09 marca 2014

Dlaczego to właśnie ja jestem wykluczony? A może Ty też nim jesteś lub będziesz?

W dn. 7 marca 2014 r. w Wyższej Szkole Nauk Społecznych PEDAGOGIUM obradowało Prezydium Komitetu Nauk Pedagogicznych Polskiej Akademii Nauk wraz z jego Zespołem Pedagogiki Resocjalizacyjnej, stając się okazją do spotkania z najbardziej aktywnymi członkami Zespołu ekspertów, wśród których są znakomici profesorowie i młodzi pracownicy naukowi z całego kraju. To oni podejmują w swoich pracach badawczych istotne dla współczesnej wiedzy o resocjalizacji i profilaktyki wychowania problemy oraz systematycznie publikują wyniki badań w rozprawach z tego zakresu. Wydają także własne czasopismo „Resocjalizacja Polska“, które znalazło się na liście punktowanych przez MNiSW periodyków naukowych.

Omawialiśmy czekające w bieżącym roku Komitet zadania, po czym zostaliśmy zaproszeni na spektakl teatralny pt. „Na huśtawce“ w wykonaniu osób bezdomnych. Sztuka autorstwa Marii Lewandowskiej, w reżyserii Marioli Daszkiewicz-Konopczyńskiej porusza jakże bolesne w każdym społeczeństwie zjawisko bezdomności. Znakomite odegranie życiowych przecież ról przez stołecznych bezdomnych pozwoliło nam wszystkim przeżyć w sposób szczególny ich problemy jako osób wykluczonych i wykluczanych w naszym kraju, także – niestety – z udziałem instytucji mających w swojej funkcji założonej niesienie im pomocy.


To było wielkie wydarzenie, nie tylko kulturowe, ale przede wszystkim egzystencjalne, bowiem występujący w tej sztuce aktorzy-ludzie bezdomni, nadali jej wyjątkowego wyrazu i społecznego przesłania. Po raz pierwszy w czasie posiedzeń KNP PAN miała miejsce możliwość nie tylko rozmawiania o problemach społecznych naszych obywateli, ale i przeżywania ich dramatów oraz absurdów, z którymi muszą sami mierzyć się w swojej codzienności.

Dzięki obejrzeniu tej sztuki jeszcze lepiej można zrozumieć istotę kreatywnej resocjalizacji z udziałem osób bezdomnych, które z godnością odsłaniają nam wielki potencjał własnej osobowości, kreatywności, poczucie humoru, ale i prawdę otaczającej ich hipokryzji czy ludzkiej bezduszności. Oni przygotowali sztukę teatralną, którą poświęcili niedawno zmarłemu swojemu koledze Konradowi Talmie. Było więc poważnie, czasami groteskowo, ale jakże autentycznie. W naszych sercach i pamięci dźwięczą wciąż słowa wypowiadane przez głównego narratora tej sztuki, który mówił do nas O SOBIE, O NICH:
- Dlaczego ja jestem wykluczony? Czy to wypadek losowy? Wykluczam się, bo nie daję rady, bo mnie nie rozumieją, bo jestem samotny w rodzinie, w tłumie? Wykluczam się, bo mam taki charakter, bo może komuś dokuczyłem w domu, że mnie wyrzucili?

- A może jest tak, że niektórzy nam zazdroszczą? Bo jeżeli taki człowiek w gonitwie za pieniędzmi, za pracą, za pozycją, za nieustannym odpowiadaniem na żądania różnych urzędów zobaczy, że taki bezdomny siedzi sobie, papieroska pali, na ławeczce, piwkiem popija, ... Ludzie kochani, taki wie, że żyje... A po roku pobytu w takim domu dla bezdomnych dostaje się po prostu świra.


Nie zdradzę treści tej sztuki, ale jak ktoś chce zderzyć się z prawdą o istotach ludzkich, które często są odzierane z własnej godności, pozbawiane pomocy, bo zamiast kartki na chleb, pomoc społeczna oferuje im – bo tylko to posiada urzędnik w danym momencie - darmowy ... wstęp na basen, jeśli ktoś chce bez patosu, bez fałszywego miłosierdzia doznać prawdziwego spotkania z bezdomnymi, wykluczanymi w najprzeróżniejszych formach i sposobach, niech nie pożałuje własnego czasu i poświęci go właśnie im. Łatwiej przyjdzie nam ich nie tylko zrozumieć, ale i dostrzec w nich Bliskich, a może zatrzymać się przy nich na chwilę, porozmawiać, zaoferować konkretną pomoc.

W dramacie i grotesce znajdziemy impuls do odpowiedzi na dramatycznie brzmiące pytanie: Dlaczego to właśnie ja jestem wykluczony? A może Ty też nim jesteś? A może każdy z nas jest bezdomny, tyle tylko że w różnej postaci tego zjawiska?

Dopełnieniem naszego pobytu w w/w Uczelni był jakże piękny wiersz Sylwestra Kurowskiego pt. NIEBYT , który ukazał się w wydanym przez PEDAGOGIUM (2014) tomiku jego poezji "Marazm":


"Pełzam w fekaliach wynaturzenia
każda myśl
wilgotna i ciężka
coraz bardziej
wciskam się w Błoto
głębiej
głębiej
i jeszcze
Błoto wymaga poświęceń
ono jest
było i będzie
lecz słów bezradności nic nie uniesie
człowiek chce czynów
nie bezsilności
a ona jest miarą człowieka
zawieszonego w nicości
"