(foto: Józefa Bałachowicz - źródło: BŚ)
Potrzebni
są Mistrzowie, których dorobek naukowy, osiągnięcia organizacyjne i dydaktyczne
będą dobrze służyć nie tylko nauce, ale także dalszemu kształceniu kadr
akademickich. W dniu dzisiejszym obchodzi swój Jubileusz 50-lecia pracy
naukowej Profesor Józefa Bałachowicz z Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii
Grzegorzewskiej w Warszawie.
Pani
prof. dr hab. Józefa Bałachowicz (ur. w 19.03.1949 r. w Krzyżanach) ukończyła w
1974 r. studia magisterskie na kierunku pedagogika na Wydziale Pedagogicznym
Uniwersytetu Warszawskiego. Stopień naukowy doktora nauk humanistycznych w
zakresie pedagogiki uzyskała w 1982 r. na podstawie obronionej w Instytucie
Badań Edukacyjnych dysertacji doktorskiej pt. Sposoby pracy z tekstem
a efekty dydaktyczne w nauczaniu początkowym.
O
wysokim poziomie naukowy rozprawy świadczy jej wydanie pod tytułem Kształtowanie
umiejętności czytania ze zrozumieniem (Warszawa 1989) nakładem renomowanego
Wydawnictwa Szkolnego i Pedagogicznego.
Kolejny awans naukowy przypadł na rok 1994, kiedy to na Wydziale Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej J. Bałachowicz uzyskała stopień naukowy doktora habilitowanego w dyscyplinie pedagogika, w dziedzinie nauk humanistycznych. Kluczową w tym postępowaniu była rozprawa habilitacyjna p.t. Umiejętność czytania uczniów szkół podstawowych dla lekko upośledzonych umysłowo oraz wcześniej wydana monografia p. t. Style działań edukacyjnych nauczycieli klas początkowych. Między uprzedmiotowieniem a podmiotowością (Warszawa 2009).
W 2018 roku otrzymała nominację Prezydenta RP profesor nauk społecznych w dyscyplinie pedagogika, o czym pisałem w dn. 16 marca tego roku.
Pani Profesor jest autorką także wielu monografii zbiorowych, które są pokłosiem wspólnych debat czy projektów badawczych, w tym m.in.:
1.
Sprawności językowe dzieci
upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim, (współred. J.
Paluszewski, Warszawa 1995);
2. Edukacja w toku przemian (Warszawa 1995).
3. Język, literatura, wychowanie (współred. S. Frycie, Warszawa
2006);
4. Wczesna edukacja dziecka. Stan obecny – perspektywy – potrzeby, (współred.
A. Kowalska, Warszawa 2006).
5. Kultura regionalna w kształceniu nauczycieli klas początkowych, (współred.
AB. Falińska, Warszawa 2010);
6. Edukacja (dla) dziecka – od trzylatka do sześciolatka, współred. Z. Zbróg,
(Kraków 2011).
7. Dziecko w koncepcjach pedagogicznych Marii Grzegorzewskiej i Janusza
Korczaka, (Warszawa 2012).
8. Z zagadnień profesjonalizacji nauczycieli wczesnej edukacji w dobie zmian, (współred. A. Szkolak, Kraków 2012).
9. Nowoczesny wychowawca – tutor, mentor, coach, (współred. A. Rowicka, Warszawa 2013).
10. Kompetencje kreatywne nauczycieli wczesnej edukacji dziecka, (współred. I. Adamek, Kraków 2013);
11a. Edukacja środowiskowa w kształceniu nauczycieli. Perspektywa teoretyczna, (współred. Halvorsen K. V., Witkowska-Tomaszewska A., Warszawa 2015).
11b. Edukacja przyrodnicza w terenie. w stronę pedagogiki zrównoważonego rozwoju, (współred. L. Tuszyńska, Warszawa, 2015).
11.c. Edukacja wczesnoszkolna w dyskursie podmiotowości, (współred. A. Witkowska-Tomaszewska, Warszawa, 2015).
12. Pomiędzy dwiema edukacjami. Dziecko/uczeń wobec czasu zmiany, (współred. I. Adamek, Łódź, 2016; tom II).
13. Kreatywność jako wymiar profesjonalizacji przyszłych nauczycieli wczesnej edukacji (współred. I. Adamek, Warszawa, 2017).
14a. Zrozumieć uczenie się. (współred. A. Korwin-Szymanowska, E. Lewandowska, A. Witkowska-Tomaszewska, Warszawa, 2017).
14b. Kompetencje kreatywne nauczyciela wczesnej edukacji dziecka, (współred. I. Adamek, Kraków, 2019).
14c. International trends in preparation of early childhood teachers in a changing world (współred. Krystyna Nowak-Fabrykowski Zuzanna Zbróg, Warszawa, 2017)
15. Społeczne konstruowanie roli ucznia w edukacji wczesnoszkolnej. Dyskursy, oczekiwania, praktyki, (współred. E. Ćwikła, M. Krasuska-Betiuk, M. Kupiec, Warszawa, 2021).
16. Codzienność/niecodzienność szkolna w czasie pandemii COVID-19, (współred. Z. Zbróg, A. Koterwas, E. Nowosielska, Warszawa, 2023).
Prof. Józefa Bałachowicz przewodniczy Zespołowi/Sekcji Edukacji Elementarnej przy Komitecie Nauk Pedagogicznych PAN oraz jest członkiem Akademickiego Seminarium Edukacji Dziecka, które skupia nauczycieli akademickich specjalności pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna z UAM, Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, Uniwersytetu Opolskiego, Szczecińskiego, Warmińsko-Mazurskiego, UMCS, APS i innych.
Z okazji Jubileuszu została wydana w
akademii Pedagogiki specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie książka,
którą Marta Krasuska-Betiuk, Monika Kupiec, Agnieszka Olechowska, Edyta
Nowosielska i Marta Poruszek dedykują Profesor Józefie Bałachowicz. Jak piszą
we „Wstępie:”
Pod skrzydłami Pani Profesor pracuje i doskonali swą praktykę badawczą i dydaktyczną grono jej byłych doktorantek, współpracowniczek i liczne grono studentek i studentów. Trzeba mieć niezwykłą siłę i zdolność, by przez pół wieku być Osobą tak ambitną, odpowiedzialną, aktywną i twórczą (s.8).
Przyłączam się do tych GRATULACJI nie tylko tekstem w niniejszym tomie, ale i wyrazami wdzięczności za wyjątkowy wkład Pani Profesor w kształcenie nauczycielek i nauczycieli wczesnej edukacji oraz kadr naukowych. Profesor Józefa Bałachowicz jest bowiem od lat nie tylko promotorką dysertacji doktorskich z tej subdyscypliny nauk pedagogicznych, ale i rzetelną, wymagającą recenzentką prac awansowych naukowców z wszystkich ośrodków akademickich, w których młode i doświadczone kadry naukowe ubiegały i będą się ubiegać o uzyskanie stopnia lub tytułu naukowego w dziedzinie nauk społecznych, w dyscyplinie pedagogika.
Życzę
Pani Profesor dużo sił twórczych, zdrowia i tego, o czym pisała w swoich "Listach do Nauczycieli" Maria Grzegorzewska – a więc pogody ducha w walce z różnymi
przeszkodami w pracy, w codziennym życiu, by móc dalej łamać opory własną
siłą i mocą je przezwyciężającą. Ad multos annos!