Odeszła pedagog kultury - Pani dr hab. Alina Górniok-Naglik

 

Zmarła Pani dr hab. Alina Górniok-Naglik, profesor pedagogiki, która przez większość lat swojej akademickiej drogi związana była z Uniwersytetem Śląskim. W ostatnich latach była zatrudniona w Małopolskiej Uczelni Państwowej im. rtm. Witolda Pileckiego w Oświęcimiu, gdzie kierowała Instytutem Nauk Humanistycznych i Społecznych. Przed Nią były jeszcze lata twórczej, akademickiej pracy z młodzieżą, która studiowała na kierunku pedagogika. Dlatego tak trudno jest pisać wspomnienie o Koleżance z naszego środowiska, która niespełna siedem lat temu uzyskała stopień doktora habilitowanego w dziedzinie nauk społecznych, w dyscyplinie pedagogika. 

Jej droga nauczycielsko-akademicka była prowadzona i rozwijana bardzo konsekwentnie. Ukończyła studia magisterskie w 1986 roku na kierunku wychowanie muzyczne na Wydziale Pedagogiczno-Artystycznym filii Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie. Jej praca magisterska dotyczyła korelacji treści przedmiotowych muzyki z językiem polskim i wychowaniem plastycznym w klasie trzeciej liceum. 

W roku 1997 obroniła dysertację doktorską zatytułowaną Założone a rzeczywiste funkcje nauczyciela w procesie kształcenia w latach I—III, którą napisała pod kierunkiem znakomitego uczonego w zakresie pedagogiki wczesnoszkolnej - pana
prof. dr hab. Wojciecha Kojsa. Recenzentami pracy doktorskiej byli mistrzowie - profesorowie Kazimierz Denek i Tadeusz Lewowicki.  Pani dr hab. A. Górniok-Naglik należała do tej kategorii młodych pracowników naukowych, którym zależało na jak najlepszym wykształceniu, by zaangażowanie w pracę naukową i dydaktyczną odpowiadało jak najwyższym standardom. 

Nie poprzestała na jednym doktoracie. W latach 2003-2006 podjęła studia doktoranckie w specjalności teoria muzyki i pedagogika na Uniwersytecie Ostrawskim w Republice Czeskiej, które ukończyła obroną kolejnej rozprawy doktorskiej pod tytułem: Sztuka w treściach nauczania. Na tropie korelacji i integracji w liceum. Przygotowała ją pod kierunkiem wybitnego Uczonego, etnografa, badacza kultury, folkloru i języka Śląska Cieszyńskiego -  profesora Daniela Kadłubca.  

Dbała o to, by Jej badania miały wyjątkowy, oryginalny charakter, ale także o upowszechnienie ich wyników. Wydała część programowo-metodyczną z dysertacji doktorskiej, która dotyczyła programu autorskiego dla gimnazjalnej edukacji w ramach ścieżki edukacyjnej "uczestnictwo w kulturze". Zależało Jej na tym, by nauczyciele dysponowali źródłami, które pomogą im w pracy z młodzieżą. 

Poszukiwała dla siebie miejsca, w którym byłaby nie tylko zrozumiana, ale i doceniona. W cieszyńskiej filii pełniła funkcje kierowniczki Pracowni Dydaktyki Ogólnej i Metodologii Badań, następnie przez cztery lata kierowała Zakładem Pedagogiki Wczesnoszkolnej i Przedszkolnej w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej im. rtm. W. Pileckiego w Oświęcimiu. Z kolei w latach 2013-2015 została członkiem Senatu w Wyższej Szkole Administracji w Bielsku-Białej, gdzie pełniła również funkcję Przewodniczącej Komisji ds. Jakości Kształcenia.  Ostatecznie jednak związała się z Małopolską Uczelnią Państwową im. rtm. Witolda Pileckiego w Oświęcimiu.

Pani Profesor MUP dr hab. Alina Górniok-Naglik była członkiem: Śląskiego Towarzystwa Muzycznego, Stowarzyszenia Drogami Tischnera, Stowarzyszenia Salezjanów Współpracowników i Salezjanek Współpracownic Prowincji Krakowskiej, dzieląc się swoją wiedzą i doświadczeniami z pracy z młodzieżą i nauczycielami. Przedmiotem Jej badań i zainteresowań pedagogicznych były zagadnienia edukacji kulturalnej oraz pedeutologii, a także dydaktyki szkolnej i muzykologii. 

Habilitowała się na Wydziale Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Śląskiego w 2016 roku na podstawie m.in. rozprawy pt. Edukacja kulturalna w liceum stymulatorem autokreacji młodzieży (Toruń 2014) oraz pozostałych dokonań badawczych (monografie, artykuły, prace pod Jej redakcją), organizacyjnych i dydaktycznych, że przypomnę:

1. W dialogu sztuki z edukacją (Toruń́ 2007). 

2. Dziecko w świecie zabawy t.2: Zabawa w literaturze, muzyce i życiu codziennym,

Kraków 2009 (współautorstwo z B. Dymarą i J. Uchyła-Zroską).

3. Sztuka bycia nauczycielem. Sztuka współbycia nauczyciela z małym dzieckiem. Sztuka pytania i odpowiadania, Bielsko-Biała 2015 (współautorstwo z L. Wollman). 

4. Sztuka w treściach nauczania – na tropie korelacji i integracji w liceum (Kraków, 2002). 

Pedagogika kultury, edukacja artystyczna, pedagogika twórczości, wychowanie przez sztukę są tymi działami pedagogicznej myśli i praktyki, które są niezwykle istotne w każdym społeczeństwie, podtrzymując i rozwijajac nie tylko tradycję, kulturę wysoką, ale także służąc autokreacji dzieci, młodzieży, osób dorosłych i osób „złotej jesieni życia”.  Odejście Aliny Górniok-Naglik nie zamyka tego kierunku rozwoju pedagogiki kultury, bowiem możemy czerpać z Jej dokonań przez kolejne lata, zachowując Ją w pamięci pełnej wdzięczności za dotychczasową twórczość i kształcenie kadr pedagogicznych.     

Uroczystości pogrzebowe odbędą się dnia 24 marca 2023 r. o godz. 12.00 w kościele 
pw. Matki Bożej Królowej Polski w Brzezince. 

Niech spoczywa w pokoju. 

(źródło foto) 

Edukacja nie będzie najważniejszym tematem w czasie kampanii wyborczej przed wyborami do parlamentu

 

Redakcja "Rzeczpospolitej" zamówiła sondaż opinii Polaków na temat tego, co ich zdaniem będzie najważniejszym tematem w czasie kampanii wyborczej przed wyborami do parlamentu. Warto zwrócić uwagę na to, że wśród wielu istotnych kwestii w ogóle nie pojawiła się edukacja. Nie ma też mowy o nauce, kształceniu akademickim czy o kulturze.

Mój wniosek w formie hipotezy brzmiałby tak: 

Prawdopodobnie po raz kolejny powyższe dziedziny życia zostaną wykorzystane przez polityków jedynie w celach propagandowych, by pozyskać głosy poparcia, ale nic więcej. Funkcjonujemy w sferze nieopłacalnej dla polityków, sprawujących władzę, bo ta opiera się na sondażowych przesłankach.

Edukacja, nauka, kultura są kosztem dla każdej władzy, toteż nie będzie istotnych zmian w koniecznej a poważnej zmianie statusu ekonomicznego pracowników tych sfer publicznej służby. Poczuciem misji będą opłacać rachunki, karmić swoją duszę poczuciem bezinteresownego działania dla dobra wspólnego oraz czekać do kolejnych wyborów sejmowych w 2027 roku. Zawsze jest to jakaś perspektywa. Marzyć można bez ponoszenia przez rząd kosztów.  

Ps. 

Wyróżnione w sondażu tematy są jak najbardziej ważne.   

 

Nomenklatura dawniej i dziś

 

Przypominam tytułowy termin, którego jedno ze znaczeń tak wyjaśniają językoznawcy: 

O nomenklaturze mówimy również wtedy, gdy mamy na myśli grupę ludzi uprzywilejowanych przez władze, instancje partyjne itp., wyznaczonych z nadania władzy do pełnienia wysokich stanowisk kierowniczych w instytucjach i urzędach państwowych. Przywileje, które przysługują takiej grupie, są niezasłużone, ponieważ stanowią efekt różnych układów. Jest to więc wyraz używany w kontekście pejoratywnym. 

Synonimem do powyższego pojęcia są: 

• klika,

• sitwa,

• kasta,

• klan,

• koteria,

• koteryjka,

• kamaryla,

• mafia,

• polityczno-koleżeńskie układy.

Historyk, profesor Andrzej Garlicki opublikował na łamach "Polityki" (1990 nr 36) treść tajnego dokumentu z archiwów państwowych (VI Oddział Archiwum Akt Nowych sygn. 295/VII-79), który zawierał wykaz stanowisk obsadzanych przez rządzące elity. Dla funkcjonowania systemu totalitarnego ważne było mianowanie na wszystkie stanowiska "samych swoich", by za ich pośrednictwem sprawować pełną kontrolę (...) wszystkich przejawów życia społeczeństwa. Niniejszy dokument został uchwalony w dn. 8-10 maja 1950 roku, dlatego proszę się nie dziwić, że zawiera nazwy instytucji czy organizacji, które być może już nie istnieją albo mają inną nazwę. 

Zatrudnienie osoby mającej reprezentować interesy partii władzy oznaczało że jeśli ona (...) nie sprzeniewierzy się partii, lub nie popełni szczególnie rażącego przestępstwa, dotrwa do chwil swoich jako członek elity rządzącej (s.14). 

Nomenklatura jest zatem pojęciem określającym rozwiązanie systemowe w państwie, które dotyczy obsadzania stanowisk kierowniczych z rekomendacji partii władzy. Znienawidzona w czasach PRL nomenklatura jest strukturalnie i częsciowo symbolicznie reprodukowana, a więc istnieje nadal, tylko zmieniły się zasady jej powoływania i informowania o tym społeczeństwa.  

Dzisiaj można uzyskać informację na temat tego, kto, kiedy, na jakich zasadach został zatrudniony na nomenklaturowym stanowisku, a więc takim, które może dotyczyć kontrolowania określonych ustawą przejawów życia społeczeństwa, ale także jednostek oraz jakie wynikną z tego dla takiej osoby korzyści materialne (np. willa+) oraz finansowe ("nam się to należało").

Gdzie zatem można było obsadzać "swoimi" ludźmi lukratywne stanowiska? 

I. Kadry partii władzy (dawniej kadry KC i wydziały terenowe): kierownicy wydziałów, ich zastępcy i wszyscy pracownicy polityczni; sekretarze komitetów wojewódzkich i miejskich; kierownicy wydziałów i sekretarze  w tych komitetach; kierownictwo i personel naukowy Szkoły Partyjnej w Warszawie i Centralnej Szkoły Partyjnej w Łodzi; kierownicy partyjnych szkół wojskowych oraz sekretarze komitetów powiatowych i miejskich.

II Aparat Państwowy: ministerstwa, w tym ministrowie i wiceministrowie, dyrektorzy, wicedyrektorzy departamentów i samodzielnych biur; w przypadku Ministerstwa Oświaty - jeszcze: wizytatorzy ministerialni, kuratorzy i naczelnicy wydziałów personalnych w Kuratoriach Szkolnych, rektorzy i prorektorzy, profesorowie wyższych uczelni akademickich i nieakademickich, docenci wyższych uczelni akademickich i nieakademickich.

III. Główny Urząd Statystyczny (dyrektor, wicedyrektor, personalista GUS).

IV. Główny Urząd Kontroli Prasy i Widowisk (dyrektor, wicedyrektor i personalista).

V. Centralny Urząd Planowania (prezes, wiceprezesi i personalista, dyrektorzy departamentów.

VI. Komisja Specjalna - członkowie Biura Wykonawczego, przewodniczący delegatur wojewódzkich. 

VII. Film Polski - dyrektor, wicedyrektorzy i personalista, dyrektorzy działów.

VIII. Polskie Radio - dyrektor naczelny, dyrektorzy działów i personalista. 

IX. Aparat Samorządowy - prezydenci miast wojewódzkich, przewodniczący wojewódzkich rad narodowych, dyrektorzy biur prezydialnych wojewódzkich rad narodowych.

X. Spółdzielczość - prezesi, wiceprezesi, członkowie zarządu i personalista; prezesi, wiceprezesi, dyrektorzy działów i personaliści central spółdzielczych i Banku Gospodarstwa Spółdzielczego.

XI. Związki Zawodowe - członkowie prezydium, kierownicy wydziałów, przewodniczący okręgowych komisji związków zawodowych, prezesi i sekretarze zarządów głównych wszystkich związków zawodowych.

XII. Związek Młodzieży Polskiej i Zw. Akademicki MP - członkowie prezydium Zarządu Głównego, kierownicy działów Zarządu Głównego, Prezesi i sekretarze zarządów wojewódzkich. 

XIII - Organizacje masowe - członkowie prezydiów zarządów głównych poważniejszych organizacji, jak: Liga Kobiet, Polski Czerwony Krzyż, Robotnicze Towarzystwo Przyjaciół Dzieci, Towarzystwo Uniwersytetu Robotniczego, Towarzystwo Przyjaciół Żołnierzy, Polski Związek Zachodni, Związek Bojowników z Faszyzmem o Niepodległość i Demokrację, Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Radzieckiej itp. 

XIV. Prasa - redaktorzy naczelni i kolegia redakcyjne centralnych organów partyjnych, redaktorzy naczelni prowincjonalnych organów partyjnych i redaktorzy naczelni prasy bezpartyjnej centralnej i prowincjonalnej. 

W związku z wyborami parlamentarnymi w kraju obywatele czekają na opublikowanie przez media wykazu obecnej nomenklatury, by można było w toku debat publicznych (otwartych i zamkniętych) dowiedzieć się o jej zasługach dla naszego państwa i społeczeństwa. Zapewne częściowo zmieniła się struktura nomenklatury w naszym kraju.