ogóle nie rozumiałoby, o co tu go.

Przykładowo, nie kładziemy leczniczego opatrunku, ale tejpujemy (tape-plaster), nie kupujemy ubrań, ale outfity, nie troszczymy się o własny wizerunek, ale o look albo image, nie chodzimy do sklepu, ale do shoppu, shopping center, outletów, second-handów, hipermarketów, megastorów. Uwielbiane są także: teleshopping i e-shoppy oraz i-shoppy. Ważne, by nie kupić w nich fake tylko original. To jest must.

Nie uczęszczamy na kursy czy szkolenia, ale na workshopy, nie jesteśmy pracownikami, ale workholikami, nie jesteśmy wyczerpani, ale mamy syndrom burn-out, artyści nie mają pracowni, tylko show-roomy. Jedyni, którzy tego nie potrzebują, to sprejerzy, street-artist i outdoorowi performerzy, którzy mają showroom wszędzie openair.

W telewizji nie zabawiają nas piosenkarze i aktorzy, ale showmani, megastars i celebrits z dziedziny showbiznesu, a my śledzimy sitkomy, one-man show, stand-up-comedy, reality show. Remaki są w rankingu największej oglądalności number one. O nasze włosy i cerę nie troszczy się fryzjer, ale stylista i wizażysta, magicy fryzur, którzy wiedzą, co jest IN. Jak ich nie posłuchamy, to jesteśmy OUT.

Skóry nie nacieramy mleczkiem kosmetycznym, tylko aplikujemy bodymilk. Klasyczne salony piękności, w których pozwoliliśmy na to, by nas upiększono, zastąpiły już beauty-centra. Hitem jest permanentny make-up, lifting, botox, zaś detoks jest korzystnym evergreenem. Zmienia się też zakres profesji w społeczeństwie - kiedyś nieznani nam hakerzy dzisiaj są bardzo liczną grupą, która może nas całkowicie wyfuckować.

Nowością są kreatorzy, kouczowie i lektorzy czegokolwiek. Sekretarki zmieniono na asystentki, dyrektorów na menedżerów, kierowników na liderów, zespoły muzyczne mają swoich frontmenów, którzy są ubóstwiani przez teenagerów, albo stają się dla nich ikonami i idolami.

Jeszcze tak niedawno wyrzucaliśmy kasety VHS, by zastąpić je CD, a te zaś DVD ... no i teraz kopiujemy legalnie czy nielegalnie, stając się współczesnymi piratami ... Jak ktoś pali, to papierosy light, colę pijemy także light, damskie podpaski są ultra light. Ultralight są samolociki, toteż uważajcie, żeby się nie pomylić, gdyż podpaski są ze skrzydełkami. Czarownice nie latają na miotłach, gdyż występują w talkshow.

Zamiast klasycznego małżeństwa żyjemy raczej singl, gdyż nie ma czasu na neverending love story. Życie bez handsfree jest wykluczone, na pizzę czy cappucino chodzimy do pizzeri lub pubu, ważne, by jednak było tam wi-fi free zone i non smoker aerea. Nie odpoczywamy, ale relaksujemy się, nie zamawiamy biletów lotniczych, ale je bookujemy, najlepiej w grupie low cost. Wczasy kupujemy w systemie last moment lub w first minut, a przy tym muszą być all inclusive.

Nie naradzamy się, tylko konsultujemy, najczęściej z cioteczką Wikipedią lub stryjkiem Google. Nie mamy wiedzy i umiejętności, ale know-how (w czasach bezrobocia to i to best know-how jest do niczego). Dobrze jest mieć skuteczny życiowo feeling i self-couching, nie wolno nam stracić self- control i trzeba mieć wszystko zabezpieczone od strony prawnej.

Na drinka chodzimy do happy hours, żeby trochę zaoszczędzić money, a zamiast inteligentnej konwersacji z osobami wspólnie zajmującymi z nami stół gapimy się w displey inteligentnych telefonów. Jeśli w ogóle dojdzie do wymiany jakiejś informacji, to maksymalnie o tym, jakie jest hasło do wi-fi, jaką kto ma aplikację, na jakiej jest platformie i czy posiada najnowszego androida. Wyczendżujemy między sobą pendrivy, podłączymy się przez USB i wyślemy multimedialne wiadomości.

Zamiast wieczorku zorganizujemy party, w trakcie którego posłuchamy popu, haus, oldies - czy elektro. Didżeje wypełnią nasze uszy różnymi remakami. Wpakujemy w siebie finger food, bagietkę, sandwicha, tacos, burritos, hotdoga, churritos, burgera, popcorn, cheescaka, pannacottu. Kelnerki zaś są rozebrane odsłaniając klientom na swoim ciele body-painting. W końcu jesteśmy światowi."




24 stycznia 2018

Plebiscyt esemesowej Osobowości ROKU 2017


W czasach niszczenia autorytetów przez polityków i zatrudnianych przez nich hejterów, populistycznymi środkami poszukuje się osobowości, które przy tej okazji mogą zostać wyróżnione tytułem OSOBOWOŚĆ ROKU 2017 w wyniku zorganizowanego plebiscytu. Wygrywa ta osoba, która uzyska największe poparcie w plebiscycie jednej z ogólnopolskich gazet.

OSOBOWOŚCIĄ ROKU 2017 można zostać dzięki sms-om (koszt wysłania jednego=2,24, w tym VAT - oby był "szczelny") w jednej z czterech dziedzin:

1. „Osobowość Roku 2017 – Kultura”,

2. „Osobowość Roku 2017 - Działalność społeczna i charytatywna”,

3. „Osobowość Roku 2017 – Samorządność i społeczność lokalna” ,

4. „Osobowość Roku 2017 – Biznes”.

To jest bardzo dobry sondaż przed tegorocznymi wyborami samorządowymi, gdyż społeczności lokalne mogą dostrzec społeczników, osoby poświęcające się dla innych, działające bezinteresownie, charytatywnie, ale także najlepszych samorządowców. W tym ostatni przypadku zastanawiam się, czy aby nie zaczyna się już "ukryta" forma finansowania ich kampanii wyborczej.

Ciekawe, kto wymyślił te cztery kategorie? Dlaczego pominięto inne dziedziny aktywności osób na rzecz sfery publicznej, dobra wspólnego czy społeczeństwa? W gruncie rzeczy działalność społeczna i charytatywna jest bliska zaangażowaniu w zinstytucjonalizowanej samorządności czy działaniom na rzecz społeczności lokalnej.

W sferze biznesu pojawią się zapewne tylko takie OSOBOWOŚCI, które mogą być spokojne, że nie zawita do nich po ogłoszeniu wyników CBS, CBA, ABW czy Kontrola Skarbowa. Zapewne także ludzie profesjonalnej kultury, artyści, ale i animatorzy czy pracownicy domów kultury, bibliotek, usług kulturalnych itp. będą mogli mieć poczucie satysfakcji z dostrzeżenia ich aktywności twórczej i społeczno-kulturowej.

Interesujące mogą być wyniki tego plebiscytu, który jest prowadzony w trzech etapach:

a. Nominacje kandydatów (od 29.12.2017 r. od godziny 00:01 do 23.01.2018 r. do godz. 16:00);

b. Głosowanie w pierwszym, powiatowym etapie plebiscytu (od 12.01.2018 r. od godziny 12:00 do 6.02.2018 r. do godz. 21:00);

c. Głosowanie w drugim, wojewódzkim etapie plebiscytu (od 9.02.2018 r. od godziny 09:00 do 23.02.2018 r. do godz. 21:00).

Organizator zastrzega, iż Plebiscyt nie jest badaniem opinii publicznej, a podane wyniki odzwierciedlają wyłącznie ilość i treść wysłanych przez Głosujących odpowiedzi w formacie sms. Z uwagi na fakt, iż jeden Głosujący może wysłać więcej niż jedną odpowiedź, wyniki głosowania nie muszą odzwierciedlać obiektywnego zapatrywania społecznego na kwestie, których dotyczy Plebiscyt.

Zainteresowany uzyskaniem autopromocji w tym plebiscycie może zgłosić siebie samego! W tym jednak przypadku nie przysługuje mu prawo wycofania kandydatury z plebiscytu, jak się zorientuje, że nikt nie chciał wydać chociaż na jednego SMS-a. W sytuacji, kiedy jest on zgłaszany przez jakiegoś wnioskodawcę, a potem się wycofa z udziału w plebiscycie, to organizator nie zwróci glosującym kosztów za sms-y.

Jest jeszcze zastrzeżenie ze strony organizatora plebiscytu: "(...) uwzględniane będą jedynie głosy wysyłane za pomocą telefonu komórkowego za pośrednictwem sieci polskich operatorów telefonii komórkowej korzystających z polskich zasobów numeracji, w szczególności nie będą uwzględniane SMS wysyłane za pomocą bramek oraz komunikatorów internetowych, a także stacjonarnych aparatów telefonicznych, w tym aparatów telefonicznych przeznaczonych do użytku publicznego Internetu."

Nauczyciele akademiccy, którzy są związani własną aktywnością zawodową czy/i społeczną z jedną z czterech dziedzin - w sytuacji wygrania plebiscytu - mogą wykazać się odpowiednią nagrodą w postępowaniu habilitacyjnym czy na tytuł naukowy profesora. Ciekawe, kto będzie miał bogatszych głosujących. Uczestnik plebiscytu może bowiem oddać dowolną liczbę głosów, przy czym każdorazowe kolejne wysłanie SMS pod wskazany numer powoduje ponowne pobranie opłaty w wysokości 2,46 zł brutto. Nominowany wraz z rodziną, bliskimi, znajomymi, byle względnie bogatymi, może zabiegać o popierające go sms-owe głosy, ale i wysyłać je na siebie.

Nagrody dla zwycięzców poszczególnych etapów są następujące:

Nagrody w Plebiscycie

1. Zwycięzcy etapu powiatowego (I miejsce) w poszczególnych powiatach i kategoriach otrzymają pamiątkową statuetkę.

2. Laureaci etapu wojewódzkiego otrzymają następujące nagrody:

1. miejsce:

- elegancki dyplom na drewnie w etui

- weekendowy pobyt dla dwóch osób w hotelu

2. miejsce:

- elegancki dyplom na drewnie w etui

- weekendowy pobyt dla dwóch osób w pensjonacie

3 miejsce:

- elegancki dyplom na drewnie w etui

- weekendowy pobyt dla dwóch osób w pensjonacie.

No to, do telefonów! Zafundujmy elegancki dyplom i pobyt OSOBOWOŚCI w pensjonacie wraz z drugą osobą. Jak zabawa, to zabawa. Wysłałem już sms-y na dwóch kandydatów z dwóch różnych województw z nadzieją, że wygrają, a jak nawet nie dostaną nagrody, to chociaż o nich napiszą w gazecie i świat się o nich dowie.

23 stycznia 2018

Niektóre paradoksy kolejnej wersji projektu Ustawy 2.0


Wczoraj miała miejsce prezentacja projektu ustawy „Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce”. "699 dni – tyle trwały przygotowania projektu ustawy mającej zmienić oblicze polskiej nauki i szkolnictwa wyższego. Końca dobiegła właśnie ostatnia tura konsultacji, po której Jarosław Gowin, wicepremier i minister nauki i szkolnictwa wyższego, przedstawił wyniki prac legislacyjnych resortu."

Każdy będzie czytał i analizował ów projekt ze swojej perspektywy, biorąc pod uwagę pełnione role w środowisku akademickim czy lokowane w nim nadzieje lub zobowiązania. Minister Jarosław Gowin musi przekonać Radę Ministrów do przedłożenia tego projektu Sejmowi. Trudno jest teraz wyrokować, co z tym dokumentem stanie się w Parlamencie, a potem w Senacie. Lobbyści już są w blokach startowych... Koncentruję swoją uwagę na sprawach, które wydają się paradoksalnymi, miejscami wątpliwymi czy zdumiewającymi.


Paradoks 0: Ministerstwo postanowiło włączyć wszystkie ustawy dotyczące nauki, szkolnictwa wyższego i nadawania stopni naukowych i tytułu naukowego w jedną, która zapewne dlatego nosi tytuł 2.0;

Paradoks 1: Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym, wielokrotnie nowelizowana, ale znacząco w 2011 r. nie zawierała aksjonormatywnej preambuły, co wynikało z postulatów opozycji I fali "Solidarności", by przestać traktować szkolnictwo wyższe i naukę jako instrument do zmian światopoglądowych w kraju. Tymczasem projekt Ustawy 2.0 z 22.01.2018 r. wprowadza przed zagadnieniami ogólnymi teleologię i aksjologię, czyli zapisy określające ideologiczno-normatywny charakter szkolnictwa wyższego i nauki, w tym kierunki ich rozwoju, cele, wartości i pryncypia. Stwierdza się m.in.

Podstawą systemu szkolnictwa wyższego i nauki jest wolność nauczania, twórczości artystycznej, badań naukowych i ogłaszania ich wyników oraz autonomia uczelni ale... wolność ta jest ograniczona ukrytym przymusem publikowania rozpraw naukowych, czyli ogłaszania wyników badań w języku angielskim;

Paradoks 2: – każdy uczony ponosi odpowiedzialność za jakość i rzetelność prowadzonych badań oraz za wychowanie młodego pokolenia, ale pomimo udowodnionego plagiatu nie ma możliwości pozbawienie akademika tytułu naukowego profesora. Nie wolno mu się nim jedynie posługiwać... w szkolnictwie państwowym, bo w prywatnym.. a jakże, z pocałowaniem w rękę. Psycholog czy socjolog preparując pod zamówienie polityczne raport badawczy dotyczący np. "reformy szkolnej" nie ponosi żadnej odpowiedzialności;

Paradoks 3: – uczelnie oraz inne instytucje badawcze realizują misję o szczególnym znaczeniu dla społeczeństwa: wnoszą kluczowy wkład w innowacyjność gospodarki, przyczyniają się do rozwoju kultury, współkształtują standardy moralne obowiązujące w życiu publicznym. Dość łatwo można zauważyć, że skoro już określa się cele i polityczne warunki ich realizacji, to dlaczego nie ma tu mowy o ustroju demokratycznym, społeczeństwie obywatelskim czy społeczeństwie wiedzy, natomiast eksponuje się rolę gospodarki i kultury?

Jest dobra zmiana. Nareszcie usunięto nonsensowną w poprzedniej ustawie kategorię obszarów wiedzy. Teraz badania naukowe i prace rozwojowe prowadzi się w dziedzinach nauki i dyscyplinach naukowych, ale - podobnie jak miało to miejsce za rządów Barbary Kudryckiej - to: "Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki określi, w drodze rozporządzenia, dziedziny nauki i dyscypliny naukowe oraz dyscypliny artystyczne, mając na uwadze systematykę dziedzin i dyscyplin przyjętą przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD).

Paradoks 4: Uczelnia prowadzi studia na co najmniej jednym kierunku, ale "Kształcenie prowadzi się w dziedzinach nauki i dyscyplinach naukowych lub dziedzinie sztuki i dyscyplinach artystycznych." Uczelnia kształci w ramach dziedzin i dyscyplin naukowych, ale żeby to czynić musi prowadzić kształcenie na co najmniej jednym kierunku. To oznacza, że znowu będzie kilkaset kierunków kształcenia, które nijak się mają do dyscyplin naukowych pozorując ich naukowy status, byle tylko naciągnąć studentów (klientów) na studia;

Paradoks 5: "Polityka naukowa państwa jest dokumentem strategicznym...", czyli autor tego zdania traktuje politykę naukową państwa jako dokument, a nie na odwrót;

Paradoks 6: "Realizacja polityki naukowej państwa podlega ewaluacji nie rzadziej niż raz na 5 lat", ale nie określono, jaki to organ będzie ewaluował realizację tej polityki i jaki to ma związek z oceną parametryczną jednostek akademickich?

Paradoks 7: "Art. 7. 1. System szkolnictwa wyższego i nauki tworzą: (...)", ale pominięto tu zapowiedzianą ustawą Radę Doskonałości Naukowej;

Paradoks 8: "Art. 11. 1. Podstawowymi zadaniami uczelni są: (...) 3. prowadzenie działalności naukowej, świadczenie usług badawczych (...)", czyli świadczenie usług badawczych nie musi być podporządkowane rygorom metodologii badan naukowych;

Paradoks 9: "Art. 11. 1. Podstawowymi zadaniami uczelni są (...): 9. wychowywanie studentów w poczuciu odpowiedzialności za państwo polskie, tradycję narodową, umacnianie zasad demokracji i poszanowanie praw człowieka", czyli osoby dorosłe - podobnie jak miało to miejsce w okresie socjalizmu - będą wychowywane w poczuciu... . Szkoda, że autor tego zapisu nie określił, jaki rodzaj demokracji mamy umacniać i dlaczego te kwestie nie znalazły się w preambule do Ustawy, a w zadaniach uczelni?

Jak rozumiem, dorosłe, studiujące w uczelniach osoby - zdaniem resortu nauki i szkolnictwa wyższego - są niewychowane, a zatem nauczyciele akademiccy, a może i cała wspólnota będą te istoty wychowywać. Ba, Art. 115. wskazuje nauczycielom dydaktycznym i badawczo-dydaktycznym, że do ich podstawowych obowiązków (...) należy kształcenie i wychowywanie studentów lub uczestniczenie w kształceniu doktorantów. Życzę im powodzenia a od pracowników badawczych będę oczekiwał zdiagnozowania wyników tego procesu;

Paradoks 10: Skoro "Zadaniem uczelni publicznej prowadzącej kształcenie w zakresie nauk medycznych lub nauk o zdrowiu albo w zakresie nauk weterynaryjnych może być także uczestniczenie w sprawowaniu opieki medycznej albo weterynaryjnej w zakresie i formach określonych w przepisach o działalności leczniczej albo przepisach o zakładach leczniczych dla zwierząt...", to dlaczego nie pomyślano o dzieciach i młodzieży i nie zapisano takiego samego przywileju w prowadzeniu przez wydziały pedagogiczne przedszkoli, szkół podstawowych, średnich i zawodowych?

Paradoks 11: Skoro uczelnią publiczną jest utworzona przez organ państwa szkołą wyższa, to na czym polega jej publiczny charakter? Czyż nie jest to szkoła państwowa?

Paradoks 12: "Art. 28. 1. Do zadań senatu należy: (...) 6) nadawanie stopni naukowych i stopni w zakresie sztuki"

Paradoks 13: "Art. 31. 1. Przewodniczącym senatu jest rektor", czyli organ władzy wykonawczej przewodniczy organowi władzy ustawodawczej;

Paradoks 14: Polska Akademia Nauk powołana do prowadzenia tylko i wyłącznie badan naukowych prawo do kształcenia, bowiem "Art. 60. 1. Uczelnia może prowadzić studia wspólne z inną uczelnią, instytutem PAN,(...).

Paradoks 15: Art. 68. 1. W programach studiów przygotowujących do wykonywania zawodów:(...) 11) nauczyciela – uwzględnia się standardy kształcenia", ale standardy zatrudnienia w tym zawodzie określa już inny resort - w przypadku tej profesji - Ministerstwo Edukacji Narodowej. MNiSW zabezpiecza wprawdzie standardy kształcenia dla studiów na kierunkach przygotowujących do wykonywania m.in. zwodu nauczycielskiego, ale nie ma wpływu na określenie warunków w sferze wykształcenia do zatrudniania w tym zawodzie;

Paradoks 16: Ministrowi zależy na tym, żeby polscy naukowcy rywalizowali z uczonymi skali światowej, ale ich płacę określa w relacji do przeciętnego wynagrodzenia w Polsce;

Paradoks 17: Stosunek pracy z profesorem tytularnym w uczelniach publicznych (państwowych) wygasał wraz z ukończeniem przez niego 70. roku życia. Ustawa 2.0. określa, że wiek emerytalny nauczyciela akademickiego wynosi 65 lat. Na uczelniach niepublicznych może on trwać aż do wygaśnięcia profesora. Jak to się ma do troski o jakość kształcenia i prowadzenia badań naukowych?

Paradoks 18: Powraca - wprawdzie fakultatywnie - kolokwium habilitacyjne w zakresie osiągnięć naukowych habilitanta. Ciekawe, czym będzie uzasadniana potrzeba/konieczność/chęć przeprowadzenia kolokwium habilitacyjnego?

Paradoks 19: W miejsce Centralnej Komisji Do Spraw Stopni i Tytułów powołuje się Radę Doskonałości Naukowej, której zadania są doskonale i naukowo zbieżne z dotychczasowym organem. Tym, co jest tu istotną różnicą, to poszerzenie o doktorów habilitowanych akademików, którzy mogą być i przez których mogą być nominowani do tego organu.































22 stycznia 2018

"Trochę filozof, a trochę czarodziej, ktoś w rodzaju szamana"



To cytat z książki Roberta Fulghuma pt. "Wszystkiego, co naprawdę muszę wiedzieć, dowiedziałem się w przedszkolu" ("All I Really Need to Know I Learned in Kindergarten",
Villard Books, New York 1988):

„W fabryce bajek mojej fantazji wyobrażam sobie, że gdybym miał dziadka, byłby stary, mądry i naprawdę wspaniały. Trochę filozof, a trochę czarodziej, ktoś w rodzaju szamana”. Idealnie trafia w istotę docenienia roli nie tylko dziadków, ale kto wie, czy nie przede wszystkim babć, bo to one stanowiły o tym, co jest w rodzinie najważniejsze.

Prawdopodobnie od 1964 roku obchodzimy w Polsce w dniu 21 stycznia Dzień Babci, zaś nieco później, bo dopiero na początku lat 80. XX w. pojawił się też Dzień Dziadka, który przypadł na 22 stycznia. Podobno pomysł utworzenia tak rodzinnego święta został zainicjowany przez redakcję wysokonakładowego tygodnika "Kobieta i Życie", by w ten sposób uhonorować aktorkę Mieczysławę Ćwiklińską. Podziwiano tę aktorkę za jej teatralną rolę babki w spektaklu Alejandro Casona pt. „Drzewa umierają stojąc”. Niektórzy doszukują się korzeni tego święta w zwyczajach amerykańskich i kanadyjskich rodzin, w których celebruje się je łącznie (National Grandparents Day) w pierwszą niedzielę września po Święcie Pracy. Tego typu okolicznościowe święto nie ma jednak międzynarodowego charakteru, aczkolwiek obchodzone jest w niektórych krajach.

W Polsce zostało bardzo dobrze przyjęte przez społeczeństwo, w tym środowisko pedagogów przedszkolnych, dla których stało się znakomitą okazją do poszerzenia współpracy z domem rodzinnym dzieci o tak wyjątkowych opiekunów. Dzień Babci i Dziadka w tych placówkach obchodzony jest łącznie z taką samą radością i twórczym zaangażowaniem jak Dzień Dziecka, Dzień Matki czy Taty.  Dziadkowie bowiem wykazują największe zainteresowanie i troskę o najmłodsze pociechy, kiedy rodzice są zajęci własną pracą zawodową. To babcia lub dziadek najczęściej odprowadzają maluchy do przedszkola i przyprowadzają z niego do domu, zostają z nimi w czasie choroby czy oświatowych ferii, kiedy są już na emeryturze, wolni od zawodowych stresów i ustawicznego braku czasu. Potrafią wsłuchać się w potrzeby wnucząt towarzysząc im w realizacji celów bliskich i dalekich, we wspólnym poznawaniu otoczenia,  wspinając się z nimi po górach czy spacerując po parku, ucząc jazdy na rowerze czy pływania w basenie.


Nikt w otoczeniu małego dziecka nie zna lepiej od dziadków telewizyjnych bajek czy znaczenia dziecięcych kolekcji kamyków, muszelek czy koników Pony. Wspólne przeżycia, zabawy, rozmowy, uczenie nowych umiejętności sprzyjają wyjątkowej i odwzajemnianej miłości, solidarności, lojalności oraz zrozumieniu. W kontaktach dziadka z wnukiem stają się możliwe partnerskie interakcje, międzypokoleniowa przyjaźń, ontologiczna równość, szczerość i otwartość. Subtelny urok wzajemnych relacji staje się pomostem między pedagogiką przymusu a pedagogiką swobody, o którą coraz silniej dopominają się dzieci. Bywa, że są wzajemnie w czymś bezradni lepiej się dzięki temu rozumiejąc i wspomagając zarazem. W dobie nowych mediów to wnuki wprowadzają dziadków w świat elektronicznej komunikacji i wirtualną rzeczywistość.

Właśnie dlatego bezgranicznie kocha się babcię i dziadka, bo oni pozwalają na więcej niż rodzice, ale i potrafią skuteczniej wyegzekwować od maluchów, by przestrzegały higieny, odpowiednio się odżywiały, poznawały normy i zwyczaje, które zbliżają ludzi do siebie. Dziakowie obdarzają wnuki wyjątkową miłością stanowiąc bezcenną dla nich pomoc we wsparciu osobistego rozwoju. Potrafią łączyć życiową mądrość z wyjątkową tolerancją na te zachowania wnucząt, które drażnią rodziców. Komu, jak nie dziadkom powierza się swoje najgłębsze tajemnice, troski, nadzieje czy  zmartwienia?  


Tak jak dzieciom potrzebni są w ich rozwoju dziadkowie, tak też w życiu  najstarszych członków rodziny wnuki nadają im nowy sens życia opóźniając proces fizycznego i umysłowego starzenia się. Stają się dla nich szansą na pokonywanie kryzysu upływającego wieku życia, odczuwalne słabości ciała oraz nieuniknioność problemów emocjonalnych np. poczucia zagubienia, osamotnienia czy prawdziwego niepokoju. To wnuki i prawnuki przełamują u dziadków poczucie stagnacji, rutyny czy braku pasji, sprzyjają zerwaniu z zamknięciem się w sobie czy wytwarzają u nich „energię motywacyjną”. Dzień Babci i Dziadka jest znakomitą okazją do wyrażenia przez najmłodszych członków rodziny wdzięczności za ich tak wieloraką OBECNOŚĆ, która jest im bezinteresownie odwzajemniana nie tylko od święta np. w Dniu Dziecka.

W XXI wieku to uniwersytety stały się łącznikiem wszystkich pokoleń. Tak wnuki, jak ich dziadkowie korzystają z autoedukacyjnych ofert laboratorium kultury jakim jest Uniwersytetu Dziecięcy i Uniwersytet Trzeciego Wieku. Uczestnicząc w zajęciach mogą wzajemnie pochwalić się indeksem wraz z odnotowanymi w nim osiągnięciami: wnuki - w zakresie nowej wiedzy i umiejętności, a dziadkowie - w samoodnowie i eksploracji możliwego powrotu do dzieciństwa. Wszyscy doświadczają wartości związane z kształceniem, a to przecież ma służyć także rewizji i/lub  wzmocnieniu własnej tożsamości.  Dzień Babci i Dziadka jest doskonałą okazją do refleksji nad sensem tego, co już przeżyliśmy, i tego, co jeszcze jest przed nami.