Załączam informację o rozprawie naukowej, którą profesor Marek Kwiek
napisał razem z Łukaszem Szymulą. Nie jest jeszcze wydana, toteż Profesor
udostępnił preprint, żeby naukoznawcy mogli dostrzec ważne dane, jakie wynikają
z ich ośmiomiesięcznej analizy Big Data w zakresie nauk ścisłych, technicznych,
medycznych i przyrodniczych. Raport w całości będzie dość obszerny, bo liczy
sobie 69 stron, a szczególny wkład w jego powstanie miał Ł. Szymula,
doktorant M. Kwieka, który powrócił do kraju po 7 miesiącach z Boulder,
Colorado, gdzie pracował w laboratorium Aarona Clauseta, a więc jednej z
najlepszych pracowni na świecie.
Praca nosi tytuł “Quantifying Attrition in Science: A
Cohort-based, Longitudinal Study of Scientists in 38 OECD
Countries.” SocArXiv, https://osf.io/preprints/socarxiv/8kzb7
Tak pisze o niej w skrócie M. Kwiek:
„Uważamy, że na świecie, w tym w Polsce, kobiety nadal znikają z
nauki (to znaczy w naszym ujęciu: przestają publikować w czasopismach
naukowych) wyraźnie szybciej i w większym odsetku niż mężczyźni. Tak myślimy od
dekad. Jednak już dzisiaj wcale tak być nie musi.
Zapominamy, że wszyscy naukowcy porzucają naukę (zarówno mężczyźni, jak i
kobiety), toteż dotychczas nie wiedzieliśmy, że w skali globalnej, w większości
dyscyplin STEMM, wraz z każdą nową kohortą, różnica między kobietami i
mężczyznami w prawdopodobieństwie porzucania nauki jest
mniejsza. Problemem jest bowiem atrakcyjność profesji akademickiej dla
wszystkich, bez względu na płeć, toteż odchodzenie od nauki jest już
powszechnym zjawiskiem.
Wierzymy nadal w dosyć starą i
nadal użyteczną metaforę „nieszczelnego rurociągu” (leaky pipeline),
opartą na licznych wywiadach i ankietach, które zostały przeprowadzone w USA
trzydzieści-czterdzieści lat temu. Wynika z nich, że na kolejnych etapach
kariery miałoby porzucać naukę zawsze więcej kobiet niż mężczyzn, co wymaga
krajowych i instytucjonalnych środków zaradczych.
Jednak nasze ustrukturyzowane Big
Data nie potwierdzają powszechności tego procesu! Co innego wynika
z tradycji badań jakościowych opartych na wywiadach, a co innego z najnowszych,
dużych, twardych dane (Big Data). Przebadaliśmy dane z 38 krajów OECD (w
tym Polskę), obejmujące 2,1 mln naukowców, 11 kolejnych kohort uczonych
publikujących w latach 2000-2010.
Wykorzystaliśmy i przetworzyliśmy dane dostarczone nam przez ICSR Lab firmy
Elsevier, zastosowaliśmy szeroko analizy przetrwania Kaplana-Meiera i powiązane
analizy przeżycia (survival analysis). Przy czym badanym zdarzeniem
było: zaprzestanie publikowania w kolejnych latach. Zastosowaliśmy również
liczne modele regresji poszukując predyktorów zwiększających lub
zmniejszających szanse na pozostanie w nauce akademickiej, czyli na dalsze publikowanie
w kolejnych latach.
Wyniki stanowią wyzwanie zarówno w obliczu starszych teorii (leaky
pipeline, chilly climate), jak i wobec podejmowanych środków
zaradczych nastawionych na podtrzymywanie udziału kobiet już pracujących w
nauce akademickiej. W zmatematyzowanych dyscyplinach STEMM (MATH, PHYS,
COMP, ENG) – po prostu nie ma różnic między mężczyznami i kobietami ze względu
na rezygnację z nauki. Podobnie jest dla wszystkich dyscyplin STEMM łącznie.
Jeśli już publikuje się w tych dyscyplinach, to szanse na pozostanie w
nauce, czyli także dalsze publikowanie, nie różnicują naukowców ze
względu na ich płeć.
Ogromny zakres badania, drobne szczegóły, prześledzenie danych 2,2 miliona naukowców w czasie jest doskonałym przykładem badania longitudinalnego w czystej postaci, a nie powtarzanych badań przekrojowych. Taką możliwość dają wyłącznie Big Data. Do ustalenia dyscypliny naukowców wykorzystaliśmy ponad miliard cytowanych prac w ich artykułach z ich całego życia. Mamy też pełne dane interaktywne dla poszczególnych krajów i dyscyplin (chociaż krajami się nie zajmujemy w tej pracy)"
Zainteresowanych danymi odsyłam do Uczonego - Profesora Marka Kwieka z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, który przekazał linki dostęu do konferencji, jakie odbędą się z jego udziałem w 2024 roku.
W Hongkongu: 15 stycznia 2024, https://hku.zoom.us/meeting/
W Oxfordzie: 30 stycznia 2024 https://www.researchcghe.org/
W CWTS Leiden: 16 lutego 2024: https://www.cwts.nl/seminars/
kwiekm@amu.edu.pl; www.ias.amu.edu.pl/director/
Wybrane rozprawy:
M. Kwiek, W. Roszka (2023). Once Highly Productive, Forever Highly Productive? Full Professors’ Research Productivity from a Longitudinal Perspective. Higher Education (Gold access).
M. Kwiek, L. Szymula (2023). Young Male and
Female Scientists: A Quantitative Exploratory Study of the Global
Scientific Workforce. Quantitative
Science Studies (Gold access).
M. Kwiek, W. Roszka (2023). The Young and the
Old, the Fast and the Slow: A Large-Scale Study of Productivity Classes and
Rank Advancement. Studies
in Higher Education (Gold access).
M.Kwiek (2023). The Globalization of Science.
The Increasing Power of Individual Scientists. The
Oxford Handbook of Education and Globalization. Oxford
UP.
M. Kwiek, W. Roszka (2022). Academic vs.
Biological Age in Research on Academic Careers. Scientometrics (Gold
access).
M. Kwiek, W. Roszka (2022). Are Female
Scientists Less Inclined to Publish Alone? Scientometrics (Gold
access).
M. Kwiek (2021). The Prestige Economy of
Higher Education Journals: A Quantitative Approach. Higher
Education (Gold access).
M. Kwiek (2021). What Large-Scale Publication
and Citation Data Tell Us About International Research Collaboration in Europe. Studies
in Higher Education (Gold access).
M. Kwiek, W. Roszka
(2021). Gender-Based Homophily in Research: A Large-Scale Study of
Man-Woman Collaboration. Journal
of Informetrics (Gold access).
