Edukacja dla rozwoju – edukacja w rozwoju – teoria i praktyka. Osiągnięcia – ważne perspektywy

Tak szeroki tytuł ogólnopolskiej konferencji naukowej, która odbywa się w dn. 24-25 maja 2018 r. w Cieszynie na Wydziale Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach wynika z szczególnego jej charakteru. Uniwersytet Śląski obchodzi bowiem swój Jubileusz - 50 lecie istnienia i rozwoju tej Uczelni.

Cieszyńska sesja naukową będzie poświęcona zagadnieniom edukacji dla rozwoju i edukacji w rozwoju nawiązując do rozważań podjętych na wielu różnych konferencjach odbywających się w kraju i poza jego granicami. Sprawa przyszłości edukacji, tworzenia warunków do wszechstronnego rozwoju indywidualnego, społecznego i kulturalnego jest nadal aktualna i wymaga szerokiej debaty z udziałem przedstawicieli akademickich ośrodków pedagogicznych z całej Polski.

Od edukacji oczekuje się bowiem, że wydobędzie z młodych pokoleń indywidualne zdolności, zachęci do innowacyjności, pomoże w rozwoju własnego stylu życia i działania wspólnego oraz da narzędzia do zmierzenia się z wyzwaniami przyszłego świata. W realizacji tych celów kluczowa rola przypada instytucjom oświatowym, które powinny być środowiskami uczącymi się, ale i edukacji równoległej.

Głównym obszarem dyskusji Organizatorzy czynią konteksty teoretyczne i praktyczne edukacji dla rozwoju. Odpowiada to holistycznemu podejściu do rozwoju, w którym uwzględniają zarówno szeroko rozumianą kulturę, ramy instytucjonalno-prawne, jak i politykę. Jak piszą w założeniach debaty:

Uniwersalna logika rozwoju kryje się w wartościach takich jak prawda, dobro, mądrość, uczciwość, lojalność, odpowiedzialność, możliwych do zrekonstruowania wzorcach strukturalnych, pojawiających się w określonym czasie pewnych zadań. Zależy nam przede wszystkim na ukazaniu dobrych (pozytywnych) przykładów działań edukacyjnych w zakresie wspierania rozwoju indywidualnego, społecznego i kulturalnego jednostek, grup, zbiorowości i to zarówno w placówkach edukacyjnych, kulturalnych, jak i ośrodkach
sportowo-rekreacyjnych, lokalnych instytucjach i stowarzyszeniach itd.

Rolą środowiska naukowego jest wspieranie działań instytucji, organizacji i osób fizycznych zajmujących się działalnością związaną z edukacją w myśl idei „wspólnie dla edukacji”. Pragniemy skoncentrować się na kilku obszarach tematycznych, co pozwoli na wielostronne i wielowymiarowe ujęcie problematyki edukacji dla rozwoju i edukacji w rozwoju. Mamy nadzieję, że debaty konferencyjne stworzą forum współpracy pomiędzy przedstawicielami różnych środowisk akademickich, także pokoleń, którym troska o dobrą edukację jest bliska i zbliżą nas do znalezienia odpowiedzi na pytanie: Czy mamy szanse na kształtowanie liderów zmian społecznych i kulturowych, nowych wzorów zachowań, na kształtowanie wspólnoty uczących się, jak żyć razem, na kształtowanie jednostek kierujących się nie tylko dobrem własnym, ale i dobrem wspólnym?

Nad programem i przebiegiem konferencji czuwają panie profesor: Ewa Ogrodzka-Mazur i Alicja Szczurek-Boruta wraz z adiunktami - Urszulą Klajmon-Lech i Katarzyną Jas.

Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji w Cieszynie należy do najmłodszych beneficjentów rozwoju naukowego uzyskując w tym roku pełne uprawnienia akademickie, a więc prawo do nadawania stopnia naukowego doktora habilitowanego w dziedzinie nauk społecznych, w dyscyplinie naukowej- pedagogika. Do sukcesu doprowadził cały zespół uczonych dziekan - prof. dr hab. Zenon Gajdzica, który pełni tę funkcję już drugą kadencję.

W powołanym na Wydziale Instytucie Nauk o Edukacji są zakłady naukowe, których kadry odpowiadają nie tylko za jakość kształcenia na kierunku pedagogika, ale rozwijają własne pola badawcze ubiegając się o granty naukowe, prowadząc współpracę międzynarodową oraz wydając liczne publikacje, w tym nie tylko monografie naukowe, ale także liczące się w Polsce i poza granicami kraju periodyki.

Zakładem Historii i Teorii Wychowania kieruje prof. UŚl dr hab. Andrzej Murzyn, który właśnie wydał w tym tygodniu kolejną swoją rozprawę naukową pt. "Przedsiębiorczość. Biznes. Edukacja. Studium filozoficzno-pedagogiczne" (Kraków: Oficyna Wydawnicza "Impuls" 2018).

Zakład Edukacji Kulturalnej, któremu przewodniczy prof. dr hab. Katarzyna Olbrycht prowadzi badania podstawowe w zakresie współczesnej pedagogiki kultury i antropologii pedagogicznej.

Zakład Edukacji Humanistycznej i Nauk Pomocniczych Pedagogiki - jest kierowany przez dr hab. Eugenię Smyrnova-Trybulską, która specjalizuje się w zagadnieniach edukacji medialnej i kształcenia zawodowego. Zespół naukowców organizuje każdego roku międzynarodowe konferencje z tego zakresu.

Zakład Edukacji Filozoficzno-Społecznej, którym kieruje dyrektor Instytutu - dr hab. prof. UŚ Krzysztof Śleziński odpowiada za kształcenie i badania z filozofii edukacji , zaś Zakład Pedagogiki Ogólnej i Metodologii Badań kierowany przez prof. dr hab. Ewę Ogrodzką - Mazur prowadzi badania podstawowe w naukach pedagogicznych oraz z naukoznawstwa.

Zakładem Pedagogiki Społecznej i Edukacji Międzykulturowej kieruje prof. dr hab. Alina Szczurek-Boruta kontynuując szkołę międzykulturowych badań prof. Tadeusza Lewowickiego oraz prowadząc badania pogranicza kulturowego i edukacyjnego na Śląsku Cieszyńskim.

Zakład Pedagogiki Specjalnej, którym kieruje dr hab. Elżbieta Górnikowska-Zwolak odpowiada za badania w subdyscyplinie nauk pedagogicznych, która jest kluczowa dla procesów inkluzji osób niepełnosprawnych czy o specjalnych potrzebach edukacyjnych w naszym społeczeństwie.

Wreszcie, Zakład Dydaktyki i Pedagogiki Wczesnoszkolnej i Przedszkolnej kierowany przez dr hab. Urszulę Szuścik odpowiada za kształcenie na nauczycielskim kierunku pedagogicznym oraz prowadzi badania naukowe w świecie dziecka i wspomagających jego rozwój środowisk oraz instytucji wychowawczych i edukacyjnych.

Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji w Cieszynie ma młodą kadrę naukową, z wieloletnią perspektywą rozwoju naukowego jego pracowników oraz dyscyplin nauk pedagogicznych. W ramach pedagogiki wydaje cztery periodyki:

- International Journal of Research in E-learning oraz

- Edukacja międzykulturowa.


- Problemy Edukacji, Rehabilitacji i Socjalizacji Osób Niepełnosprawnych (PERSON) i

- Cieszyński Almanach Pedagogiczny.

Znakomite osiągnięcia naukowe cieszyńskich uczonych, rozwój fundamentalnych dla pedagogiki dyscyplin naukowych i zasługi w kształceniu kadr akademickich sprawiły, że Uniwersytet Śląski ma już drugi Wydział - obok Wydziału Pedagogiki i Psychologii, na którym można promować doktorów oraz doktorów habilitowanych w dziedzinie nauk społecznych, w dyscyplinie pedagogika. Jest to najlepszy wskaźnik zasłużonego dla całego środowiska jubileuszu półwiecza w nauce i dla nauki.

Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich kieruje protest do premiera a ministrowie przepraszają naukowców

Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich skierowała do premiera Mateusza Morawieckiego list sprzeciwu wobec interwencji policji w ośrodku konferencyjnym Uniwersytetu Szczecińskiego, gdzie miała miejsce konferencja naukowa z cyklu „Filozoficzne źródła nowoczesnej Europy” pod tytułem - „Karl Marx 1818-2018, urodziny Karola Marksa”.

Warto na Stanowisko KRASP spojrzeć w kontekście preambuły do projektu Ustawy 2.0 zamieszczonej w druku sejmowym nr 2446:

„Uznając, że dążenie do poznania prawdy i przekazywanie wiedzy z pokolenia na pokolenie jest szczególnie szlachetną działalnością człowieka oraz dostrzegając fundamentalną rolę nauki w tworzeniu cywilizacji, określa się zasady funkcjonowania szkolnictwa wyższego oraz prowadzenia działalności naukowej w oparciu o następujące pryncypia:

– obowiązkiem władzy publicznej jest tworzenie optymalnych warunków dla wolności badań naukowych i twórczości artystycznej, wolności nauczania oraz autonomii społeczności akademickiej.

Minister Jarosław Gowin wyraził żal, że doszło do tak zdumiewającej akcji policji. Za zaistniałą sytuację przeprosił organizatorów konferencji także minister spraw wewnętrznych i administracji. Wydaje się zatem, że sprawa może już być zamknięta, ale nie powinna być tej władzy zapomniana, bo coś zbyt wiele jest w środowisku rządzących i podległych mu służb takich osób, co to "chcą być bardziej święte od Papieża".

Miałem nadzieję, że nigdy więcej nie powtórzy się tego typu akcja aparatu władzy bez względu na to, który ośrodek naukowy i na jaki temat prowadzi naukową debatę, ale jak przeczytałem stanowisko Prokuratury Rejonowej Szczecin-Zachód w Szczecinie, to zacząłem wątpić. Jutro zaczyna się w Cieszynie konferencja naukowa i nie wiem, czy przypadkiem kolejny bubek nie zgłosi zawiadomienia do tamtejszej prokuratury, iż istnieje podejrzenie, że... .

Kto się wstrzymał?

Takie pytanie musi paść, kiedy określone gremium podejmuje w sprawie uchwałę lub wydaje opinię. Otóż, otrzymałem informację, że w powoływanych przez jednostki akademickie komisjach do spraw przeprowadzenia obrony pracy doktorskiej czy komisjach habilitacyjnych niektórzy członkowie nie zwracają uwagi na rangę jednej z kategorii głosowań, a mianowicie, kiedy pada pytanie: KTO SIĘ WSTRZYMAŁ?

Otóż, kiedy ktoś wstrzymuje się w takiej komisji od głosu, to tak, jakby go w ogóle nie wyrażał, bo jego głos w ogóle się nie liczy. Błędnie traktuje się w takich komisjach jako głosy NEGATYWNE ich liczbę jako wstrzymujących się, dodając ją zarazem do liczby głosów PRZECIWNYCH, a więc jednoznacznie opowiadających się za odmową nadania stopnia naukowego. W takich komisjach liczy się tylko i wyłącznie głosy ZA i PRZECIW. Nie bierzemy pod uwagę do sformułowania opinii głosów osób WSTRZYMUJĄCYCH SIĘ.

Powołane przez rady wydziałów czy rady instytutów komisje doktorskie czy powoływane przez Centralną Komisję Do Spraw Stopni i Tytułu komisje habilitacyjne mają do spełnienia tylko i wyłącznie funkcję opiniodawczą dla właściwego organu, który podejmie umocowaną prawnie uchwałę w sprawie nadania stopnia doktora czy doktora habilitowanego albo w sprawie odmowy nadania stopnia naukowego doktora czy doktora habilitowanego.

W komisjach opiniodawczych liczy się tylko i wyłącznie większość zwykła, to znaczy taka, gdy więcej osób biorących udział w głosowaniu opowiada się ZA wnioskiem niż PRZECIW. Głosy wstrzymujące nie są wliczane do wyniku. Przykładowo, jeżeli w komisji habilitacyjnej liczącej 7 osób, 3 osoby są ZA a 4 osoby się WSTRZYMAŁY, to wynik jest jednoznacznie pozytywny! Głosy wstrzymujące się nie mogą być liczone jako głosy PRZECIW, gdyż komisja habilitacyjna nie jest podmiotem podejmującym uchwałę w sprawie nadania lub odmowy nadania stopnia naukowego.

Co innego, kiedy głosowanie w sprawie nadania stopnia doktora habilitowanego poddane jest głosowaniu w jednostce, która ma do tego uprawnienie, a więc w radzie wydziału czy radzie naukowej instytutu. Wówczas głosy "WSTRZYMUJĄCE SIĘ" dodawane są do głosów PRZECIW jako stanowisko NEGATYWNE w danej sprawie. Uchwały tych rad naukowych zapadają bezwzględną większością głosów, a więc musi być więcej niż połowa głosów oddanych (50 PROC. + plus jeden głos więcej), by można było stwierdzić, czy rada jest ZA nadaniem stopnia naukowego czy PRZECIW (a więc za odmową nadania stopnia naukowego).

Ustawodawca wprowadził nieprzejrzystość tej procedury zobowiązując stanowiące w sprawie rady naukowe do tego, by ich pierwsze głosowanie w sprawie było albo ZA nadaniem stopnia albo ZA ODMOWĄ NADANIA STOPNIA w zależności od tego, jaki był wynik głosowania nad opinią powołanej przez tę radę komisji (doktorskiej) czy powołanej przez Centralną Komisję - komisji habilitacyjnej. Tym samym członkowie komisji sądzą, że mogą podobnie, jak ma to miejsce w radzie jednostki, traktować głosy wstrzymujące się jako głosy negatywne.

Zwracajmy także uwagę na to, że już nie głosujemy, kto jest przeciwko nadaniu stopnia naukowego, tylko kto jest ZA ODMOWĄ NADANIA stopnia naukowego oraz bierzmy pod uwagę to, że komisja skrutacyjna w komisjach doktorskich lub komisja habilitacyjna uwzględnia tylko głosy ZA i PRZECIW, a nie WSTRZYMUJĄCE SIĘ.

Niektórzy członkowie rad wydziałów (instytutów naukowych) nie zdają sobie sprawy z tego, że oddając w czasie posiedzenia rady naukowej jednostki akademickiej głos WSTRZYMUJĄCY SIĘ w sprawie o nadanie lub odmowę nadania stopnia naukowego - w istocie głosują PRZECIW, czyli ZA ODMOWĄ NADANIA STOPNIA NAUKOWEGO.

Bądźmy zatem świadomi i odpowiedzialni za skutki własnych decyzji. Nie mylmy się w głosowaniach, które z racji innego upełnomocnienia prawnego inaczej rozstrzygają o losach człowieka.