Wyższe szkoły profanum

Istotnie, w wyższym szkolnictwie prywatnym nadchodzi czas odsłaniania jego profanum w rozumieniu zamachu na sacrum akademickości w wyniku fizycznego lub
symbolicznego jej zbezczeszczenia, znieważenia czy zhańbienia.

W jednych szkołach proces ten miał charakter uprzedniego budowania akademickiego "sacrum" zgodnie z założonymi wartościami, kreowania swoistego rodzaju festynu akademickości, radości studiowania i kształcenia, który z biegiem czasu lub już u samych podstaw tworzenia, bez pielęgnowania akademickiego fundamentu musiał przeistoczyć się w kryzys, a w niektórych tzw. "wsp" nawet w istną katastrofę. W wielu szkołach profanum było od samego ich początku: albo w skrywanej przed opinią publiczną mentalności ich założyciela (-li), albo w sposobie organizacji szkoły, prowadzonego do niej naboru kadr akademickich czy w lekceważeniu fundamentalnych ogniw procesu kształcenia i badań naukowych.

Dzisiaj widoczny jest odwrót od "świętowania", bo jak tu cieszyć się z upadku, z dna, którego musiała sięgnąć grupa założycielska lub inny podmiot prawny, wykorzystywana (często do niezgodnych z prawem celów)administracja 'wsp", lekceważona w niej kadra, oszukiwani studenci i/lub zmanipulowana opinia publiczna? Następuje proces naturalnej samolikwidacji, która jest wymuszona procesami tylko pozornie lub częściowo mającymi charakter zewnętrzny w stosunku do podmiotów prowadzących te szkoły. Niektórzy właściciele takich wyższych szkół pseudosu, wyższych szkół pozoru, partactwa czy profanum oddają wynajmowane lokale, sprzedają posiadane działki, część swojej infrastruktury, by spłacać zaciągnięte kredyty i powiększające się wobec ich pracowników długi.

Wielokrotnie o tym pisałem przez ostatnie prawie pięć lat, bo tyle czasu prowadzę swój blog. Niestety, coraz częściej dowiadujemy się o niepłaceniu przez założycieli tych "wsp" składek ZUS-owskich, obniżaniu honorariów za prowadzenie zajęć lub odraczaniu płatności, manipulowaniu danymi statystycznymi w sprawozdaniach, o wyprzedaży sprzętów (służbowych samochodów, mebli i elektroniki), by jeszcze - jak tylko najdłużej się da - wyłudzać kasę od naiwnych studentów, oferując im w zamian "produkt" coraz niższej jakości, wmawiając im, że studiują w wyższej szkole. Owszem, studiują, czyli (prze-)bywają w wyższej szkole profanum.

Dopiero teraz odsłaniana jest prawda o mechanizmach fikcji i pozoru, o tworzonych hurtowniach dyplomów i w niektórych przypadkach rozsianych po kraju ich logistycznych centrach (wydziałach zamiejscowych, filiach itp.). Jeszcze trwa przysłowiowe "malowanie trawy na zielono", bo tego niektórzy właściciele nauczyli się w okresie PRL, a inni nadal uczą się od doradców, prawników, pseudo szkoleniowców. To ci ostatni tworzą różnego rodzaju agencje szkoleń i promocji cwaniactwa, omijania prawa, by pod szyldem eksperckich kursów w zakresie szkolnictwa wyższego oferować wiedzę z zakresu manipulacji i wyłudzeń. Niektórzy są ukrytymi lobbystami w organach władzy centralnej, bo i w pakiecie swoich usług mają ochronę oszustów. Jeszcze długo polskie szkolnictwo wyższe nie wydobędzie się z zapaści, którą wspierali przez lata także niektórzy politycy.

Ciekawe, kto i kiedy zbada powiązania między władzą, lobbystami, prawnikami i pozarządowymi edukatorami tych, którzy tworzyli wyższe szkoły profanum? Historycy pedagogiki szkoły wyższej będą mieli o czym pisać za kilkadziesiąt lat, o ile już nie trwa czyszczenie niektórych danych. Pozostaje jednak pamięć społeczna świadków wydarzeń, często ofiar systemu akademickiego kłamstwa. Ta jest spisywana przez pedagogów, którzy prowadzą w tym sektorze niezależne badania.

Na szczęście są także w sektorze niepublicznym prawdziwe "świątynie" wiedzy, szkoły akademickiej sztuki badań i debat naukowych, które śmiało konkurują z uniwersytetami i publicznymi akademiami.

Christmas Story

Dr Małgorzata Miksza - Przewodnicząca Polskiego Stowarzyszenia Montessori - przesłała swój przekład tekstu Marii Montessori o Bożym Narodzeniu (Christmas Story, (w): The Child in the Church, London 1930, s. 165 – 167). Jak powiedzieliby harcerze - to piękna, krótka gawęda okolicznościowa.

Współpracownik Montessori i autor jej biografii - M. Standing pisał, że być może czytelnicy, zwłaszcza matki i wychowawcy, chcieliby się dowiedzieć, w jaki sposób ta wyjątkowa pedagog wyjaśniała małemu, trzyletniemu dziecku, które mieszkało w tym samym, co ona domu – Święty Wieczór i mszę o północy (w Polsce: Pasterkę, przyp. M. Miksza).


Maria Montessori brała maleństwo na kolana i tak rozpoczynała opowieść:

„Gdy wczoraj czuwałeś, czekając na ten szczególny czas, zauważyłeś, że rozbłysły wszystkie światła w całym domu. A gdy szukałeś mamusi, nie znalazłeś jej w pokoju, lecz ujrzałeś, że jej łóżko było zasłane. Gdy chciałeś mnie odszukać, sytuacja była podobna…


Kiedy wszedłeś na górę, by odszukać na poddaszu panienkę Lornę, zauważyłeś, że cała klatka schodowa jest oświetlona, ale i jej w pokoju nie było. Tam także łóżko było nie tknięte. Gdyś zatem wyjrzał przez okno, zobaczyłeś setki, setki ludzi wędrujących w środku nocy w jednym kierunku.

Zauważyłeś, jaka ogromna cisza nastała, a dzwony zadzwoniły: bim –bam, bim – bam! Wszystkie okna w okolicznych domach były oświetlone.
Co to wszystko znaczyło? Co się wydarzyło? Dokąd podążali ci wszyscy ludzie?

Dlaczego dzwoniły dzwony w środku Cichej Nocy? Chciałabym ci zatem opowiedzieć, jak wspaniała rzecz się wypełniła”.


-Tu zabłysły oczy opowiadającej, lecz powstrzymała się przed radosnym podnieceniem.


„W tym jest istota rzeczy. Tak oto się wydarzyło, Dziecię Jezus się narodziło, zatem wszyscy ludzie idą do Niego aby Go ujrzeć i pokłonić się przed Nim nisko i pomodlić się do Niego”.


Potem opowiadała dziecku historię o pasterzach i aniołach, którzy się pojawili i śpiewali „ Gloria…”. Potem grali Mu kolędy na fujarkach, jak czynią to pasterze…

W następnych latach opowiadała dziecku tę samą historią w taki sam sposób i w następnych latach także. Dziecko bardzo pokochało tę historię. Często miało w zwyczaju mówić:

„Proszę, opowiedz mi, jak poszedłem na górę i jak łóżko mamy było zasłane, i jak twoje łóżko było zasłane i…”.

Święta z głębokim i autentycznym przesłaniem

W związku ze zbliżającą się nocą szczęśliwego rozwiązania kieruję do Czytelników, Studentów, Nauczycieli, Pedagogów, Bliskich i Obcych, Przyjaciół i Antagonistów, Naukowców i Oświatowców - najserdeczniejsze życzenia: odczytywania dziecka jako znaku Boga, przychodzącego na świat w uniżeniu i ubóstwie, by stanąć po stronie godności każdego człowieka, o czym tak pięknie pisze Jerzy Libert:

A mały Chrystus smutny w drzwi patrzy i czeka
By pośród witających zobaczyć Człowieka...

Życzę refleksji nad fundamentami chrześcijańskiego życia i wiary, odczytywania betlejemskiej opowieści z Ewangelii, radowania się wspólną obecnością Bliskich, przeżywania tradycji łamania się opłatkiem na znak wspólnoty i przyjaźni, by wypowiadane – być może nawet „milczeniem” - życzenia były wyrazem czułości naszych serc i wrażliwości myśli na drogę, którą każdy z nas podąża ku sobie znanym i stawianym celom. Jak pisał ks. Jan Twardowski:

Oby się wszystkie trudne sprawy
Porozkręcały jak supełki
Własne ambicje i urazy
Zaczęły śmieszyć jak kukiełki.

Sięgnijmy w czasie tych pięknych Świąt do tajemnicy naszego istnienia, uwolnieni od bieganiny za wartościami, z których nie wszystkie stanowią o trwałości i wartości życia. Niech wspólne kolędowanie buduje nasze więzi, a świąteczne ciepło i skupienie odsłania misterium spotkania z Nowonarodzonym. Niechaj wszystkie spotkania niosą radość, spokój, szacunek, życzliwy uśmiech, a także pomocną dłoń, by nie zabrakło ludzkiej obecności i miłości, gdy ta Maleńka Miłość ma zagościć wśród nas. Dużo zdrowia, sił i nadziei na lepsze - a przy tym – jak śpiewa Grzegorz Turnau:

Bądźcie czujni i ostrożni,
Gdy się rodzi Dżizys,
Aby się Wam przy okazji
Nie zakradł gdzieś kryzys,
Jego wcale Wam nie życzę,
Nie życzę nikomu,
I niech Pan nastanie, Radość
I Miłość w Twym domu!

Na Święta Bożego Narodzenia życzę Wam i Najbliższym gwiazdki z nieba, która sprawi, że będziecie zawsze szczęśliwi, uśmiechnięci, spokojni. Niech się Wam darzy!


Dziękuję wszystkim pamiętającym i nadsyłającym swoje życzenia drogą elektroniczną i tradycyjną. Gorące podziękowania kieruję do Czytelniczki bloga, która podzieliła się ze mną wyjątkowym darem, jakim jest zapis w pamiętniku Jej Cioci o wigilijnych tradycjach na Kresach.

Przeczytajcie ten opis, gdyż owe wspomnienia stanowią żywy obraz wyjątkowego miejsca i Ludzi, o których pamięć jest dla nas zadumą nad NASZĄ historią...

"Zawsze był śnieg. Po prostu nie pamiętam Świąt bez śniegu., choinki, ryby, kutii... Zjeżdżała się cała rodzina, więc przygotowania trwały ze 3 tygodnie. Najpierw było świniobicie. Już wtedy wszędzie leżał śnieg i jak się gdzieś sanną jechało to widziało się co raz jakby małe ogniska, gdzie gospodarze słomą opalali świńską szczecinę. W dzieżach, nieckach marynowało się szynki, polędwice, boczek i mięso na kiełbasy. Kiszki piekło się na ciętej słomie żytniej w blachach. Aromaty rozchodziły się w około. Wspaniałe! Częstowało się znajomych, dawało do domu Maryni czy Kateryni, które malowały wapnem ściany czy robiły większe pranie. Gdy listonosz Semcio wracał z pustą torbą też dostawał co tam było.

Ważne żeby wybielić całe wnętrze domu, wyczyścić szyby w oknach, wysmarować naftą ramy okienne, drzwi- wszytko musiało lśnić. Bielizna pięknie uprana i wykrochmalona suszyła się na mrozie w sadzie między drzewami. Przed samymi świętami piekło się cały piec chleba, potem bułki w blachach. Potem makowce, kruche, placki z jabłkami, zawijańce w drożdżowym cieście, pierniki, czasem nugaty i całe stosy pysznych herbatników. Raczej nie było serników bo krowy w zimie już zacielone nie dawały dużo mleka.
Tato przed wigilią przynosił ze stodoły cztery snopy zboża i ustawiał je przy łóżkach. Przy moim zawsze stał snop pszenicy, tak do Sylwestra. Razem ze świerkową choinka roznosiły wspaniały, niezapomniany aromat...

Ryby przywożono ze Zbaraża. Przeważnie szczupaki, przyrządzane "po żydowsku". Kutia - z miodem i bakaliami - musiała być obowiązkowo na polską wigilię i potem na ruską. Tato brał podczas wigilii całą makutrę z kutią i zamachiwał się na sufit. Kutia musiała się do sufitu przykleić - znaczy to, że będzie "pożytek" w nowym roku. Przyklejony wzór zostawał tak aż do następnego bielenia ścian przed Wielkanocą.
Stół, na którym położono siano przykrywano białym obrusem. Na stole paliła się świeca i leżał na talerzu opłatek z grudkami miodu. Ojciec zaczynał od modlitwy, do której klękaliśmy wszyscy wokół stołu. Tato składał każdemu odpowiednie życzenia, wszyscy całowaliśmy go w rękę. Potem siadaliśmy do zupy grzybowej, barszczu z uszkami, ryby, pierogów, gołąbków - wszystkiego po trochu. Po kolacji śpiewaliśmy kolędy i pastorałki a ociec lub brat wynosił bydłu do żłobów opłatek.

Później szło się do wujostwa Soleckich złożyć życzenia i porozmawiać, czy też czego spróbować. Wujek w słomę przyniesioną na podłogę rozsypywał orzechy włoskie, dorzucając po parę grosików i dzieci miały czego szukać. Taka to była zabawa. Pojawiali się też kolędnicy. Przychodzili z szopką. Wbiegał diabeł i Żyd garbaty, często z tego garba wystawała słoma. Na krzesłach dostojnie siadał Herod ze świtą, anioł nad nimi na stołku. Rymowane śpiewanie, dzwoneczki, becząca koza, dużo dowcipnych odzywek, dużo radości i krzyku ale też chwile podniosłe. Dla dzieci egzamin z pacierza i grzeczności. Na koniec wspólna kolęda, poczęstunek i koniecznie nagroda pieniężna.

Przed dwunastą wszyscy szli na pasterkę. Jak było bardzo śnieżnie to zaprzęgało się konie w duże sanie. Rozbrzmiewały wspaniałe koncerty, bo było u nas sporo dobrych głosów. Śpiewał chór i cały Kościół. Co rok dochodziła nowa kolęda czy pastorałka a w czasie wojny miały dającą do myślenia treść, przejmującą do głębi znękane w tym czasie serca i dusze. Panowało wielkie zrozumienie, solidarność, patriotyzm najszczerszy..."

Profil pedagogiczny nauk o wychowaniu

Jeśli pisać w okresie świątecznym o pedagogice, to najlepiej wskazując na rozprawę naukową, która znakomicie wpisuje się w nurt myślenia chrześcijańskiego, a w tym przypadku personalistycznego. Mam tu na uwadze najnowszą monografię naukową, ks. dra hab. Mariana Nowaka, prof. KUL pt. Profil pedagogiczny nauk o wychowaniu. Studium z odniesieniami do pedagogiki pielęgniarstwa (KUL, 2012, ss. 651), która jest dowodem na mistrzostwo akademickiego pisarstwa.

Od kilkunastu lat ks. dr hab. M. Nowak należy do czołówki nie tylko polskiej pedagogiki, gdyż swoim udziałem w międzynarodowych projektach badawczych, w konferencjach zagranicznych staje się ambasadorem najlepiej pojętej humanistyki o polskich korzeniach, kontynuatorem najznakomitszych twórców całego XX wieku, który pogłębia i utrwala jej naukowy status w środowiskach uniwersyteckich i szeroko pojmowanej sferze publicznej. Nic dziwnego, skoro reprezentuje Katolicki Uniwersytet Lubelski, w którym w 1920 r. powstała pierwsza w wolnej II Rzeczpospolitej Katedra Pedagogiki (kierowana przez prof. Zygmunta Kukulskiego (kierował nią do 1939 roku).

Sam zresztą tak o tym pisze w jednym ze swoich artykułów: W nauczaniu akademickim, tradycja ukonstytuowała wielorakie formy i sposoby realizowania zarówno uniwersyteckiej dydaktyki, jak i prowadzenia naukowych poszukiwań: wykłady, konwersatoria, ćwiczenia, podlegające jeszcze dalszym podziałom i zróżnicowaniom (np. wykłady otwarte, kursoryczne, odczyty). (…) To właśnie wspólnota seminarium naukowego najwyraźniej ukazuje, że chociaż wyniki naukowych badań mają ze swej natury charakter obiektywny i rzeczowy, to jednak dopiero wspólnota tego seminarium pomaga dostrzec istotnie humanistyczny wymiar wszelkiej wiedzy: jej znaczenie dla zrozumienia człowieka i wpływ na proces jego dojrzewania. (Wczoraj i dziś pedagogiki uniwersyteckiej, w: Wczoraj, dziś i jutro pedagogiki uniwersyteckiej w świetle twórczości Stefana Kunowskiego, red. K. Braun, M. Łobacz, A. Rynio, Lublin: Wydawnictwo KUL 2010, s. 26).

Rozprawa ks. M. Nowaka stanowi o wyjątkowej wartości warsztatu naukowo-badawczego. W dobie, kiedy coraz częściej mamy do czynienia z marginalizowaniem przez polityków, przedstawicieli innych nauk, władzy, media, także resortu nauki i szkolnictwa wyższego roli humanistyki, w tym szczególnie pedagogiki jako nie-nauki, para-nauki czy niewiele przydatnej praktyce oświatowej i gospodarce wiedzy, podejmuje się trudu wykazania tożsamości pedagogiki rozumianej jako nauka/wiedza o wychowaniu i kształceniu człowieka, jako studium o człowieku (za Mario Gennari). Bierze pod uwagę zarówno specyfikę działalności wychowawczej, dydaktycznej i opiekuńczej, jako przedmiotu badań pedagogiki, jak i myślenia pedagogicznego z jego możliwymi – syntetyzującymi perspektywami i podejściami poznawczymi (profil genetyczny, antropologiczny, historyczny, psychologiczny, społeczny i ekonomiczny) oraz aplikacyjnymi.

Autor tego monumentalnego dzieła odkrywa w ramach prowadzonych przez lata badań z pozycji pedagogiki ogólnej to, co stanowi o istocie, swoistości tej nauki, nawiązując do metodologii badań fenomenologicznych i najlepszych tradycji kontynentalnej Geisteswissenschaftliche Pädagogik, czyli pedagogiki humanistycznej, duchowej, odróżniającej swoje badania od nauk przyrodniczych. Korzysta przy tym z rozwijanego przez siebie paradygmatu badan systemowych, co szczególnie uwidacznia już w samym tytule książki posługując się pojęciem „profil”.

Jego studium jest odsłanianiem profilu pedagogicznego związanego z naukami o wychowaniu na przykładzie działalności pielęgniarskiej, a więc tego zawodu służby publicznej, który jest zbliżony do pedagogicznego jako zaangażowany w służbę drugiemu człowiekowi. Co jest niesłychanie ważne, to przeciwstawia się temu, z czym mieliśmy do czynienia także w odniesieniu do zawodu pedagogicznego, a mianowicie uważaniu go za posługę służebną wobec kogoś (władzy) czy czegoś (systemu ideologicznego), podczas gdy oba zawody są suwerenne.

Jak pisze: Pielęgniarstwo jest elementem systemu ochrony zdrowia i w tym sensie ma też własne cele, zadania i funkcje, wśród których chcemy wyeksponować zwłaszcza funkcję wychowawczą, wyraźnie wprowadzającą pielęgniarstwo w krąg nauk humanistycznych i społecznych, do jakich należy pedagogika. (…) na przykładzie pedagogiki pielęgniarskiej, a zatem refleksji i praktycznej działalności pielęgniarskiej, spodziewamy się dać impulsy do rozważenia możliwości ukazania specyfiki pedagogicznej wiedzy i wychowawczej działalności w ogóle, a nade wszystko uwydatnić i dopomóc w wyodrębnieniu tego, co jest specyficznie pedagogiczne w poszczególnych naukach o wychowaniu i co je ze sobą łączy. (s. 16).

Tej przesłance podporządkował ks. M. Nowak strukturę i treść swojej monografii, której układ jest logiczny i wyczerpujący, a przy tym nowatorski, gdyż nie mający w światowej literaturze swojego odpowiednika. Dzięki tej książce wyniesione są do najwyższej rangi dwie profesje, które z taką łatwością i ignorancją usiłuje się od lat poddawać ekskluzji społecznej i akademickiej. Podnosi się także status nauk o wychowaniu przez wyróżnienie w nim niezwykle trudnych badań i analiz języka pedagogicznego, badań interpretacyjnych oraz badań technologiczno-projektujących procesu wychowania i kształcenia człowieka w toku jego ontogenezy.

Mamy w tej rozprawie przedstawioną złożoność procesu wychowania, a zarazem jak odpowiedzialna i konieczna jest integracja wiedzy na ten temat różnych dyscyplin i perspektyw, by w dialogu inter-i transdyscyplinarnym móc w pełni studiować i jak najlepiej pomagać innym w odkrywaniu i podnoszeniu do najwyższej godności ich humanum. Niezależnie od metahumanistycznego przesłania Autor tej rozprawy pokazuje w jaki sposób można i należy rozwijać tzw. pedagogiki szczegółowe, nadając im klarowny profil i więź z wspólnotą myślenia i badania oraz szeroko pojmowanego działania pedagogicznego. Ma ono bowiem, jak pisał Romano Guardini uwarunkowania zewnętrzne (…) zarówno wobec samego siebie, jak i wobec innych, ma źródło w pewnym impulsie i pewnej energii, pochodzącej z najgłębszej istoty człowieka, a którą – w kontekście wiary religijnej – możemy odnieść ostatecznie do nieskończonego bytu Boga.(s. 46)

Przeprowadzona przez Autora analiza profesji pielęgniarki i pedagoga budzi najwyższe uznanie, bowiem nikt dotychczas nie dokonał w perspektywie świadomości kategorialnej odkrycia ich znaczenia. Wielką sztuką jest odnalezienie w spuściźnie myśli humanistycznej poglądów, które doskonale służą wydobyciu i oszlifowaniu ich znaczeniami wartości postawy służby jako kluczowej dla obu profesji. Ks. dr hab. M. Nowak nie czyni tego jednak językiem propagandy oświatowej, nie ucieka się – jak czynił to np. Mirosław Handke uzasadniając konieczność przeprowadzenia reformy ustrojowej szkolnictwa III RP – do płytkiego pojmowania misji zawodu, ale drąży jego sens, by każdy je wykonujący mógł jeszcze bardziej stawać się i być człowiekiem.

Nic dziwnego, że łączy ów profil z kategorią odpowiedzialności dialektycznej, pisząc: Pedagog staje w owym polu napięcia między człowiekiem a światem, w którym musi on ciągle na nowo wchodzić w odczucia i sytuację młodego człowieka, ale jednocześnie obejmować swoim spojrzeniem całość życiowej drogi człowieka i z tej perspektywy odpowiadać na szczegółowe zadania życiowe ujawniające się w wychowanku, Ta odpowiedzialność przejawia się w specyficznym napięciu powstającym przy wnikaniu w świat młodego człowieka i jednoczesnym dystansowaniu się od niego. (s. 80)

To dzięki tej rozprawie dostrzegamy jeszcze wyraźniej, że nie ma równości w zakresie możliwości tak edukacji, jak i zachowania zdrowia, które często zależą od kontekstu życia społecznego i indywidualnego, często od losu i własnej aktywności jednostki, a nie tylko czy przede wszystkim od profesjonalnego wsparcia. Jakże ciekawie przeprowadza porównanie starożytnej idei paidei z wartością zdrowia i istotą działalności medycznej na rzecz człowieka. Zastosowany rodzaj dociekań, dobór źródeł i myśli oraz stylistyka narracji będąca unikalną formą przekształcania dyskursu medycznego w dyskurs pedagogiczny są tu niepowtarzalne i nie mogą być modelem dla budowania innych dyscyplin szczegółowych, jak np. praca socjalna, chociaż dość łatwo nasuwają się takie otwarcia i ułatwienia metapoznawcze.

Autor potrafi spojrzeć na pedagogikę przez analogię do nauk przyrodniczych i medycznych i na odwrót, pokazując nam jak można poruszać się (…) pomiędzy tym, co indywidualne, a tym, co uniwersalne, pomiędzy wiedzą teoretyczną a działaniem praktycznym, pomiędzy faktami a ideami, pomiędzy oczekiwaniami indywidualnymi a społecznymi. (s. 173) Gorąco tę rozprawę polecam miłośnikom profesjonalizmu i pedagogicznej mądrości.

Rodzice w "realu" a dzieci w sieci

Instytut Kultury Miejskiej w Gdańsku przesłał mi informację o opublikowaniu na jego stronie raportu z badań gdańskich naukowców p.t. DZIECI SIECI - kompetencje komunikacyjne najmłodszych. Konsultantami byli znakomici eksperci od tej problematyki, profesorowie: Wiesław Godzic, Tomasz Szkudlarek oraz Tomasz Szlendak.

Zwracam uwagę na ten dokument, gdyż wraz z przygotowaniami do Świąt Bożego Narodzenia i Nowego Roku rozpoczął się okres ferii dla dzieci i młodzieży szkolnej. Nie ulega wątpliwości, że część z nich już jest w sieci, kiedy rodzice dokonują w realnym życiu zakupów, sprzątają, odnawiają, pakują prezenty (w tym także laptopy, telefony komórkowe, gry elektroniczne itp.) czy ubierają choinkę. No, może tę ostatnią czynność są w stanie ich pociechy same wykonać, gdyż nieodłącznie kojarzy się im to zielone drzewko z miejscem na worek od św. Mikołaja.

Jeśli ktoś znajdzie chwilę czasu, to niech zajrzy na stronę wspomnianego raportu lub ściągnie go sobie na dysk, by poczytać i zastanowić się nad tym, co dalej będzie z socjalizacją naszych dzieci, skoro nie nastąpił zapowiadany na wczoraj koniec świata, a tym samym nie zostaliśmy zwolnieni z włączania się w proces ich rozwoju, edukacji, enkulturacji?

Redaktorzy Raportu "Dzieci sieci" stawiają ważne pytania i formułują na nie swoje odpowiedzi, ale i nowe hipotezy:

- Czy młodzi posiadają umiejętności niezbędne do aktywnego, twórczego i bezpiecznego korzystania z internetu?

- Czy szkoła wspiera ich w odkrywaniu nowych mediów i technologii?

Co zawiera raport „Dzieci sieci – kompetencje komunikacyjne najmłodszych”? Jest to projekt badawczy Obserwatorium Kultury w Gdańsku zrealizowany przez Instytut Kultury Miejskiej i współfinansowany przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Badanie dotyczyło diagnozy kompetencji komunikacyjnych dzieci w wieku od 9 do 13 lat. Raport jest dostępny na stronie www.dzieci-sieci.pl


„Polskie dzieci, chociaż funkcjonują w świecie sieciowej komunikacji, nie potrafią korzystać z pełni możliwości oferowanych przez internet, nie zawsze uchronią się przed niebezpieczeństwami, nie odkryły jeszcze do końca serwisów społecznościowych i potencjału publikowania własnych treści.” - czytamy w raporcie z badań. Autorzy raportu zauważają na przykład, że „młode osoby dość często bardzo powierzchownie odbierają komunikaty medialne, potrafią na przykład rozpoznać typową reklamę, ale nie wskazując ukrytych w treści linków i innych działań marketingowych”.


Badacze podkreślają, że „polscy młodzi żyją w momencie przełomowym, odkrywając nowe technologie i łatwo ucząc się posługiwania nimi. Potrzebują jednak wsparcia, które mogłaby im dawać szkoła, być może we współpracy z innymi organizacjami chcącymi zmieniać społeczną rzeczywistość.” Postulują, by szkoły traktowały media nie jako nowoczesny dodatek, ale integralną część działań. Oznacza to między innymi zaprzestanie traktowania kultury jako wąskiej domeny zarezerwowanej dla starszych form medialnych. „Nie sposób kształtować aktywnych obywateli, potrafiących korzystać z mediów, ucząc ich odwoływania się tylko do klasycznych źródeł informacji i rozrywki.” -piszą.

Badanie było realizowane od lipca do grudnia 2012 roku pod egidą Instytutu Kultury Miejskiej w Gdańsku i przy dofinansowaniu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Projekt był realizowany przez interdyscyplinarny zespół badaczy z wielu ośrodków akademickich. W skład zespołu badawczego wchodziły następujące osoby: Piotr Siuda (koordynator projektu), Grzegorz D. Stunża (asystent koordynatora), Anna Justyna Dąbrowska, Marta Klimowicz, Emanuel Kulczycki, Damian Muszyński, Renata Piotrowska, Ewa Rozkosz oraz Marcin Sieńko. Zespół merytorycznie wsparty został radą konsultantów ekspertów, których opinie znaleźć można w raporcie.

Punktem wyjścia projektu badawczego było skonstruowanie modelu umiejętności związanych z posługiwaniem się internetem. Na tej podstawie przeprowadzono badania jakościowe z wykorzystaniem różnorodnych metod: wywiadów, ankiet, obserwacji, netnografii oraz analizy dokumentów. Między innymi badano serwisy społecznościowe takie jak NK.pl i Facebook oraz przeanalizowano 50 programów nauczania przedmiotów obowiązkowych w klasach 4-6.


Raport z badań „Dzieci sieci – kompetencje komunikacyjne najmłodszych” jest dostępny na stronie internetowej www.dzieci-sieci.pl. Ściągnijcie go sobie. Przyda się w rodzinie, w szkole, na uczelni oraz w sieci.

WYBORY DO CENTRALNEJ KOMISJI NA KADENCJĘ 2013 – 2016

Wybory DO CENTRALNEJ KOMISJI DO SPRAW STOPNI I TYTUŁÓW przebiegały w dwóch etapach. W pierwszym jednostki podstawowe, które dysponują uprawnieniami do nadawania co najmniej stopnia naukowego doktora z dyscypliny pedagogika, bo ta jest przedmiotem mojego zainteresowania, mogły nominować do 16 października 2012 r. dwóch kandydatów – jednego profesora z własnego środowiska naukowego, a drugiego z innej uczelni.

Powołana przez Premiera Komisja Wyborcza na czele z profesorem Januszem Tazbirem jako jej Przewodniczącym, przygotowała na podstawie zgłoszeń - listę kandydatów, po uprzedniej weryfikacji danych i zgodności oświadczeń każdego z kandydatów.

Pedagogice przysługiwały tylko trzy miejsca, a nie jak dotychczas - cztery, toteż przy 18 kandydatach o jedno miejsce ubiegało się sześciu profesorów.
Dla porównania, w socjologii do tej samej liczby miejsc - środowisko naukowe nominowało 8 kandydatów, zaś filozoficzne 12. Z kulturoznawstwa o jedno miejsce ubiegało się pięciu kandydatów, zaś analogicznie z nowej dyscypliny naukowej, jaką są nauki o rodzinie - trzy osoby.

Uniwersytety i akademie z uprawnieniami naukowymi nominowały następujących kandydatów:

1. Chałas Krystyna (KUL Lublin)

2. Chrzanowska Iwona (UAM Poznań)

3. Czerepaniak-Walczak Maria Zofia (Usz Szczecin)

4. Dehnel Piotr (DSW - Wrocław)

5. Górniewicz Józef Henryk (UW-M Olsztyn)

6. Juszczyk Stanisław (UŚl- Katowice)

7. Klus-Stańska Dorota Aleksandra (UG - Gdańsk)

8. Marek SJ Zbigniew Jan (Akademia Ignatianum - Kraków)

9. Marynowicz-Hetka Ewa Bożena (UŁ - Łódź)

10. Muchacka Bożena (UP - Kraków)

11. Nikitorowicz Jerzy (UB - Białystok)

12. Radziewicz-Winnicki Andrzej (UZ - Zielona Góra)

13. Szulakiewicz Władysława UMK - Toruń)

14. Szymański Mirosław Stanisław (UW - Warszawa)

15. Śliwerski Bogusław Marian (APS/ChAT - Warszawa)

16. Theiss Wiesław Tomasz (UW - Warszawa)

17. Walasek Stefania Maria (UWr - Wrocław)

18. Wojciechowski Franciszek (UJ - Kraków)

Po raz pierwszy wybory nie były przeprowadzane przez Centralną Komisję, jak i głosowanie odbywało się wyłącznie drogą elektroniczną od 26 listopada 2012 r. od godz. 6.00 do 10 grudnia 2012 r. do godz. 24.00.

Do każdej z osób znajdujących się na liście wyborców został wysłany list elektroniczny (na adres poczty elektronicznej znajdujący się w systemie wyborczym). Każdy z wyborców – a mógł nim być jedynie profesor tytularny - otrzymał indywidualny link pozwalający na wejście do systemu wyborczego i oddanie głosu.

Aby rozpocząć głosownie, należało kliknąć otrzymany link lub wprowadzić go do przeglądarki internetowej. W celu dodatkowej weryfikacji, system wyborczy poprosił wyborcę o podanie imienia, nazwiska i numeru PESEL. Po pomyślnej autoryzacji, wyborca zobaczył listę dyscyplin wchodzących w skład dziedziny, w której został mu nadany tytuł profesora. Dla każdej z tych dyscyplin, dostępna była karta wyborcza zawierająca listę kandydatów zgłoszonych w danej dyscyplinie oraz maksymalna liczba kandydatów, którą można było zaznaczyć na danej karcie.

W przypadku dziedzin, których brak w obowiązującej w trakcie wyborów klasyfikacji, decyzją komisji wyborczej, przyjęto następujące przyporządkowanie dziedzin (dziedzina, w której został nadany tytuł -> dziedzina wyborcza):

• farmacja -> Nauki farmaceutyczne
• nauki geograficzne -> Nauki o Ziemi
• nauki matematyczno-fizyczne -> Nauki fizyczne, Nauki matematyczne
• nauki o organizacji i zarządzaniu -> Nauki ekonomiczne
• nauki polityczne -> Nauki społeczne
• nauki przyrodnicze -> Nauki o Ziemi
• nauki rolno-leśne -> Nauki leśne, Nauki rolnicze
• nauki towaroznawcze -> Nauki ekonomiczne
• nauki wojskowe -> Nauki społeczne
• sztuki piękne -> Sztuki plastyczne
• wychowanie fizyczne -> Nauki o kulturze fizycznej
czyli osoba, której nadano tytuł profesora w dziedzinie „nauki przyrodnicze" będzie mogła głosować w dowolnej dyscyplinie wchodzącej w skład dziedziny „Nauki o Ziemi".

Wyborca miał możliwość przeglądania kart wyborczych dla wszystkich dyscyplin w ramach tej samej dziedziny nauk, ale oddawał głos tylko dla jednej, wybranej przez siebie, dyscypliny. Wyborca głosował, stawiając na karcie wyborczej znak "X" obok nazwisk i imion wybranych kandydatów, a następnie naciskając przycisk „Głosuj".
Po tej komendzie nie miał już możliwości dokonania korekty czy ponownego wejścia do systemu elektronicznego głosowania.

Piszę o tym dlatego, gdyż być może tego typu wybory stają się doskonałą okazją do testowania przy ich okazji możliwego głosowania w ten sposób w innych wyborach w naszym kraju.

W dniu 18 grudnia 2012 r. Komisja Wyborcza ogłosiła wyniki wyborów dla wszystkich dyscyplin naukowych, które muszą mieć swoich przedstawicieli w Centralnej Komisji zgodnie z przysługującą im liczbą miejsc.

Spośród profesorów pedagogiki w skład Centralnej Komisji na kadencję 2013-2016 weszli – w kolejności otrzymanych głosów – następujący profesorowie:

1. Bogusław Śliwerski

2. Andrzej Radziewicz-Winnicki

3. Wiesław Theiss


Pragnę serdecznie podziękować opiniującym i nominującym wszystkich Kandydatów radom wydziałów oraz profesorom tytularnym, którzy przekazali swój głos wyborczy na kandydatów z pedagogiki za obdarzenie ich zaufaniem i zarazem odpowiedzialnością za troskę o jak najwyższy poziom w odpowiadającej ich powinnościom części procedur postępowań awansowych.

W TYM ROKU ZRÓB DZIECKU PREZENT… Z SIEBIE

Piszę o niezwykle ważnej inicjatywie łódzkiego środowiska, które pod hasłem:

W TYM ROKU ZRÓB DZIECKU PREZENT… Z SIEBIE

stawia nas-rodziców przed jakże ważnym pytaniem:

Ile kosztujesz mamo? Ile kosztujesz tato? Czy aż tak drogo?

Jak w pedagogice Marii Montessori - dzieci apelują do dorosłych:

Dajesz mi prezenty, a mnie brakuje tylko Ciebie


Między innymi takie hasła pojawią się na kilkumetrowym telebimie, który w piątek, 21 grudnia, praktycznie w przeddzień Świąt Bożego Narodzenia, stanie w centrum Łodzi, na skrzyżowaniu ul. Sienkiewicza i al. Piłsudskiego.

Przez cały dzień mają łodzianom przypominać o tym, co dla każdego, nie tylko podczas Świąt, powinno być najważniejsze – o najbliższych, o rodzinie, a szczególnie o dzieciach, które niczego nie pragną tak bardzo, jak towarzystwa swoich rodziców. Wolontariusze będą rozdawać przechodniom ulotki, zachęcające do spędzania czasu razem; nie tylko w formie zabawy, ale także wspólnej pracy.

Akcję „Podaruj dziecku szczęśliwą rodzinę” organizuje Archidiecezjalny Ośrodek Adopcyjny w Łodzi we współpracy z Urzędem Marszałkowskim – Regionalnym Centrum Polityki Społecznej w Łodzi. Ośrodek chce także przypomnieć o dzieciach, które te Święta spędzą w domach dziecka, o tych, które czekają czasem zbyt długo na adopcję. W przeprowadzeniu akcji pomagają: Caritas Archidiecezji Łódzkiej i Konwent Bonifratrów w Łodzi.



W briefingu prasowym przed telebimem udział wezmą:



1. Witold Stępień – Marszałek Województwa Łódzkiego

2. Krzysztof Kwiatkowski – Poseł na Sejm RP

3. Marcin Mastalerek – Poseł na Sejm RP

4. Iwona Śledzińska-Katarasińska – Posłanka na Sejm RP

5. Tomasz Kacprzak – Przewodniczący Rady Miejskiej w Łodzi

6. Anna Mroczek – Dyrektorka Regionalnego Centrum Polityki Społecznej w Łodzi

7. ks. prałat Stanisław Kaniewski – Diecezjalny Duszpasterz Rodzin

8. Tomasz Bilicki – dyrektor Archidiecezjalnego Ośrodka Adopcyjnego w Łodzi.


A propos dziecięcej codzienności!

Ukazała się przepięknie wydana i merytorycznie wyjątkowa książka profesor Doroty Żołądź-Strzelczyk i dr Katarzyny Kabacińskiej - Łuczak z Wydziału Studiów Edukacyjnych Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu pod tytułem: "Codzienność dziecięca opisana słowem i obrazem. Życie dziecka na ziemiach polskich od XVI do XVIII wieku" (Wydawnictwo DIG, Warszawa 2012).

Autorki odsłaniają znaczenie dzieciństwa przez pryzmat różnych źródeł pisanych, materialnych i ikonograficznych. Ta rozprawa jest wyjątkowa dzięki temu, że głównym źródłem wiedzy o świecie dziecka tamtych epok jest ikonografia staropolska oraz opracowania z zakresu historii sztuki. Dzięki ich badaniom poznajemy takie aspekty życia dzieci, jak swoistość ich ubioru (koszulki, fartuszki, sukienki, czapeczki, szelki, szarfy, stroje odświętne itp.), otaczające je w środowisku życia przedmioty, meble, przyrządy i naczynia do karmienia (np. łóżeczka, pościele, siedziska, naczynia do mycia i kąpieli, ręczniki, grzebienie, nocniki itp.), ale i zabawki.

Z fragmentów obrazów obie badaczki "wyłuskują" dla nas wydarzenia, procesy czy stany codziennego życia jak choroby, nieszczęścia, obyczaje czy zachowania związane z kultem religijnym, życiem rodzinnym oraz zachodzącymi w tych środowiskach relacjami z światem dorosłych i przyrody. Całość jest przepięknie ilustrowana odkrytymi i w wielu przypadkach po raz pierwszy opublikowanymi ilustracjami, które pozwoliły na rekonstrukcję wybranych sfer życia dzieci.

Recenzję tej ksiązki znajdziemy na stronie portalu księgarskiego. Gorąco tę pracę polecam, jako znakomity dar nauki dla każdego pedagoga, który pracuje z dziećmi, a dla badaczy życia dzieci i dzieciństwa w szczególności.