Jubileusz Papieża

W dn. 14 listopada miało miejsce na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego jubileuszowe wydarzenie, bowiem swoje 45-lecie pracy naukowo-dydaktycznej obchodził prof. UG dr hab. Jan Papież. Jego współpracownicy - uczniowie i przyjaciele wydali jubileuszową publikację, w której zawarto nie tylko omówienie życia, twórczości i akademickiej działalności J. Papieża, ale także ciekawe artykuły.

Monografię p.t." Demokracja. Socjalizacja. Wychowanie. Publikacja dedykowana profesorowi Janowi Papieżowi" przygotowali do druku adiunkci: Piotr Bauć, Katarzyna Kmita-Zaniewska i Marcin Welenc. Jak napisali we wstępie:

"Niniejsza publikacja dedykowana Profesorowi Janowi Papieżowi z okazji Jubileuszu siedemdziesiątych urodzin oraz czterdziestopięciolecia pracy naukowo-dydaktycznej powstała z inicjatywy uczniów i współpracowników Pana Profesora z Zakładu Teorii Wychowania Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Gdańskiego. Wspólnie z licznym gronem przyjaciół Pana Profesora pragnęli podarować Jubilatowi swoje przemyślenia i owoce badań poświęconych demokracji, socjalizacji i wychowaniu, ujęte w różnych kontekstach poznawczych oraz metodologicznych i z różną szczegółowością. Autorzy tekstów tworzących ten tom pochodzą z różnych szkół i ośrodków badawczych – połączyła ich osoba Jubilata, z którym współpracowali na wielu płaszczyznach życia akademickiego."


Jubilat, Profesor UG Jan Papież urodził się 28 grudnia 1947 roku w Małym Płocku (woj. podlaskie). Już po ukończeniu Liceum Ogólnokształcącego w 1966 podjął się pracy w tzw. klasach łączonych na stanowisku nauczyciela w Szkole Podstawowej w Laskach. W 1967 roku ukończył roczny (zaoczny) Państwowy Kurs Nauczycielski w Mrągowie, który uprawniał go do nauczania w szkole podstawowej.

W 1967 roku rozpoczął kształcenie w Studium Nauczycielskim w Ełku na kierunku: biologia z chemią, a od 1969 studiował w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Gdańsku. Studia ukończył już na Uniwersytecie Gdańskim w 1973 roku uzyskując dyplom magistra pedagogiki na podstawie pracy magisterskiej p.t. "Zamierzona a rzeczywista funkcja wychowawcza studenckiego klubu >Wysepka<", którą przygotował pod kierunkiem profesor Romany Miller - wybitnej teoretyk wychowania, autorki znakomitej książki p.t. "Socjalizacja-Wychowanie-Psychoterapia". Jubilat wspominał swoich Mistrzów tak z toku studiów, jak i z okresu pracy akademickiej, a byli nimi także profesorowie Ludwik Bandura, Kazimierz Sośnicki, Klemens Trzebiatowski, Halina Borzyszkowska, Joanna Rutkowiak, Elżbieta Zawadzka, Ewa Rodziewicz, Lech Mokrzecki, Jan Żebrowski i Henryk Machel, Bolesław Hornowski, Stanisław Gerstman i Stanisław Kowalski, Zbigniew Kwieciński, Stanisław Kawula, Włodzimierz Wincławskim, Ryszard Borowicz, Krystyna Szafraniec i Andrzej Kaleta, a z młodszego pokolenia – profesor Tomasz Szkudlarek. Jan Papież realizował interesujące projekty badawcze dotyczące ucznia (studenta) zdolnego. Były to m.in.: • projekt (1975–1977): „Wyrównywanie startu szkolnego w mieście i na wsi” (koordynator prof. Romana Miller). W wyniku projektu powstało opracowanie Kariera szkolna uczestników olimpiad przedmiotowych jako model startu do wyższej uczelni i życia; • projekt (1977): „Organizacja i funkcjonowanie oświaty” (koordynator prof. Stanisław Kowalski). Na podstawie wyników badań stworzono opracowanie: Skok w rozwoju osobowości olimpijczyków czy trening umiejętności – z zagadnień metodologii badań. • projekt (1985) koordynowany przez profesora Mikołaja Kozakiewicza „Oświata i wychowanie wobec zmian w zakresie sytuacji społecznej, światopoglądu, obyczajów i wartości (dążeń) życiowych młodzieży”. • projekt (2005-2007) badania nad niepokojącymi pedagogicznie wychowawców zjawiskami społecznymi - „Bigoreksja i prostytucja internetowa – patologie czy próby poszukiwań innej normalności”. W 1982 r. obronił rozprawę doktorską p.t. "Funkcja selekcyjna i wychowawcza olimpiad przedmiotowych" , którą napisał pod kierunkiem profesor Romany Miller uzyskując stopień naukowy doktora nauk humanistycznych w zakresie pedagogiki. Pracę tę wydał w renomowanej oficynie - Państwowym Wydawnictwie Naukowym. Od 1 lipca 1982 roku pracował w Zakładzie Teorii Wychowania Instytutu Pedagogiki, stąd miałem wielokrotnie okazję do współpracy z tegorocznym Jubilatem i wspólnych debat naukowych oraz działań w Zespole Teorii Wychowania przy Komitecie Nauk Pedagogicznych PAN. Rozprawę habilitacyjną wydał na Uniwersytecie Gdańskim p.t. "Przemiany warunków socjalizacyjno‑edukacyjnych na wsi. Badania panelowe" uzyskując 06 marca 2008 stopień doktora habilitowanego nauk humanistycznych w dyscyplinie pedagogika. Recenzentami w tym przewodzie byli profesorowie: Barbara Fatyga, Andrzej Kaleta, Mirosław Szymański i Jan Żebrowski, Jak pięknie podsumowali Współpracownicy, Przyjaciele i Uczniowie w powyższej jubileuszowej monografii: "Gdy Profesor na posiedzeniu Rady Wydziału żegnał się, przechodząc na emeryturę, zauważył: „Szanowne koleżanki i koledzy, jesteście na świecie jedynym wydziałem, który miał swojego Papieża”. Profesor Zbigniew Kwieciński w odpowiedzi na zaproszenie do udziału w niniejszej Księdze podzielił się następującym bon motem: „To mój ulubiony Papież”. W macierzystym Zakładzie i Instytucie, gdy mówiliśmy o Profesorze, często używaliśmy tytulatury „Ojciec Święty”, co w oczywisty sposób pociągało za sobą wysoki diapazon stylu wypowiedzi: „Ojciec Święty przybył, rzekł, polecił”.

Pedagodzy wśród laureatów Konkursu Narodowego Centrum Nauki -" Miniatura 3"

W świetle UCHWAŁY NR 50/2019 RADY NARODOWEGO CENTRUM NAUKI z dnia 18 kwietnia 2019 r. w sprawie warunków oraz regulaminu przeprowadzania konkursu MINIATURA na działanie naukowe Na podstawie art. 18 pkt 13 i art. 21, w związku z art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Narodowym Centrum Nauki (Dz. U. z 2018 r. poz. 947 z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o NCN” Rada Narodowego Centrum Nauki określa warunki oraz regulamin przeprowadzania konkursu MINIATURA na działanie naukowe.

Konkurs MINIATURA adresowany jest do (...) osób posiadających stopień naukowy doktora, planujących ubiegać się o finansowanie przyszłych projektów badawczych w konkursach Narodowego Centrum Nauki, innych konkursach ogólnokrajowych lub międzynarodowych, zaś jego podstawowym celem jest finansowe wsparcie działania naukowego służącego przygotowaniu przyszłego projektu badawczego."

Otrzymałem pytanie, na które powinien odpowiedzieć ktoś z Narodowego Centrum Nauki, a mianowicie: Jak to jest możliwe, że wśród zakwalifikowanych do sfinansowania złożonego wniosku znalazły się osoby, które posiadają stopień naukowy doktora habilitowanego? Zgodnie z uchwałą NCN nie ma mowy o samodzielnych pracownikach naukowych jako potencjalnych beneficjentach powyższego Konkursu. Jak zatem rozumieć przydzielenie środków osobom, do których ten Konkurs nie jest adresowany?

Z treści uchwały NCN wynika, że - podobnie jak miało to miejsce jeszcze w Komitecie Badań Naukowych w latach 90. XX w. z tzw. grantami promotorskimi - ten konkurs jest adresowany nie do doktorantów, asystentów, ale do doktorów nauk. Wnioskodawcą może zatem być doktor nauk, ale także podmiot, dla którego finansowanie nie będzie stanowić pomocy państwa (pomocy publicznej lub pomocy de minimis), czyli np. zatrudniający doktora w zakładzie, katedrze czy instytucie jej/jego przełożony. Wnioskodawcą nie musi być zatem osoba realizująca działanie naukowe.

Wśród tegorocznych beneficjentów trzech edycji rankingowych tego Konkursu, obejmujących łącznie zakwalifikowanych do finansowania 228 projektów młodych badaczy, jest zaledwie czterech pedagogów . Inna rzecz, że socjologów i psychologów jest jeszcze mniej. Nie jest to jednak żadnym pocieszeniem, tym bardziej że nie wiemy, ile osób z poszczególnych dyscyplin aplikowało o środki w ramach tego konkursu. Oto laureaci MINIATURY 3:

1) dr Marta Kowalczuk-Walędziak (Uniwersytet w Białymstoku) - Tytuł projektu: Poszukiwanie czynników warunkujących wykorzystywanie wyników badań naukowych przez nauczycieli do doskonalenia ich praktyki zawodowej z perspektywy teorii planowanego zachowania - ocena operacjonalizacji i sposobu pomiaru zmiennych;

2) dr hab. Maciej Witold Bernasiewicz (Uniwersytet Śląski) - Tytuł projektu: "BADANIA, KSZTAŁCENIE ORAZ FUNKCJONOWANIE SYSTEMU W ZAKRESIE ZAPOBIEGANIA PRZESTĘPCZOŚCI W STANIE KAROLINA PÓŁNOCNA W USA";

3) dr Kamil Kuracki (Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie) - Tytuł projektu: "Rodzicielskie uwarunkowania wczesnej inicjacji czytelniczej dzieci o zburzonym rozwoju i prawidłowo rozwijających się";

4) dr Hanna Tomaszewska-Pękała (Uniwersytet Warszawski) - Tytuł projektu: "Znaczenie kapitału społecznego szkoły dla tworzenia inkluzywnej kultury szkoły i równości szans edukacyjnych";

Niech realizacja zaplanowanego zadania badawczego przyczyni się do przygotowania przyszłego projektu badawczego w innym już konkursie NCN.

Podziękowanie

W związku z nadaniem mi godności doktora honoris causa przez Narodową Akademię Nauk Pedagogicznych Ukrainy (НАЦІОНАЛЬНА АКАДЕМІЯ ПЕДАГОГІЧНИХ НАУК УКРАЇНИ) pragnę serdecznie podziękować za przekazywane mi bezpośrednio lub pośrednio słowa uznania i gratulacje.

Uroczystość z powyższej okazji miała miejsce 9 października 2019 r. w auli Państwowego Uniwersytetu Pedagogicznego imienia Hryhorija Skoworody w Perejasławiu-Chmielnickim.

W uroczystości wzięli udział:

- delegacja polskich uczonych – delegatów VIІІ Ukraińsko-Polskiego/Polsko-Ukraińskiego Forum Naukowego «Освіта для миру» – «Edukacja dla pokoju»;

- delegacja ukraińskich uczonych-pedagogów – delegatów VIІІ Ukraińsko-Polskiego/Polsko-Ukraińskiego Forum Naukowego «Освіта для миру» – «Edukacja dla pokoju» (znani ukraińscy naukowcy i działacze społeczni);

- profesorowie i przedstawiciele organizacji studenckich Państwowego Uniwersytetu Pedagogicznego imienia Hryhorija Skoworody w Perejasławiu-Chmielnickim;

- przedstawiciele Kijowskiej Obwodowej Administracji Państwowej, Powiatowej Administracji Państwowej w Perejasławiu-Chmielnickim;

- przedstawiciele organizacji społecznych i mediów.

Przebieg uroczystości jest nieco odmienny, toteż odnotuję tu skrótowo jej przebieg:

Słowo wstępne wygłosił Prezydenta NANP Ukrainy, doktor hab. nauk filozoficznych, profesor, członek rzeczywisty Narodowej Akademii Nauk i NAPN Ukrainy - Wasyl Kremień.

1. Ze strony ukraińskiej laudację wygłosiła Sekretarz Akademickiego Wydziału Kształcenia Zawodowego i Oświaty Dorosłych prof. Nella Nyczkało.

2. Ze strony polskiej swoje recenzje przedstawili profesorowie: Stefan Michał Kwiatkowski – Wiceprzewodniczący Komitetu Nauk Pedagogicznych Polskiej Akademii Nauk, rektor Akademii Pedagogiki Specjalnej imienia Marii Grzegorzewskiej w Warszawie, członek zagraniczny NAPN Ukrainy; Franciszek Szlosek – Dyrektor Instytutu Pedagogiki Akademii Pedagogiki Specjalnej imienia Marii Grzegorzewskiej w Warszawie, Przewodniczący Towarzystwa Naukowego «Polska-Ukraina», członek zagraniczny NAPN Ukrainy oraz Ryszard Bera – kierownik Zakładu Pedagogiki Pracy na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.

3. Prezydent NAPN Ukrainy prof. Wasyl Kremień wręczył Dyplom Doctora Honoris Causa NAPN Ukrainy.

4. Członkowie rzeczywiści NAPN Ukrainy - profesorowie: Walerii Bykow i Wiktor Kocur ubrali mnie w togę Narodowej Akademii Nauk Pedagogicznych Ukrainy, zaś konfederatkę wręczyła członek-korespondent NAPN Ukrainy prof. Larysa Łukianowa.

3. Uniwersytecki chór zaśpiewał «Mnohaja lita» і «Sto lat».

4. Wygłoszenie przeze mnie wykładu.

5. Występ muzyczny.

Zakończenie uroczystości.

Ps.
W trakcie bezpośrednich rozmów w Kijowie- w siedzibie Narodowego Komitetu Nauk Pedagogicznych Ukrainy - rozmawialiśmy o współpracy uczonych obu krajów. Zwracaliśmy uwagę na to, że ubiegający się o nostryfikację
w Polsce ukraińskiej habilitacji muszą spełnić wymagania polskiego ustawodawcy. Były i są recenzowane przez polskich naukowców. Podobnie Polacy habilitujący się na Ukrainie muszą spełniać tamtejsze wymagania prawne i naukowe.