Publikacja K. Hurrelmanna i E. Albrechta zawiera interesujące dane empiryczne na temat młodzieży, które można porównać z polskimi raportami, chociaż młode pokolenie żyje i rozwija się w zupełnie innych ustrojach państwowych, gospodarczych i kulturowych.
* W czasie referendum w sprawie wyjścia z Unii Europejskiej Wielkiej Brytanii w dn. 23 czerwca 2016 r. ponad 70 proc. młodzieży w wieku 18-24 lat głosowało przeciwko Brexitowi. W wyborach parlamentarnych w 2018 r. wygrała Theresa May głosami ponad 60 proc. obywateli powyżej 65-roku życia, natomiast wśród młodych dorosłych poniżej 34 r.ż. uzyskała poparcie u ok. 30 proc. głosujących. Tak więc o losach młodych rozstrzygają osoby powyżej 65 roku życia, a więc generacja emerytów (s. 51);
* O Niemczech też piszą autorzy jako demokracji, bowiem poniżej 18 r.ż. jest w tym kraju 13 mln. dzieci i młodzieży, zaś w wieku pomiędzy 18-40 r.ż. są 22 mln. obywateli, zaś powyżej 40 r.ż. jest ich 48 mln. W 2014 r. obniżono w tym kraju wiek emerytalny do 63 r.ż. (s. 53);
* 68 proc. młodzieży w wieku 17-27 lat obawia się o swoją emeryturę; tylko 45 proc. sądzi, że otrzyma emeryturę w wysokości ostatnich poborów (s. 54).
* Zanika konflikt pokoleń w rodzinach. W świetle raportu Shella z 2019 r., w którym badaniami objęto młodzież między 15 a 25 r.ż. - 42 proc. respondentów potwierdziło bardzo dobre relacje ze swoimi rodzicami, zaś dalsze 50 proc. nie ma żadnych problemów ze względu na różnice w poglądach ich rodziców. "Nigdy nie były w Niemczech tak dobre relacje międzypokoleniowe w środowiskach rodzinnych" (s. 60).
* Ponad 50 proc. młodzieży w Niemczech nie ma nic przeciwko imigrantom, zaś wśród nich 68 proc. jest przeciwnych rasistowskim ocenom obcokrajowców (s. 72). Młodzież jest krytyczna wobec populizmu w polityce. Do zwolenników lewicy przyznaje się 41 proc. młodzieży, zaś 13 proc. lokuje siebie na prawo od centrum (s. 73).
Raport Shella 2019 wymienia 5 typów orientacji politycznych Generacji Grety:
1. kosmopolici - odrzucający populistyczne poglądy jak koncepcję autorytarnego państwa i przemocy w rozwiązywaniu konfliktów. 12 proc. nie ma nic przeciwko imigrantom;
2. Otwarci na świat - dystansują się wobec populistycznych i autorytarnych stanowisk i aprobują pobyt imigrantów. Co drugi członek tej orientacji nie widzi nic złego w obecności imigrantów w ich kraju, zaś ok. 1/3 (27 proc.) uważa, że rząd ukrywa prawdę
3. Postawa niejednoznaczna - wyrażana jest przez 28 proc. respondentów, którzy uważali, że należy ograniczyć dopływ fali imigrantów do Niemiec. Odpowiada im społeczno-populistyczna ideologia władzy, ale odrzuca nacjonalistyczno-populistyczne poglądy, podobnie jak i wszelki ekstremizm i przemoc wobec imigrantów. (s. 74)
4. Populiści - akceptują większość populistycznych poglądów. Co drugi z nich sądzi, że powinno się wprowadzić w kraju porządek silnej ręki. Część (24 proc.) aprobuje stosowanie przemocy w konfliktach społecznych.
5. Nacjonalistyczni populiści - 9 proc. akceptuje odpowiadające tej ideologii poglądy, opowiadają się za rządami silnej ręki, powrotem "porządku" i sprzeciwiają się dotychczasowemu napływowi imigrantów (s. 75).
Jak widać wśród młodych Niemców o orientacji kosmopolitycznej i otwartej na świat jest 39 proc. (51 proc. ma aspiracje maturalne), w stosunku do 30 proc. zwolenników populizmu i nacjonalistycznego populizmu (tylko 22 proc. ma aspiracje maturalne), zaś pomiędzy nimi jest 28 proc. niezdecydowanych (poziom aspiracji obejmuje ukończenie 9-letniej szkoły podstawowej 58 proc.). (tamże)
* Młodzi nie ufają politykom. Aż 71 proc. uważa, że politycy nie troszczą się o nich; zaś 84 proc. uważa, że ludzi e powinni mieć więcej do powiedzenia w polityce; (s. 87)
Niewątpliwie, zdaniem socjologów niemieckich, następuje wzrost populizmu, co jest przejawem kryzysu społecznego i demokratycznego. Młodzi nie interesują się członkostwem i aktywnością partyjną, gdyż na listach wyborczych kandydatów tylko 8 proc. przeznacza się dla osób w wieku poniżej 30 r.ż.
* Aktywność młodzieży w świecie cyfrowym jest bardzo wysoka. Dzieci do 18 r.ż wrzucają do sieci codziennie 70 tys. wpisów, a więc czynią to 26 razy dziennie. Regularnie serfuje w sieci 50 proc. młodzieży w wieku 12-25 lat. (s. 105). Wśród post-milenialsów są też tacy, którzy w ogóle nie rejestrują się na portalach społecznościowych, stosują swoistego rodzaju dietę cyfrową, by nie dać się uzależnić od tego medium. Niektórzy rodzice zabierają dzieciom telefon komórkowy o godz. 18.00;
* chłopcy post-milenialsi w wieku 12-19 lat grają codziennie wirtualnie średnio przez 146 minut, zaś dziewczęta 57 minut. Prawie 60 proc. z nich gra częściej niż raz w tygodniu, a tylko 11 proc. w ogóle nie gra w sieci (s. 110);
* Zdaniem socjologów generacja Grety jest bardziej pragmatyczna od poprzedniego pokolenia - Y, gdyż nie jest tak uzależniona od nowych mediów traktując je przede wszystkim jako ułatwiające życie, jako techniczną innowację, ale nie stanowiącą o ich tożsamości (s. 114). Post-milenialsi uciekli z Facebooka, by nie kontrolowali ich rodzice. Chętnie korzystają z WhatsApp'a i YouTube, zaś TikTok wykorzystują do oglądania śmiesznych klipów muzycznych, zaś Instagram do utrzymywania kontaktów a Snapchat do komunikacji z przyjaciółmi (s. 115).
* Młodzież nie jest zainteresowana programami informacyjnymi w mediach klasycznych (TV i Radio). Tylko 27 proc. uczniów ogląda 2-3 programy informacyjne w TV (s. 116). Telewizja nie jest w modzie. W ogóle nie czytają drukowanej prasy! Większość z nich nie interesuje się wiadomościami politycznymi. Tylko 37 proc. chce wiedzieć, co dzieje się w polityce. (s. 117);
* Co sądzą o cyfrowej szkole, cyfrowej edukacji? Tylko 18 proc. uczniów uważa, że w szkole wykorzystywane są media cyfrowe (s. 125). Aż 3/4 uczniów w niemieckich szkołach nie ma swobodnego dostępu do Internetu, podczas gdy w Danii, Finlandii czy Portugalii uczniowie mają taki dostęp w 100 proc. szkół (s. 126).
* Zdaniem młodzieży szkołą utraciła już swój autorytet. Aż 41 proc. uczniów oskarża swoich nauczycieli o to, że nie przyczynili się do wykształcenia w nich kompetencji dygitalnych (s. 127).
Co rozumieją przez kształcenie cyfrowych kompetencji?
a) wyszukiwanie, opracowywanie i przechowywanie informacji, danych;
b) komunikowanie i kooperowanie;
c) tworzenie i prezentowanie;
d) ochrona i aktywizowanie siebie;
e) rozwiązywanie problemów i działanie;
f) analizowanie i refleksja (s. 128).
Nie przytaczam tu wszystkich danych, gdyż wymagałoby to zgody autorów na przekład. W poście jedynie wybrałem kilka najważniejszych danych. Możemy porównać niektóre z nich z tym, jakie postawy i doświadczenia ma polska młodzież. Zachęcam do takich badań.