Narodowe Centrum Nauki dysponuje buidżetem, który ma charakter rywalizacji antagonistycznej, to znaczy, że czyjś sukces musi być kosztem czyjejś straty.
Nie jestem w stanie uwierzyć, że po tylu latach istnienia konkursów na finansowanie badań poziom wszystkich zgłoszonych projektów naukowych jest tak niski w socjologii i pedagogice, że największą pulę pieniędzy uzyskują w konkursach w panelu HS-6 przede wszystkim psycholodzy. Kto przewodniczył Radzie Naukowej NCN ? Profesor psychologii. Już nastąpiła zmiana.
Panel HS-6, w ramach którego aplikują o środki
na badania naukowe pedagodzy i socjolodzy nosi nazwę: Człowiek i życie społeczne. Jak widać po wynikach
tegorocznego rozstrzygnięcia, którego wyniki zostały opublikowane 20 listopada
2020 r. - o losach projektów decydują ludzie i życie społeczne w ramach
organizacji prac panelu HS-6.
Szczegółowy zakres badań rozpatrywany jest w ramach
następujących obszarów tematycznych. Psycholodzy mają ich 7, pedagodzy - 5, a
socjolodzy 8. jest też obszar - zagadnienia pokrewne (?).
|
HS6_001 |
Psychologia ogólna (w tym: procesów poznawczych,
emocji, motywacji, osobowości, różnic indywidualnych), psychologia
eksperymentalna, psycholingwistyka |
|
HS6_002 |
Psychologia społeczna, polityczna, środowiskowa i
międzykulturowa |
|
HS6_003 |
Psychologia kliniczna, zdrowia, penitencjarna,
rehabilitacji, neuropsychologia kliniczna |
|
HS6_004 |
Psychologia rozwoju, rodziny, wychowania i edukacji |
|
HS6_005 |
Psychologia ewolucyjna i porównawcza, genetyka
zachowania, psychofizjologia, neuropsychologia |
|
HS6_006 |
Psychologia pracy, organizacji, ekonomiczna, reklamy
i marketingu |
|
HS6_007 |
Historia myśli psychologicznej, metodologia,
psychometria, diagnostyka psychologiczna |
|
HS6_008 |
Pedagogika ogólna, porównawcza i kultury |
|
HS6_009 |
Pedagogika społeczna i andragogika, profilaktyka
społeczna i resocjalizacja |
|
HS6_010 |
Pedagogika specjalna |
|
HS6_011 |
Pedagogika edukacji (szkolna, szkoły wyższej) i
dydaktyka |
|
HS6_012 |
Teoria i filozofia wychowania, historia oświaty i
wychowania |
|
HS6_013 |
Socjologia teoretyczna, orientacje metodologiczne i
warianty badań empirycznych |
|
HS6_014 |
Struktura i dynamika społeczna, zmiana środowiska i
społeczeństwo |
|
HS6_015 |
Socjologia idei, władzy, norm, organizacji |
|
HS6_016 |
Socjologia kultury i komunikacji społecznej (w tym:
medioznawstwo, dziennikarstwo, komunikacja internetowa) |
|
HS6_017 |
Socjologia gospodarki i edukacji |
|
HS6_018 |
Socjologia rozwoju: wymiar lokalny, regionalny,
makrospołeczny |
|
HS6_019 |
Problemy społeczne i kierunki praktycznych działań
socjologów |
|
HS6_020 |
Przestrzeń publiczna |
|
HS6_021 |
Inne zagadnienia pokrewne |
Jak wyglądają wyniki dwóch konkursów? Proszę zobaczyć.
Najpierw dane statystyczne dotyczące Konkursu OPUS (na projekty badawcze, w tym finansowanie zakupu lub wytworzenia aparatury
naukowo-badawczej niezbędnej do realizacji tych projektów):
Wpłynęło 117 wniosków. Po selekcji w I etapie
dopuszczono do rozpatrywania 113 projektów. Do II etapu, który
rozstrzyga o tym, które wnioski uzyskają środki z budżetu państwa, dopuszczono
już tylko 34 projekty badawcze. Finansowanych będzie
50 proc., czyli
17 wniosków.
Wśród 17 wniosków sfinansowanych zostanie w:
- psychologii - 10 grantów;
- pedagogice - 0 grantów;
- socjologii - 7 grantów.
Wpłynęło 108 wniosków. Po selekcji w
I etapie dopuszczono do rozpatrywania 106 projektów. Do II etapu,
który rozstrzyga o tym, które wnioski uzyskają środki z budżetu państwa,
dopuszczono już tylko 34 projekty badawcze. Finansowanych
będzie mniej niż 50 proc., bo 15 wniosków.
Wśród 15 wniosków sfinansowanych zostanie w:
- psychologii - 12 grantów;
- pedagogice - 1 grant;
- socjologii - 2 granty.
Jak ktoś chce, może zobaczyć na stronie NCN, z jakich
jednostek akademickich zostały zaaprobowane projekty badawcze.
Oczywiście, wszystko odbywa się zgodnie z prawem.
Zapewne wnioski psychologów z SWPS nie są recenzowane przez ich kolegów z
Instytutu Psychologii PAN czy przez członków PAN. Może nieco większą
troską są otoczone wnioski socjologów, bo ci też mają swoją silną reprezentację
w PAN.
Wszystkim laureatom życzę jak najlepszych wyników
badań i satysfakcji z realizacji zamierzeń badawczych. Brakuje mi na
stronie NCN informacji na temat tego, ile i które wnioski z minionych edycji
konkursów nie zostały rozliczone lub w dziwnych okolicznościach wydłużono im
okres realizacji?
Jak to jest możliwe, że środki publiczne na
badania naukowe są poza merytoryczną kontrolą, bo przecież prowadząca kontrolę
NiK zajmuje się głównie procedurami i finansami, a nie stroną merytoryczną. Za
rządów PO i PSL zabezpieczono sobie wygodną pozycję do potencjalnego
manipulowania środkami publicznymi. Obecna władza w ogóle na to nie reaguje.
Czyżby przez kazus brata byłego ministra?
Powraca zatem pytanie, dlaczego w ewaluacji podlegać będą dyscypliny naukowe, a nie grupy dyscyplin? Skoro tak, to dlaczego w NCN nie sa prowadzone konkursy w ramach dyscyplin naukowych? Odpowiedź jest prosta - żeby psycholodzy mieli pieniądze na badania kosztem wniosków z pedagogiki i socjologii. Inaczej znacznie mniej ich projektów mogłoby być sfinansowanych, a i dominujący wśród podmiotów - wnioskodawca (SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny) nie mógłby utrzymywać się jako podmiot prywatny z własnych środków. A tak, dofinansowywany jest kilkudziesięciu lat z budżetu państwa. Słusznie? Jak najbardziej. W końcu pasożytują na innych dyscyplinach naukowych a mimo stwierdzenia przez władze b. MNiSW konieczności zmian, nadal nie zamierza zmienić się ustawy w treści dotyczącej NCN.