Zmarł NAUCZYCIEL kadr kierowniczych oświaty - prof. dr Lechosław Gawrecki

 

(źródło foto: Oficyna Wydawnicza "Impuls")  

Każdy, kto interesował się polityką oświatową, a szczególnie problematyką kształcenia i doskonalenia kadr kierowniczych w szkolnictwie, nie mógł nie zetknąć się z twórczością Profesora dra Lechosława Gawreckiego (1942–2025), wybitnego znawcy zarządzania oświatą, który odszedł od nas 11 września br. Jego studia, analizy i publikacje stanowiły przez dekady jeden z najważniejszych punktów odniesienia dla pedagogów, dyrektorów, badaczy i wszystkich, którzy poszukiwali pogłębionej refleksji nad funkcjonowaniem polskiego systemu edukacji.

Choć sam nigdy nie pełniłem funkcji dyrektora szkoły czy przedszkola, to od lat sięgałem z wielkim zainteresowaniem po artykuły Profesora Gawreckiego, które ukazywały się w najważniejszych periodykach pedagogicznych: Głosie Nauczycielskim, Nowej Szkole, Neodidagmacie, Dyrektorze Szkoły, Horyzontach Edukacji i wielu innych. Publikacje te były nie tylko diagnozą problemów, ale także źródłem inspiracji i praktycznych wskazań. Zawsze cechował je ład myśli, rzetelność analizy i głęboka świadomość misji, jaką pełni edukacja.

Profesor Gawrecki konsekwentnie podkreślał, że zarządzanie w oświacie nie jest wyłącznie kwestią techniczną czy organizacyjną, lecz kluczowym warunkiem jakości całego systemu edukacji. Pisał, że od sposobu, w jaki szkoły są prowadzone, zależy nie tylko ich sprawne funkcjonowanie, ale i losy kolejnych pokoleń uczniów, a w konsekwencji – jakość życia społecznego i obywatelskiego. W swojej pracy badawczej i dydaktycznej nie godził się na redukowanie zarządzania do odrębnych procedur czy fragmentów – dążył do całościowych opracowań, łączących teorię z praktyką, refleksję z rekomendacjami, a analizy z troską o człowieka.

W 2018 roku miałem zaszczyt zachęcić Go do przygotowania książki inaugurującej serię wydawniczą Oficyny „Impuls” zatytułowaną Drogowskazy (w) edukacji. Naszym wspólnym przekonaniem było, że nauczyciele – pełniący trudną i odpowiedzialną misję – potrzebują nie tylko wiedzy teoretycznej, ale i praktycznej, która stanie się wsparciem ich wolności, autonomii i odpowiedzialności. Profesor Gawrecki podjął to wyzwanie z entuzjazmem i świadomością, że edukacja wysokiej jakości może istnieć tylko tam, gdzie nauczyciel odczuwa poczucie sprawstwa, a szkoła staje się wspólnotą twórczej współpracy nauczycieli, uczniów i rodziców. Efektem była opublikowana w 2021 roku książka Zarządzanie w oświacie. Podręcznikowy zarys problematyki. Systematyka – praktyka – rekomendacje, która szybko stała się punktem odniesienia dla praktyków i badaczy.

Ścieżka zawodowa Profesora była przykładem konsekwencji, wytrwałości i odwagi w podejmowaniu nowych wyzwań. Rozpoczynał jako nauczyciel w szkole podstawowej, w liceum pedagogicznym i studium nauczycielskim, lecz od połowy lat siedemdziesiątych całkowicie poświęcił się tematyce zarządzania w edukacji. Jako adiunkt i wicedyrektor kaliskiego Oddziału Instytutu Kształcenia Nauczycieli prowadził studia podyplomowe dla przyszłych dyrektorów placówek, współtworząc fundament nowoczesnego kształcenia menedżerskiego w oświacie. Gdy w 1993 roku IKN został zlikwidowany, Profesor zareagował w sposób, który świadczy o Jego odwadze i wizjonerstwie: założył pierwszą w Polsce niepubliczną placówkę doskonalenia nauczycieli – Studium Doskonalenia Menedżerów Oświaty w Kaliszu. Instytucja ta, od 2004 roku działająca także w Gnieźnie, do 2020 roku wykształciła ponad dwanaście tysięcy dyrektorów – ludzi, którzy później mieli wpływ na codzienność setek tysięcy uczniów i nauczycieli.

Na fundamencie tego doświadczenia Profesor Gawrecki stworzył Gnieźnieńską Szkołę Wyższą „Milenium”, której przez siedem lat był rektorem, kształtując jej misję i rozwój. Pracował również na Wydziale Pedagogiczno-Artystycznym Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Kaliszu (1985–2006). Jego dorobek i autorytet zostały uhonorowane w sposób wyjątkowy – jako jedyny w Polsce doktor pedagogiki uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego bez konieczności przeprowadzania habilitacji, przyznany przez Centralną Komisję ds. Stopni i Tytułów wyłącznie na podstawie ogromnego dorobku naukowego i dydaktycznego.

Był autorem blisko dwudziestu książek i ponad stu artykułów naukowych i popularnonaukowych. Jego teksty nie tylko opisywały rzeczywistość, ale ją współtworzyły – inspirowały zmiany, kształtowały praktykę, stanowiły przewodnik dla dyrektorów, nauczycieli i studentów. Potrafił pisać językiem zrozumiałym, a zarazem głębokim; potrafił łączyć analityczny umysł badacza z wrażliwością pedagoga.

Profesor Lechosław Gawrecki pozostanie w naszej pamięci jako wybitny ekspert, nauczyciel i mistrz, człowiek głęboko oddany sprawie edukacji. Dla wielu był przewodnikiem intelektualnym, dla innych – mentorem, dla jeszcze innych – inspiracją do podejmowania nowych zadań. Pozostawił po sobie nie tylko imponujący dorobek naukowy, lecz także rzeszę wychowanków, współpracowników i czytelników, którzy dzięki Jego pracy zyskali pewność, że edukacja może być przestrzenią wolności, odpowiedzialności i sensu.

Odszedł człowiek wielkiego serca i niezwykłej pasji, a zarazem wymagający wobec siebie i innych, wierny ideałowi służby publicznej. Jego spuścizna będzie żyła w polskiej pedagogice i praktyce edukacyjnej jeszcze przez długie lata, inspirując kolejne pokolenia badaczy, dyrektorów i nauczycieli.

Niech spoczywa w pokoju.

(źródło: Fb)