Zapraszam na tłumaczone na język polski wykłady gościnne Profesora CHRISTOPHA WULFA z Freie Universität w Berlinie, których problematyka poświęcona będzie rytuałom w edukacji oraz wyzwaniom globalizacji.
5 czerwca 2019 r. (środa) o godz. 16.00 w sali Rady Wydziału Nauk o Wychowaniu UŁ ul. Pomorska 46/48 (budynek A) odbędzie się wykład, gościa pt. "Rytuały i gesty w edukacji". Wykład jest skierowany do zainteresowanych tą problematyką naukowców i studentów oraz doktorantów dziedzin nauk humanistycznych i społecznych.
Natomiast 6 czerwca 2019 r. (czwartek) o godz. 12.00 w Auli im. A. Kamińskiego (budynek B) Wydziału Nauk o Wychowaniu UŁ ul. Pomorska 46/48 będzie kolejny wykład naszego gościa pt. Wyzwania globalnej edukacji obywatelskiej. Przemoc, odmienność i zrównoważony rozwój.
Christoph Wulf – jest profesorem antropologii pedagogicznej i teorii wychowania. Pełni funkcję wiceprzewodniczącego Komisji Niemieckiej UNESCO. Jest autorem, współautorem i redaktorem ponad stu książek wydanych w dwudziestu językach. Prowadził prace badawcze m.in. w Stanford, w Tokio, Kioto, Pekinie, New Delhi, Mysore, Paryżu, Lille, Modenie, Rzymie, Amsterdamie, Sztokholmie, Kopenhadze, Londynie, Kazaniu, Petersburgu, Moskwie, Sao Paulo.
Głównym przedmiotem jego badań są: antropologia historyczna, antropologia pedagogiczna, rytuały, gesty, emocje, wyobraźnia, komunikacja międzykulturowa, mimesis, estetyka i teoria nauki. Jest autorem takich m.in. dzieł monograficznych, jak:
- Anthropologie in der globalisierten Welt. Auf dem zu einer neuen Anthopologie. Moskau 2015 (russisch/deutsch).
- Critical Educational Science. New Delhi: Critical Quest, 2015.
- Bildung aus anthropologischer Sicht. Ulan Bator: Monsudar, 2015 (mongolisch).
- Bilder des Menschen. Imaginäre und performative Grundlagen Kultur. Bielefeld 2014.
- Das Rätsel des Humanen. München: Wilhelm Fink 2013.
Polecam dostępne w sieci studium: Wulf, Christoph, Educational Science. Hermeneutics, Empirical Research, Critical Theory
W Polsce ukazała się nakładem Wydawnictwa Instytutu Filozofii i Socjologii PAN znakomita rozprawa tego pedagoga pt. Antropologia. Historia-kultura-filozofia" (Warszawa: 2016).
Jak pisze we wstępie do tej ksiązki: "W obliczu fragmentaryzacji nauk zadaniem antropologii historyczno-kulturowej jest przyczynienie się do zrozumienia i do stopniowego samopojmowania ludzi w różnych częściach świata. Ze względów zasadniczych stawiająca sobie takie zadanie antropologia nie może wypracować żadnej systematyki w badaniach ludzkich kultur i społeczeństw. Zbyt wielka jest liczba i różnorodność wykorzystywanych w takim badaniu dyscyplin i wzorów naukowych, przydatnych i niezbędnych w autointerpretacji ludzkości" (s.9).
Christoph Wulf dokonuje metateoretycznej rekonstrukcji najnowszych badań antropologicznych m.in. w edukacji, w szkolnictwie, które mają charakter inter-, transdyscyplinarny i multi-czy transkulturowy. Nie bez powodu mówimy dzisiaj o zaistniałym przełomie antropologicznym w naukach społecznych, który jest pochodną procesów europeizacji i globalizacji.
Jak pisze Wulf: "Nie ma już wiążącej normy antropologicznej. Trzeba więc poszukiwać najważniejszych antropologicznych paradygmatów i ustalać istniejące między nimi podobieństwa i różnice" (s. 20). współczesny człowiek naznaczony jest brakiem, który musi przezwyciężać w ontologicznym rozwoju własnym działaniem, ale możliwym dzięki inkulturacji, hominizacji, wychowaniu i kulturze.
Nie bez znaczenia jest mentalność człowieka, która powstaje w specyficznych warunkach społecznych sprzyjając powstawaniu struktur społecznego postępowania osób. Kluczowe zatem dla badań i uspołecznienia jednostek ludzkich jest wypracowanie nowych form postępowania wobec tego, co obce oraz rozumienia obcych kultur.
Dzięki badaniom antropologicznym możemy dowiedzieć się, czym już nie jesteśmy oraz kim jesteśmy w świecie dostępnej nam mieszaniny różnych kultur, z których wywodzą się nowe ich hybrydy. "Kultura jest dynamiczna, jest praktyką i procesem; żadna kultura nie jest "jedną" kulturą, obejmuje wiele kultur". (s. 178) W tym też sensie niemiecki pedagog pokazuje zupełnie inne podejście do kategorii relatywizmu kulturowego, niż spotykamy się z nim w społeczeństwach zamkniętych, monokulturowych. Każda kultura jest bowiem wyjątkowa,m unikatowa, a zatem i nieporównywalna do innych, pozostałych.
Autor wykazuje w swojej rozprawie "(...), że kulturowe uczenie się jest uczeniem się w dużej mierze mimetycznym, niebędącym zwykłym procesem naśladowczym, lecz procesem kreatywnym, odniesionym do wzorców przyswajania i rozwoju". (s. 25) Istotną rolę w tym procesie odgrywają m.in. rytuały, czynniki rytualne, które "(...) umożliwiają godzenie różnic i ustanawiają ciągłość przeszłości, teraźniejszości i przyszłości. Tworzą wspólnoty i to, co społeczne. Mówiąc w przenośni, są "oknami", dającymi wgląd w struktury społeczne i kulturowe" (s. 27).
Wulf znakomicie łączy wiedzę historyczną z ewolucją życia i dziejami rozwoju społeczeństw na naszym świecie, która pozwala na zrozumienie uwarunkowań i rezultatów uczłowieczania homo erectus'a, a następnie homo sapiens na przestrzeni jakichś 2 mln lat, po dzień dzisiejszy. "Uczłowieczenie to proces historyczny i czasowy; pierwiastki "naturalne" i "kulturowe" przenikają się w nim w sposób niewyodrębnialny, wzajemnie uwarunkowany (s. 59).
Pedagodzy porównawczy oraz podejmujący się nadań w zakresie filozofii wychowania powinni zgłębić tę monografię, w której znajdzie fascynującą analizę wyników badań tego antropologa, które prowadził w różnych krajach, w międzynarodowych i wielodyscyplinarnych zespołach naukowych. Zdaniem Wulfa "(...) kultura europejska wypracowała trzy strategie redukowania percepcji inności innych ludów i kultur: logocentryzm, egocentryzm i etnocentryzm" (s. 173).
Warto spotkać się z uczonym, którego dociekania badawcze przekraczają granice państw, kultur i dyscyplin naukowych. Wykłady będą tłumaczone przez prof. UŁ Anetę Rogalską-Marasińską z Zakładu Pedagogiki Porównawczej UŁ.
(źródło fot. - Wikipedia)