Treść wywiadu z aktorką Teatru Narodowego w Warszawie - Beatą Fudalej, absolwentką krakowskiej Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej, który przeprowadziła Katarzyna Kubisiowska a opublikowała na łamach "Tygodnika Powszechnego" (2020 nr 10) zainspirował mnie do refleksji na temat nauczycieli, którzy w odróżnieniu od kandydatów do aktorskiej profesji, nie mają w toku studiów żadnych warsztatów wzmacniających stan ich ducha, posłannictwo i umiejętności pracy z innymi ludźmi.
Nauczyciel, nawet częściej niż aktor, bo codziennie musi wychodzić na scenę, by odegrać swoją lub zadaną mu rolę. Też, jak aktorzy, nie jest zadowolony ze względu na warunki pracy i płacy. Spotykają się znacznie częściej od artystów sceny teatralnej z brakiem okazywania im szacunku nie tylko przez rządzących, sprawujących nadzór nad instytucją "teatralną", ale także ze strony niektórych nauczycieli, niewychowanych uczniów i impertynenckich rodziców.
Beata Fudalej przywołuje w swojej wypowiedzi rolę nauczyciela, bowiem sama w niej występuje kształcąc młodych adeptów tej sztuki. "Dziś nauczyciel traktowany jest jak coach - wszystko ma podać na tacy. By młodzi coś zrozumieli, bywa, że muszę przekładać Słowackiego na język dilerów narkotyków" (s. 67) Jej zdaniem dzisiejsza młodzież nie ma empatii i rozbudzonej naturą wyobraźni, gdyż została wytresowana w pragmatycznej, instrumentalnej edukacji punktowej, schematycznej, ale pozbawiającej ją doświadczania i rozumienia uczuć, zetknięcia się z czymś prawdziwym, czymś doświadczanym przecież przez każdego.
Wydawałoby się, że do szkoły teatralnej wybiera się młoda inteligencja, a tymczasem kształcąca ją aktorka stwierdza: "Uczę aktorstwa od 27 lat i widzę, jak zmieniają się kolejne pokolenia. Wychodzi to w podstawowej wiedzy. Od moich uczniów dowiedziałam się, że ostatnim królem Polski był Jerzy Popiełuszko, Helena Modrzejewska to pisarka, menada jest drzewem,a jezuici to Żydzi" (tamże). No cóż, dotyczy to nie tylko młodego pokolenia.
To starsze, sfrustrowane, pełne obolałej pamięci po niespełnieniu własnych marzeń i ambicji teraz wyszukuje sobie "tarcze" do strzelania "nabojami" własnej niewiedzy, wtórnego analfabetyzmu, zapiekłej obrony "swoich", których głupotę i brak kompetencji odsłania niemalże każdy wytwór ich pracy. No ale są "swoi". Wnoszą więc na ich cześć do sieci wyrazy poparcia, z poczuciem dumy, że puściło się w obieg własny smród. To samo czynią niektórzy widzowie przychodzący do teatru na spektakl. Bez żenady ciamkają, mlaszczą, serfują w sieci, rozmawiają, a nawet zanieczyszczają powietrze.
Jak opowiadała mi jedna ze studentek UŁ, wchodząca do sali wykładowej jej koleżanka zobaczywszy, że jest już wykład, a w auli ciemno ze względu na wyświetlany materiał filmowy, głośno powiedziała: "O, fajnie, że jest ciemno, będzie można pospać". Po co przyszła? Po zaliczenie obecności będąc mentalnie nieobecną?
To samo stwierdza B. Fudalej, że studentów mało co "interesuje poza końcem własnego nosa" (s. 68). I dalej: "Masę wysiłku człowiek wkłada dziś w uczenie, czasem okazuje się, że nie obejrzeli tego minimum, o które prosiłam. Mówimy, że z tym pokoleniem tłuczemy kamienie, no ale sami ich tak wychowaliśmy" (s. 69).
Nie chce mi się wierzyć, że absolwent polonistyki UAM w Poznaniu od 9 lat przygotowuje do matury z języka polskiego sprzedając w sieci poradnik p.t. "ZAORAJ MATURĘ". Opracował metodę pozwalającą każdemu, kto nie przeczytał ani jednej lektury szkolnej, opanowanie maturalnego materiału w 10 dni z języka polskiego. Za niespełna 20 zł można kupić przewodnik z gwarancją: "Główne założenia systemu: NIE CZYTASZ ŻADNEJ LEKTURY, NIE CZYTASZ STRESZCZEŃ, NIE MUSISZ SIĘ UCZYĆ NA PAMIĘĆ, a zdajesz bez problemu na poziomie 40-50%! Wystarczy odpowiednia strategia, staranna selekcja materiału i skupienie się na kluczowych kwestiach, pomijając nieistotne".
Potem taki abiturient przyjdzie na studia aktorskie, albo medyczne, techniczne czy nauczycielskie i będzie też... nauczycielem innych, a nawet wyborcą. Wnet puści bąka w sieci.