14 grudnia 2022

41 lat minęło a w nauce nadal są brudne wspólnoty



13 grudnia 2022 zapisał się w mojej pamięci jako dzień, w którym po raz kolejny przekonałem się, że są profesorowie nauk społecznych, rzekomo  wybitni, a nieuczciwi, nierzetelni, manipulujący opinią innych... . 

Z etycznego punktu widzenia są to zmarnowane lata zmagań.  Ileż obłudy, cynizmu, faryzeizmu jest u tych, którzy są deklaratywnie prawo- centro- czy lewoskrętni... , świecąc swoją obecnością w przestrzeni publicznej.  Jakże daleko nam do wiarygodności nauki, prawdziwej jej wartości. 

Wciąż zdumiewające jest dla mnie milczenie świadków ZŁA, którzy są takimi samymi sprawcami jego zaistnienia, jak określeni powyżej. 

Ps.

To już nie jest komiczne, nawet gdy czeski błąd wydawcy sprawi, że wydaje się komuś kosmiczne.

 


13 grudnia 2022

METODY AKTYWIZUJĄCE W KSZTAŁCENIU I DOSKONALENIU PEDAGOGÓW

 


Od kilkudziesięciu lat zauważa się wzrastającą rolę metod aktywizujących w procesie doskonalenia kadr kierowniczych dla potrzeb służb obronnych, administracji państwowej, korporacji, firm, organizacji pozarządowych. W latach 80. XX wieku były one powszechnie stosowane także w kształceniu kadry instruktorskiej Związku Harcerstwa Polskiego. Na łamach miesięcznika „Harcerstwo”, tygodnika „Motywy”, a także w szeregu biuletynach wewnątrzorganizacyjnych ukazywały się artykuły i materiały dydaktyczne dotyczące wykorzystywania takich metod w procesie kształcenia liderów – drużynowych, szczepowych, komendantów harcerskich jednostek terenowych. 

Wielu autorów poprzestało na podaniu jedynie gotowych scenariuszy zajęć, z bardzo skrótowo zasygnalizowanymi uwagami o tym, jak je realizować, co nie sprzyjało ich aplikacji wśród tych, którzy sami w nich nie uczestniczyli, nie doświadczyli walorów konstruktywistycznego uczenia się przez doświadczanie istotnych procesów w symulowanych warunkach. Brakowało wskazówek na temat tego, jak samemu tworzyć materiały do takich zajęć. 

 Bierność, opór, sceptycyzm edukatorów wzmacniały łatwość i szybkość przekazu wiedzy w podejściu instrukcyjnym, obiektywistycznym czy nawet normatywnym (ideologicznym), a zarazem modelu podającym zgodnie z teorią komunikacji. Pozorną aktywizacją było też wspomaganie powyższego podejścia metodami nauczania problemowego. 

W pewnym stopniu jednokierunkowy przekaz wiedzy, który cechuje zarazem wytwarzanie i utrzymywanie dystansu między prowadzącym zajęcia a jego słuchaczami, sprzyja bezkonfliktowości i bezdyskusyjności. Wiedza ma być odebrana, przyswojona i zwrócona nadawcy w trakcie egzaminów, sprawdzianów, prób itp. Takie podejście do edukacji określane jest mianem tradycyjnego, podającego, behawioralnego ze względu na jego „bankowy” charakter (P. Freire). 

Uczący się mają zapamiętać przekazaną im wiedzę i w trakcie sprawdzianów zdeponować ją w banku właściciela ich intelektualnego kapitału. Prowadzącego zajęcia nie obchodzi to, co inni myślą, czują czy mają inny pogląd na określony temat, gdyż jego przekaz ma być jedynie prawdziwym, słusznym i obowiązującym.  Istotą uczenia się, jako procesu sprzyjającego nie tylko zdobywaniu wiedzy, lecz także wspomaganiu czynności regulujących stosunki jednostki z otoczeniem, jest przyczynianie się do zmian w sobie, a pośrednio i w środowisku codziennego życia. 

Dydaktyka, podobnie jak wiele innych dyscyplin naukowych, przechodzi na przemian przez fazy rozgałęzienia i syntezy. Zdarza się, że w każdym kolejnym cyklu synteza może objąć część zróżnicowanego dorobku. Konieczne okazują się syntezy uzupełniające, potrzebne – konkurencyjne. Po każdym okresie syntezy następuje fala prac „pasujących” do syntezy: inspirowanych nią, uzupełniających i doskonalących szczegóły syntez. 

Co z tego, że wieloparadygmatyczność dydaktyki ogólnej powinna sprzyjać możliwości stosowania w toku zajęć akademickich różnych metod i technik kierowanego lub samosterownego uczenia się, skoro cele dydaktyczne można realizować, pozorując w sylabusach osiąganie koniecznych efektów, ale z wykorzystaniem jednego czy nawet dwóch podejść w ramach danego paradygmatu. Dydaktykę instrukcyjną świetnie przecież łączy się z dydaktyką normatywną, a nawet neurodydaktyką, które są skoncentrowane na realizacji programu kształcenia.

Udział w zajęciach prowadzonych metodami aktywizującymi zachęca do uzupełniania swojej wiedzy teoretycznej, dotyczącej poruszanych zagadnień drogą samokształcenia. Tkwiący bowiem w zajęciach duży ładunek emocjonalny nie powinien przeważać nad ich merytoryczną treścią, że książka okaże się cenną pomocą dla kadr kształcących niezależnie od tego, w jakiej strukturze organizacyjnej i społecznej są do tego powołani. 

 Zaproponowany w niej materiał dydaktyczny zaktywizuje je do dalszych prac nad udoskonalaniem opisanych metod i zachęci do opracowania kolejnych, własnych scenariuszy. Nie chodzi bowiem o to, by ćwiczenia były przez to głównie atrakcyjne, gdyż ich celem jest uruchomienie procesów samoświadomościowych w zakresie poznawczym, emocjonalnym i działaniowym. 

W każdej dziedzinie jest wiedza, która musi być bezdyskusyjnie przekazana w sposób podający. Jednak do jej zrozumienia i zaakceptowania konieczne jest uruchomienie nie tylko procesów poznawczych, ale także emocjonalnie wiążących w racjonalność, poruszającą myślenie i procesy twórcze. Wiedza bowiem zmienia się w wyniku kolejnych badań i odkryć naukowych. 

Z praktycznego punktu widzenia, jeżeli zależy nam na tym, by mądrość stawała się dla edukowanych osób stanem zobowiązującym do pracy nad sobą, samokształcenia, myślenia twórczego i odpowiedzialnego działania ze względu na możliwe rezultaty ich decyzji, postaw i zachowań, to metody aktywizujące mogą zapobiegać wielu porażkom, a może i nieszczęściom. 

 Dzięki stosowaniu tych metod nie prowadzimy do realnych zagrożeń, niepowodzeń, negatywnych skutków błędnie podejmowanych decyzji, a zatem oparty na nich proces kształcenia staje się dla osób uczących się okazją do samopoznania i doświadczania następstw, które uświadamiają im wpływ różnych czynników zarówno endogennych, jak i egzogennych. Każdy z nas jest nie tylko sprawcą, kreatorem lub uczestnikiem zdarzeń, lecz także ich współsprawcą czy nawet przeciwsprawcą. 

Kształcenie konstruktywistyczne ma nam to uzmysłowić, żeby nie traktować działań ludzkich (własnych i innych osób w relacjach społecznych) jako neutralnych, obojętnych dla zaistnienia określonych (pożądanych lub niepożądanych) stanów, procesów czy zdarzeń. Dzięki Oficynie Wydawniczej "Impuls" mogę podzielić się częścią swojego dydaktycznego warsztatu, który nie tylko nie stracił na swojej aktualności, ale nadal korzystam z niego w trakcie zajęć z młodzieżą szkolną czy kadrą oświatową. 


12 grudnia 2022

Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich ponawia apel do ministra

 



Zgromadzenie Ogólne Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich po raz kolejny wnioskuje do ministra edukacji i nauki o zwiększenie środków finansowych na szkolnictwo wyższe i naukę. Pierwsza uchwała dotycząca dramatycznie złej sytuacji w naszym środowisku została podjęta na początku października 2022 roku (Stanowisko Prezydium KRASP z 7 października 2022 r. w sprawie sytuacji ekonomicznej polskich uczelni). Jak widać, minister w ogóle się nią nie przejął, skoro trzeba było ponowić ów apel w czasie kolejnego Zgromadzenia Ogólnego KRASP w dn. 24 listopada 2022 roku. 

Ponowiono kwestię niskiego poziomu finansowania szkolnictwa wyższego w formie uchwały a nie stanowiska, jak miało to miejsce w październiku. Czy minister podejmie wreszcie kroki na rzecz rozwiązania problemu degradacji nauki polskiej? Nie wiemy. Jest 12 grudnia a z ministerstwa nie docierają decyzje, które zatrzymałyby fatalny stan rzeczy w takich kwestiach, jak:    

* konieczność zwiększenie wynagrodzeń nauczycieli akademickich, naukowców i pracowników administracji publicznych szkół wyższych; 

* pilna potrzeba zwiększenia środków na badania w ramach konkursów w NCN oraz NCBiR. 

* podjęcie merytorycznych decyzji dotyczących uprawnień jednostek do nadawania stopni naukowych w związku z rozporządzeniem z dnia 9 listopada 2022 roku w sprawie dziedzin i dyscyplin naukowych.

Nie jest dla mnie zrozumiały brak reakcji rektorów - członków KRASP - na patologiczny podział środków w NCN. Konieczna jest zmiana ustawy o NCN, w przeciwnym razie nadal będziemy mieli do czynienia z finansowaniem grantów nie w ramach dyscyplin naukowych, a przecież tego dotyczy ewaluacja nauki, tylko w ramach pseudonaukowych grup badawczych np. HS6.  Niedopuszczalne jest traktowanie metodologii badań każdej dyscypliny naukowej w ramach tej samej dziedziny jako jednolitej i wszechobowiązującej. 

Kiedy KRASP zacznie przyglądać się tej patologii i podejmie skuteczną walkę z jej podtrzymywaniem dla większościowych grup interesów w gronie ekspertów, które zaprzeczają standardom badań w ramach dyscyplin naukowych?   


11 grudnia 2022

Daniel Ziblatt: „Wracamy do świata sprzed 1945 roku“

 

Wybitny amerykański politolog, współautor książki „Jak umierają demokracje” (z Stevenem Levitsky), profesor Uniwersytetu Harvarda Daniel Ziblatt w rozmowie z Alexandrem Görlachem opowiada m.in. o kryzysie demokracji i przyszłym porządku świata. 

Görlach zapytał o to, czy powtarzające się na świecie kryzysy: od ataku na World Trade Center w 2001 r., przez kryzys finansowy w 2008 roku, falę uchodźców z 2015 roku, pandemię 2020 i obecnie trwającą wojnę w Ukrainie - są czymś normalnym? W jaki sposób demokratyczne rządy mogą stawić czoła ciągłym wyzwaniom, nie porzucając swoich wartości?

Zdaniem Ziblatta

W pewnym sensie czuję, że wracamy do świata sprzed 1945 roku. Demokracje pierwszej połowy XX wieku też przeżywały kryzysy egzystencjalne. Tak, permanentny kryzys jest w pewnym sensie historyczną normą. Okazuje się, że okres stabilizacji w latach 1945-2001 był wyjątkiem. To jak w starym hollywoodzkim filmie „Powrót do przyszłości” z lat 80.: kryzysy to zarówno stara, jak i nowa normalność.

Jednak (...) wydarzenia ostatnich dwóch lat pokazały siłę wolnościW latach trzydziestych faszyści z jednej strony i komuniści z drugiej nie doceniali liberalizmu. Powszechnie uważano, że liberalizm jest zbyt słaby, aby poradzić sobie z gospodarczym i geopolitycznym kryzysem tamtych czasów. Jednak za każdym razem liberalizm i demokracja okazywały się stawać na wysokości zadania. To samo obowiązuje dzisiaj.

Różnica między liberalizmem a ustrojem republikańskim - zdaniem amerykańskiego politologa - polega na tym, że źródłem trwania liberalizmu jest jego przejrzystość. Widzimy każdą walkę polityczną, mamy przegląd każdej polaryzacji. Autokraci interpretują to, i powiedziałbym, że błędnie, jako słabość i dysfunkcję. Autokraci nie rozumieją, że walki polityczne są przejawem tego, co obserwatorzy rynku finansowego nazwaliby „korektą rynku”. Demokracje mają nawet większy potencjał zmian niż rynek, ponieważ wkładają palec w ranę. W końcu od tego jest opozycja parlamentarna. Ten proces może być mylący, a czasem brzydki. Ale na tym polega geniusz liberalnej demokracji. Największym wyzwaniem dla obywateli krajów demokratycznych jest również niezapominanie o tej kwestii! 


10 grudnia 2022

Premiera książki "Lekcje pokoju w czasach (po)wojennych"

 



Szanowni Czytelnicy, 

miło mi poinformować, że zbliża się premiera książki, nad którą pracował zespół autorów pod redakcją dr. Michała Palucha. Nikt nie mógł rok temu uwierzyć, że dojdzie do rozszerzenia tak okrutnej agresji wojsk Federacji Rosyjskiej na Ukrainę i jej mieszkańców. Nikt z nas nie planował współpracy zespołowej nad przygotowaniem publikacji, która nie powinna była zaistnieć, skoro od czasów II wojny światowej wydawało się, że czasy ludobójstwa już więcej nie powrócą.   

W ramach prowadzonego przeze mnie z profesorami Katedry Teorii Wychowania UŁ i UJK w Kielcach Ogólnopolskiego Seminarium Podoktorskiego informowaliśmy wiosną tego roku o palącej potrzebie zredagowania monografii, która wesprze nauczycieli, wychowawców, pedagogów pracujących z dziećmi i dorosłymi - ofiarami wojny w Ukrainie. 

Dzięki autorom oddanym idei wsparcia ukraińskiego społeczeństwa udało się tego dokonać jeszcze przed końcem bieżącego roku.  

Inicjatywa napisania książki pojawiła się niemal natychmiast po wybuchu wojny (24 lutego 2022 roku). Już w połowie marca 2022 roku – w trybie alertu – zorganizowaliśmy zdalne seminarium dla polskich pedagogów (uczestniczyło w nim ponad 100 osób z całego kraju), ogłaszając między innymi możliwość składania tekstów do planowanej monografii. W tym celu opublikowaliśmy następującą argumentację, wyjaśniając zasadność dalszych prac:

„Człowieczeństwo stale wystawiane jest na egzystencjalną próbę – zarówno w czasie pokoju, jak i wojny. Ale jest jeszcze jeden ważny okres – powojnie. To moment odkrytej rany – jak mawiamy w Polsce – lub „ogolonego nerwu”, jak mawiają nasi sąsiedzi w Ukrainie, mający wpływ na odrodzenie się narodu w duchu pogłębionego doświadczenia naruszenia własnej tożsamości. Sowietyzacja polskiej pedagogiki odebrała nam tę możliwość po II wojnie światowej, a jej westernizacja zaprzepaściła przywrócenie spójnej myśli pedagogicznej po upadku komunizmu.

Nie zmarnujmy tego momentu teraz, wyciągajmy wnioski i dzielmy się tym doświadczeniem z innymi. Pomóżmy sobie i naszym sąsiadom w przebudzeniu zdolności do tworzenia myśli pedagogicznej, adekwatnej do wyzwań naszych czasów i naszych bogatych kultur. Traktujemy planowaną publikację jako impuls kojący a zarazem impuls mobilizujący do odpowiedzi na transgresywne, powojenne pytanie: jak stawać się coraz bardziej ludzkim w nieludzkich warunkach? Właśnie od tego zależy nasze zdrowie psychiczne i egzystencjalne oraz zdolność do właściwe go kształcenia kolejnych pokoleń”.

Dziś – po upływie kilku miesięcy i mając świadomość treści składających się na książkę – można przyznać, że zarówno potrzeba publikacji, jak i jej treść wpisują się w całokształt wzbudzonej i wielowymiarowej aktywności Polaków na wielu odcinkach trudnej dla nas – ale przede wszystkim dla naszych sąsiadów – Ucieczki do Wolności. Ostatecznie – jak skorygował jeden z naszych rozmówców:

„Jako Ukraińcy zawsze czuliśmy się wolni”. Okazało się, że problematyka wolności i zniewolenia, a szczególnie zdolności do jej odzyskiwania i okazywania, z jednej strony łączy obydwa sąsiadujące z sobą kraje, a z drugiej wydaje się, choćby w obrębie myśli antropologicznej, na tyle różnicować, na ile nie antagonizować. Dochodzimy bowiem do momentu, w którym warto – dla wzajemnego dialogu i zrozumienia – zmierzyć się z doniosłością pogranicza Zachodu i Wschodu. Metafora „dwóch płuc Europy”, jakimi w końcu powinien oddychać cały kontynent, wydaje się jej najtrafniejszym zilustrowaniem”.

Osoby zainteresowane organizowanym przez nas spotkaniem z autorami tej książki zapraszam w formie on-line w dniu 19 grudnia o godzinie 19:00. Zainteresowane spotkaniem osoby mogą w tym celu skontaktować się z moderatorem spotkania i redaktorem tomu - dr. M. Paluchem na jego adres: 

                                       paluchkonto@gmail.com 


a otrzymają link dostępu do spotkania oraz książkę w formie e-book



Potwierdzam zarazem, że skupiony przy Michale Paluchu zespół autorski  rozpoczął prace nad pierwszym w naszym kraju "Słownikiem Wyrazów Ratujących Życie".

POMÓŻMY UKRAINIE PRZETRWAĆ NIE TYLKO ZIMĘ, ALE I WOJNĘ, BY NASTAŁ POKÓJ ORAZ MOC SPRAWCZA DO ODBUDOWY NISZCZONEGO PAŃSTWA SPOŁECZEŃSTWIE DRĘCZONYM PRZEZ WROGA I UMĘCZONYM ESKALACJĄ PRZEMOCY.


09 grudnia 2022

„Głos dziecka jako wyraz podmiotowości..."

 


To był dla mnie wyjątkowy tydzień, bowiem miałem możliwość uczestniczenia jako recenzent w dwóch znakomitych obronach rozpraw doktorskich. O pierwszej na Uniwersytecie Jagiellońskim już pisałem. Dzisiaj zachęcam do zapoznania się z dysertacją pt. "Głos dziecka jako wyraz podmiotowości w perspektywie socjologiczno- antropologicznej" napisanej przez niezwykle utalentowaną - mgr Aleksandrę Zalewską-Królak, doktorantkę Uniwersytetu Warszawskiego, która rozwinęła swoje skrzydła pod opieką naukową promotor prof.  Barbary Fatygi we współpracy z promotorką pomocniczą, panią dr Bogną Kietlińską

Obrona rozpoczęła się bardzo późno, bo o godz. 16.00 i trwała do 18.40, gdyż interesująca rozprawa skłoniła wielu przybyłych na to wydarzenie socjologów, ale i nauczycieli oraz członków komisji doktorskiej do formułowania pytań i podjęcia dyskusji. Moją uwagę zwróciła dziewczynka, która zapewne była uczennicą kształcenia elementarnego w szkole podstawowej, w której uczy jej nauczycielka a w tym dniu broniąca swojej rozprawy doktorantka. Przez tak długi okres siedziała i coś rysowała. Sądziłem, że odrabia jakąś pracę domową na następny dzień. 

Jak się okazało, po zakończeniu całego wydarzenia p.  mgr Aleksandra Zalewska-Królak wręczyła mi załączony w dzisiejszym wpisie rysunek-mój "portret", który wykonała jej uczennica.  Dziewczynka narysowała jeszcze swoją panią jak wygłasza autoreferat i jej Promotorkę. Nie mogłem jej nawet podziękować, bo w związku z tak późną porą przysłuchujący się wydarzeniu rodzic zabrał ją do domu po ogłoszeniu wyników głosowania komisji. 

   Jestem pod wrażeniem bardzo dobrej dysertacji doktorskiej, w której podjęta problematyka i metodologia badań są bardzo bliskie moim zainteresowaniom i studiom teoretycznym. Czytałem ją z perspektywy pedagogicznej, z uwzględnieniem metodologii szeroko rozumianym nauk społecznych, toteż muszę przyznać, że nie spotkałem się w ciągu kilkudziesięciu lat mojej aktywności recenzenckiej w naukach pedagogicznych z konsekwentnie konstruowaną i świadomie realizowaną koncepcją badawczą, której jednym z celów było współtworzenie z dziećmi jako także aktorami tych badań metod, za pomocą których można byłoby poznać świat oczami dzieci. 

Kwestia prawa dziecka do głosu, trafnie przywołanego i interpretowanego za Januszem Korczakiem prawa dziecka do szacunku i miłości, jest tak w pedagogice, jak i socjologii oraz psychologii humanistycznej kluczowa, żeby można było postrzegać, myśleć i kreować środowisko socjalizacji, wychowania i uczenia się dzieci. Podjęcie przez socjolog kwestii zasadności włączania dzieci do badań oraz opracowanie narzędzia, które to umożliwi, jest niewątpliwie nowatorskie w takim podejściu. 

Doktorantka przeprowadziła krytyczną analizę istniejącego, a dostępnego jej, stanu wiedzy, oceniła wybrane źródła ustawowe, koncepcje, podejścia teoretyczne (normatywne), poprawnie sformułowała wnioski. Z pedagogicznego punktu widzenia bardzo cenne są opisane cztery wymiary głosu dziecka za Laurą Lundy, które opracowała Doktorantka dla własnych potrzeb. Dostrzegam w tym podejściu ważny wskaźnik do badania podmiotowości dzieci także w procesie uczenia się i samostanowienia o nim. Przeprowadzenie pilotażu z dziećmi i nauczycielkami pozwoliło na jego udoskonalenie. 

Znakomite jest w tej pracy zakotwiczenie przez badaczkę własnych obserwacji, myśli, doznań, pozyskiwanych danych o dziecięcym świecie życia, ale i własnych dylematach i aporiach badawczych w prowadzonym bullet journal. Dzięki ich rejestrowaniu w dzienniku badacza łatwiej i bardziej wiarygodnie można było odtworzyć wiele faktów, momentów, które mogłyby ujść uwadze w fazie ich opisywania. Wysoko oceniłem autorski pomysł na diagnozowanie tego, jak dzieci postrzegają możność bycia świadomymi uczestnikami badań i jakie nadają temu znaczenie. Świetnie, że autorka tej rozprawy zmodyfikowała ze względu na wiek dzieci „drabinę partycypacji Harta”, która pozwala na różnicowanie poziomów możliwego zaangażowania i partycypacji dzieci w procesie badawczym.

Można i warto dyskutować z zawartością merytoryczną pracy, doceniając klarowne sformułowanie celów procesu badawczego, przeprowadzenie kwerendy literatury przedmiotu i konsekwentne wykazanie znaczenia postawionych tez na podstawie ich własnej weryfikacji.  Zainteresowanych oryginalnością procedury badawczej i autorskim podejściem do odkrywania tego, jak  dzieci postrzegają codzienny świat życia, zachęcam do lektury pracy.   

 

08 grudnia 2022

Korekta "grubej kreski" w awansach naukowych

 


Ministerstwo Edukacji i Nauki opublikowało komunikat przypominający o tzw. "grubej kresce" w odniesieniu do wniosków awansowych na stopnie naukowe i tytuł profesora, które zostały wszczęte do 30 kwietnia 2019 roku

art. 179 ust. 4 ustawy z dnia 3 lipca 2018 r. Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2018 r. poz. 1669, z późn. zm.) nie uwzględniono wszystkich etapów dotyczących przewodów doktorskich oraz postępowań na stopień doktora habilitowanego czy o tytuł profesora.  Ustawodawca zapomniał/nie zauważył, że każde tego typu postępowania podlegając pod k.p.a. musi uwzględniać wszystkie jego etapy i procedury, a nie tylko sam fakt wszczęcia czy możliwej odmowy w tym zakresie. 

Na szczęście brzmienie (...) tej regulacji zostało zmienione na mocy art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 7 kwietnia 2022 r. o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2022 r. poz. 1010). Zmiana brzmienia regulacji miała na celu zapobieżenie ewentualnej negatywnej konsekwencji zakończenia przewodów doktorskich, postępowań habilitacyjnych i postępowań o nadanie tytułu profesora w postaci pozbawienia osoby ubiegającej się o nadanie stopnia albo tytułu prawa do kontroli decyzji odmawiającej nadania tego stopnia albo tytułu, w tym także przez sąd administracyjny.

Zgodnie z art. 179 ust. 4 ustawy Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce prowadzone w pierwszej instancji:

1.     postępowania habilitacyjne i postępowania o nadanie tytułu profesora niezakończone do dnia 31 grudnia 2022 r.;

2.     przewody doktorskie niezakończone do dnia 31 grudnia 2023 r.
– odpowiednio umarza się albo zamyka się.

Tym samym, zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa i RDN, przedmiotowa regulacja nie dotyczy postępowań, w przypadku których:

1.     RDN – w ramach postępowania odwoławczego – przekazała albo przekaże sprawę do ponownego rozpatrzenia przez właściwy organ pierwszoinstancyjny;

2.     kandydat do awansu naukowego złożył albo – na podstawie art. 21 ust. 1 oraz art. 27 ust. 6 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki (Dz. U. z 2017 r. poz. 1789) *  – złoży odwołanie do RDN, a organ ten rozpatrzy odwołanie i przekaże sprawę do ponownego rozpatrzenia przez właściwy organ pierwszoinstancyjny;

3.     w następstwie orzeczenia sądu administracyjnego sprawa zostanie przekazana do ponownego rozpatrzenia przez organ pierwszoinstancyjny.

* Osoba ubiegająca się o nadanie stopnia doktora lub doktora habilitowanego może wnieść od uchwał, o których mowa w art. 14 ust. 2 i art. 18a ust. 11, jeżeli są one odmowne, odwołanie do RDN za pośrednictwem właściwego organu odpowiednio podmiotu doktoryzującego lub podmiotu habilitującego w terminie miesiąca od dnia doręczenia uchwały wraz z uzasadnieniem. Organ przekazuje odwołanie RDN wraz ze swoją opinią i aktami sprawy w terminie trzech miesięcy od dnia złożenia odwołania. Przedmiotowy przepis stosuje się odpowiednio w postępowaniu o nadanie tytułu profesora.