Najlepsza szkoła 2025 roku w Niemczech

 

Od 2021 roku śledzę wyniki organizowanego w Niemczech ogólnokrajowego konkursu na najlepsza szkołę w roku. Twórczej rywalizacji patronuje Prezydent tego kraju, zaś fundatorem nagród finansowych dla wyróżnionych i zwycięzców jest Fundacja "Robert Bosch Stiftung GmbH" oraz Fundacja "Heidehof". Każdego roku organizatorzy konkursu  określają priorytety programowo-dydaktyczne, które będą przedmiotem oceny jury konkursu "Schulpreis". Nie jest tak istotna wysokość nagrody finansowej dla szkoły, jak uzyskany tytuł a wraz z nim nobilitacja placówki oświatowej w kraju.

Szkolnictwo w Niemczech jest zdecentralizowane. W każdym kraju związkowym (Landzie) działa regionalne ministerstwo kultury czy ministerstwo kultury i edukacji zarządzające oświatą publiczną i wspierające finansowo, organizacyjnie wszystkie placówki edukacyjne, by mogły one jak najlepiej, tzn. nowocześnie i w trosce o uczniów realizować założone funkcje. 

Konkurs trwa od 2006 roku, dzięki czemu można zobaczyć, jak zmieniają się szkoły pod każdym względem - infrastrukturalnym, pedagogicznym, dydaktycznym, programowym itp. Jury składa się z 46 kierowników: wydziałów nauk o edukacji w uniwersytetach, wyższych szkołach zawodowych, placówek przedszkolnych i szkolnych oraz pracowników administracji oświatowej. Zadaniem ekspertów jest wyłonienie maksymalnie do 20 placówek do ceny finałowej, która jest następstwem analizy nadesłanego wniosku, przeprowadzonych wywiadów telefonicznych z nauczycielami, uczniami i ich rodzicami, dwudniowych hospitacji zajęć dydaktycznych oraz bezpośrednich rozmów z dyrekcją, nauczycielami, rodzicami i uczniami.  

W roku 2021 główny akcent położono na problemy edukacji zdalnej i hybrydowej, by wzmocnić nowatorski ruch nauczycieli rozwiązujących na co dzień najtrudniejsze problemy dotyczące procesu kształcenia i uczenia się oraz kwestie wspomagania rozwoju psychofizycznego uczniów w dobie pandemii Covid-19. Wówczas wpłynęło na konkurs 366 wniosków, zaś kapituła musiała dokonać wyboru i nominować do finalnego rozstrzygnięcia tylko 18 szkół. 

Do ścisłej czołówki zaliczano w 2021 roku tylko siedem szkół, których koncepcje kształcenia i ich wdrażanie w życie w roku poprzedzającym zgłoszenie do konkursu. były najbardziej przekonujące ekspertów. Wówczas zwycięską placówką okazała się Szkoła Podstawowa Mosaikschule w Marburgu, która zachwyciła jurorów wypracowaniem nowatorskich pomocy dydaktycznych do samodzielnego uczenia się na odległość, rozładowywaniem napięć wśród uczniów i nauczycieli oraz dostarczaniem w okresie lockdownu pomocy dydaktycznych uczniom najbardziej potrzebującym (np. dowożeniem sprzętu do uczestniczenia w zajęciach, dostarczaniem żywności itp.).

W 2023 roku organizator konkursu oceniał wnioski szkół pod kątem jakości zajęć dydaktycznych (Unterrichtsqualität), uznając za kluczowy czynnik zrealizowanie trzech celów: wpływ na rozwój uczniów, ich dobrostan oraz zmniejszenie nierówności edukacyjnych. Jurorów zachwyciło w najlepszej szkole - Eichendorffschule w Erlangen (Bawaria)  innowacyjne wykorzystanie i stworzenie nowej przestrzeni szkolnej, multiprofesjonalna współpraca zespołowa nauczycieli, znacząca kultura innowacji pedagogicznych oraz holistyczne podejście do edukacji.  

W 2025 roku do finału zakwalifikowano sześć placówek oświatowych, w których jury oceniało jakość edukacji demokratycznej. Główną nagrodę w wysokości 100 tys. EURO otrzymała szkoła podstawowa: Maria-Leo-Grundschule w Berlinie. Pięć kolejnych szkół w rankingu tego konkursu otrzymało po 30 tys. EURO.  

Tegoroczną laureatką konkursu jest publiczna szkoła wczesnej edukacji, której kadra oferuje całodzienną naukę i opiekę.  Łączy się tutaj wspólną naukę z życiem, zabawą i odpowiedzialnością każdego dziecka. Nauczyciele i wychowawcy pracują w stałych zespołach programowych, wspólnie planują i wspierają dzieci przez cały dzień szkolny. Plan zajęć jest elastyczny. 

Nie ma klas, ale są pracownie edukacyjne, które otwiera się wcześnie, a dzieci rozpoczynają w nich naukę we własnym tempie, pracując nad zróżnicowanymi zadaniami i otrzymując odpowiednie wsparcie. Przerwa obiadowa jest również traktowana jako czas nauki, bowiem zachęca się dzieci w jej trakcie do rozmów i pielęgnuje wzajemne relacje. 

W centrum każdej pracowni edukacyjnej odbywa się wspólna nauka i realizowana jest praca metodą projektów. Dzieci biorą odpowiedzialność nie tylko za siebie, ale także za zespół: jako opiekunowie młodszych dzieci, w miejscach do wypożyczania gier dydaktycznych lub w parlamencie uczniowskim.