Pedagogika serca jest tym nurtem we współczesnej pedagogice, który powinien zainteresować każdego pedagoga ze względu na jego głęboko humanistyczny charakter i krytyczny osąd rzeczywistości oświatowej także w naszym kraju. Jego liderem w Polsce jest od lat 60. XX w. Maria Łopatkowa, dla której człowiek jest tajemnicą i tak naprawdę nie zna do końca samego siebie. Chociaż więc po dzień dzisiejszy nie pomogli nam filozofowie w uzyskaniu jednoznacznej odpowiedzi na pytanie: "kim jest człowiek?", to ona stara się jednak na kartach tytułowej dla tego nurtu książki odpowiedzieć na pytania: Kim jest człowiek wobec drugiego człowieka i jaki być powinien. Co robić, aby stał się homo amans - człowiekiem miłującym? (fot. 1. Chór Tutti Cantamus)
w dn. 30 listopada odbyło się I Sympozjum "Pedagogika serca w XXI wieku. Wychowanie emocjonalne, które zorganizowała Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie pod honorowym patronatem Prezydenta Miasta Stołecznego Warszawy. Nie była to pierwsza debata na temat pedagogiki serca, gdyż odbywały się już wcześniej konferencje poświęcone tej pedagogii. Tym razem jednak miała miejsce kumulacja rozwoju teorii i praktyki wychowywania z sercem, której największym symbolem stała się szczególna okoliczność, a mianowicie Jubileusz 85-lecia Marii Łopatkowej oraz przygotowany List Intencyjny Grupy Inicjatywnej Komitetu Upowszechniania Wychowania Emocjonalnego "Pedagogia Serca".
(fot.2. dr Maria Łopatkowa)
Całość Sympozjum znakomicie zorganizowała dr Ewa Lewandowska-Tarasiuk z APS, a o jego wysokiej randze świadczyła nie tylko aktywna obecność JM Rektora APS prof. APS Jana Łaszczyka, ale także innych zacnych Gości, b. współpracowników dr Marii Łopatkowej, nauczycieli, wychowawców, pracowników zakładów karnych, placówek wspomagania rodzin i osób samotnie wychowujących dzieci, lekarzy i działaczy organizacji pozarządowych. Sympozjum otworzył występ chóru "Tutti Cantamus" pod kierownictwem dr Izabeli Tomaszewskiej z LXV Liceum Ogólnokształcącego im. Jana Sobieskiego w Warszawie, łącząc wykonanymi utworami akademickość z afirmacją życia.
Dr E. Lewandowska-Tarasiuk przytoczyła fragment wiersza Wisławy Szymborskiej p.t. Nienawiść, który najlepiej odzwierciedla potrzebę reagowania pedagogiki na zło świata:
Spójrzcie jak wciąż sprawna,
jak dobrze się trzyma
w naszym stuleciu nienawiść.
Jak lekko bierze wysokie przeszkody.
Jakie to łatwe dla niej – skoczyć, dopaść.
JM Rektor APS nawiązał do otwarcia tej debaty pieśnią "Gaude Mater Polonia", wskazując na znakomity powód radości, jaką stało się to właśnie Sympozjum i Jubileusz Marii Łopatkowej. To Osoba tak szczególnego Gościa, dzieła życia Marii Łopatkowej i jej nieustanne zaangażowanie w losy krzywdzonych w społeczeństwie dzieci dały sposobność i honor do tak wyjątkowego spotkania. Jak mówił prof. J. Łaszczyk: to Sympozjum nie było spowodowane obowiązkiem, ale wynikało z woli serca, które jest nicią, myślą przewodnią idei M. Łopatkowej. Istnieje ogromna siła - mówił Rektor - z jaką oddziałuje idee pedagogiki serca także na kształcenie i badania naukowe społeczności APS. Nie ma w kraju takiego drugiego miejsca, w którym potrzeba oddania dziecku serca byłaby silniej akcentowana i urzeczywistniana w praktyce, niż w Akademii Pedagogiki Specjalnej. Dobrze tę potrzebę widziała i rozumiała nasza patronka Maria Grzegorzewska, czyniąc ją motywem przewodnim przesłania przekazanego pedagogom w swoich "Listach do młodego nauczyciela". Ale nie tylko Ona. Swoją działalnością w Państwowym Instytucie Pedagogiki Specjalnej wspierał ją Janusz Korczak, formując osobowość przyszłych pedagogów. Pedagogika serca będąca Pani dzieckiem i urzeczywistniana Pani działaniami ściśle wiąże się z tymi wartościami i zasadami, które są realizowane w APS. Zawsze były one związane z podmiotowością dziecka, poszanowaniem jego praw, zatroskaniem o jego szczęśliwą przyszłość, w budowaniu mu otoczenia zapewniającego mu bezpieczeństwo emocjonalne. Tym spotkaniem pragniemy wyrazić uznanie i potwierdzić wartość tych idei i ich realizacji, które są Pani udziałem."
(fot.3. od lewej: J. Łaszczyk, M. Łopatkowa, E. Lewandowska-Tarasiuk)
Jubilatka otrzymała poza koszami kwiatów, wzruszającymi życzeniami, szczególny upominek z rąk JM Rektora APS, jakim był reprint rozprawy doktorskiej Marii Grzegorzewskiej, złożonej w Instytucie Psychologii Ogólnej Uniwersytetu Sorbony w 1916 roku. Jest to rozprawa, której treści blisko są związane z wychowaniem emocjonalnym. Także prof. Franciszek Szlosek, który jest Dyrektorem Instytutu Pedagogiki w APS wręczył dr Marii Łopatkowej egzemplarz książki ukraińskiego profesora pedagogiki p.t. "Pedagogika dobra", którą obiecał przetłumaczyć na język polski, by potwierdzić uniwersalność idei pedagogiki serca także w tym regionie Europy.
Załączam treść Listu Intencyjnego Grupy Inicjatywnej Komitetu Upowszechniania Wychowania Emocjonalnego "Pedagogiki Serca":
