Nie
mogę nie odnotować z satysfakcją, że po raz pierwszy w swoich dziejach Polska
Akademia Nauk opublikowała pełne wyniki wyborów do komitetów naukowych.
Dotychczas dane te były objęte ścisłą tajemnicą, a Kanclerz PAN kilka lat temu wyjaśniał, że PAN nie musi ujawniać tych danych, bo członkowie komitetów nie są funkcjonariuszami publicznymi. Jednak są.
Jak
to dobrze, że wreszcie władze PAN podporządkowały się prawu i opublikowały
wyniki wyborów. Wprawdzie czekaliśmy na to kilka tygodni, ale lepiej późno niż
wcale. Teraz każdy nauczyciel akademicki, każdy obywatel III RP zainteresowany
wynikami wyborów do komitetów naukowych, będzie mógł:
1.
zobaczyć, kto kandydował (nie każdy musiał, nie każdy chciał)
2.
jaki dany kandydat uzyskał wynik wyborczy.
Wyniki
wyborów dotyczą wszystkich komitetów naukowych, a nie tylko Komitetu Nauk
Pedagogicznych PAN. Jak głosi publiczny komunikat:
"W dniu 24 października
2023 roku zostały ogłoszone listy osób kandydujących do 71 Komitetów Naukowych Polskiej
Akademii Nauk.
Informacja o listach
wyborczych w wyborach do Komitetów Naukowych Polskiej Akademii Nauk została
opublikowana na stronie głównej Akademii https://pan.pl/ oraz w BIP
PAN https://bip.pan.pl.
Od 24 października do
13 listopada 2023 roku w wyborach do 71 Komitetów Naukowych Polskiej Akademii
Nauk osoby uprawnione do głosowania zrealizowały 10 176 złożonych
deklaracji czynnego prawa wyborczego oddając w systemie ESWPAN głosy na 6 979 kandydatów na członków
komitetów naukowych.
Wybory
zostały rozstrzygnięte dla 29 Komitetów Naukowych Polskiej Akademii Nauk."
Warto
zauważyć, że członkostwo w komitecie naukowym nie jest rankingiem uczonych,
tylko wykazem tych, którzy mają czas i ochotę angażować się w działalność
społeczną na rzecz reprezentowanego przez siebie środowiska w zespole, który
działa przy Polskiej Akademii Nauk.
Nadal
w społeczności akademickiej przeważa przekonanie, że wybór do komitetu nauk
jest równoznaczny z członkostwem w PAN. NIE JEST.
Członkowie
komitetów naukowych PAN nie są członkami PAN, gdyż ci wybierani są w odrębnej
procedurze na członków korespondentów i członków rzeczywistych. Natomiast każdy
członek korespondent lub członek rzeczywisty PAN jest członkiem komitetu
naukowego, który sam wybiera, a nie jest do niego wybierany.
Przypomnę,
że w 2011 roku zmarł profesor Wincenty Okoń, a w 2015 roku przedostatni członek
rzeczywisty PAN profesor Czesława Kupisiewicza. Od kilkunastu lat
członkiem PAN jest tylko jeden profesor pedagogiki - Zbigniew Kwieciński,
członek rzeczywisty PAN.
Wielokrotnie członkowie
korespondenci i członkowie rzeczywiści Wydziału I Nauk Humanistycznych i
Społecznych PAN nie dopuścili do swojego gremium rekomendowanych przez senaty
uniwersytetów i Komitet Nauk Pedagogicznych PAN polskich pedagogów. Z poczuciem satysfakcji i
przewagą "szabel" wyborczych wybierali profesorów swoich dyscyplin o
znacznie niższych osiągnięciach, słabej renomie w kraju i poza granicami, byle
tylko nie było w tym gremium pedagogów. Wyniki też nie były publikowane,
chociaż społeczność naukowa doskonale wie, kto i jaki reprezentuje poziom w
nauce a mimo to jest lub nie jest członkiem PAN.
O
znaczeniu aktywności społecznej pod szyldem PAN świadczy fakt, że w tegorocznych wyborach do komitetów
naukowych nie zostały rozstrzygnięte wybory aż dla 42 Komitetów Naukowych
Polskiej Akademii Nauk. Zdaje się, że nie wszyscy naukowcy chcą
angażować się społecznie w tej korporacji, z wyjątkiem tych, którzy
są zatrudnieni w instytutach PAN. Te bowiem mają światowy standard i są w nich zatrudnieni na etatach.