Na ogłoszenie wyników obrad sztokholmskiej Akademii Szwedzkiej, która przyznaje Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury czeka się z dużym napięciem i zainteresowaniem. Miałem swoich faworytów, ale - jak to zwykle bywa - wygrał inny, W 2017 r. jest nim pisarz i scenarzysta angielski urodzony 8 listopada 1954 w Nagasaki - Kazuo Ishiguro . Sercem byłem za wspaniałym polskim poetą Adamem Zagajewskim, a literacko za japońskim powieściopisarzem - Haruki Murakami, którego wszystkie z dotychczas przetłumaczonych na język polski książki uwielbia moja żona.
Jak zwykle - w przypadku konkursów - nagroda trafia do primus inter pares. Polacy uwielbiają czytać wbrew wynikom sondaży opinii publicznej, toteż jedynie w biogramie Kazuo Ishiguro w Wikipedii informacja o laureacie Nagrody Nobla ukazała się w wersji polsko- i anglojęzycznej. Nie odnotowałem jej w biogramie w wersji niemieckiej i czeskiej. Nie ma to jednak znaczenia, bo i tak wszystkie media wprowadziły ten news natychmiast do obiegu.
Literacki Noblista należy wśród osiedlonych w Anglii do "newcommersów", gdyż przybył na wyspy w 1960 r. w związku z zatrudnieniem jego ojca-naukowca (początkowo tylko na dwa lata) w Narodowym Instytucie Oceanograficznym. Najważniejszy w pierwotniej socjalizacji okres wczesnego dzieciństwa spędził w Japonii, co daje o sobie znać w niektórych powieściach. Natomiast wychowywał się i kształcił w Guildford, Surrey.
Na Wyspach ukończył University of Kent w Canterbury otrzymując w 1978 r. znakomite wykształcenie w zakresie filologii angielskiej i filozofii. Następnie podjął studia z literaturoznawstwa (Malcolm Bradburys „Creative Writing Course“) na University of East Anglia, Norwich, które ukończył w 1980 r. W toku studiów angażował się w różne projekty społeczne. W Anglii poznał swoją przyszłą żonę zawierając z nią związek małżeński w 1986 r. Do dzisiaj mieszkają z córką w Londynie.
Debiutował w 1981 r. krótkimi opowiadaniami w 1981 r., a w rok później wydał swoją pierwszą książkę pt. "A Pale View of Hills" (Pejzaż w kolorze sepii) będącą opowieścią z życia japońskiej wdowy na emigracji w Anglii. W Polsce zostały wydane:
• Malarz świata ułudy (An Artist of the Floating World, 1986, wyd. polskie - 1991) - została wyróżniona Whitbread Book Awards
• Okruchy dnia (The Remains of the Day, 1989, wyd. polskie - 1993 jako "U schyłku dnia" i ten sam przekład pod obecnym tytułem - 1997) - w 1993 roku została zekranizowana pod tym samym tytułem w reżyserii Jamesa Ivory z Anthony Hopkinsem w roli kamerdynera Stevensa oraz z Emmą Thompson w roli głównej. Za tę powieść otrzymał znaczącą nagrodę Booker Prize.
• Niepocieszony (The Unconsoled, 1995, wyd. polskie - 1996)
• Kiedy byliśmy sierotami (When We Were Orphans, 2000, wyd. polskie - 2000) - nominowany do Booker Prize w roku 2000.
• Nie opuszczaj mnie (Never Let Me Go, 2005, wyd. polskie - 2005) - w 2006 r. nagroda The Corine - International Book Prize;
• Pogrzebany olbrzym (The buried giant 2015, wyd. polskie 2015)
• Nokturny (Nocturnes: Five Stories of Music and Nightfall, 2009, wyd. polskie - 2010).
Książki Noblisty były tłumaczone na 28 języków świata. Za zasługi dla literatury otrzymał w 1995 roku Order Imperium Brytyjskiego. W 1993 r. został wybrany do American Academy of Arts and Sciences. Natomiast w 2006 r. otrzymał francuski order - The Ordre des Arts et des Lettres. Wsród odznaczonych był wówczas także za swoją twórczość literacką - Amos Oz.
Pedagogom polecam książkę Noblisty - "Nie opuszczaj mnie" w tłumaczeniu Andrzeja Szulca, bowiem rzecz się dzieje w jednej z brytyjskich, elitarnych szkół z internatem. Nauczyciele kładą tu szczególny nacisk na twórczość artystyczną i wszelkiego rodzaju kreatywność. Tym, co odróżnia tę szkołę od innych jest fakt, że żaden z uczniów nie wyjeżdża na ferie do rodziny. Życie w Hailsham toczy się pozornie normalnym trybem: nawiązują się młodzieńcze przyjaźnie, pierwsze miłości i kontakty seksualne, dochodzi do konfliktów między uczniami a nauczycielami. Stopniowo, w wyniku przypadkowych napomknień i aluzji, odsłania się ponura, zarazem przerażająca tajemnica... .